yıldırımlar kaç volttur?

[arda kılınç]

yıldırımlar kaç volttur?

 

[kısa_devre]

300 000 volt civarı olması lazım

 

[aykanat]

300 000 volt civarı olması lazım

300.000 Volt cok az.

 

[dizzy]

Yıldırımlar en az 10 milyon, genelde de 100 milyon civarında volt tepe değere sahiptir.

Ek olarak bilgi vereyim:

1.2/50us olarak tabir edilen dalga şekline sahiptirler ve toprakla bulut arasında akan akım genliği de 20kA ile 200kA arasında değişir. Yıldırımın şiddetini belirleyen aslında akım genliğidir ve kaç defa tekrarladığıdır.

Yıldırım aralarında da belirli süreler olmak kaydı ile ard arda 40-50 defa çakabilir ve toplamda 2 saniye kadar göze görünebilir. Böyle olmasa idi 50 mikrosaniye kadar süren bir flash patlamasını algılamak çok daha zor olurdu.

 

[mare05]

sizce yıldırım düşermi cıkarmı

 

[kısa_devre]

yıldırımlar yapılarına göre dörde ayrılır 1 negatif inişli 2 negatif çıkışlı 3 pozitif inişli 4 pozitif çıkışlı yani yani düşerde çıkarda ayrıca 10 milyon voltmuuuu

 

[emir]

Yıldırımlar en az 10 milyon, genelde de 100 milyon civarında volt tepe değere sahiptir.

Ek olarak bilgi vereyim:

1.2/50us olarak tabir edilen dalga şekline sahiptirler ve toprakla bulut arasında akan akım genliği de 20kA ile 200kA arasında değişir. Yıldırımın şiddetini belirleyen aslında akım genliğidir ve kaç defa tekrarladığıdır.

Yıldırım aralarında da belirli süreler olmak kaydı ile ard arda 40-50 defa çakabilir ve toplamda 2 saniye kadar göze görünebilir. Böyle olmasa idi 50 mikrosaniye kadar süren bir flash patlamasını algılamak çok daha zor olurdu.

biraz fazla oldu sn dizzy;

amerikada ölçülmüş olan yıldırımlar vardır. 1,5 milyon volttan 7-8 milyon volta kadar ölçülmüş yıldırımlar mevcuttur. 100 milyon voltu ölçmek için ne kadar devasa bir sisteme gereksiminiz var bir bilseniz.

 

[dizzy]

Sayın emir,

Öncelikle konuya olan ilginiz ve verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim. Bir önceki mesajımda verdiğim bilgileri yüksek gerilim kitaplarına dayanarak yazmıştım. Aşağıda benzer özet bilgiler içeren bir link veriyorum:

Voltage of a Lightning Bolt

Bu arada link İngilizce olduğu için kusura bakmayın, konu ile ilgili Türkçe kaynak bulamadım. İngilizcesi olmayan arkadaşlarımız şayet isterlerse Türkçe'ye çevirip tekrar gönderebilirim.


Aslında farklı şeyler söylemiyoruz. Ben biraz eksik söylemişim diyebilirim. Şöyle izah edeyim: 100MV mertebesinde bir yıldırımın gerilimini ölçmek pek de mümkün değil. Ben bunun ölçülebileceğini söylemek istemedim.

Sizin bahsettiğiniz ölçümler, yıldırımın düşmesi sonucu endüklenen gerilimlerdir. Yıldırım aslında bir akım darbesi şeklinde düşünülür hep. Düştüğü yerde veya yakınlarındaki empedans üzerinde V = Z*I şeklinde bir etki ile gerilim endükler ve bu da bahsettiğiniz mertebelerde olur. Ölçülen bu gerilim yıldırımın kendi gerilimi değildir esasında. Düşme ve endükleme sonucu oluşan bu gerilimler 1MV civarından başlar.

100 MV gibi bir değeri ölçmek için nasıl bir sisteme gerek duyulacağını sizin de söylediğiniz gibi hayal bile edemiyorum çünkü kendim zaten uzun süre yüksek gerilim laboratuarında 2.4MV ölçüm yapabilen bir sistem ile çalıştım. Ne kadar büyük ve pahalı olduğunun farkındayım.

Yıldırımın neden bu kadar yüksek gerilime sahip olduğunu anlamak açısından çok kaba bir hesap yapalım. Elbette kanıt olmayacaktır ama fikir vermesi açısından:

Doğrusal ve düzgün olmayan elektik alan altında yani havada tozlar, su buharı, ve sivri uçlar (örneğin paratoner) gibi faktörler var iken 2-3kV gerilim ile 1cm hava delinebilir. (Düzgün ve doğrusal alan altında bu değer 30kV'a karşılık 1cm'dir bildiğiniz gibi.) Bulut ile toprak arasında en az 1km mesafe olacağını tahmin ediyorum.

1cm 2kV'a karşılık geliyorsa,
1m 200kV'a,
1km de 200MV'a karşılık gelecektir.

Delinen havanın atlama mesafesi çok yüksek olduğu için bulut ile toprak arasında bu kadar yüksek gerilim farklarının bulunmasını normal karşılamak lazım. Ama, evet, dediğiniz gibi ölçmesi çok zor.

Tabi bir de su buharı, toz gibi faktörlerin yanında sıcaklık ve basıncın etkisi de olacaktır.

Bu konu ile ilgili bildiklerinizi ve diğer tecrübelerinizi bizlerle paylaşır mısınız? Örneğin 7-8MV mertebesindeki ölçümler nerede yapılmış ve nasıl sistemler kullanılmış, öğrenmeyi çok isterim.

Cevabınızı bekliyorum.

Saygılarımla,

 

[emir]

Amerikada açık alanlara bol yağmurlu ve yıldırımlı günlerde kurulan büyük gerilim bölücüleri vasıtasıyla yapılmış ölçümler. yani adamlar sistemi kuruyorlar ve bekliyorlar yıldırım düşmesini

 

[tombik]

Ortalama bir negatif yildirim 30,000 amper elektrik akimi tasir 30 "kiloamps" (kA), ve 500 "megajoules" (MJ) enerji tasir. Buyuk yildirim cakmalari 120 kA and 350 coulombs kadar enerji tasir. Voltaj yildirim camkasinin boyu ile orantilidir.

Ortalama bir pozitif yildirim 300 kA elektrik akimi tasir (negatif yildirimin 10 kati kadar). Pozitif yildirimlara cok nadiren rastlanir

Yildirimin gecmesi ile beraber cevresindeki hava ani olarak 20,000°C dereceye kadar isinir ( Buda Gunesin yuzeyindeki sicakligin 3 kati kadardir).

Science & Technology Review Mayis 1996 sayisindan bir ozet.

Bir tek yildirim cakmasinin ortalama tepe noktasi 1 Trilyon watt - yani 1 Terawatt'dir. (10 uzeri 12 W). bu cakma 30 microsaniye kadar surer.

Bu arada havanin elektriksel olarak kirilimi ile beraber yildirim cakmasi ortalama 3 MegaVolt/metre bir hizla ilerler.