Öncelikle başarılar kardeşim, Ben 2000 yılından bu yana Hidrolik ve Pnömatik sistemlerle uğraşıyorum, olabildiğince yardımcı olmaya çalışayım. Hava kompresörleri pnömatik hatların temelini ve kaynağını oluşturduklarından, sağlıklı çalışmaları çok önemlidir. Kompresörler genellikle endüstride kullanılan Vidalı ve Pistonlu olan iki tipiyle bilinir, pek kullanım alanı olmadığından diğerlerini belirtmiyorum. Vidalı kompresörler adındanda anlaşılacağı üzere bir veya daha fazla vida çiftinin senkron olarak çalışarak Mil hatveleri arasındaki havayı depoya basarak, basınç elde ederler. Pistonlu tipler ise yine senkron çalışan 1,2,3,4... adet pistonun emme ve basma mantığıyla depoya hava basmalarıyla basınç elde ederler. Vidalı kompresörler, pistonluya göre daha fazla şıkıştırma ve daha yüksek debilere stabil olarak ulaşmaları mümkündür, çok daha verimlidirler. Her ne şekilde olursa olsun, kompresörlerin üretim esnasında belirlenmiş Maks. Basınç ve Debi değerleri vardır. Bu değerlerin üzerine çıkmak tehlikeli sonuçlar doğuracağından emniyet tertibatları kullanıcıya bırakılmadan üretim esnasında alınmış olarak bulunurlar. Öncelikle aklıma geldiğince tehlikelerin ne olduğunu ve ilgili tetbirleri ifade etmeye çalışayım, gerekli görürsen düzenlersin;
Basıncın Kabuledilebilir değerlerin üzerine çıkması tüm sıkıntıların başlangıcıdır. Kompresörler belirli bir maksimum basınç üretecek şekilde üretilir ve tüm hava ekipmanlarıda bu basınca göre dizayn edilir. Örneğin Hava hatlarında dayanım üretimden tüketime doğru giderek azalarak seyreder. Bir hava filtresi 16Bar basınca dayanıklı olarak üretilir, ama bir Pnömatik Silindir 7Bar Maksimum basınçla çalışabilir gibi. Pnömatik sistemlerin ideal çalışma aralığı 6Bar olarak kabül edilir ve hesaplamalar bu değerler baz alınarak yapılır. Kompresörün ürettiği basınçlı havanın kontrolü daha sisteme verilmeden kontrol altına alınmak zorundadır. Öncelikle hangi tip kompresör olursa olsun önce havayı üzerinde bulunan Depoya basar, daha sonra sisteme doğru akar. Deposuna basılacak hava deponun dayanım basıncını geçmemelidir. Burda mantık şudur, kompresör belirlenmiş bir basınca kadar depoya havayı basar ve motor durur, sistemden kullanım oldukca hava azalır ve kompresör motoru tekrar çalışır ve havayı depolar. Bunu Basınç Şalteri denilen bir basınç kontrol anahtarıyla yapar. Bu anahtar üzerinde 2 farklı ayar yapmak mümkündür, birincisi kompresörün maksimum Kaç bara kadar basıncı depolayacağı, diğeri ise kaç bar basınç düşümünden sonra tekrar devreye gireceğidir. Genelde Vidalı kompresörlerde analog basınç kontrol cihazları kullanılarak daha hassas bir basınç ayarlaması yapılır. Pistonlu kompresörler için ayar aralığı Genelde maks.10Bar'a kadar ayarlanabilirkeni Vidalılar gerekli olduğu takdirdeki bu çok nadir, 12-14Bara kadar ayarlanabilir. Yani ilk alınması gereken tedbir basıncın kontrol altına alınması için Basınç Şalteri kullanılmasıdır. Daha sonra basınç dalgalanmalarını engellemek için ihtiyaç miktarına göre havayı bir Hava Tankında depolamak, aynı zamanda kompresör motorunun daha fazla dinlenmesini sağlamış da oluruz. üçüncü tedbirimiz ise Pnömatik ekipmanların Filtrelenmiş veya Şartlandırılmış bir hava gereksinimi olmasından dolayı tanktan sonra Separatör(Yağ Filtresi) ile kompresörden kaçabilecek yağı ve yağ sisini engellemek akabinde Su fitresi ile yoğuşmadan kaynaklanan suyun filtrelenmesi, daha sonra ekipmanlar için kullanılacak maksimum basıncın Hava Regülatörü ile örneğin 6Bara sınırlandırılması ve son olarak gerek duyulursa Hava Yağlayıcısı ile havayı özel yaplar ile yağlamak, ekipmanların yağlanmış olmasını sağlamak olacaktır. Bu işlem Havayı Şartlandırmak olarak ifade edilebilir. Yine bir tedbir olarak bu grubta yer alabilece Hava kurutucularada değinmek isterim, bunları separatörden hemen sonra kullanabilirsin ve havayı modeline göre -20dereceye kadar soğutarak, hava üzerindeki nemin kristalize olmasını ve rahatlıkla alınabilmesini sağlar.
Yeterli olacağını düşündüğüm için bitiriyorum, ama daha fazla bilgiye ihtiyacın olursa bildirirsen detaylara değinebiliriz. veya başka bir bilgiye ihtiyac duyarsan...
Kısaca Tedbirler,
0- Uygun tüketim debisine göre, uygun kompresör tipi(vidalı, pistonlu...) ve kapasitesini seçmek.
1- Basıncın Üretim Kontrolü İçin Basın Şalteri, Basınç Sensörü, Analog Basınç Kontrol Cihazı Kullanmak,
2- Basınç Dalgalanmalarını önlemek, kompresörü rahatlatmak için Hava Tankı Kullanmak
3- Separatör, Hava Kurutucu(Air Dryer), Filtre(Su, Koku, Sis vb..), Regülatör kullanarak havayı şartlandırmak.
4- Kesinlikle ihtiyac kadar hava kullanmak, bölgesel regülatörler kullanarak farklı noktalarda ihtiyac duyulan basıncı, farklı değerlerde ayarlamak.
