Softstarter - İnverter (Pompa Uygulaması)?

[alvin]

Bu kadar karmaşık düşünmenize gerek yok. Fizik kanunları gereği , 1 ton suyu 1 metre yukarıya basmak için harcanan toplam enerji (kWh) 1 saatte de bassanız aynıdır, 1.5 saatte de. Ancak, süreyi çok uzatır da mesela 10 saate çıkarırsanız motoru verimsiz kullanacağınızdan sarfiyatınız artar.

Ayrıca böyle bir sistemde sürücü kullandığınızda otomatik olarak sarfiyatınız artar, çünkü hiçbir sürücü %100 verimle çalışmaz.

Sürücü ne zaman faydalıdır? Diyelim bir vanayla akışı bazen %50'ye indiriyor, bazen %100'e çıkarıyorsunuz. Vanadan kaynaklanan direnç dolayısıyla kayıp fazla olacağından bu durumda vanayı iptal edip sürücü eklemek tasarruf sağlar.

 

[DinTOR]

Bu kadar karmaşık düşünmenize gerek yok. Fizik kanunları gereği , 1 ton suyu 1 metre yukarıya basmak için harcanan toplam enerji (kWh) 1 saatte de bassanız aynıdır, 1.5 saatte de. Ancak, süreyi çok uzatır da mesela 10 saate çıkarırsanız motoru verimsiz kullanacağınızdan sarfiyatınız artar.

Ayrıca böyle bir sistemde sürücü kullandığınızda otomatik olarak sarfiyatınız artar, çünkü hiçbir sürücü %100 verimle çalışmaz.

Sürücü ne zaman faydalıdır? Diyelim bir vanayla akışı bazen %50'ye indiriyor, bazen %100'e çıkarıyorsunuz. Vanadan kaynaklanan direnç dolayısıyla kayıp fazla olacağından bu durumda vanayı iptal edip sürücü eklemek tasarruf sağlar.

Sürücünün faydasının değişken akışkanlarda işe yaradığı konusunda tereddüdüm yok o tip bir durumda motor boşa çalışacağına az çalışmış oluyor.

Peki bu kanun ne işe yarıyor neden bu söylemler herkesin ağzında güç devirin kübüyle vs. diyorlar bunlar boş şeylermi demek istiyorsunuz?

 

[alvin]

Momentin hızın karesiyle orantılı olduğu santrifüj pompa gibi yüklerde gücün hızın kübüyle orantılı olduğu doğru, ama birim zamanda bastığınız su miktarı da aynı oranda azalıyor. Olaya güç olarak değil, belli bir işi yapmak için gereken toplam enerji miktarı olarak bakmalısınız.

Ayrıca sürücülerin sağladığı enerji tasarrufu gücü azaltmasından değil, o güç azaltımı olurken kayıpların daha az olmasından ileri geliyor. Yukardaki vana örneğinde vanayı %50 kıstığınızda da motor 350HP'ye denk kW çekmeyecektir. Sürücülü kullanımda bu 44HP ise vanada mesela 60HP olacaktır (Bu değeri örnek olarak verdim). Aradaki fark olan yakl. 12kW, sürücünün sağladığı tasarruftur.

Yanlış bir intiba var. 300kW motor hep 300kW çekermiş gibi düşünülüyor. Oysa o değer, nominal yükteki etiket değeridir. Motorun çektiği gerçek akım (ve dolayısıyla sarfiyatı) ise sürdüğü yüke bağlıdır. 0kW da olabilir, 300kW da (Kayıpları ihmal edersek).

Umarım açıklayıcı olmuştur

 

[k_suvari]

Frekans Konvertörü & Soft Starter​

Frekans Konvertörü

Frekans konvertörü ile demeraj akımını çok küçük değerlere çekme imkanı vardır. Demeraj akımı, yükün etiketinde yazan nominal akım kadar yada nominal akımın en fazla 1.1 (% 10 u) katı kadar olmaktadır. Yani;
“Id = In” yada “Id = In x 1.1”
Burada; Id = Demeraj Akımı
In = Nominal Akım
Demeraj akımının neredeyse nominal akıma eşit olması, trafo ve jeneratör gibi kaynakların anlık darbelere maruz kalmaması, dolayısıyla zorlanmadan rahat bir şekilde çalışması demektir. Yüke uygulanan akım ve gerilim, frekans konvertörü ile ayarlı bir şekilde verildiğinden, anlık yüksek demeraj akımlarının ve darbelerinin ortadan kalkması, enerjiden tasarruf etmeyi sağladığı gibi, mekanik sistemin ömrünün uzamasını da sağlar.
Frekans konvertörü ile Şebeke geriliminin frekansı değiştirilerek asenkron motorlarda devir ayarı yapılabilmektedir. Dolayısıyla motor devirleri nominal değerlerin altına çekilerek yine enerji tasarrufu sağlanmış olur. Bir diğer durumda, devir sayısı artırılarak, mekanik sistem kapasitesinin artırılması durumudur.
Frekans konvertörleri, sık-sık “dur – kalk” lı çalışmalara da müsaittir.
Frekans konvertörü, şebeke geriliminin ± % 10 dalgalanmasında, stabil bir şekilde çalışabilir.
Frekans konvertörünün tek eksi yönü; frekans konvertörü ile yük arasındaki iletken hat üzerinde, çevredeki diğer yüklerin (GPS ve GSM antenleri, uzaktan kumanda cihazları vs..) çalışmasını kötü yönde etkileyen harmonikler meydana getirmesidir. Bu etkilenme hayli yüksektir. Bu yüzden frekans konvertörü seçilirken, etraftaki diğer yükleri etkileme ihtimaline karşı, harmonik filtreli olanları seçilmeli ve mümkünse frekans konvertörü ile yük arasındaki hat, diğer yüklerden uzak tutulmalıdır.


Frekans konvertörlerinin çalışması şu şekildedir; önce şebeke gerilimi doğru gerilime çevrilir. Sonra bu doğru gerilimden sinüsoidal değilde kare dalgalar elde edilerek yüke uygulanır. Yük üzerine uygulanan akım ve gerilim, doğru orantılı bir şekilde artırılarak yüke verilmektedir.


Soft Starter

Soft Starter lar ile yol vermede, motorun nominal akımının 2 ile 6 katı ile yol verilebilir. Her ne kadar 2 katı ile yol verilebilir densede bu neredyse çok zor hatta imkansız gibidir. Uygulamada, en iyi durumda, en az nominal akımın 3 katı kadar akımla yol verilebilmektedir. Yine uygulamada bu değer ortalama 4 katı kadardır. Bunu denkleme dökecek olursak:
“Id = In x (3 ila 6 arası)”
Burada; Id = Demeraj Akımı
In = Nominal Akım
Yukarıdaki denklemdende anlaşılacağı üzere, yüksek demeraj akımlarının istenmediği yerlerde (demeraj nedeniyle aşırı gerilim düşümü olması, yine demerej nedeniyle jeneratör veya trafoların gücünün yetersiz kalması vs...) Soft Starter kullanılması uygun değildir.
Soft Starter lar, sık-sık “dur – kalk” lı çalışmalar içinde uygun değildir. Böyle yerlerde kullanılmaları durumunda, markadan bağımsız olarak en fazla 6 defa devreye girip çıkabilirler. 7. defada ise Soft Starter ın zarar görme ihtimali yüksektir.


Şimdi bu bilgiler ışığında hangisini seçeceğinize siz karar verin. Eğer Frekans konvertörü alacaksanız kesinlikle ABB den şaşmamanızı öneririm.






__________________________________________

 

[DinTOR]

Momentin hızın karesiyle orantılı olduğu santrifüj pompa gibi yüklerde gücün hızın kübüyle orantılı olduğu doğru, ama birim zamanda bastığınız su miktarı da aynı oranda azalıyor. Olaya güç olarak değil, belli bir işi yapmak için gereken toplam enerji miktarı olarak bakmalısınız.

Ayrıca sürücülerin sağladığı enerji tasarrufu gücü azaltmasından değil, o güç azaltımı olurken kayıpların daha az olmasından ileri geliyor. Yukardaki vana örneğinde vanayı %50 kıstığınızda da motor 350HP'ye denk kW çekmeyecektir. Sürücülü kullanımda bu 44HP ise vanada mesela 60HP olacaktır (Bu değeri örnek olarak verdim). Aradaki fark olan yakl. 12kW, sürücünün sağladığı tasarruftur.

Yanlış bir intiba var. 300kW motor hep 300kW çekermiş gibi düşünülüyor. Oysa o değer, nominal yükteki etiket değeridir. Motorun çektiği gerçek akım (ve dolayısıyla sarfiyatı) ise sürdüğü yüke bağlıdır. 0kW da olabilir, 300kW da (Kayıpları ihmal edersek).

Umarım açıklayıcı olmuştur

Aslında anlattığınız tüm şeyleri anlıyorum veya anladığımı düşünüyorum. Enerjinin korunumu yasasına göre birim enerji ile yapılan iş hep aynıdır. Dolayısı ile suyun nakli sırasındada aynı enerjiyi sarfetmek gereklidir.

O halde bu güç-debi formülleri bu şekilde kullanılırsa yanlış sonuçlar doğuruyor;
formüllere göre uygulama yaptığımızda çok yanlış sonuçlar doğuruyor
buda formüllerin eksik veya yanlış yerde kullanıldığını gösteriyor.

Şunuda biliyoruzki motorlar kendi kapasitesinin altında çalışınca kayıpları artıyor yani inverterin kayıpları artırması gerekiyor. Ama vana kısma, bypass, sık on-off gibi durumlardaki kayıp çok olduğu için orda harcanan kayıpları inverter ile azaltıyoruz tasarrufumuzda oradan oluyor.

Yani sonuç olarak şunu diyebilir miyiz;
1) Afinite kanunları her zaman işe yaramaz bunlar bir kanun değil tahmini yaklaşım formülleridir. Asıl kanun enerji korunumudur.
2) İnverterler verim yapmaz kayıptan kazanç elde ederek tasarruf yaptırır.

Son bir soru; bu tip bir sistemi deneme veya görme imkanı buldunuzmu?

Şimdi bu bilgiler ışığında hangisini seçeceğinize siz karar verin. Eğer Frekans konvertörü alacaksanız kesinlikle ABB den şaşmamanızı öneririm.

Hocam bilgiler için teşekkürler, şu halde ben kontaktörlerimin ömürleri tükenene kadar yıldız-üçgen çalışıp on-off kontrol yapacağım.
Benim sistem yıldızda 500 demeraj çekiyor 350 ye sabitleyip üçgenle 250 ye iniyor. Yani Soft-starter almaya gerek yok nede olsa demeraj akımları aynı hatta s-s de daha yüksek adı gibi yumuşak değil.

 

[alvin]

@DinTOR, "afinite kanunları" dediğiniz nedir?

 

[DinTOR]

@DinTOR, "afinite kanunları" dediğiniz nedir?

Affinity laws - Wikipedia, the free encyclopedia

 

[DinTOR]

pompa surucusu ıcın altivar61 schneider in surucusu bu ıs ıcın cok uygun.4 adet pompanızı sıralı calıstırabılırsınızYuk paylasımlı.uyku modu.kativasyon engelleyıcı fonksıyonu,Sıcaklık-basın-debı ıcın PID fonksıyonu,Sıkısma onleme,giriş basınc düşümü koruması,akış-basınc Kompanzasyonu,Gece-gündüz algoritması ve türkçe menü .cıddı manada enerjı tasarrufu saglarsın.Örnegin pompa hızındaki %10 bir azalma Sebekeden cekılen enerjıde %30 luk bır tasarruf saglar.Harcanan enerji motor hızının kübü ile orantılıdır.Kolay gelsin.

Ben benzer uygulama için Fuji kullandım gayet güzel sizede tavsiye ederim tek bir sürücü ile hepsine yol verebiliyorsun artı eş yaşlandırma yapıyor ve PID ile kontrol edip çalışma seviyelerini ayarlaya biliyorsun ayrıca bunları sürücü üzerinden yapıyor ve herhangi bir kontrol ünitesi yada plc kullanmıyorsunuz hepsini sürücü yapıyor.

Bir adet inverter alacağım kesinlikle, almışken 4 pompamada yol versin isterim. Fujinin hangi modeli var?
Ve birde çalışma sistemi nasıl?

*4 adet ayrı çıkışmı var?
*Tek çıkışa 4 kontaktör direkt bağlı ve her motorada birer bypass olmak üzere 8 kontaktörmü kullanılıyor?