Motor da kullanılacak Akım Güç Hesaplaması ?

[Burakkor]

Merhaba arkadaşlar :
Motor sürme devrelerinde kullanılan hesaplamaları öğrenmek amacıyla bir süredir amatör olarak araştırma yapıyorum. Bu konuda bilgili ve tecrübeli arkadaşlar için öğrendiklerimin doğru olup olmadığını ve hangi konularda araştırma yapmam gerektiğini belirtmelerini rica ediyorum.

Elimde baskı devre delmek için kullandığım ve bazı hesaplamaları öğrenmek amacıyla test yaptığım bir tane DC motor var.

Motorun üzerinde yazan özellikleri :
------------------------------------------------------------------------

12-18 Volt DC = 0 A / approximate 1 A [ 12-18 Volt arası yaklaşık 1 A ]
Output Power = 16 - 40 Watt ( Çıkış Gücü 16 - 40 Watt )
Total RPM = 15 -25000 U/min (Toplam Dönüş Hızı 15 -25000)
Seueezing / Capacity = 0,5 mm - 3 mm ( Delme Sıkma Kapasitesi )

-----------------------------------------------------------------------

Arada herhangi bir bağlantı devresi (Sürücü Devre) olmadan motoru doğrudan Bilgisayar Güç Kaynağına bağlayıp yaptığım ölçümlerde motor boşta dönerken 12 Volt ile 0.18 Amper Akım Çekiyor. Motoru zorladığımda 2,50 Amper akım çekmeye başlıyor. Bir süre sonra Motor el sürülmeyecek kadar ısınıyor. Bunu 2 mm alüminyum delmeye çalışırken denedim.

Elektronikte kullanılan formüllerle bu durumu değerlendirmeye çalıştım.

Watt = Volt x Amper
Volt = Amper x R
Direncin Gücü = Direçten Geçen Gerilim x Dirençten Geçen Akım
PR= PVolt x PAmper

Motoru 12 Voltta 0.18 amper ile sürersek
Watt = 12 x 0.18 = 2.16 Watlık bir güç kullanmış olurum.
Motoru zorladığımda
Watt = 12 x 2,50 = 30 Watt güç kullanmış olurum.

Motordan geçecek akımı 0,5 Ampere sabitlemek için
R = Volt / Amper
R= 12 / 0,5 = 24 OHM
Direncin Gücü = 12* 0.5 = 6 Watt

Motoru sabit 0.5 Amper ve 12 Volt ile çalıştırmak için 6 Watt gücünde 24 ohm değerinde direnç kullanmak gerekir.

Ben 22 Ohm 1/4 W direnci bağlayıp denedim ama direnç 3 saniyede kıpkırmızı olup yandı.

Öğrenmek istediklerim ?

1 ) Yukarıda hesaplayıp yazdıklarım motor için doğrumu dur ?.

2 ) Motordaki ısınma problemi Akımın yüksek olmasından dolayımı kaynaklanmaktadır.

3 ) Yüksek akımda motor güçlü tork üretirken akımı düşürdüğümüzde motorun tork ( Güç )değeri düşer mi ?

4 ) Motor ısınmadan güçlü bir motor sürücü devresi hazırlarken nelere dikkat edilmelidir.

Motor sistemlerini ezbercilik olmadan mantığını ve hesaplamalarını anlayarak öğrenmeye çalışıyorum.Yorum yazıp yardımcı olmaya çalışan herkese çok teşekkür ederim.

 

[silvestir]

Direnç taktığın zaman sadece akım düşmüyor motor voltajı da düşüyor. Direnç takmak pek akıllıca çözüm değil. Pwm besleme yapman gerek. Neden ısınıyor gereğinden fazla yüklenirsen tabiki ısınır. Sürekli o yükte çalıştırma arada boşa da çalışsın. Tork gerekiyorsa redüktör takmak gerek. Voltaj ve akım düşerse tork da düşer devir de. 1/4 w direnç tabi yanacak ne olacaktı.

 

[Burakkor]

Ustam zahmet edip yorum yazdığın için çok teşekkür ederim. Internet te araştırma yaparken hemen hemen tüm sitelerde motoru korumak için akım kontrolü yapmak gerektiği yazıyor. Bazı devrelerde motora gelen gerilim yolundaki akımı sınırlamak için 5W küçük değerde Taş Direnç gibi elemanlar kullanıldığını görmüştüm. Özellikle step motor sürücülerin deki devrelerde bu tür elemanlar kullanılmış. Mosfet yada Power Transistör ile motoru H köprüsü gibi bir devre düzeneği ile sürerken akım kontrolü yapılması önemle tavsiye edilmiş. Sizin söylemiş olduğunuz gibi PWM gibi sistemlerle motor kontrolü yapılırken Kare Dalga Sinüs Dalgası gibi sinyal analizleri yapılıyor. Internette hazır sürücü devre şemaları var ama benim öğrenmek istediğim devrede çalışan sistemin mantığı ve hesaplama yöntemleri. Örneğin 24 V 2 A bir motor için sürücü devresi yapmak istediğimde güç kaynağı tarafı hariç sürücü devresini yapmak için bu devrede kullanılması gereken elemanları hesap kitaba göre analiz edip yapabilecek düzeye gelmeye çalışıyorum. Yani şu entegreyi şuraya takayım bu direnci buraya lehimleyeyim oldu bitti olayı değil. Bu entegreyi neye göre bu direnci hangi hesaba göre yerleştirmeliyim bunu öğrenmeye çalışıyorum. Bununla ilgili Türkçe kaynak aradım ama düzgün bir şey bulamadım. Bazı forum sitelerinde işin uzmanı abilerimiz var ama benim gibi amatör olarak çalışıp ilgi duyan arkadaşlar onların konuştuğu dili bazen anlamakta güçlük çekiyor. Tavsiye edebileceğiniz Türkçe Kitap kaynak internet sitesi varsa paylaşmanızı rica ediyorum. Döküman gönderip yardımcı olmak isteyen arkadaşlar olursa eğer mail adresim

[email protected]

Yardımcı olmaya çalışan herkese çok teşekkür ederim

 

[oonurr]

Kullandigin dc motor surekli yuk altinda calismasi icin imal edilmemis sogutma fani vesayresi yok. Onun icin yuk altinda isinmasi cok normal. Diyer konu ise bu her motor tipinin calisma yapisi farklidir onun icin motor suruculeri motor yapisina gore degisir. Sizin verdiginiz dc motor orneginde ise bu motor buyuk ihtimalle sabit mitnatisli dc motor. Bu motora uygulanan gerilim ile guc, devir, tork paremetreleri degisir. Yapacaginiz surucu su sekilde olmalidir. Motorun maxsimum gucunden bir miktar buyuk olmali ve gerilimi ayarlanabilir olmali. Ornek sizin bu motor icin minumum 50w gucunde 0-18 v ayarlanabilir guc kaynagi yapmaniz gerekir.