TRANSFORMATÖR MERKEZLERİNDE UYGULANAN KORUMA TERTİPLERİ
Başlıca dört grupta toplanmaktadır»
I - Aşın Gerilime Karşı Koruma
II - Fider Koruma
III - Transformatör Koruma
IV - Mesafe Koruma -
Aşırı gerilime karşı koruma tertipleri dikkate alınmayacak olursa,monte edildiği kısma göre gruplandınlan bu koruma tertipleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılır.
I. AŞIRI GERİLİME KARŞI KORUMA
1 - Koruma Teli
2 - Ark Boynuzu
3 - Parafudı
II - FİDER KORUMA
1 - Fider Aşırı Akım Koruma
2 - Fider Toprak Koruma
a - Topraklı Devrede
b - izole Devrede
III- TRANSFORMATÖR KORUMA
1- Transformatör Aşırı Akım Koruma
a - Transformatör Çıkış Aşırı Akım Koruma
b - Transformatör Giriş Aşırı Akım Koruma
2- Transformatör Toprak Koruma
a - Doğrudan Topraklı Devrede
b - Direnç Üzerinden Topraklı Devrede
3 - Yağ Seviye Alarm
4 - Termik Koruma
5 - Tank Koruma
6 - Diferansiyel Koruma
7 - Gaz Röleleri île Koruma
A - Buchholz röleleri
B - Basınç Röleleri
İV - MESAFE KORUMA 1- Çalışma Elemanı
2- Yön bulma elemenı
3- Ölçme Elemanı
Tüm bu koruma tertiplerinin esas amacı,güç transformatörünün korunmasını sağ¬lamaktır denilebilir.
Ayrıca transformatör merkezlerinde uygulanan koruma tertiplerini,
A - iç Arızada Çalışan Koruma Tertipleri B - Dış Arızada Çalışan Koruma Tertipleri şeklinde sınıflandırmak da mümkündür.
A - İÇ ARIZADA ÇALIŞAN KORUMA TERTİPLERİ
iç arızada çalışan koruma tertiplerine sistemimİzde,TRANSFORMATÖR ÖZ KORUMA veya TRANSFORMATÖR ZAT! KORUMA tertipleri denilmektedir.
İç arızalarda çalışan ve çeşitli prensiplere göre düzenlenmiş söz konusu koruma tertipleri şunlardır :
1 - Termik (Termik Açma) Koruma
2 - Tank Koruma
3 - Diferansiyel Koruma
4 - Gaz Röleleri ile Koruma
A - Buchholz Röleleri
B - Basınç Röleleri
iç arızada çalışan koruma tertiplerinin iki amacı vardır.
1 - Transformatörde oluşan iç anzada,hasan sınırlandırmak
2 - Arızalı transformatörün bir an önce servis dışı kalmasını sağlayarak, çalışandiğer sistemin arızadan etkilenmesini Önlemek.
Bu İki amaca yönelik uygulanan transformatör öz koruma tertiplerinin,amaç dışı çalışmalanda söz konusudur. örneğîn.Buchholz rölesinin deprem durumunda çalışması gibi. Halbuki Buchholz rölesi,deprem durumunda çalışması için kullanılmaz. Durum böy¬le olunca,koruma tertibinin amacı île çalıştığı arızalar bir tutulmamalıdır.
B - DIŞ ARIZADA ÇALIŞAN KORUMA TERTİPLERİ
Transformatör öz koruma tertipleri dışında kalan koruma teniplerİne,dış arızadaçalışan koruma tertipleri denir.
Bu koruma tenipleride iki amaca yönelik kullanılırlar,
1 - Arızalı kısmın servis dışı kalmasını sağlayarak,çahsan diğer sistemin arızadan etkilenmesini önlemek
2 - Güç transformatöründe,iç arızanın oluşumuna engel olmak.
Dış arızada çalışan koruma tertipleri,İç arızanın oluşumuna engel olmaları nede¬niyle daha çok Önem kazanırlar. Başka bir deyişle dış arızada çalışan koruma tertiple¬rinin koordinasyonu ne kadar iyi yapı Ursa,kullanıl an rölenin ayarı ve özellikleri ne ka¬dar iyi seçİlirse,güç transformatörünün ömrü o kadar artacaktır denilebilir.
