devre uzerindeki akim

[by lent]

mesela düz bi yolda koşuyorsun bu yolun başı artı , bitişi eksi olsun , önünde bir sürü engel olsun(direnç) , ileride de ödül olsun(led) , bu engelleri direnç gibi düşündüm , ilk önce engeller koyulmalı en sonda ödül olmalı , fakat burda ilk önce ödülü koyup sonra engelleri koymak ta işe yarıyor gibi düşündüm , anlamadığım şey buydu aslında .

Evet at/köpek eğitimde bu yöntem sık kullanılır, ama terisini yaparsan hayvan ödülünü aldığı için bir isteğinin olduğunu bilir ve ilk verdiğin komutu da yerine getirir .

 

[Alçak Mühendis]

Bizim meslegimiz diger mesleklerden bir yaniyla cok farkli. bizim meslekte uzerinde çalıştığın kafa yordugun seyi gormezsin goremezsin. Ne elektrigi ne akimi ne voltu ne de direnci. Direnci goruyorum diyen olabilir ama kac ohm oldugunu gorebilir misin. Dogal olarak da insanin kafasinda milyonlarca soru isareti olusuyor.
Eğer benim gibi ilgi duyan varsa ve sıkılmadan devam ederim guzel olir diyen varsa karsilikli sorular soralim hazir boyle bir konu acilmisken.
Akim nedir mesela. Akim akiyor dedigimizde oradan gecen sey tam olarak nedir. Elektronlarin hareketi mi mesela

 

[binbaşı]

Katılarda,iletken olan metallerde sadece elektronların hareketi olarak elektrik akımının akışını tüm ders kitapları kabul eder,elektronların hızının çekirdeğe göre çok aktif olduğu da tam varsayılarak.Ama iletken sıvılar (elektolitler) ve iletken gazlarla plazma ortamında bu elektronların ismi katyon,çekirdek kısmınının adı anyon adlı iyon yüklü parçacık (Havadaki oluşan küçük bir kıvılcımda da aynisidir) hareketi olarak,yani yalnız katı iletkenlerdeki gibi elektronların hereketi de olmadığı (Elektrik ark kaynağı dersinde plazma içinde anyon ve katyon şeklinde ters kutuplara doğru iyon göçlerinin olduğu bizlere anlatılmıştı) hareketlerinden oluşan bir akım olduğu söylenmekte ve kabul edilmektedir,şimdiye kadarki olan bilgilerin ışığında.Kolay gelsin.Saygılarımla.

 

[Alçak Mühendis]

Olaya duz mantik baktigimda akim verilen yerden sirekli bir elektron cikisi soz konusu. Bir muddet sonra (atiyorum nelki on yil sonra) orada elektron bitmeyecek mi. Soylediklerim belki cok sacma ama olaya duz mantik yaklasinca bu sonuclar cikiyor

 

[strongerlinux]

Mesela devre uzerinde 5 led 5 direnc olsun. Bunlarda bir led bir direnc seklinde birbirine seri baglansin.Daha burada isin basinda ilk ledin uzerindeki akimi olctugumuzde 50ma olsun.sonra 10.cu elemani da olcsek akim degismiyor.yani daha ise baslamadan bizim meshur formul (v=i.r) biri tarafindan yapilmis bitmis burda eletrik akimi daha ilk ledde bu karari nasil veriyor.diger elemanlari daha gormeden.yada bu elektronigi gercekten duz mantik ogrenmek lazim.isin ilginci AC akimlarda arti eksi denen sey olmadigi soyleniyor.burada da sanki ledin her iki tarafinada direnc koymak lazim diyor insan.

 

[binbaşı]

Olaya duz mantik baktigimda akim verilen yerden sirekli bir elektron cikisi soz konusu. Bir muddet sonra (atiyorum nelki on yil sonra) orada elektron bitmeyecek mi. Soylediklerim belki cok sacma ama olaya duz mantik yaklasinca bu sonuclar cikiyor

Merhaba.Bu söylediğiniz durum pillerde,akülerde kimyasal reaksiyon (Red-oks=redüksiyon-oksidasyon; Türkçede indirgenme-yükseltgenme işlemlerinin karşılığı) sona erdiğinde zaten elektron geçişi bildiğiniz gibi tam olarak bitiyor.Pil,şarjlı pil tam bitmiş,bir akü tam olarak da boşalmış oluyor bu durumda.Ancak bir jeneratör (alternatör,dinamo) mekanik enerji alıp da rotoru sürekli döndüğü sürece elektron akışını sürekli de sağlar.Bu sargılarındaki bakır bobin telinde,değişken mağnetik alanın sürekliliğinde,bakır atomlarından elektronlar ayrılıp 2 ucunda tekrar birleşirken,bizim elektrik akımı dediğimiz elektron akımı varlığını hep devam ettirir.

Bir alternatörde bakır bobin tellerinde elektronları ayrıştırma görevi,bakır çekirdekten koparma görevi varken,bu jeneratöre bağlı çekilen enerji kabloları içindeki bakır tellerde ise elektronu taşıma,iletme görevi ayrı olarak vardır.Her 2 bakır bu farklı pozisyonu dolayısıyla,bakır iletkenin burada akımla ilgili (üretme ve taşıma) değişik fonksiyonu bulunur. %99.99 saflıktaki elektrolitik bakır içinde yer alan metalik bağ içinde,elektronlar elektron bulutu (Malzemeyle ilgili ders kitaplarındaki bir tanımıdır) şeklinde yan yana kümelenmiş bakır çekirdekleri içinde,tek bir çekirdek,elektron yerine bu tür bir tümleşik yapıda (metalik bağda) bulunur.Bu iletkenin bir ucundan verilen elektronlar diğer uca (Kutba) doğru giderken birbirleri üzerinden kayarak dirençsizce veya çok az kayıpla giderler.(Bir dirençle gitmeleri için bu metalik kristal örgüye değişik atomların alaşımlanması,krom-nikel rezistans telindeki gibi gerekir,o zaman ileten olan bu tel, rezistans veya direnç öğesine dönüşür)

Normal sıcaklarda (20-22 derece gibi) kablodaki iletkenlerde az veya yüksek sıcakılıklarda daha çok (kablo telinin fiziksel ve kendi iç yapısına,metalin cinsine,saflığına bağlı olarak) mutlaka akım kaybı ısı şeklinde de olur.Hiç kaybın olmadığı sıcaklık mutlak sıfır sıcaklığına kadar olan aşırı bir soğutmayla olabilir ve biz iletkenin bu durumuna süper iletkenlik durumuna gelmiştir de deriz.Süper hızlı trenler,Cern’deki tanecik hızlandırma deneylerindeki elektromıknatıs sarımlarında çok yüksek verimler için süper iletkenlik durumundan,yani aşırı soğutmayla (-273 dereceye,mutlak sıfıra kadar) sağlanmış süper iletkenlikten ayrıca faydalanılmaktadır.Kolay gelsin.

 

[binbaşı]

Mesela devre uzerinde 5 led 5 direnc olsun. Bunlarda bir led bir direnc seklinde birbirine seri baglansin.Daha burada isin basinda ilk ledin uzerindeki akimi olctugumuzde 50ma olsun.sonra 10.cu elemani da olcsek akim degismiyor.yani daha ise baslamadan bizim meshur formul (v=i.r) biri tarafindan yapilmis bitmis burda eletrik akimi daha ilk ledde bu karari nasil veriyor.diger elemanlari daha gormeden.yada bu elektronigi gercekten duz mantik ogrenmek lazim.isin ilginci AC akimlarda arti eksi denen sey olmadigi soyleniyor.burada da sanki ledin her iki tarafinada direnc koymak lazim diyor insan.

Merhaba.Elektrik devrelerindeki mantığı ve çeşitli kanunlarını bilmeden elektroniğe,çok mantıklı anlayacak şekliyle tam bir geçiş yapmak çok zordur,bu nedenle önce elektrik devrelerindeki kanunları,prensipleri ve düz işleyen bir mantığı tam özümsemelisiniz.

Cevaplara sondan başlayarak ac akımda + ve – kutup tam olarak da vardır,ama saniyede 50 hz.lik (Türkiye’de 50,Amerika’da 60 hz.dir) yani 50 kez yön değiştirip bir sinüs eğrisi (Ortadaki sıfır çizgisinin altında ve üstünde eşit genliklerde, amplitütle,alternansla izlediği için) alternatif (değişken) akım diyoruz buna.Bu nedenle dc. ölçü aletleri ac’yi direk ölçemez,ölçü aletleriyle bunu tam ölçmek için diyotla doğrultup true RMS değerini baz alarak ac voltaj değeri olarak etkin değerini ölçeriz genellikle.

Ac akımda seri bağlı olan bir direnç-lede akım verirken 2 tarafa da direnç koymaya hiç gerek yoktur,tek tarafta da diyot gibi davranıp yarım (Kırpılmış) alternansı bu led geçirip,kırpışarak yanar ve ömrü çok kısalır.Çünkü ledi dalgalı dc akım çok çabuk öldürür,mutlaka düz dc akımla çalıştırma gereklidir,ac’yi tam dalga-filtreyle tam dc.ye getirip direnç-ledden ondan sonra tam vermeliyiz ki ledin ömür katsayısı yüksek kalabilsin.

Direnci düşük olan elektronik,elektrik elemandan max akım,direnci (Omajı) yüksek olan elektrik,elektronik elemandan min. akım geçer.(Elektrik devreleri genel prensibidir)

Seri bağlantıda 10 tane eleman varsa ve 1 tanesinin direnci diğer 9’una göre en düşük ise,bu 10 elemandan seri olarak geçen akımın amperi,bu en düşük elemandan geçen akımınki kadardır,daha fazlası hiç geçemez.(Seri bağlı elektrik devrelerinin genel bir prensibidir)

5 led,5 direnç 10 elemanlı seri bağlantı şeklinde birbiri ardına seri bağlanırsa,1. dirençten 50 mA geçer,ama diğer dirençlerde bu akım sabit de kalamaz,giderek azalarak uygulanan dc akımın voltajına da bağlı olarak bu ledler hiç de yanamayabilir.Çünkü bu durumda 5 direnç seri olarak devrededir ve R=R1+R2+R3+R4+R5 toplamına denk gelen bileşke bir R direnci karşımıza çıkar.Tüm ledlerin örneğin 12 voltttaki gibi ayni parlaklıkta yanabilmesi için 60 volt dc.’yi vermemiz gerekir.

R=1+1+1+1+1=5 k.ohm=5000 ohm.(seri bağlı dirençlerin toplam R bileşkesini almak için dirençlerin seri bağlantı kanunu)
V=60 volt I=V/R’den I=60/5000 I=0.012 A I=12 mA akım geçer ve böylece 5 led yine ayni parlaklıkla güvenle,bozulmadan yanmış olur,60 volt dc.’yi tam uygularsak.Kolay gelsin.

 

[strongerlinux]

Tesekkurler

 

[strongerlinux]

Bi soru daha sorsam arduino aldim.gnd(toprak) ucu girisi var mesela birde +5 volt girisi var.toprak deyince orada tam olarak ne var.birsey varmi derken sadece bir metal parcasindanmi ibaret.benim mesela baska bir arduino cihazim olsa birinin arti ucuna diger arduino cihazinin toprak ucuna baglasaydim ve araya led koysaydim led yine yanarmiydi.yani kendi topraginimi taniyor , bunu taniyorsa nasil anliyor acaba . Iceride biseylermi bagli.birde Mesela bazi ornek diagramlarda 12 volt pille dc motor calistiriliyor . Ama pilin toprak ucunu arduinonun topragiyla birlestirmis.bu cihaza zarar verirmi.iki topragi birlestirmek mantiklimi

 

[binbaşı]

Bi soru daha sorsam arduino aldim.gnd(toprak) ucu girisi var mesela birde +5 volt girisi var.toprak deyince orada tam olarak ne var.birsey varmi derken sadece bir metal parcasindanmi ibaret.benim mesela baska bir arduino cihazim olsa birinin arti ucuna diger arduino cihazinin toprak ucuna baglasaydim ve araya led koysaydim led yine yanarmiydi.yani kendi topraginimi taniyor , bunu taniyorsa nasil anliyor acaba . Iceride biseylermi bagli.birde Mesela bazi ornek diagramlarda 12 volt pille dc motor calistiriliyor . Ama pilin toprak ucunu arduinonun topragiyla birlestirmis.bu cihaza zarar verirmi.iki topragi birlestirmek mantiklimi

Merhaba.Yine en sondan başlayayım cevap vermeye.2 ayrı toprak ucu,asıl topraklandıkları toprak sistemine,ana toprak hattına göre bir voltaj farkı taşımıyorsa,birbirine göre ayni voltaj seviyesinde iseler bu topraklamalar elbette ki birleştirilebilir.Elektrik sistemlerinde başvurulan dengeleme barası da birden fazla topraklama sistemi yapılan ev,iş yeri,ofis,fabrika,vb. sistemlerindeki bu toprak farkını tam olarak da dengelemek içindir,zaten adı üzerinde.Asıl konumuz bu değil tabiki,dc akımdaki topraklama işlemi asıl konumuzdur.

Topraklanmış – ucun (Dc. akımda çoğunlukla – uç topraklanır) bu topraklama işleminde, arduino devre sisteminin daha tümleşik (devre yollarının az yer işgal ederek tam tasarlanmasını veya devre elemanları yerleşimini) sağlar ve devre kartı üzerinde istenmeden statik elektrik,dışarıdan sizin parazit,vb. istenmeyen sinyaller girecek olursa direk toprağa akıp gider.Yani bu devrenin çalışma emniyeti üzerinde,hayati öneme sahip entegre,mosfet,vb. statik elektrikten epeyce etkilenecek ,oldukça hassas parçalar için – ucun topraklanması çok faydalıdır,aksine bir zararı yoktur,faydası ise çoktur. Kısacası,cihazınız (Arduino devre kartı) tam topraklandı diye bundan hiçbir zarar göremez merak etmeyin,aksine daha emniyetli,güvenli,dıştan,içten parazit,statik elektrik,vb. bu pcb üzerindeki hassas parçalar üzerinde hiçbir statik yük biriktirme riski olmadan bu arduino’nuz çalışmış olur.

Bu ledi dirençle + ve – uç yerine topraklı GND ama yine - uçla çalıştırmanız durumunda değişen bir şey olmaz,lede yine çalıştırma akımı tam gider,tek farkı – ucun toprakla müşterek (ortak birleştirilip) devre bağlantısının bu şekliyle yapılmasıdır.Bunun led üzerinde çok hayati bir önemi yoktur aslında.Ama bu led değil de bir entegre,mosfet olsaydı ve ve bu bacaklarının yakın civarına statik elektrik bir kaçak yapsaydı,- ucun topraklanması sayesinde bozulmaktan,tam devre dışında kalmaktan kurtulacaktı.İşte topraklama böylesine hayati öneme sahiptir,yani hassas olan elektronik parçalarda çok işe yarıyor,bir sonuç olarak.

Led toprağı tanımaz sadece + uçtan bir dirençten zayıflayıp geçen örneğin 12 mA’lik akımın – kutba kendi üzerinden (içinden) akıp giderken verdiği güç miktarını (volt * amperi) tam tanır ve tanıdığı anda da yanar zaten.Tanımaması (ama bir toprak hattını değil,çünkü mutlaka da toprak hattıyla birlikte bu ledin çalışmasının direk bir ilişkisi aslında yoktur),bu elektrik devresinde bir aksaklık olduğunu,sonuç olarak da üzerinden kendi devresini tamamlayamadığını bize göstermiş olur,sizin “toprak tanıma” (aslında doğrusu bir akım geçirme olayıdır) olarak da tam tanımladığınız bu olayla.Kolay gelsin.