Jeneratör Çeşitleri

[FilizSimsek]

Merhaba

Senkron generatör tipleriyle ilgili bir sorum var. Yüksek hızlarda yuvarlak rotor , düşük hızlarda çıkık kutuplu rotor kullanılıyor, tamam.
Çıkık kutuplu makinaları yüksek hızlarda kullanamıyoruz, bir defa mekanik açıdan dayanıklı olmuyor,(başka sebepleri varsa yazabilir misiniz) bu da tamam. Fakat neden düşük hızlarda yuvarlak rotorlu makina kullanılmıyor?Kutup sayısı ve dolayısıyla çapı büyük, uzunluğu küçük-bu açıdan çıkık kutuplu makinalara benzeyen- yuvarlak rotorlu generatör yapmanın önündeki engel ne.? Yuvarlak rotorlu makinalar illa turbogeneratör olacak diye diye bir kural mı var yoksa tamamen stanardizasyonla alakalı"böyle alışılagelmiş, böyle gidiyor" durumu mu?
Bir de aynı güçte biri yuvarlak rotorlu, biri çıkık kutuplu iki senkron generatör arasındaki fiyat farkı ne mertebededir?Yuvarlak rotor daha ucuzdur diye tahmin ediyorum

Aylar evvel foruma yazdığım ilk mesajı, hatta foruma üye olmamın temel sebeplerinden biri olan bu soruyu eğer sakıncası yoksa canlandırmak istiyorum.Çünkü hale cevap bulabilmiş değilim.

 

[Meraklı elektrikçi]

Merhaba arkadaşlar Uzman arkadaşımızın yazısına biraz ilave yapmak istiyorum.Senkron makinalar iki çeşittir.Silindir( yuvarlak) rotorlu ve çıkık kutuplu.Genellikle silindir rotorlu olanlar turbo alternatör olarak isimlendirilir,2 veya 4 kuruplu olurlar.Çıkık kutuplu makineler genel olarak 4 ten fazla kutup sayısına sahiptir.Bu iki tip makine esasta aynıdır.Statorlarında 3 fazlı sargı vardır.Stator içinde dönen bir rotor,üzerinde bir Doğru Akım sargı taşır.Bu sargı mıknatıslanmayı ( manyetik alan) sağlar.Bu iki tip arasındaki başlıca fark,rotor yapısındadır.Rotoru silindirik tip olan makinelerde, rotorda pek çok oluk (ankuş) bulunur.Bunların içinde uyarma (ikaz)sargıları bulınur.Bu yapının mekaniki dayanımı iyi olup yüksek devir sayılarına (3000 devir/dakika) elverişlidir.Genellikle 2 kutuplu yapılırlar.Çıkık kutuplu rotorlarda her kutup her kutup fiziksel olarak aynıdır.Her kutup uyarma sargısı taşır.KAYNAK :T.E.K. KORUMA KONTROL TEKNİSYENİ EL KİTABI 1 Basım 1984 ANKARA