Osiloskobun doğru topraklanması

[Mr_YAMYAM]

Yazım hatası değil gerçekten gördüğüm değer 20V ve 2V. Değerleri yuvarlayarak yazdım ölçtüğüm zamana göre değişiyor ama hemen hemen bu civarda.

Faz toprak arası 20V gibi ölçülüyorsa orada toprak yoktur.

 

[beradi06]

Bu tür uygulamalarda teknikte TN-S (terrastiel nötr-slient)veya (QUIET, SECURE) topraklama kullanılmaktadır.
TN-(S) ibaresindeki S slient (Quiet)(sessiz) (Secure) güvenli olarak da yorumlanmaktadır.
Normal uygulamalarda kullanılan topraklama, esasen nötr hattının oluşturulması için kullanılan ve çoğunlukla işletme topraklaması adı verilen topraklama sistemidir.
Ekli dosyayı görüntüle 106229
Resimden anlaşılacağı üzere bir nötr hattına nötr diyebilmek için o hattın topraklanması gerekmektedir. Eğer bu hat topraklanmazsa, nötr hattı oluşmaz.
Türkiyede konutlara özgü trafo kullanımı olmadığından dolayı bu topraklama mahalle trafosunda yapılır ve muhtelif dağıtım noktalarında da muhtelif şekillerde devam edilerek bina girişine kadar uygulanır.
Yani konut olsun, işletme olsun ana giriş panosunda mutlaka bir topraklama da bulunmaktadır.
Bunun amacı Nötr hattındaki o ana kadar olan küçük çaptaki gerilim farklarının sıfırlanması amacıyladır.
Normal topraklamalı sistemlerde olası bir yüklenme sonucu oluşan darbeli veya aşırı parazitli bir yük yine nötr hattını etkileyeceği için normal topraklamada bu parazit veya yüklenmenin etkisi o nötr hattının ana toprak hattına kadar olan direnci ile doğru orantılı olarak artacaktır.
Bunu engellemenin tek yolu ise işletme topraklamasının direncini en aza indirerek tüm cihazların yükünü taşıyabilecek kuvvette yapılması gerekmektedir.
Yani sistemin ilk şartı bina veya laboratuar için kuvvetli bir işletme topraklamasıdır.
Slient (sessiz) topraklamanın amacı ise farklıdır.
Sessiz topraklama sistemleri güvenilir (0-sıfır) potansiyel farkı referansı demektir. Bir işletme topraklamasında işletme esnasında oluşan ground loop veya olası döngüler asla hesaplanamaz. Çünkü her toprak akımı diğer toprak akımından farklı ve farklı yerlerden toprağa akabilir.
Örneğin bir fırında oluşabilecek 100mA lik bir kaçak akım ile bir osilaskopta oluşabilecek 100mA lik kaçak akım birbirlerini rahatlıkla etkileyebilir. Bir fırın bu akımdan doğrudan etkilenmez ancak bir osilaskop için aynı şey söylenemez.
Ekli dosyayı görüntüle 106230
Resimde güvenlik amacıyla (KAR uygulamaları) için anlatılmış olsa da, presip olarak quiet ground, labratuarlarda, hastanelerde veya hassas üretim yapan çoğu fabrikalarda uygulanmaktadır.
Bu tür uygulamalarda kullanılacak bir kaçak akım rölesi bile sadece insan hayatıyla ilgili olmayıp, olası bir dengesiz kaçak akım durumunda devreyi açarak cihazları da korumaya yöneliktir.
Aynı zamanda ölçüm doğruluğu için de son derece gereklidir. Çünkü toprağa yapılan herhangi bir kaçak sinyal aynı toprak hattına bağlı tüm ölçüm cihazlarını da etkilemektedir. Bu etkileme hem cihaz sağlığı hem de ölçüm doğruluğu için önem arzetmektedir.

Bu topraklama ne denli kuvvetli olursa olsun nötr hattı etkileşimini engelleyemez. Bu sebeple nötr hattı etkileşimi için bina girişindeki işletme topraklamasının yapılması, hatta kuvvetli bir topraklama yapılması şarttır.
Pilden beslemeli cihazların ölçümünde osilaskop için ölçüm hataları dışında tehlike oluşmaz. Eğer üstte belirttiğim üzere bağımsız bir toprak hattı (QUIET) kullanılırsa ölçüm hataları en az seviyede olacaktır.

Cevap için teşekkürler.
Ne kadar doğru anladım anlattıklarınızı bilmiyorum. Normalde ben bu Şebeke elektriği işlerine çok aşina değilim. Ama şöyle anladım yazdıklarınızı:
Hassas yerlerde tercih edilen topraklama yöntemi, sessiz topraklama diye anlattığınız şey. Sessiz topraklamada toprak doğrudan işletmenin yakınında toprağa çakılan bir toprak bağlantısı ile sağlanıyor.
Eğer bu şekildeyse ve benim de bu şekilde bir toprak çekmemde sorun olmayacaksa bu kolay olur. Okul bahçesinden bir kazık ayarlayıp buna uzun bir kablo bağlayıp atölyeye kadar o kabloyu duvar kenarlarından dolandırırım. Çok zor bir iş olmaz.
Bu arada ben okulda elektrikle ilgilenen hizmetliye de rica ettim. Elektrikçi okula başka bir iş için geldiğinde kontrol ettirdi. Gerçekten de toprak yok veya aşırı zayıf demiş o da. Bunun düzeltilmesi için de müdürden yazılı onay gerektiğini söyledi.
Ama eğer daha iyi sonuç verecekse ben açıkçası yerden toprak çekebilirim. Hatta okulun altında bir sarnıç var. Daha iyi bir topraklama saplayacaksa oraya kablo daldırabilirim. Yerin merkezine daha yakın olduğu için daha iyi bir bağlantı sağlar mı?

 

[Erhan_TR]

Yazım hatası değil gerçekten gördüğüm değer 20V ve 2V. Değerleri yuvarlayarak yazdım ölçtüğüm zamana göre değişiyor ama hemen hemen bu civarda.
Ölçüm şu şekilde:
Kullandığım multimetre Unit UT61E+. Problar normal aletin içinde gelen problardan. Ölçüm modu AC voltaj ölçüm modu (V~ olarak gösterilen mod). Probları + ve - yer değiştirince sonuç hemen hemen aynı.

Sonuçta baslangica döndük. Topraklama yetersiz görünüyor ama sağlıklı bir sonuca varmanız için bir elektrikçi çağırmaniz gerekiyor.

 

[AG Mehmet]

Yazım hatası değil gerçekten gördüğüm değer 20V ve 2V. Değerleri yuvarlayarak yazdım ölçtüğüm zamana göre değişiyor ama hemen hemen bu civarda.
Ölçüm şu şekilde:
Kullandığım multimetre Unit UT61E+. Problar normal aletin içinde gelen problardan. Ölçüm modu AC voltaj ölçüm modu (V~ olarak gösterilen mod). Probları + ve - yer değiştirince sonuç hemen hemen aynı.

Eskilerin kullandığı bir söz vardır, "idrardan, ruh tahlili yapılmaz" derler.
Toprak değerini, Toprak Direnci ölçen cihazla yapmak gerekir.
(Genelde Toprak Megeri tabir edilir ama Meger, markadır.)

Ölçü aleti, çok tecrübeli iseniz ve daha önce değerini bildiğiniz ve uzun süredir kullandığınız ölçü aleti ile ölçüm size fikir verebilir.

Ama doğrusu, ilgili test aleti ile ölçüm yapmaktır.
(kontrol kalemi ile voltaj ölçümü yapanlar bile vardır)

 

[Mr_YAMYAM]

Ama eğer daha iyi sonuç verecekse ben açıkçası yerden toprak çekebilirim. Hatta okulun altında bir sarnıç var. Daha iyi bir topraklama saplayacaksa oraya kablo daldırabilirim. Yerin merkezine daha yakın olduğu için daha iyi bir bağlantı sağlar mı?

İyi bir topraklamanın kuralı toprak ile temas yüzeyinin fazla olması ve topraklama hattının mümkün mertebe kısa ve düz bir iletken ile ilgilidir.
Günümüzde 1.5metre kadar bakır topraklama çubukları kullanılmaktadır.
Slient topraklama için bu bakır çubuk yeterli olacaktır.
Ancak ben eski kafalı olduğum için daha geniş yüzeyli paslanmaz bir metalden 1 metre kare levhanın kullanılması tarafındayım.
Ayrıca binanın mevcut topraklaması da tamir edilmeli, ancak S toprak ile asla birleştirilmemelidir.
S toprak laboratura özel olarak çekilerek tüm ölçü aletleri topraklanabilir.

 

[rsimsek]

Güzel bir çalışma.