BARALAR
Baralar, aynı gerilim ve frekanstaki elektrik enerjisinin toplandığı ve dağıtıldığı ünitelerdir. Baralar santrallerde, trafo merkezlerinde, şalt sahalarında, ölçme merkezlerinde, elektrik dağıtım panolarında vb. yerlerde kullanılırlar. Bara ve bara sistemlerini bu yazı dizimizde daha yakından inceleyeceğiz.
Bara Nedir?
Aynı gerilim ve frekanstaki elektrik enerjisinin, toplandığı ve dağıtıldığı üniteye bara denir. Baralar, elektrik enerjisinin kontrol ve kumanda edilmesini sağlayan ünitelerin birbirleriyle irtibatını sağlar. Bu sebeple baralar iletken özelliğe sahiptir. Bara malzemeleri bakır ve alüminyumdan olmak üzere değişik metallerden yapılırlar. Bakır baralar, alüminyum baralara göre %25 daha fazla akım taşıyabilir.
Nerelerde Kullanılırlar?
Baralar santrallerde, trafo merkezlerinde, şalt sahalarında, ölçme merkezlerinde, elektrik dağıtım panolarında vb. yerlerde kullanılırlar. Baraların sıklıkla kullanım yeri olan şalt sahalarına bakacak olursak, giren gerilim hatları ile trafo arasında düzgün ve emniyetli bağlantıyı sağlarlar. Çoğunlukla iç tesislerde kullanılan baralar, çelik özlü alüminyum iletken lama şeklindedir. Bu baralar, faz sırasını belirlemek, malzemelerin oksitlenmesini önlemek ve akım yoğunluğunu arttırarak soğutmayı sağlamak için kullanılırlar.Kaç Çeşit Bara Sistemi Vardır?
Tesislerde üretilen elektrik enerjisinin iletim ve dağıtımı baralar yardımı ile yapılır. Bu sebeple elektrik şebekesinden çekilen yükün durumuna göre bara sistemleri belirlenir. Tek bara sistemi, çift bara sistemi, yardımcı baralı sistemler, santral içi ihtiyaç baraları olmak üzere 4 çeşit bara sistemi vardır. Bu sistemlerin belirlenmesinde yükün cinsi, miktarı, kullanıldığı yerin özelliği, besleme kaynaklarının sayısı ve enerjinin sürekliliği dikkate alınmalıdır.
Elektrik Panosunda Kullanılan Bara Örneği
Tek Bara Sistemi
Bara sistemleri arasında maliyet bakımından en ucuz olanıdır. Ancak bu bara sisteminde giriş ve çıkışlar aynı baraya ortak olarak bağlanır. Sistem içerisinde veya kesicide meydana gelebilecek bir arıza nedeniyle bütün sistem enerjisiz kalabilir. Enerji sürekliliği yoktur.
Çift Bara Sistemi
Bir merkezden darbeli yük çeken (değişken miktarda yük çekimi) müşterilerin, düzenli yük çeken müşterileri olumsuz bir şekilde etkilemelerini önlemek amacıyla çift bara sistemi kullanılır. Çünkü bu sistemde her trafo ayrı ayrı baralardan beslenir. Bu sebeple enerji sürekliliğinin gerekli olduğu işletmelerde kullanılır.
Yardımcı Bara Sistemi
Elektrik enerjisinde çok sık açma kapa yapılan tesislerde, emniyeti sağlamak amaçlı kullanılan sistemdir. Bu sistemde 3 bara mevcuttur. 2 ana bara ve bunlara yardımcı üçüncü baradan oluşan bu sistemde devreye girebilecek alternatif bir bara mevcuttur.
BUSBAR BARA SİSTEMLERİ
Fabrikalar, iş merkezleri, atölyeler, alışveriş merkezleri ve bunun gibi birçok alanda tesis içi elektrik enerjisinin dağıtımını sağlayamaya yarayan bara sistemlerine busbar sistemleri denir. Son dönemde oldukça popüler olan bu sistemler kolay montaj, hızlı ve etkin enerji iletimi, güvenlikli yapısı ile birçok tesisin tercihi olmuştur. Yapıları, kalın kesitli birçok kablodan kurtaran bu sistemi sizler için inceledik.
Busbar bara sistemleri, elektrik enerjisinin tesis içinde dağıtımını sağlayan modüler bara sistemleridir. Bu sistemlerde baraların genel özelliklerinde bahsettiğimiz gibi alüminyum ve bakırdan oluşurlar. Busbar sistemleri, muhafazası için galvaniz saçtan oluşan gövdeden ve bu gövde içerisinde izole edilmiş baralardan oluşur. İstenilen noktalardan çıkış kutuları ile kesinti yaşamadan enerji alabilme imkanına sahip olan busbar sistemleri, klasik kablo ile dağıtım sistemlerine göre daha çok tercih edilir. Busbar sistemleri galvaniz saçtan yapıldığı için elektriksel ve mekanik dayanımı oldukça yüksektir. Busbar kanal sistemleri ilk olarak 1940’lı yıllarda Amerika’da, yüksek katlı binaların ve üretim fabrikalarındaki ihtiyaçtan dolayı ortaya çıkmıştır.
Neden Busbar Bara Sistemleri ?
Trafo-Pano bağlantılarında, kolon hatlarında, fabrikaların içinde enerji dağıtımlarında var olan yüksek akımların taşınması, çok kalın kesitli, birden çok kablonun paralel bağlanmasıyla sağlanırdı. Bu klasik sisteme bakıldığında kabloların taşınması, şaft boşluklarına yerleştirilmesi, pano ve şalter bağlantıları ve yeni ihtiyaçlara göre bu hatların yeniden şekillendirilmesinin oldukça zor olduğu görülür. Bununla birlikte bu klasik sistemde arıza oluşumunun sık sık yaşanması ve arızanın giderilme işlemleri de oldukça zorlayıcıdır. Öyleki üretim sektöründeki fabrikalar bu klasik sistemde oluşan arızadan dolayı sık sık enerji kesintisi yaşarlar. Bu tür fabrikalarda yaşanabilecek en önemli olumsuzluktur. Bütün bunların yanında bu sistemlerin yüksek maliyeti ve istenilen yerden akım alınamaması da oldukça olumsuz bir durumdur. İşte bütün bu olumsuzluklar modüler busbar enerji dağıtım sistemleri ile çözülmüştür. Busbar sistemi; elektrik iletim ve dağıtımında kolay montaj, uzun ve ekonomik ömür, daha az hat sonu gerilim düşümü, mekanik ve termik dayanıklılık, güvenlik, çıkış alma rahatlığı ve opsiyonu sağlar.
Busbar Sistemlerinin Avantajları
►Busbar sistemi dışarıdan bir yangına maruz kaldığında zarar görmez ve alev almaz.
►Montajı çok basittir. Kablolu sisteme göre montajda % 60 tasarruf sağlar.
►Sistemde hareketli kablo bulunmadığından kabloya bağlı arıza ve kaza ihtimallerini ortadan kaldırır.
►İşletmede her türlü değişikliğe ve sistem üzerinde ek bir bağlantı yapılabilme olanağı barındırır.
►Tesis içerisindeki cihazlara enerji iletimini anında sağlamak mümkündür.
►Basit bir şekilde projelendirilmesi yapılabilir.
►Modüler sistemi sayesinde kolayca sökülüp takılabilir, bütünüyle başka bir yere taşınabilir.
►Ek noktalarından veya çıkış prizlerinden akım alma imkânı verir.
Busbar Güç Dağıtım Sistemleri
Busbar Sistemlerinin Kullanım Alanları
Busbar sistemleri büyük sanayi tesisleri, tekstil ve konfeksiyon sektörü, otomotiv sektörü, oteller, alışveriş merkezleri, gökdelenler, atölyeler başta olmak üzere birçok alanda kullanılmaktadır. Özellikle otomotiv sektöründeki punto kaynak makinelerini beslemede, trafodan ana pano beslemesinde, aydınlatma dağıtımlarında sıklıkla kullanılırlar.
Kaynak: MEGEP, EMO
Alıntıdır: https://www.elektrikport.com/teknik-kutuphane/baralar-ve-bara-sistemleri-1-bolum/11521#ad-image-0
https://www.elektrikport.com/teknik...lum/11581?ysclid=m87ahboazd3926532#ad-image-0
. Güzel memleketeim benim 
