Pwm özelliği olmayan bir fan için hız kontrol devresi

[MRE_06]

duty rv1 potansiyometresi ile değişiyor.
frekansı nasıl değiştirebilirim?

Nİye freq değiştirmek istiyorsunuz ki. Sizin Frekans ile bir işiniz yok DC motor hız kontrol devfrelerinde duty ile kontrol sağlanır.

 

[Erdem⁣]

2.si verdiğiniz linkteki siteyi inceledim. r1 ve r2 ve C değerleri ile değişimler gözleniyor. r1 veya r2 değiştirdiğimde duty ile birlikte frekans da değişiyor. bize lazım olan duty değiştirirken frekans sabit kalması lazım değil midir? frekansı ayrı duty si ayrı değiştirebilmeliyim.

Sanırım bunun da bir çözümü var. 555'in bir tanesi tek kararlı, diğerini çok kararlı olarak çalıştırmak.

http://www.learnabout-electronics.org/Oscillators/osc46.php

fakat modül gelse de kendim mümkün olan en sade şekliyle 555 ile pwm modül yapmalıyım.

O zaman 555 tüm devresinin tek kararlı, çok kararlı çalışma şekillerini öğrendikten sonra adım adım uygulayarak öğrenmekte fayda var.

 

[Ergün Güler]

arkadaşlar merhaba,
Bahsettiğim PWM sinyal üreteci Çin'den geldi. Testini yaptım. gayet güzel çalışıyor. çıkışına bir adet mosfet ve 10K direnç bağladım. 24VDC bir fanı test ettim. 100 Hz frekansta gayet iyi sonuç aldım.

100Hz de iken yaklaşık %10 pwm de fan çalışmaya başlıyor.
1kHz de ike yakşalık %30 pwm de fan çalışmaya başlıyor. ve üstelik çok rahatsız edici ses çıkarıyor.

elimde video var. ama paylaşamadım.

Bahsettiğim modül buydu. Bunu kendim yapmak istedim. Tabi ki ekran olmayacaktı.
Neyse, çeşit çeşit 24vdc fanları deniyorum. Şu an hepsine hız kontrolü yapabiliyorum. Ancak 1KHz 2KHz gibi yüksek frekanslarda sağlıklı olmuyor. Tespit edebildiğim şu ana kadar en uygun 100 Hz.

Videoyu şimdi YouTube yükledim. İzleyebilirsiniz.

 

[Erdem⁣]

DSO138 555 tüm devresini tek zamanlı olarak çalıştırınca oluşturduğumuz darbe sinyalini ('pulse') ölçebiliyor mu. Yani tek kararlı kipte 2 numaralı giriş ve 3 numaralı çıkış sinyallerini. Ya da C4 sığacı üzerindeki gerilimi gösterebiliyor mu.

Benim denediğim fan Noctua. Özel olarak sessiz çalışmak için üretildiği için pek ses duyamıyorum. Hatta ucuna takılan ufak bir adaptör dönüş hızını ayarlıyordu sanırım. Hoş bu kadar ufak bir kablonun nasıl hız ayarı yaptığını da pek anlamış değilim.
Fan için uygun frekansa gelince bunu ben de tam bilmiyorum.

Buradaki belgeye göre soğutucu ekipmanlarda kullanılan PWM sinyallerini, insan kulağının duyma aralığının üstüne taşımak için 20 kHz'den yüksek sinyaller kullanıldığı belirtilmiş.

"Driving the coils at rates greater than 20 kHz moves the noise outside of the audible range, so typical PWM fan-drive signals use a rather high frequency (>20 kHz)."

Kuramsal olarak da doğru PWM frekansını ayarlamak için motorun zaman sabitini τ bilmek gerekiyormuş. Bir motorun neredeyse % 100 hızına ulaşması için gereken süre :

geçen süre = 5 τ

oluyor.

Fan kontrolü için kullanılan tipik bir devre şu şekilde.

Eğer 3.3 volttan sürülmek isteniyorsa o zaman bu şekilde olabilir.

 

[hearthief]

iyi günlerde kullanın inşallah..

bu çinlilerin yapamadığı bir şey var mı acaba..

 

[Ergün Güler]

Erdem bey
Bilgileriniz için çok teşekkür ederim.

Gönderdiğiniz resimler görüntülenemiyor.

Videodaki osiloskopun hızı 20Mhz diye biliyorum. Datasheet ini paylaşabilirim.

Videodaki pwm sinyal üretecinin max hz 150khz. Bunu görebiliyoruz.

 

[serkan_48]

DSO138 hakkında band genişliği 200 KHz görünüyor. Herhangi bir satış sitesinden alındı.

https://www.ebay.com/itm/DSO138-Dig...ts-Acrylic-DIY-Case-Cover-Shell-/121547047047

Specifications:
DSO138 Kit
Type: NOT Soldered DIY Kit
Maximum Real-time Sampling Rate: 1Msps
Accuracy: 12Bit
Sampling Buffer Depth: 1024 bytes
Analog Bandwidth: 0-200KHz
Vertical Sensitivity: 10mV / Div - 5V / Div (1-2-5 progressive manner)
Input Impedance: 1MΩ
Maximum Input Voltage: 50Vpp (1: 1 probe), 400Vpp (10: 1 probe)
Coupling Modes: DC / AC / gnd
The Horizontal Time Base Range: 10μs / Div - 50s / Div (1-2-5 progressive manner)
Supply Voltage: DC 9V
PCB Size: 117 * 76mm / 4.6 * 3in
Screen Size: 52 * 40mm / 2 * 1.57in
Package Size: 18 * 12.5 * 3cm / 7.08 * 4.92 * 1.18in
Package Weight: 119g / 4.21oz

 

[Erdem⁣]

Benim merak ettiğim pratikte örneğin

bu devrede S1 düğmesine basınca ortaya çıkan sinyali, 3 numaralı çıkıştan çıkan sinyali ve C4 üzerindeki gerilimi ölçebilir miyiz.

Örneğin benim kendi denemelerimde C4 üzerindeki gerilimi göremedim. Çünkü doğal olarak bir RC devre oluşuyor ve sığaç boşalmaya başlıyor.

Altta gördüğünüz diyotla eğer gerilim bölücüye çok yüksek bir değer gelirse, örneğin 5V, onu çok küçük bir değere düşürmeyi amaçlıyoruz. Umarım mantık doğrudur.

 

[hearthief]

o diyot 0,6 voltta iletime geçerse sinyal ölçülebilir mi..

ses kartından osiloskop yapmaktansa aynı ölçüm kapasitesindeki DSO150 modelleri var, 200kHz kapasiteli, çinde x10 problu kutulu modelleri 150 tl..

 

[Erdem⁣]

o diyot 0,6 voltta iletime geçerse sinyal ölçülebilir mi..

Zaten ses kartı kullanıldığında sinyalin değerini ölçmenin kolay bir yolu olduğunu zannetmiyorum. Belki RS232 ile belirli aralıklar arasında ölçüm yapılabilir.

Benim merak ettiğim DSO150 ya da normal osiloskopla darbe türünde 'pulse' sinyalleri kolayca ölçülebiliyor mu.

Yukarıdaki devre için düşünürsek örneğin sığaç ile dirençler arasına nasıl bir devre koyayım ki sığaç üzerindeki gerilimi ölçebileyim. Örneğin geçici bellek 'buffer' kullanılabilir mi. Ya da akım aynası vs..

Daha önce bir arkadaşla ufak bir deney paylaşmıştım. Örneğin buradaki gibi mosfetin aktarım işlevini bulmak istiyoruz. Ya da mosfeti sinyal kuvvetlendirici olarak kullanmak istiyoruz.

Bu durumda giriş gerilimini x ekseninde, çıkış gerilimini ise y ekseninde göstermek istiyoruz. Acaba giriş seviyesi osiloskoplarla bu yapılabiliyor mu