Harmonik Filtre Hakkinda

[Roboelektronik]

Sayın tossun2008

Seçim tabloları bende de yok açıkçası. Olsa direk paylaşmak isterdim.

Genelde firmaların enerji kalitesi, harmonik filtreleme adları altında kataloglarında mevcut olmaktadır. Kondansatör gücü, gerilimi, reaktörün gücü filtrelemenin yapılacağı frekans gibi değerler önemli parametrelerdir. Tabii ki başka parametrler de vardır.

Harmonik ölçümü yapıldıktan sonra ölçülen değerler analiz edilir. Analizörlerde gördüğümüz %p değerleri de önemli rol oynamaktadır. %7 , %11 değerli baz alınan değerlerdir. Hangi derecede gerilim harmoniği yüksek ise o derece için filtreleme tercih edilir. Maliyet faktörü bu safhada önem arz etmektedir.

Firma temsilcileri de bu kriterleri göz önünde bulundurarak ona göre seçim yapmaktadır. Tabii burada diğer parametreler de değerlendirilir. Vermiş olduğum bilgiler sektörün öncü firma temsilcilerinden aldığım bilgilerdir. Kendilerine ayrı ayrı teşekkür ederim. Aktarım yaparken ufak eksik yada hatalı aktardığım bilgi olabilir. Genel manada değerlendirmeye çalıştım.

 

[groove]

size danişmak istedigim şey şu: kamu şartnamesinde harmonik filtreli kompz.sistemi olacaktir diyor mesela. O zaman sistem devreye girip bir süre calistirilarak ve ölcümler yaparak bu ölcümler sonucu saptanan harmonik degerlerine göre pano imal edilmesi gerekiyor öyleyse degil mi? yani benim panom filtreli olsun arkadasim derseniz sistemdeki harmonikleri ölcmekle basliyorsunuz işe.Anahtar teslim işlerde uygulama projesinin hazirlanmasi esnasinda kagit üzerinde bu harmonik seviyeleri sifir tesisler icin konusuyorum dogal olarak bilinemeyeceginden yüklenici işin en sonunda kabul seviyesine gelmeden önce sistemi enerjilendirip ölcümler yaparak komp.panosunu tasarlatmalidir o zaman.....katiliyormusunuz?

aynen öyle harmonik ölçümü yaparak işe başlıyorsunuz o harmoniğin derecesine göre yapılabilir veya yapılamayabilir sorusunun cevabını buluyorsunuz zaten.

 

[dizzy]

Ben de nacizane bir iki katkıda bulunmak istiyorum.

Reaktör ve kondansatör ikilisinden oluşan kompanzasyon bankası kullanıldığı zaman kondansatörün gerilim değerinin yalın kondansatör kullanıldığı duruma göre daha yüksek seçilmesi gerekir. Bunun 3 nedeni vardır.

Birincisi, burada diğer arkadaşlarımızın da belirttiği gibi harmonikler sonucu gerilimin RMS değerinin sadece 50Hz gerilim bileşenine bağlı olmaması diğer bileşenlerin de karelerinin toplamlarının karekökünün etki etmesidir.

İkincisi: Reaktör ve kondansatör, fazör ("phasor") yani frekans spektrumunda birbirlerinin tersi işarete sahip sanal (“imaginary”) empedanslar olmaktadır. Basit bir şekilde ifade edersek; 50Hz frekansında kondansatörün empedansı -10 birim iken reaktörün de +1 birim olacaktır. Bu ikisi birbirlerine seri bağlı olduğu için eşdeğer empedans -9 birim olur. Faz-faz olarak düşünüldüğünde 400V bu 9 birim üzerine düşmesine rağmen, kondansatör üzerine 10 bölü 9 çarpı 400 yani 444.4V gerilim düşecektir. 10 birim ve 1 birim olarak verdiğim değerler daha önce bu başlık altında bahsedildiği gibi %p değeriyle ya da bir başka deyişle akort edilen frekansa göre değişir. Örnek olarak 215Hz’e akort edilmiş bir harmonik filtreli kompanzasyon için kondansatör gerilimi 422.8V olacaktır. Diğer sık kullanılan akort frekanslarından biri de 190 Hz’dir ve bu daha yüksek gerilimlere sebep olur. Bir diğer akort frekansı da 135Hz'dir. (Bu değerler Sayın Roboelektronik'in uyarısı üzerine düzeltilmiş ve Schneider Electric Kondansatör kataloğundan faydalanılmıştır.)

Üçüncüsü: Kompanzasyon bankası kontaktör veya tristör modülü ile devreden çıkarıldığı sırada reaktör üzerinde akan akım bir anda kesilemez, sinüs akım dalgası kendiliğinden sıfırlanana kadar bir süre daha akmaya devam edecektir. (Aksi takdirde reaktör akım değişimi anlık olacağından gerilimi Ldi/dt sonsuza gitmeye çalışır ki teorik olarak bu mümkün değildir) İşte bu en fazla 10ms daha akmaya devam edecek olan akım kondansatör gerilimin sinüsün tepe değerinden (422.8*1.414 = 598V) daha yüksek bir değere ulaşmasına sebep olur. (Her faz için değil ama en azından bir faz için) Normalde bu L değeri yalın kondansatör kullanılırsa sadece şebekenin eşdeğer endüktansını belirtmekte iken (yani yalın kondansatör bile devreden çıkarken üzerindeki tepe gerilimi 400*1.414 = 566V’un bir miktar üzerinde olur), bir de reaktör olunca (ki reaktörün değeri şebekenin eşdeğer reaktansından çok daha büyüktür) artmakta ve etkisini belli etmektedir.


Bir diğer konuya da tasarımınızda hata olmaması açısından burada dikkat çekmek isterim:
Kondansatör reaktif güç değerleri, anma gerilim değerleri için verilirler. Örneğin 525V’da 30kVAr olan kondansatör filtre tasarımı yaptığınızda 30kVAr vermez. Üzerindeki gerilimden bu değerin hesaplanması gerekir. Reaktif güç, gerilimin karesiyle doğru orantılıdır. Ama bu yeterli olmaz çünkü bu şekilde bulunan reaktif güç değeri de sadece kondansatörünkini verir, filtreninkini vermez. Filtreninkini hesaplamak için de reaktör üzerinde kaybolan (kaybolmak çok doğru bir ifade olmasa da) reaktif güç miktarını çıkarmak gerekir.

İkinci madde ve yazdığım son paragrafla ilgili bir Matlab kodu yazdım. Ayar frekansını, gerilim değerlerini ve farklı gerilimlerdeki kondansatörlerin anma güç değer seçimlerini bu kod üzerinde değişiklikler yaparak kendiniz bulabilirsiniz. Buraya ek yapılabiliyor mu bilmiyorum. İlgi duyarsanız herhangi bir şekilde bu kodu ulaştırabilirim.

Umarım yardımcı olabilmişimdir. Saygılarımla.

 

[dizzy]

Sayın electrics,
Bir önceki mesajımda bahsettiğim Matlab dosyasını ekte gönderiyorum. İyi çalışmalar dilerim.

 

[electrics]

bir şahıs istanbuldan bir firma ama adını hatirlamiyorum biz bir tane filtre koyuyoruz o filtre tüm harmonikleri süzüyor 30.harmoniklere kadar demişti.Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz böyle bir sistem olabilir mi? bana pek mantikli gelmemişti. Hani ben yükü analiz edip ona göre filtre koymamiz dogru olmaz mi deyince böyle dedi.Ben de haa ööle mi o zaman dogru bir analize gerek kalmiyor o zaman bu filtre hepsini süzüyor nasil olsa diye düsündüm ama sonra düsündüm gene aklıma yatmadi bu olay...

 

[ameslimuhammet]

iyi akşamlar sayın dizzy. yardımcı olabilirseniz cok sevinirim.
1)sizin vermiş olduğunuz ornek te kondansator -10br, reaktor +1br derken P=%10 mu demek oluyor? XL=1, Xc=10 mu demek yani?
2)p(empedans faktoru) tam olarak ne demek oluyor,neye gore hesaplanıyor?

Teşekkürler, tekrardan iyi akşamlar.

 

[marerider]

bir şahıs istanbuldan bir firma ama adını hatirlamiyorum biz bir tane filtre koyuyoruz o filtre tüm harmonikleri süzüyor 30.harmoniklere kadar demişti.Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz böyle bir sistem olabilir mi? bana pek mantikli gelmemişti. Hani ben yükü analiz edip ona göre filtre koymamiz dogru olmaz mi deyince böyle dedi.Ben de haa ööle mi o zaman dogru bir analize gerek kalmiyor o zaman bu filtre hepsini süzüyor nasil olsa diye düsündüm ama sonra düsündüm gene aklıma yatmadi bu olay...

aktif harmonik filtre uygulaması ile, örnek abb aktif filtre 1-50 arası harmonikleri filtre gücüne göre sıfırlayabilir. tabiki filtrenin gücünün ve tipinin belirlenmesi için önce enerji analizörü ile sistem ölçümü yapılmalıdır

 

[volkanpasha]

Sisteminizin kompanzasyon yapmak için analizini yaptırmanız gerekli. (kompanzasyonla ilgili uğraşan firmalar gelip ölçümlerini alıp, rapor hazırlayabiliyorlar). Bu şekilde en doğru çözümü sunup, hangi malzemeleri kullanmanız gerektiğini bildiriyorlar.
Kondansatörlerinizi kullanabilir misiniz? sorunuzun cevabı bu rapordan sonra karşınıza gelecektir.

Kolay gelsin.

 

[cüneyit-571]

REAKTÖR OLARAK HANGİ MARKA TAVSİYE EDERSİNİZ.

- - - Updated - - -

REAKTÖR OLARAK HANGİ MARKA TAVSİYE EDERSİNİZ.