Trafolu Tesislerde Gerilim Düşümü

[Seta Enerji]

Herkese selamlar,

Arkadaşlar bildiğiniz gibi bu normalde izin verilen gerilim düşümü değerleri garip bir şekilde E.İ.T.Y farklı, TS-HD 60364-5-52 farklı.
Hadi biz 60364-5-52'yi kabul ettik diyelim. Aydınlatma için 3, diğer kullanımlar için 5 iken kendi trafonuz mevcut ise bu değerler 6 ve 8'e çıkıyor. Tam olarak sorumda bu konuda şimdi birçok proje gördüm, trafolu olsun trafosuz olsun gerilim düşümü hesaplanırken hep iç tesisat yönetmeliğindeki gibi 1,5 ve 3 değerlerine göre hesap yapılmış. Neden kimse trafolu tesislerde 6 ve 8'e çıkmıyor, bir sebebi var mıdır? Risk mi almak istemiyorlar yada bana mı hep o tip projeler geldi.

Şimdi bir projem var, tesis trafolu ben bu değerlere göre gerilim düşümüne 6-7'ye kadar müsade etmek istiyorum ama daha önce hiç görmediğim için korkuyorum, bu konuda bir deneyimi vs. olan var mıdır?
Kısaca biri beni cesaretlendirebilir mi?

Şimdiden teşekkürler.

 

[nukleersantral]

Elektrik kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği madde 58/4

4) Gerilim düşümü:
Kabloların gerilim düşümü hesaplanırken omik dirençten başka endüktif empedans da gözönüne alınmalıdır.
Gerilim düşümü indirici trafo merkezlerinin sekonderinden itibaren yüksek gerilim dağıtım şebekelerinde %7'yi aşmamalıdır. Ancak ring
şebekeler için ayrıca arıza hallerinde ringin tek taraflı beslenmesi durumu için gerilim düşümü tahkikleri yapılmalıdır. Bu durumda gerilim düşümü %10'u
aşmamalıdır.
Alçak gerilim tesislerinde gerilim düşümü %5'iaşmamalıdır. Kendi transformatörü bulunan tesislerde, transformatörlerin AG çıkışından itibaren
gerilim düşümü bakımından en kritik durumda olan tüketiciye kadar olan toplam gerilim düşümü aydınlatma tesislerinde %6,5, motor yüklerinde %8'i
aşmamalıdır. Ring olması halinde yüksek gerilim için yukarıdakiaçıklamalar aynen geçerlidir.

Bu tür projelerde çalışmadım, yetkin değilim.

Mevzuat'a baktığımızda bence yasal olarak bir engel yok. Tabi burada "En kritik durumda olan tüketici" ibaresini atlamamak lazım. Başka bir nokta belirttiğiniz 60364-5-52'de ayrıca motor vb. yüklerin kalkışlarında ki değerlerinde hesaplanması gerektiğini bildirmektedir. Örneğin siz sınır olan 6-7 seviyelerine göre hesapladınız, ancak fabrikada masai başlangıcında start verilirken 8-10 motor birden start aldı diyelim bu durumda anlılta olsa gerilim düşümüde 20-30 civarlarına çıkarsa yada çıkabilir mi?

Bir diğer aklıma gelen nokta zaman içinde yüklerde değişim/artış olursa bununda ileriye dönük düşünüp pay bırakmak amaçlanıyor olabilir mi?

Ancak gelim düşümü sizinde daha iyi bildiğiniz gibi sonuçta bir performans kriteri, yani imkan varsa tabiki olabildiğince minimum düzeyde tutmak gerek.


Benim ki sadece fikir beyanıdır. Konuda yetkin arkadaşlarımız bilgilerini paylaşacaklardır umarım.

 

[Seta Enerji]

Elektrik kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği madde 58/4



Bu tür projelerde çalışmadım, yetkin değilim.

Mevzuat'a baktığımızda bence yasal olarak bir engel yok. Tabi burada "En kritik durumda olan tüketici" ibaresini atlamamak lazım. Başka bir nokta belirttiğiniz 60364-5-52'de ayrıca motor vb. yüklerin kalkışlarında ki değerlerinde hesaplanması gerektiğini bildirmektedir. Örneğin siz sınır olan 6-7 seviyelerine göre hesapladınız, ancak fabrikada masai başlangıcında start verilirken 8-10 motor birden start aldı diyelim bu durumda anlılta olsa gerilim düşümüde 20-30 civarlarına çıkarsa yada çıkabilir mi?

Bir diğer aklıma gelen nokta zaman içinde yüklerde değişim/artış olursa bununda ileriye dönük düşünüp pay bırakmak amaçlanıyor olabilir mi?

Ancak gelim düşümü sizinde daha iyi bildiğiniz gibi sonuçta bir performans kriteri, yani imkan varsa tabiki olabildiğince minimum düzeyde tutmak gerek.


Benim ki sadece fikir beyanıdır. Konuda yetkin arkadaşlarımız bilgilerini paylaşacaklardır umarım.

Öncelikle ilginiz için teşekkürler.
Evet değindiğiniz noktalar çok doğru. Sıralar isek;
*Zaman içinde güç artışı gibi bir sorunumuz yok, olursa ilave kablo çekeceğiz,
*Gerilim düşümünü minumum düzeyde tutmak tabiki mantıklı fakat, 300 mt 1000A taşımak için ilave edeceğimiz bir hatta belki iki adet kablo, gerçekten çok yüksek bir maliyet doğuruyor bunuda göz önünde bulundurmak gerekli. Zira 2 araba parasını gereksiz yere yırtmak pek mantıklı olmuyor. Mühendis veya sorumlu kişi olarak optimal çözüm sunmak gerekli.
*Motorların aynı anda çalışması ve demeraj akımları tabiki mümkün, tesisin yeni kuracağımız sistem hariç güç ihtiyacı yaklaşık 160kW(Çoğunluk Motor) civarı, ne kadar bir darbe gerilim düşümüne sebep olabilir? Ve bu sistemi hesaba katarak nasıl bir hesap yapabiliriz?

 

[emodiyator]

Herkese selamlar,

Arkadaşlar bildiğiniz gibi bu normalde izin verilen gerilim düşümü değerleri garip bir şekilde E.İ.T.Y farklı, TS-HD 60364-5-52 farklı.
Hadi biz 60364-5-52'yi kabul ettik diyelim. Aydınlatma için 3, diğer kullanımlar için 5 iken kendi trafonuz mevcut ise bu değerler 6 ve 8'e çıkıyor. Tam olarak sorumda bu konuda şimdi birçok proje gördüm, trafolu olsun trafosuz olsun gerilim düşümü hesaplanırken hep iç tesisat yönetmeliğindeki gibi 1,5 ve 3 değerlerine göre hesap yapılmış. Neden kimse trafolu tesislerde 6 ve 8'e çıkmıyor, bir sebebi var mıdır? Risk mi almak istemiyorlar yada bana mı hep o tip projeler geldi.

Şimdi bir projem var, tesis trafolu ben bu değerlere göre gerilim düşümüne 6-7'ye kadar müsade etmek istiyorum ama daha önce hiç görmediğim için korkuyorum, bu konuda bir deneyimi vs. olan var mıdır?
Kısaca biri beni cesaretlendirebilir mi?

Şimdiden teşekkürler.

Tali panolarda mesafe kısalacağı için 1,5-3 değerleri alınıyor. Ana panoda gerilim 230-400 olduğu için %5-8 değerleri alınabilir fakat mesafe uzamış oluyor. Aynı sonuca ulaşılıyor aslında kısa mesafede 1,5-3 değeri kabaca uzun mesafede 5-8 değerine yaklaşmış oluyor.

 

[elek]

Projeler iç tesisat yönetmeliğine göre çiziliyor..öyle olmasıda gerekir.Biri çıkar standart böyle diyor o zaman yönetmeliği değiştirelim derse bizde ona göre proje çizeriz.Siz projeyi onaylayacak kuruma sorun neye göre değerlendiriyorlar.Bu işin cesaret ile ilgisi yok..

 

[Seta Enerji]

Tali panolarda mesafe kısalacağı için 1,5-3 değerleri alınıyor. Ana panoda gerilim 230-400 olduğu için %5-8 değerleri alınabilir fakat mesafe uzamış oluyor. Aynı sonuca ulaşılıyor aslında kısa mesafede 1,5-3 değeri kabaca uzun mesafede 5-8 değerine yaklaşmış oluyor.

emodiyator hocam sizi anlayamadım açıkcası, kısa mesafede 1,5-3 değeri neden uzun mesafede 5-8 değerine yaklaşsın? Bu değerleri hesaplarken zaten mesafeyi formüle katıyoruz.

Projeler iç tesisat yönetmeliğine göre çiziliyor..öyle olmasıda gerekir.Biri çıkar standart böyle diyor o zaman yönetmeliği değiştirelim derse bizde ona göre proje çizeriz.Siz projeyi onaylayacak kuruma sorun neye göre değerlendiriyorlar.Bu işin cesaret ile ilgisi yok..

elek hocam neden eitye göre hesap yapıldığını anladım ama neden yine 6,5-8 değerlerine göre trafodan itibaren hesap yapılmıyor, hep adp ve sonrası için 1,5-3 değerleri kullanılıyor?
Olay tabiki cesaret değil neticede işin bir hesabı kitabı var ve bende onu soruyorum neden kimse kitaba uygun yapmıyor? Bazı konularda deniyeme de güvenmek gerekli olduğundan bu konuyu açtım.


Sorumu şu şekilde çevireyim o zaman müsadenizle. Aşağıdaki hesaplama için ne düşünür ne dersiniz? DP ve cihaza giden 150'lik kabloları yeni çekeceğim(Nötr ve toprak kablosunu yazmadım ama çekeceğim tabiki).

 

[emodiyator]

emodiyator hocam sizi anlayamadım açıkcası, kısa mesafede 1,5-3 değeri neden uzun mesafede 5-8 değerine yaklaşsın? Bu değerleri hesaplarken zaten mesafeyi formüle katıyoruz.

elek hocam neden eitye göre hesap yapıldığını anladım ama neden yine 6,5-8 değerlerine göre trafodan itibaren hesap yapılmıyor, hep adp ve sonrası için 1,5-3 değerleri kullanılıyor?
Olay tabiki cesaret değil neticede işin bir hesabı kitabı var ve bende onu soruyorum neden kimse kitaba uygun yapmıyor? Bazı konularda deniyeme de güvenmek gerekli olduğundan bu konuyu açtım.

Özetle şunu demek istiyorum sizin box lardan yada tali panolardan aldığınız iletkenin mesafesi ile ana dağıtım panosundan alacağınız hattın uzunluğu aynı olmayacaktır. Ana panodaki mesafe en uzun mesafe olacaktır. Buda gerilimin de en üst seviyede olacağı kısım olacaktır mesafeden dolayıda en çok gerilim düşümü de burada olacaktır. Bir örnekle şöyle açıklayalım ana panodan uzakta 200 metre mesafede %3 alınan bir gerilim düşümü hesabında ana panodan o noktaya kadar zaten %5 gerilim düşümü olmuştur kalan %3 de üstüne koyduğunu düşün, toplamda %8 oldu. Bu nedenle ana panoda %8 e kadar müsade edilebilir diyoruz.

 

[Seta Enerji]

Özetle şunu demek istiyorum sizin box lardan yada tali panolardan aldığınız iletkenin mesafesi ile ana dağıtım panosundan alacağınız hattın uzunluğu aynı olmayacaktır. Ana panodaki mesafe en uzun mesafe olacaktır. Buda gerilimin de en üst seviyede olacağı kısım olacaktır mesafeden dolayıda en çok gerilim düşümü de burada olacaktır. Bir örnekle şöyle açıklayalım ana panodan uzakta 200 metre mesafede %3 alınan bir gerilim düşümü hesabında ana panodan o noktaya kadar zaten %5 gerilim düşümü olmuştur kalan %3 de üstüne koyduğunu düşün, toplamda %8 oldu. Bu nedenle ana panoda %8 e kadar müsade edilebilir diyoruz.

Siz ana pano mesafesinin uzun olacağını kabul ederek söylüyorsunuz sanırım ama benim durumumda (görsel yukarıda mevcut) tali pano ve cihaz mesafesi uzun.

Yine söylediğinizden anladığım ADP'ye kadar %5, sonrası için %3 değerini geçme.

 

[emodiyator]

Siz ana pano mesafesinin uzun olacağını kabul ederek söylüyorsunuz sanırım ama benim durumumda (görsel yukarıda mevcut) tali pano ve cihaz mesafesi uzun.

Yine söylediğinizden anladığım ADP'ye kadar %5, sonrası için %3 değerini geçme.

O zaman %3 ü geçmeyecek şekilde kablo kesitini artırmanız lazım çok uzun mesafelerde alçak gerilim taşımak sıkıntılı bir iştir.

 

[zck07]

Kendi trafonuz olduğu için makul değerlerde kademe ayarı yaparak son alıcıdaki gerilim değerini yükseltme şansınız olabilir. Sonuçta son alıcıdaki gerilim değeri kaynak gerilimine oranla azalıyor. Belki de bu yüzden %6.5 ve %8 değerlerine kadar müsade ediliyor.