Alternatörde Devri Sabit Tutma

[baybeg]

su kaynağının özelliğinden dolayı suyun debisine müdahale edemiyorum.türbin devrini sabit tutabilmek için aklıma farklı yöntemler geldi.değerli ustalarıma sormak isterim,

alternatörün gücünü suyun debisinin en düşük olduğu zamana göre seçiyorum zaten bu bana yeterli.geriye sadece suyun akışının hızlandığı zaman türbini frenlemek kalıyor.bunu yapabilmek için 2 yöntem var aklımda

1-türbine bağlı jeneratörün çıkış kw gücünü türbinin artan devrine direnç olsun diye otomatik artırabilirmiyim?

2-diyelimki suyun en düşük zamanına göre bir devir ayarlaması yaptım,debi artıp türbin hızlanınca jeneratörden ikinci bir güç çıkışı alıp ve buna yük direnci bağlayıp ayarlarını değiştirebilirmiyim

3-jeneratörün rotor miline "manyetik tozlu fren bağlasam istediğim devirde sabitleme yapabilirmi?


şimdiden teşekkürler

 

[cncarastirma]

Selamun aleyküm
Bahsettiğiniz sorunun birçok çözümü bulunmakta sizin de değindiğiniz gibi. Frenleme vebenzeri yük direnci çözümleri enerjiyi azaltarak harcayarak iş yapmış olur ve enerji ihtiyacınız azalmasına rağmen hem sistemi çalıştırmanız gerekir, hem de frenleme ve benzeri elemanlarınızın ömrünü azaltmış olursunuz.
Elektrik ihtiyacınıza göre elektriği depolayarak kullanmanız size direk çözüm sunar ve depo elektriği kullanırken sistemi durdurursunuz ve hareketli elemanları yormamış olursunuz. Depo etmek için üretilen elektriği(alternatif akım) doğru akıma çevirmeniz gerekir.(Diyot Köprüvb.) Doğru akım bu şekliyle sistemler uyarlandığında kullanılabiir. Ancak siz ev elektriğinin aynısını isterseniz doğru akımı alternatif akıma çeviren bir ara çevirici kullanmanız gerekir. Bir ara arabadan 220Voltluk aletleri çalıştırmak için(cep telefonu şarj aleti vb) aygıtlar vardı piyasada. Ancak bunların daha güçlü olanlarını elde etmeniz gerekebilir. Bu şekil elektrik depolama ve kullanımında daha sabit özellikte elektrik üretmiş olursunuz.
Bunların yanında eğer su hızı artıp da sistem hızlandığında yük direnci düşünceniz varsa; sistemin elektrik üretme kapasitesi artınca yüksek bir depoya su basan bir pompayı devreye sokup, hem devir sabitlemeyi sağlayıp hemde suyu baraj usulü depolamış olursunuz. Bu durumda yüksekteki depodan da istediğiiz zaman elektrik üretebilirsiniz. Deponun kapasitesinin yetmemesi durumunda deponun üstü açık olarak konulursa pompanın bastığı fazla su depoda sıkışma durumunda olmaz ve tekrar dökülmüş olur. Yalnız bu tip yük direnci ve yük elemanı sisteminde deviri kontrol etmek teşkilatlı olabilir.
Motorsikletlerdeki otomatik diye hitap edilen hız arttıkça deviri değişen sistemlerde kullanılabilir. Bu sistemn varyatör kısmı yani toplarla baskı uygulama kısmı ters uygulanması lazım.
Otomobil difransiyelindeki teker kısımlarının toplam devir sabitliğini sağlayan mekanizmada fren sistemine uygun imkanlar sunabilir.
Ancak zaten fazla olan elektrik mevzu ise depolayarak kullanıp hem makina kısmını yormadan , hem mekanik fazla teşkilat gerektirmeden hem de daha düzgün enerji üretmek en uygunu olabilir. Depolamak için uygun depo veya yüksekte olabilen bir çukur varsa bu da çok efektif çözüm sunar. Zira depo suyu elektrik için kullanılmasa bile tarla sulama vb işlerde kullanılabilir.
Başarılar dileriz.

 

[cncarastirma]

Çözüm çok oluğundan aklımıza birçok düşünce geliyor.
Elektrik jeneratörü ile akuple bir dişli hidrolik pompa kullanırsanız ve pompanın önünde basınç ayarlayıcı bir sistem kullanırsanız devire göre bu ayar kısmı dişli pompanın önünü kısıp açarak sistemi sabitler.(vanalarda basınç otomatiği tarzı sistemler oluyor)
Aynısını küçük bir kompresör kullnarak da yapabilirsiniz. Kompresörün önü kısıldıkça deviri ayarlayabilir.
Tabi bahsettiğimiz su pompasının da motora direk bağlı olması durumunda önü kısıldığında devir ayarını sağlayabilir.

 

[tekin126]

bu gıbı yerlerde vinçlerde kullanılan manyetık fren sistemı kullanılmalı çunku binlerce fren sıkacak açacak balata vs benzerı mekanıik frenleme bu işi çozmez iki gun çalışır üçüncü gun sıkıntı yaratır manyetık frenleme kontrolunu elektronik bır kart yapılması lazım voltaj 220 voltta sabit olmalı yuk değişimlerınde anı cevap vermelı manyetik fren sistemının boyle bır proje uzerıne çalışmak ıstıyorum benım yapacağım elektronik devresı olabılır bazı yerlerde suyun debisini azaltıp çoğaltıyorlar bu çozum değıl iki lamba devreye gırdımı voltajlar duşer veya devreden çıkacak bır isitici voltajı anında 300 volta çikarır

 

[ŞEF]

Sayın baybeg'in bahsettiği şekilde su türbinlerinde üretilen elektriği aküde depolama sistemi çok pahalı ve gereksiz bir sistemdir. Gerçi üretilen elektriğin kaç volt olduğunu belirtmemiş, şayet 220 v. veya 380 v. ise üretilen elektrik direk kullanılır.

Bu durumda en pratik çözüm gelen suyun debisini motorlu bir vana ile kumanda etmektir. Tabii bu sistem boru içinde gelen su için geçerlidir. Servo motorlu bir vana (aktuatör) ile su debisi ve basıncı kontrol altına alınabilir.

 

[cncarastirma]

Kendim birçok iş yapan makinanın yanında bu akü depolama yönteminden bahsetmiştim. Durumdan anlaşılan düşük güç kullanımı için katiyen pahalı olan bir kısmı olduğunu düşünmüyorum. Piyasadaki hazır sistem elemanları ile ne tutar bilmiyorum ama elektronik kısımlarını bu tip bir işle ilgilenen birisinin kendisinin yapması beklenir. Bu şekildeki bir depolama ugulamasında sukesilse bile bir önceki depo enerji(aküde) rahatlıkla kullanılabilir ve sistem çok muntazam bir elektrik çıkışı verebilir. Bunun yanında elektronik olarak voltaj ayarlama devresi de pek ala düşünülebilir.
Ancak burada bahsedilen sistemlerin bir kısmı tam bir hassasiyet sağlama kapasitesine sahip değiller. Geri beslemenin gecikmesi etki süresi vb olumsuz yönler sistemin sabitliğini bozar. Ancak uygun olarak sistemin çalıştırdığı aygıtların voltaj aralığı genişletilmeye çalışılırsa sistem de daha geniş bir toleransa sahip olur.
Bahsettiğimiz gibi birçok yöntemin yanında insan kendine uygun bir yöntem de üretebilir her ne kadar görünürde belli olmasa da.Enerjiye kısa depolamalı yöntemlerle akıtma halinde yine bazı sistemler düşünülebilir. Direk olarak suda dönen tekerlek bir dişli pompa(hidrolik) döndürürse ve bu pompa basınç kontrolörü ile birlikte sisteme bağlanırsa belirli bir kısma hep aynı basınç akıtılabilir. Bu kısıma da jeneratör bağlanırsa soru çözülebilir. Burada tabi sistem sabitliği için hidolik akülmülatör kullanılır veya sistem tamamen kısa depolama ve enerji kullanımı üzerine de bina edilebilir. Yalnız sebep ve sonuç çok önemli. Basit bir uygulama için otomatik kayışlı varyatörün ters uuygulaması zaten işi tek başına fevkalade ucuz çözer. Diiğer yöntemleri kullanmak isteyen inclemeli ve ister ucuzunu isterse de deneyip öğrenmek çin karmaşık olan bir tanesini deneyebilir.
Bu arada gerilim arttığında sabit bir gerilim geçirgenliğine sahip bir elektronik parça yok muydu? (tristör de bu tip bir özellik vardı)
Başarılar dileriz.

 

[tekin126]

yukarda da bahsettım arkadaşlar suyun kontrol altında tutulması elektriği etkılemez etkıler cevap verme suresı çok uzun bır örnek vereyım servo kontrollu regulatorler vardı hala varmı bilmiyorum elektrik dalgalanmalarında anı cevap veremıyordu bılıyorsunuz bunun yerıne kademelı röleli vs. vs regulatorler yaptılar benım bahsettığım öyle değıl elektromanyetık fren sistemı kontrol kartından aldığı bılgıyle 50 herz duşunelım jenerator çikişini 50 herzde onlarca pvm palsı gonderır fren sistemıne arabalardakı abs fren sistemı gıbı yanlız bunda surtunme olmaz onun için ömru hem uzun hemde örnek 220 volt en fazla yukselse 225 volt olur veya duşer 215 volt a bu özellıkte kontrolu başka turlu yapamazsınız yukarda arkadaş yazmış bak o şekılde olur ama onun içinde hassas voltajı ölçup reziztanslara artan gucu verıp frenleme yaptırmak buda mantıklı

 

[baybeg]

A.S cncarastirma.yazılarını takip ettiğim şef ve tekin126 ustalarıma saygılar.
cncarastirma,bahsettiğiniz ac-dc ve nihayet ac akım elde etme bir yöntemdir.bazı rüzgar türbinlerinde kullanıldığını biliyorum.kusursuz bir kalitede Şebeke elektriği sağlar ama malesef bir servete malolur.biliyorsunuz çevirici olarak bir inverter kullanma mecburiyeti varki çok pahalı bir alet.daha doğrusu benim hedeflediğim kw lardaki (500 kw)çok pahalı.bunun yanında akü ve diğer elemanları hesaba katmadım.ama dedğiniz depolama önerisi küçük türbinler için fevkalade bir çözüm.
şef ustam,inanın su kaynağına müdahale şansım yok.bu seçeneği baştan elememiz lazım.büyük heslerde bu sistemi kuruyorlar ama benim sisteminde bazı yasal ve mali zorluklar var.mecburen suyun gelen gücünü türbine iletmek zorundayım.yük direnci çözümü ilk başlarda benim ilgimi çekmişti.nasıl olsa 500 kw dan yukarısı benim işime yaramıyor(yasal sınırlamadan dolayı).şöyle düşünün;sistemi minimum 500 kw/ 220-380 v./50 hz olarak ayarlamışım.bu değerler suyun en düşük akışında elde edilmiş.fakat suyun debisi arttığında bu değerleri yükseltme eğilimine giriyor,bizim mecburen türbin yada jeneratör çıkışına müdsahale etmemiz gerekiyor.peki şef ustam yük direnci nasıl bir çözüm sizce jenertör 50 hz geçmeye çalışınca otomatik devreye giren yük direnci gereği kadar yük çekip jeneratörü 50 hz de sabitleyemezmi?bu güvenilir bir sistem olabilirmi?yada maliyet açısından nasıldır?
tekin126 ustam manyetik fren benim çok ilgimi çekiyor.bilmek istediğim,türbin miline akuple ettiğimiz bir devir sayacı,devir 1500 ü geçmeye çalışınca manyetik freni devreye hassas olarak alabilirmi.yani elektrik kalitesinde fliker etkisi yaratmadan hassas olarak firenleme yapabilirmi?böyle bir kart yapılabilirmi?
ben elektrik ve elektronik meselerde çok fazla bilgili sayılmam bu yüzden değerli bilgilerinize hala ihtiyacım var.

 

[cncarastirma]

Bahsettiğiniz alternatör devrini sabit tuma konu başlığının ardından 500 kW lık gücü işittiğimizde düşüncelerimizde değişiklikler oluyor. İnsanların doğal ortamlarda bulunma isteği ve buralardaki doğal enerjiyi fadalı halde kullanma isteğinden dolayı sizin başlığınızda da birkaç kW lık bir güç isteği akla geliyor. Siz gücü belirttiğinizde işin kurulumu değişir. Yoksa ki bahsettiğim invertör sistemi hazırda düşük güçler için çok ucuza satılıyor.
Size şu sıraya kadar verdiğim tüm mekanik elektronik çözümler direk olarak sonucu üretmekte. Siz kendinize göre seçim yapabiir dilediğiniz gibi birçok araştırmalar yapabilirsiniz. Bir sorunun birçok çözümü olur. Hangisinin size uygun olduğunu iyi incelyerek anlamanız lazım.
Mesela bu elektriği satmak mı istiyorsunuz? Nerede kullanmak istiyorsunuz?
Maliyetin ne kadar tutmasını bekliyorsunuz(elektriğin ve kurulmun)?
Belki ifade ettiğim çözümler anlaşılamamış olabilir. Mekanikte çözüm belli de olsa hazır olanların dışında uyarlama gerektirebilir. Kimi zaman oluyor ki karşılıklı iletişim ve bilginin paylaşılması esasına uyarak patentlik sistemler buralardan yayınlanıyor.
Ugulamadığım ama aklıma gelen bir sistemi de ekleyeyim. Sonsuz dişli ve dişli çarkı sisteminde çift vida kullanılırsa; bu vidalardan birisi sadece devir sabitlemek için düşük bir güçle dişli çarkı döndürür. Çark bu dişli hızını geçemez. Sizin jeneratör kısmı da ikinci vida mile sadece akuple olur. Yani jeneratör türbine direk bağlı ancak jeneratör türbin milinde vida var ve bu vida sonsuz dişli çarkına bağlı. Çarkın diğer ucundaki sabit devirli vida hızı sabitlemiş olur. Bu sistem jeneratör milini sonsuz dişli çarkına akuple ederek de kullanılabilir. Her farklı kombinasyon farklı sistem özelliğini ortaya çıkarır. Yalnız bu sistemin verimliliği onca mekanik sistemde olduğu kadar yüksek olmaz ve Bakım gerekliliği ortya çıkarır bir de iyi performans için vida ve çark yüzeyinde farklı biçim ugulamak gerekebilir.. Ancak ters otomatik varyatör sistemi zaten birçok uygulamaya çözümdür. Bu varyatör motorsiklet krankı hızlaırken kayışı sıkarak daha da yüksek devirde arkaya iletilmesini sağlayan sistemdir. Bu sistemin tersi de sizin çözümünüzdür. Mesela kranktaki sıkıcı varyatör arka kısma arkadaki yaylı kasnak ön kısma alınırsa arka hız arttıkça kayış arkadan sıkar ve arka kasnağın çapı büyür ön kasnak küçülür ve devir ayarlanmış olur. Bu belki direk çözer. Yoksa bazı uyarlamalar ister. Bunun fiyyatı 2. el çok düşük sıfırda da 30..100TL arasında olmalı.
çözümde sınır olmadığını ifade ederek; hız arttıkça merkezkaç kuvveti etkisiyle açılan sistemlerin açılma kısmına fren konulduğunda hız artınca fren yapılmış olur. Stabil bir devire yaklaşmak için frenleme elemanının merkezkaç kolu ve bağlantısı incelenerek üretilmelidir.
Konuya mekanik uzmanların makina mühendislerin ve zeki arkadaşların dahik olması gerektiğini düşünmekteyim. Tekin Bey in dediği gibi uygun çözümlerin kombinasyonu çok daha verimli sonuçlara götürebilir sizi. Mesela ön kısımdan kaba bir devir ayarı peşine çok daha etkili ayar kullanılırsa iyi bir çözüm olabilir.
Hayırlı günler dileriz.

 

[baybeg]

cncaraştırma,verdiğin değerli bilgiler için teşekkürler.ürettiğim elektriği satmayı planlıyorum.ama bağlantı aşamasında dağıtım şirketinin üreticiden istediği bazı kriterler var.neredeyse kusursuz elektriksel değerler istiyorlar.faz açılarının ayarı,voltaj ve gerilim gibi değerleri senkronizasyon roleleriyle ayarlayabiliyoruz.sorun frekans yani devirde.bahsettiğiniz merkezkaç kuvvetini bir bobinaj ustasıyla tartışmıştık.ustamda aynı sizin dediğiniz gibi bunun bir çözüm olduğunu söylemişti.hatta bir tornacıda yeterli büyüklükte bir merkezkaç mekanizması yapmamızı önermişti.nedenini hatırlamıyorum ama sonra bu çözümden vazgeçmişti.belki hız değişimlerine anında cevap veremeyebilir diye düşünmüştü.ama ben bu sistem üzerine biraz daha kafa yoracağım
diğer taraftan varyatörde,bahsettiğiniz bir tasarımla çözüm olabilir,bunuda araştırmak istiyorum.varyatör meselesini biraz daha açabilirmisiniz.çalışma prensibini tam olarak canlandıramadım.
dediğiniz gibi birkaç çözüm üretebilecek sistemi peşpeşe sıralayınca hassas bir ayarlama mekanizması ortaya çıkartabiliriz.hedef bu çünki.akıl akıldan üstündür,söylene şey basit bile olsa yeni ufuk açabiliyor.iyi çalışmalar