Elektrik panosu arıza tespiti ve motorların sağlamlılık kontrolü nasıl yapılır

[Okan05]

Merhaba, arkadaşlar yeni mezun bir elektrik mühendisiyim. Kendi işletmemiz de kompanizasyon ve diğer motorları sürmek için aydınlatma için bir sürü pano yapılmış. Bu panolarda herhangi bir arıza olunca nasıl tespit yapmamız lazım.
Örneğin bant start butonuna basınca hareket etmiyor. Bunun için start butonun uçlarına bakarım sonra kontaktör kontrol ederim gibi mi ?
Herhangi bir arıza olunca anlayamıyorum malesef veya sadece tahminde bulunuyorum.
Panoya bakınca arızanın nerede olduğunu anlamak için multimetre kulanıyoruz çoğunlukla stajlarda öyle görmüştüm ama multimetrenin proplarını elemanlara öyle hızlı tutuyolardı ki göremiyordum.
Bana ne önerirsiniz yani diyelim ki herhangi bir yer de arıza var panoyu açtık adım 1 şu adım 2 şu şu elemanlarının olması lazım filan diye.
Şimdiden çok teşekkür ederim.,
(Biraz araştırın diyenelre şimdiden cevap vereyim bir sürü yere baktım ama doğru düzgün kimse bir şey anlatmamış )

 

[serkan_48]

Arıza çözmede bence öncelikle baktığınız cihazın elektrik şeması lazım. Sizin bu şemayı okuyabiliyor olmanız lazım. Birde o cihazın çalışma mantığını biliyor olmanız lazım.

Çalışma algoritmasına göre sistemin nerede tıkandığı çalışmadığını öngörürseniz şemada oraya ve yapılan panoda o noktaya yoğunlaşmanız gerekir.

Bu işte önce şunu kontrol etm olmadı bunu diye sizi yönlendiremeyiz çünkü cihazdan cihaza panodan panoya her şey değişir o kadar çok varyasyon olabilir ki saymakla bitmez.

 

[silent59]

Merhaba, arkadaşlar yeni mezun bir elektrik mühendisiyim. Kendi işletmemiz de kompanizasyon ve diğer motorları sürmek için aydınlatma için bir sürü pano yapılmış. Bu panolarda herhangi bir arıza olunca nasıl tespit yapmamız lazım.
Örneğin bant start butonuna basınca hareket etmiyor. Bunun için start butonun uçlarına bakarım sonra kontaktör kontrol ederim gibi mi ?
Herhangi bir arıza olunca anlayamıyorum malesef veya sadece tahminde bulunuyorum.
Panoya bakınca arızanın nerede olduğunu anlamak için multimetre kulanıyoruz çoğunlukla stajlarda öyle görmüştüm ama multimetrenin proplarını elemanlara öyle hızlı tutuyolardı ki göremiyordum.
Bana ne önerirsiniz yani diyelim ki herhangi bir yer de arıza var panoyu açtık adım 1 şu adım 2 şu şu elemanlarının olması lazım filan diye.
Şimdiden çok teşekkür ederim.,
(Biraz araştırın diyenelre şimdiden cevap vereyim bir sürü yere baktım ama doğru düzgün kimse bir şey anlatmamış )

İşte onun adına tecrube deniliyor ve kolay kazanılmıyor uzun zaman alıyor ama kimsede anasının karnından usta olarak doğmuyor sana tavsiyem ilk iş olarak proje okumasını ve ölçü aleti kullanmasını öğrenmen mühendis olman üstünün kirlenmeyeceği anlamına gelmiyor eskilerin dediği gibi kıç ıslanmadan balık tutulmazmış takipçi olman işi takip etmen gerektiğinde arızaya gidip uğraşman gerekiyor zamanla işlerin daha kolay gelmeye başladığını göreceksin kolay gele...

 

[izmirli_m]

Bir arızayı tespit etmenin en kolay yolu sondan başa doğru ilerlemektir.
Kurulu olan bir devreyi sondan başlayarak ölçüm alarak takip ederseniz daha kolay bir şekilde arıza tespiti yapabilirsiniz.
Tersine mühendislik yapın böyle konularda
Çok faydasını görürsünüz.

 

[elektrikçicüneyt]

Butoan abstınız motor çalışmadı diyelim motor neden çalışmaz?Termik atmıştır çalışmaz kontaktör veya sürücü arızaya geçmiştir çalışmaz motora komut veren siwich veya sensör arızalanmıştır veya takılmıştır çalışmaz
Ama butona bastınız termik atmış motor çalışmadı termik eğer hemen kurulmuyorsa aradan zaman geçtiğinde yani soğıyana kadar bekleyip öyle kuruluyorsa tekrar kurduğunuz çalışamaya termik yine atarsa ve aynı şeyler oluyorsa motor %90 yanmıştır bunu da ölçü aletiyle ölçerek bulabilirsiniz motor bobin uçları ile motor gövdesi kısa devre ise o motor kesin yanmıştır motorda bulunan 3 sargının ohm değerlerinden birinin değeri diğerlerine göre yüksek veya düşükse motor yanmıştır
Bunlar insan uygulama yaptıkça gelişir ve öğrenir size tavsiyem fabrikadaki bakımcının yanından ayrılmayın toplantı ve idari işleriniz dışında bakımcıların yanında iş elbisesi ile çalışın bu konularda kendinizi geliştirirsiniz

 

[Okan05]

Hepinize teşekkür ederim bütün yazdıklarınızı dikate alacağım. Fakat şöyle bir sıkıntı var. Bahs ettiğim panolar da malesef ki proje çizimi yok . İnternetten hergün kendimi gelişyirmek için araştırma yaouyotum özelikle pano proje okuma konusun da kendimi bayağı gelliştirdim ekts de kendi ufak tefek projelerimi çiziyorum şimdi cofaso öğreneceğim fakat uygulama da sıkıntım var arkdaşın da dediği gibi tecrübe galiba bunun adı da teorik dersler de görmüştük bu işin şakası yok.Zaten tehlikeli olmasaydı teker teker kontaktördür röledir sigortadır hepsini alır parçalarına kadar bakarım. Bir örnek vermek gerekirse mesela motora da sıkıntı mı var bakacağım zaman multimetreyi kullanırken devrede enerji varsa beni çarpar mı filan diye korkuyorum . Arıza için geriye doğru giderek bakacağım o zaman çok teşekkürler... bu arada herhangi bir kaynak(video,pdf,kitap vs ) alabilirim

Butoan abstınız motor çalışmadı diyelim motor neden çalışmaz?Termik atmıştır çalışmaz kontaktör veya sürücü arızaya geçmiştir çalışmaz motora komut veren siwich veya sensör arızalanmıştır veya takılmıştır çalışmaz
Ama butona bastınız termik atmış motor çalışmadı termik eğer hemen kurulmuyorsa aradan zaman geçtiğinde yani soğıyana kadar bekleyip öyle kuruluyorsa tekrar kurduğunuz çalışamaya termik yine atarsa ve aynı şeyler oluyorsa motor %90 yanmıştır bunu da ölçü aletiyle ölçerek bulabilirsiniz motor bobin uçları ile motor gövdesi kısa devre ise o motor kesin yanmıştır motorda bulunan 3 sargının ohm değerlerinden birinin değeri diğerlerine göre yüksek veya düşükse motor yanmıştır
Bunlar insan uygulama yaptıkça gelişir ve öğrenir size tavsiyem fabrikadaki bakımcının yanından ayrılmayın toplantı ve idari işleriniz dışında bakımcıların yanında iş elbisesi ile çalışın bu konularda kendinizi geliştirirsiniz

Çok detaylı açıklama olmuş tam merak etiğim şekilde anlatmışsınız teşekkür ederim. Fabrika da ki tek bakımcı benim :s
Çok büyük bir fabrika değil zaten

 

[yigitsdr]

Yazılanlara katılıyorum, kendi adıma şu tavsiyelerde bulunabilirim:

Kişi güvenliği; olabilecek her türlü maddi veya manevi zarardan önce gelir! Tecrübeli veya tecrübesiz teknik kişilerin, sağdan soldan gelebilecek iş ile alakası olmayan "çabuk bitir, daha bitmedi mi, ne zaman biter, yapamadın mı, anlayamadın mı, anlamıyorsan başkasını çağıralım, çok geç kaldı" vb. demoralize eden, dikkati dağıtan ve çalışanı strese sokan durumlara aldırış etmemesi gerekir (faydalı olabilecek müdahaleler hariç). Hatta gerektiğinde uygun bir biçimde bu kişilerin çalışma alanından uzaklaştırılması sağlanır. Gerektiğinde yardım almaktan çekinmemek gerekir. Teknik bir çevre edinmek bilgi alışverişi için olmazsa olmazdır. Her türlü cihaz ve tesisat bileşeni üreticileri ile iletişime geçmekten sakın çekinmeyin. Arayın soru sorun, yazışın. Aldığınız bilgileri not edin. Fotoğraf çekmeden önce hiçbir bağlantıyı dağıtmayın (pano, cihaz, buat aklınıza ne gelirse), mümkün olduğunda ilk önce bol bol fotoğraf çekin. Strese girmemeye çalışın.

Bir elektrik arıza tespiti durumunda yapılacak ilk müdahale: Gerek zaman kaybı olmaması gerekse cihaz ve bağlı bulunduğu tesisat kurcalanmadan önce herhangi bir otomasyon sistemine bağlı olup olmadığını öğrenmek gerekir, otomasyon ile ilgili bir sorun yoksa enerji aldığı Panodan/Prizden Enerji'nin gidip gitmediği kontrol edilir. Ama bundan önce ilgili cihazın Çalışma Gerilimi'nin muhakkak biliniyor olunması lazım. Panodan/Prizden enerji gitmiyorsa geriye doğru arama devam eder. Panodan/Prizden enerji gidiyorsa ilgili cihazın Giriş Klemensi'nden enerji kontrolü yapılır. Cihaza enerji geliyor ise arıza cihaz üzerindedir, ilgili ve yetkili kişilere ulaşılıp arıza anlatılır. Enerji gelmiyorsa; arıza Pano ile cihaz arasındaki tesisatta aranır.

Buna göre şöyle bir sıralama yapılabilir:

1) Önce gerekiyorsa güvenlik önlemlerini al!
2) Otomasyon bağlantısı var mı öğren?
3) Enerjiyi aldığı Panodan/Prizden Gerilimi kontrol et!
4) Enerji'nin varlığına göre sırası ile arıza takibini gerçekleştir,
A) Enerji yok: Geriye doğru aramayı sürdür!
B) Enerji var: Cihaz Klemensi'nden Enerji'yi kontrol et,
a) Cihazda Enerji var: Yetkili isen Enerji'yi keserek arıza takibine başla, değilsen yetkili ile iletişime geç!
b) Cihazda Enerji yok: Pano/Priz ile cihaz arasındaki tesisatta arıza aramayı sürdür!

Otomasyonun olmadığı veya otomasyonla ilgili bir sorun olmadığı durumlarda; Çoğu kez cihaz Klemensi'nden enerji kontrolü yapmak biraz zahmetli olabildiği için, aramaya Panodan/Prizden başlamak daha zahmetsizdir. Bunun için Pano/Priz>Cihaz>Tesisat sıralaması yapmak yanlış olmayacaktır.
Aslında mantığa uygun olarak dikkat edilirse sıralama zahmet/zaman ilişkisine göre yapılmıştır.

Bütün bunlar gerekli güvenlik önlemleri alınarak yapılır!

 

[Okan05]

Yazılanlara katılıyorum, kendi adıma şu tavsiyelerde bulunabilirim:

Kişi güvenliği; olabilecek her türlü maddi veya manevi zarardan önce gelir! Tecrübeli veya tecrübesiz teknik kişilerin, sağdan soldan gelebilecek iş ile alakası olmayan "çabuk bitir, daha bitmedi mi, ne zaman biter, yapamadın mı, anlayamadın mı, anlamıyorsan başkasını çağıralım, çok geç kaldı" vb. demoralize eden, dikkati dağıtan ve çalışanı strese sokan durumlara aldırış etmemesi gerekir (faydalı olabilecek müdahaleler hariç). Hatta gerektiğinde uygun bir biçimde bu kişilerin çalışma alanından uzaklaştırılması sağlanır. Gerektiğinde yardım almaktan çekinmemek gerekir. Teknik bir çevre edinmek bilgi alışverişi için olmazsa olmazdır. Her türlü cihaz ve tesisat bileşeni üreticileri ile iletişime geçmekten sakın çekinmeyin. Arayın soru sorun, yazışın. Aldığınız bilgileri not edin. Fotoğraf çekmeden önce hiçbir bağlantıyı dağıtmayın (pano, cihaz, buat aklınıza ne gelirse), mümkün olduğunda ilk önce bol bol fotoğraf çekin. Strese girmemeye çalışın.

Bir elektrik arıza tespiti durumunda yapılacak ilk müdahale: Gerek zaman kaybı olmaması gerekse cihaz ve bağlı bulunduğu tesisat kurcalanmadan önce herhangi bir otomasyon sistemine bağlı olup olmadığını öğrenmek gerekir, otomasyon ile ilgili bir sorun yoksa enerji aldığı Panodan/Prizden Enerji'nin gidip gitmediği kontrol edilir. Ama bundan önce ilgili cihazın Çalışma Gerilimi'nin muhakkak biliniyor olunması lazım. Panodan/Prizden enerji gitmiyorsa geriye doğru arama devam eder. Panodan/Prizden enerji gidiyorsa ilgili cihazın Giriş Klemensi'nden enerji kontrolü yapılır. Cihaza enerji geliyor ise arıza cihaz üzerindedir, ilgili ve yetkili kişilere ulaşılıp arıza anlatılır. Enerji gelmiyorsa; arıza Pano ile cihaz arasındaki tesisatta aranır.

Buna göre şöyle bir sıralama yapılabilir:

1) Önce gerekiyorsa güvenlik önlemlerini al!
2) Otomasyon bağlantısı var mı öğren?
3) Enerjiyi aldığı Panodan/Prizden Gerilimi kontrol et!
4) Enerji'nin varlığına göre sırası ile arıza takibini gerçekleştir,
A) Enerji yok: Geriye doğru aramayı sürdür!
B) Enerji var: Cihaz Klemensi'nden Enerji'yi kontrol et,
a) Cihazda Enerji var: Yetkili isen Enerji'yi keserek arıza takibine başla, değilsen yetkili ile iletişime geç!
b) Cihazda Enerji yok: Pano/Priz ile cihaz arasındaki tesisatta arıza aramayı sürdür!

Otomasyonun olmadığı veya otomasyonla ilgili bir sorun olmadığı durumlarda; Çoğu kez cihaz Klemensi'nden enerji kontrolü yapmak biraz zahmetli olabildiği için, aramaya Panodan/Prizden başlamak daha zahmetsizdir. Bunun için Pano/Priz>Cihaz>Tesisat sıralaması yapmak yanlış olmayacaktır.
Aslında mantığa uygun olarak dikkat edilirse sıralama zahmet/zaman ilişkisine göre yapılmıştır.

Bütün bunlar gerekli güvenlik önlemleri alınarak yapılır!

Çok güzel cevaplamışsınız teşekkür ederim . Çok bilgilendirici oldu. Bu sıralamayı takip ederek başlayacağım ben de işe zaten yapamadım kafama yatmadığı bir şey olursa bu forumdan soru soracağım tabi ilk önce araştırma yapacağım ondan sonra . Benim gibi merak edip öğrenmek isteyenlere de yardımcı olmuş oluruz.

O zaman bu sıralamaya geçmeden önce şunu da bilmem lazım röle,sigorta,kontaktör,button,asenkron motorların iç yapısı bunların bağlantılarının nasıl yapıldığı ve sağlamlılık kontrolünün nasıl yapıldığı .

Son bir şey soracağım şimdi büyük ana pano var ki bu panonun yanında da kompanizasyon panosu yapmışlar. Pano eski ve bakımsız fabrikanın için de diğer panolara bakacağım zaman garanti olsun diye ana panodan enerjiyi kesiyorum ama ana panonun kendisine bakacağım zaman enerjiyi nereden keseceğim çünkü panonun gerisi zaten elektrik direğinde ki trafoya bağlı.

 

[yigitsdr]

Çok güzel cevaplamışsınız teşekkür ederim . Çok bilgilendirici oldu. Bu sıralamayı takip ederek başlayacağım ben de işe zaten yapamadım kafama yatmadığı bir şey olursa bu forumdan soru soracağım tabi ilk önce araştırma yapacağım ondan sonra . Benim gibi merak edip öğrenmek isteyenlere de yardımcı olmuş oluruz.

O zaman bu sıralamaya geçmeden önce şunu da bilmem lazım röle,sigorta,kontaktör,button,asenkron motorların iç yapısı bunların bağlantılarının nasıl yapıldığı ve sağlamlılık kontrolünün nasıl yapıldığı .

Son bir şey soracağım şimdi büyük ana pano var ki bu panonun yanında da kompanizasyon panosu yapmışlar. Pano eski ve bakımsız fabrikanın için de diğer panolara bakacağım zaman garanti olsun diye ana panodan enerjiyi kesiyorum ama ana panonun kendisine bakacağım zaman enerjiyi nereden keseceğim çünkü panonun gerisi zaten elektrik direğinde ki trafoya bağlı.

Özel Trafo iseniz yine siz müdahale edersiniz, elbette bilgi dahilinde. Benim Trafo ve manevra tecrübem yoktur, bu konuda bilgiye ihtiyacınız varsa Uzmanları yorum yaparlar. Özel Trafo değilseniz ve böyle bir kesinti icab ettiyse ilgili Elektrik İşletmesi (ör: AYDEM, AYEDAŞ, MEDAŞ, SEDAŞ vb.) ile iletişime geçip bildirim yaparsınız.

Sigortalar, Kontaktörler, Motorlar ile ilgili bol bol video izleyin. Bol bol Katalog karıştırın. Katalog okumak mesleğin yarısıdır diyebilirim. Çünkü ihtiyaç duyulan her türlü materyali özel üretici şirketler üretir. Ürün bilgileri de bu Üretici Katalogları ve Broşürlerinde yer alır. Yukarıda Sn. @elektrikçicüneyt motor sağlamlık kontrolü hakkında bilgi vermiş.

Butoan abstınız motor çalışmadı diyelim motor neden çalışmaz?Termik atmıştır çalışmaz kontaktör veya sürücü arızaya geçmiştir çalışmaz motora komut veren siwich veya sensör arızalanmıştır veya takılmıştır çalışmaz
Ama butona bastınız termik atmış motor çalışmadı termik eğer hemen kurulmuyorsa aradan zaman geçtiğinde yani soğıyana kadar bekleyip öyle kuruluyorsa tekrar kurduğunuz çalışamaya termik yine atarsa ve aynı şeyler oluyorsa motor %90 yanmıştır bunu da ölçü aletiyle ölçerek bulabilirsiniz motor bobin uçları ile motor gövdesi kısa devre ise o motor kesin yanmıştır motorda bulunan 3 sargının ohm değerlerinden birinin değeri diğerlerine göre yüksek veya düşükse motor yanmıştır
Bunlar insan uygulama yaptıkça gelişir ve öğrenir size tavsiyem fabrikadaki bakımcının yanından ayrılmayın toplantı ve idari işleriniz dışında bakımcıların yanında iş elbisesi ile çalışın bu konularda kendinizi geliştirirsiniz

Yukarıda bahsedilen, Motor Bobin Uçları ile Gövde arasında temasın olup olmadığı ölçümü, Multimetre'nin Buzzer veya Ohm Kademesi'nde yapılabilir. Multimetre'nin bir Probu ilgili Sargı Ucu'na, diğer Probu ise Gövde'nin iletken bir yüzeyine temas ettirilir. Buzzer ötüyorsa veya Ohm değeri alınıyorsa Sargı ile Gövde arasında temas veya kritik bir iletkenlik durumu vardır.

Siz takıldığınız noktaları detaylandırarak sorun, bilgisi ve tecrübesi olanımız yardımcı olur.

Forumda ve şu bağlantılarda çok fazla içerik mevcut:

https://www.youtube.com/user/freemelodi/search?query=motor
https://www.youtube.com/channel/UCb8_zKTnsV2_J2XjYu_9l3A
https://www.youtube.com/channel/UCSQEUfSOqlgPddWywgtx_TQ

 

[Okan05]

Özel Trafo iseniz yine siz müdahale edersiniz, elbette bilgi dahilinde. Benim Trafo ve manevra tecrübem yoktur, bu konuda bilgiye ihtiyacınız varsa Uzmanları yorum yaparlar. Özel Trafo değilseniz ve böyle bir kesinti icab ettiyse ilgili Elektrik İşletmesi (ör: AYDEM, AYEDAŞ, MEDAŞ, SEDAŞ vb.) ile iletişime geçip bildirim yaparsınız.

Sigortalar, Kontaktörler, Motorlar ile ilgili bol bol video izleyin. Bol bol Katalog karıştırın. Katalog okumak mesleğin yarısıdır diyebilirim. Çünkü ihtiyaç duyulan her türlü materyali özel üretici şirketler üretir. Ürün bilgileri de bu Üretici Katalogları ve Broşürlerinde yer alır. Yukarıda Sn. @elektrikçicüneyt motor sağlamlık kontrolü hakkında bilgi vermiş.


Yukarıda bahsedilen, Motor Bobin Uçları ile Gövde arasında temasın olup olmadığı ölçümü, Multimetre'nin Buzzer veya Ohm Kademesi'nde yapılabilir. Multimetre'nin bir Probu ilgili Sargı Ucu'na, diğer Probu ise Gövde'nin iletken bir yüzeyine temas ettirilir. Buzzer ötüyorsa veya Ohm değeri alınıyorsa Sargı ile Gövde arasında temas veya kritik bir iletkenlik durumu vardır.

Siz takıldığınız noktaları detaylandırarak sorun, bilgisi ve tecrübesi olanımız yardımcı olur.

Forumda ve şu bağlantılarda çok fazla içerik mevcut:

https://www.youtube.com/user/freemelodi/search?query=motor
https://www.youtube.com/channel/UCb8_zKTnsV2_J2XjYu_9l3A
https://www.youtube.com/channel/UCSQEUfSOqlgPddWywgtx_TQ

Süpersiniz zaten attığınız videolar da bir kanala aboneyim.Trafo fabrika için istenilmiş trafo fakat özel işletmeye ait onun için yetkim yok diye biliyorum . Fabrikada bir çok kullanılan ve kullanılmayan motor var multimetre siparişi verdim bile ilk önce multimetremin sağlamlılık kontrolünü yapacağım daha sonra motorların. Daha sonra bütün panoları yenilemeyi düşünüyorum sizin gibi değerli insanları buradan rahatsız edeceğim gerçekten çok teşekkür ederim burada yazı yazan herkese .
Sıkıntı olan durum herşey çok eski olduğu için ne ne proje var ne de düzenlilik herşey karışık ama elimden geleni yapacağım . Çünkü bunu istiyorum ve merak ediyorum