Bende bir şey eklemek isterim.. Ya da başka bir ifade ile anlatmak isterim...
Bobinli devreler (motor ,balast vs.) ya da bobinler de diyebiliriz... Bir elektriksel atalete sebep olurlar... Yani biz bir motor bobini sararken ve motor statoruna yerleştirirken bir atalet sahibi (Buna Endüktans diyoruz yani L) bir devre elemanı yerleştiriyoruz. Bu neye sebep olur?
Bobinli devreye enerji verdiğimizde ilk anda bobin Endüktansından dolay( L) akıma karşı direnç gösterir .Bu fiziksel ataletin elektriksel karşılığıdır(Duran bir araba da hızla gaza basılınca koltuğa yapıştığımız gibi veya hareket eden bir arabada frene basılınca ileri doğru hareket etmeye bir süre devam ettiğimiz gibi) İşte biz buna “Elektriksel Atalet “ diyoruz. Bu aynı zamanda devreden geçen akıma karşı gösterilen bir zorluk olur ki bunada XL deriz… Yani endüktif direnç.
Endüktif Reaktans (XL): Bobinin, içinden geçen AC akıma karşı gösterdiği dirence endüktif reaktans denir.Endüktif reaktans XL ile gösterilir. Birimi "Ohm" dur.
Şöyle ifade edilir:
XL = ω.L 'dir. ω = 2.π.f olup yerine konulursa, XL = 2.π.f.L ohm olur.
ω : Açısal hız (Omega) f: Uygulana AC gerilimin frekansı birimi, Herzt (Hz) 'dir.
L: Bobinin endüktansı olup birimi, Henry (H) 'dir.
Yine akım geçerken devre enerjisini kesersek elektriksel atalet gereği akım geçişini devam ettirmek ister. İşte bu atalet hem dirence ,bobinde bir gerilim düşümü olmasına ,aynı zamanda ise bobin etrafında bir Manyetik Alan oluşmasına sebep olur ki. Bu Transformatörlerin ve motorların temel çalışma sebebidir.
Yukarıda açıkladığımız sebepten dolayı ise (Elektriksel Atalet) akım gerilimde 90 elektriki derece geridedir. Bobinin çektiği güç ise Q=UxIxSİNfi olur ki saf bobinli devrede SİNfi=1 dir. Bu güce Reaktif yani aktif olmayan güç denir.
Kaanzaza nın dediği gibi bu güç yani Reaktif Güç şebekeden çekilmesi istenmeyen bir güçtür...
Aslında biz kompanzasyon yaparken tabiri caiz ise bu elektriksel ataletin tersine kondansatörlerle bir hareket vermiş oluruz ki buna Kompanzasyon deriz...