Parafudr Hakkında Genel Bilgiler

Katılım
29 Tem 2019
Mesajlar
40
Puanları
31
Yaş
28
Konum
Sakarya
Merhabalar,
Elektrik üzerine yazılar yazarak alan ile ilgilenen insanları bilgilendirmek amacıyla teknik yazı dizileri tekrar sizlerle.

Yazı: Parafudr Hakkında Genel Bilgiler

Parafudr nedir?
Yıldırım düşmeleri ve kesici açması gibi, meydana gelen yüksek gerilim dalgalarının, hasar etkisini önleyen cihazlara “Parafudr” denir. Kısacası; enerji nakil hatlarında meydana gelen aşırı gerilimi toprağa deşarj eden koruma elemanlarıdır.
Orta gerilimde bina tipi trafo merkezlerinin yerini son yıllarda metal köşkler aldı. Bu köşkler çok kompakt olduğu için maalesef çoğunda Orta Gerilim parafudrlarını monte edecek yer yoktur. Ayrıca, trafo çıkışlarındaki ana dağıtım panolarında parafudr kullanımı ve bakımı yapılmadığından dolayı da, alçak gerilim hatlarından beslenen tüm işyerleri ve konutlarda parafudr kullanılması daha zaruri hale gelmiştir.

Federal-Elektrik-Parafudr-255x300.jpg

Örnek Bir Parafudr

Aşırı gerilim yükselmeleri tesisattan kaynaklanabilir ki buna “İç Aşırı Gerilim” adı verilir. Örneğin, jeneratör yükünün kalkması, boşta çalışan hattın sonunda gerilim yükselmesi, kapasitif devrelerin açılması (kondansatör vb.), toprak veya fazlar arası kısa devre gibi etkenler bu gerilim artışına sebep olabilir.
Bir diğer etkende dış kaynaklı gerilim artışlarıdır. Bunun en başlıca etkeni faz veya toprak hattına yıldırım düşmesidir. Aşırı gerilime karşı etkin bir koruma olmadığında, cihazlarda oluşan zararlardan dolayı yüksek maliyetli tamirat ya da yeni alım riski bulunmaktadır. Birçok ticari ve endüstriyel sektörlerde kullanılan parçaların hassas elektronik devreleri vardır. Bu nedenle bunlar aşırı gerilimden sıklıkla zarar görmektedir. Evlerimizde de artık elektronik devreli birçok ürün bulunmakta bu nedenle konutlar için parafudr kullanılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken kısım, bir yüke bağlı olan bütün kabloların uygun bir parafudrla korunmasıdır.
Normal durumlarda hatta bağlı parafudr toprağa akım geçirmez. Aşırı gerilim geldiğinde parafudr çok hızlı bir şekilde iletime geçerek, gelen aşırı gerilimi toprağa boşaltır. Aşırı gerilim etkisi geçince tekrar normal çalışmaya döner. Normal çalışmada parafudr açık durumda olan bir devre elemanıdır.

Yani kısacası elektronik ürünlerin kullanıldığı her yerde (konut, ticari ve endüstriyel tesisler gibi) parafudr kullanılmalıdır. Aksi halde yüksek maliyetten ve/veya tamir masraflarından kurtulamayacak; para ve zaman kaybedeceksiniz.

Parafudr Tipleri nelerdir? Nerede Hangi Parafudr Seçilmelidir?
  • B sınıfı (Sınıf 1- Tip 1 ) Eğer binanızda veya binanızın 50 m civarında yıldırıma karşı paratoner uygulaması varsa, Tip 1 parafudr seçimi yapılmalıdır. Tip 1 parafudrlar alçak gerilim tesisatlarında besleme hattının binaya girdiği en yakın noktada kullanılır. Alçak gerilim tesisleri için yıldırıma karşı koruyucu parafudr sınıfıdır. Elektrik sayacı öncesinde kullanılmalıdır.
  • C sınıfı (Sınıf 2- Tip 2) İç kaynaklı geçici aşırı gerilimlere karşı koruma yapabilmek için tesisattaki her bir dağıtım panosuna ilave olarak “Tip 2” parafudrlar yerleştirmelidir. Alçak Gerilim tesisleri için aşırı gerilim sınırlayıcısı parafudrlardır. Elektrik sayacı sonrasında kullanılmaktadırlar.
  • D sınıfı (Sınıf 3- Tip 3 ) Alçak Gerilim tesisleri için aşırı gerilim sınırlayıcı parafudrlardır. Elektronik cihazların korunması için kullanılırlar. Korumak istediğimiz bilgisayar, fotokopi makineleri, televizyon, telekomünikasyon sistemleri gibi hassas elektronik cihazların Tip 2 parafudrun bulunduğu dağıtım panosuna olan uzaklığı 30m’yi aştığı durumlarda ek olarak Tip 3 uygulaması yapılmalıdır.
  • B+C sınıfı (Sınıf 1+2 – Tip 1+2 ) Tip1 ve Tip 2 parafudrların bir kombinasyonudur. Ana dağıtım panosu ve tali dağıtım panoları arası mesafenin 10 metreyi aşması durumunda kullanılması tavsiye edilir.
Özet olarak, eğer binada paratoner uygulaması varsa, binanın girişinde Tip 1 ve Tip 2 parafudr, tali dağıtım panolarında Tip 2 parafudr ve hassas yüklerin dağıtım panosuna uzaklığı 30 m’ den fazla ise dağıtımın son noktasında Tip 3 parafudr koruması yapılmalıdır.

Parafudr-De%C4%9Fi%C5%9Fecek-G%C3%B6rsel.png

Aşırı akıma göre aşırı gerilimin düşüş grafiği

1-gerilimin-d%C3%BC%C5%9F%C3%BC%C5%9F-grafi%C4%9Fi.png


Aşırı akıma göre aşırı gerilimin düşüş grafiği

Parafudrların Gösterimi
Parafudr seçimlerinde bazı yerlerde B diye ifade edilirken bazı yazılarda ve makalelerde ise Sınıf I, Tip 1 tabirleri kullanılır. Bunlar standartlara göre değişkenlik gösterdiğinden karışıklık gibi algılanmaktadır. Bu nedenle tüm tiplerin gösterim şekilleri aşağıdaki tabloda açıklanmıştır.

Standartlar.jpg

Standartlar
Önlediği zararlara bakıldığında son derece ekonomik ürünler.
Parafudr sadece yıldırım ve zararlarına karşı koruma yapmıyor. Aynı zamanda şebekeden kaynaklanan harmonik, anahtarlama elemanları gibi darbelere karşı da koruma sağlıyor. Yapılan istatistiklere göre, şebekenin sebep olduğu sorunlar yıldırımdan iki kat daha fazla. Eskiden sistemler, makinalar elektrik şebekesinin etkilerini çok fazla hissetmiyordu, ancak elektronik kullanımı arttıkça cihazlar da oldukça hassaslaştı ve şebekeden etkilenmeleri de doğru orantılı olarak arttı.

Kaçak Akım Koruma Şalteri gibi Parafudr’ da zorunlu hale gelmeli?
Bildiğiniz gibi, konutlarda kaçak akım kullanılması zorunlu. Aynı şekilde tüm konutlarda ve ticari işletmelerde parafudr kullanımının da zorunlu hale gelmesi gerekmektedir. Gelişmiş ülkelerde öneminin farkına varılmış ve yasal düzenlemelerle zorunlu hale gelmiştir.

Her ne kadar “Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği” nde parafudr kullanılması ile ilgili konulara değinilmişse de yeterli değildir. Yönetmeliğin revize edilmesi ve bu konuların daha açıkça ifade edilmesi gerekir.

Kaçak akım koruma şalterlerinde yıllarca problemlerle mücadele ettik. Ürünümüzden kaynaklı sıkıntı olduğu lanse edildi. Biz ürünümüze güvendiğimiz için sorunun gerçek kaynağını araştırmaya başladık. Konut projelerini tek tek inceledik, yazılar yazdık. Problemin üründen kaynaklı değil de, tesisattan kaynaklı olduğunu belirttik, uzunca süren mücadelemizde sonunda haklı taraf olduk. Bakış açısını değiştirmek, gerçek sebeplerini gün yüzüne çıkarmak, haklılığımızı ispatlamamız ve kabullendirmemiz yaklaşık 3 senemizi aldı. Bir problem olduğunda en kolay yol her zaman ürünü suçlamak. Evde de çamaşır makinesi bozulduğundan hemen şu marka bir daha hayatta almam deriz, hâlbuki problem tesisattan, prizden, ana hattan vs. birçok farklı nedenden kaynaklı olabilir. Ama bunu araştırıp bulmak meşakkatli olduğu için kolay yol olan ürünü suçlamak her zaman tercih edilen bir yöntem. Ürününe güvenen firmalar bizim gibi mücadelelerini bırakmamalıdır. Çünkü sonunda kazanan sadece firma olmuyor, gerçek tespitlerle işin doğru yaptırılması sağlanarak asıl kullanıcılar kazanıyor.

TOKİ gibi bazı kuruluşlar parafudr kullanmaktadır. Arzu edilen sadece TOKİ değil, tüm yapılarda kullanılmasının zorunlu hale gelmesidir. Yeni hedefimiz parafudr kullanılmasının zorunlu hale gelmesi için çalışmalar yapmak. “Can ve mal güvenliği” bizim için en önemli unsur. Bu nedenle artık kaçaktan kaynaklı sıkıntıları kaçak akımla, yıldırım, aşırı gerilimden kaynaklı sıkıntıları da parafudr ile çözüme kavuşturmak istiyoruz.

Konu Etiketleri: parafudr, nedir, seçimi, sigorta, montajı, topraklaması, tip, tipleri, arızaları, yıldırım, ani, akım
 
Moderatör tarafında düzenlendi:
Otomatik sigorta bulunduğu devreyi yüksek akım ve kısa devre akımlarından koruyan bir anahtarlama elamanıdır.
Elektrik tesisatlarında seçilecek kablo kesiti genellikle kullanılacak güce göre çekilecek akımın hesaplanması ile belirlenmelidir.
Merhabalar

Tam olarak parafudr ev sigorta kutusunda hangi noktaya monte edilmelidir?

Enerji hattım üç fazlı

1-Sayaç
2-Üç fazlı sayaç sonrası ana sigorta 40a
3-Üç fazlı 30ma kaçak akım rölesi
4-Daire içi kullanım sigortaları 10a-16a

Ben
3 ile 4 arasına yani kaçak akım rölesinin çıkışına,
yada 2 ile 3 arasına yani üç fazlı ana sigortanın çıkışına
takayım diyorum, bu konuda net bir bilgi bulamadım,
kaçak akımdan önce mi, yoksa sonra mı olması gerekir sizin görüşlerinizi alabilir miyim.

Saygılar
 
Merhabalar

Tam olarak parafudr ev sigorta kutusunda hangi noktaya monte edilmelidir?

Enerji hattım üç fazlı

1-Sayaç
2-Üç fazlı sayaç sonrası ana sigorta 40a
3-Üç fazlı 30ma kaçak akım rölesi
4-Daire içi kullanım sigortaları 10a-16a

Ben
3 ile 4 arasına yani kaçak akım rölesinin çıkışına,
yada 2 ile 3 arasına yani üç fazlı ana sigortanın çıkışına
takayım diyorum, bu konuda net bir bilgi bulamadım,
kaçak akımdan önce mi, yoksa sonra mı olması gerekir sizin görüşlerinizi alabilir miyim.

Saygılar

Ana sigortadan sonra, kaçak akımla paralel olacak şekilde takabilirsiniz. Yani ana sigortadan gelen kablo ikiye bölünüp( küçük bir bara yada klemens ile) birisi kaçak akım sigortasına diğeri parafudra girecek.
 
Parafudr,ana giriş hattı üzerine,ayrı uygun ! koruma üzerinden bağlanır.

Merhaba, tam olarak anlayamadım,

sayaç tan öncesine mi takılması gerekiyor?

Bina girişindeki panoya müdahale etme imkanımız yok, mühürlü ayrıca yer de yok
 
Önemli olan,kesintiye sebep olmamaktır.
Ana sigortadan sonra bağlanması halinde
sigortanın atıp enerjinin kesilmemesi için
doğru yer ,sigortadan önce ve kendi sigor-
tası ! üzerinden devreye bağlamaktır.

Binalarda ana sigorta sayaç panosunda bulunuyor, dolayısıyla arkadışımızında belirttiği üzere hem yer sıkıntısı hemde müdahale sıkıntısı olabilir. Ancak daire içerisinden kullanıcı kendisi sorumludur.
 
Sigorta kutum bu, sistem 3 fazlı ancak elimdeki parafudr iki kanallı 1 fazlı nötr ve faz koruması var,

Parafudru açak akım rölesinin çıkışlarına takayım diye düşünüyorum,

böylece oluşacak yüksek gerilim toprağa aktığında kaçak akım rölesi de devreyi kesip tüm sistemi korumuş olur diye düşünüyorum.

Yorumlarınızı rica ederim
Saygılarımla
 

Ekli dosyalar

  • sigortakutu.jpg
    sigortakutu.jpg
    282 KB · Görüntüleme: 43
  • parafudr.JPG
    parafudr.JPG
    43.2 KB · Görüntüleme: 43

Yeni mesajlar

Forum istatistikleri

Konular
127,872
Mesajlar
913,218
Kullanıcılar
449,465
Son üye
osmansaribudak362

Yeni konular

Geri
Üst