Merhaba.
Öncelikle sıkıştırılmış hava elde edildiğinde sonuçta da boşa harcanan bir enerji türü değil,depolandığında ayni bir aküdeki elektrik gibi her zaman kullanılabilen bir enerji kaynağıdır.Yani petrol türevleri olan benzin,motorin,lpg,doğalgaz veya en temiz enerji olan elektrik enerjisi gibidir bu asıl işlevi.
Kapalı bir silindirdeki pistonu hacmini çok azaltacak şekilde mekanik enerji verip onu iyice sıkıştırırsak,bu hava molekülleri birbirine çok yaklaşır,ısısı (Enerjisi) çok artar (Sıkıştırma yani kompresyon işlemimde mutlaka serpantinli bir eşanjörle bir soğutma da gereklidir) havaya verilen sıkıştırılmış hava şeklinde kullanılmamış bir enerji kendi içinde bir enerji (Sonradan genişleme süresinde bu aldığı güce yakın gücü bize geri verebilir) bu şekilde otomatik olarak depolanabilmiş olur.
Sıkıştırılmış havadan inşaat alanında basınçlı hava tabancalarında havanın çalışma esansında amortisör gibi davranabilmesi avantajı ile sert kayaçları güvenle kazma veya delme işlemlerinde bir örnek olarak kullanılabilir.Pnömatik sistemlerin başlıca enerji (güç) kaynağı aslen sıkıştırılmış olan bir havadır ve özellikle tekstil sektörü başta birçok sektörde de birçok uygulaması vardır.Endüstride kullanılan pnömatik valfler,silindirler,motorların yanında robotik uygulamalardaki kontrol ve asıl kumanda mekanizmalarında kullanıldığı gibi.
CNG yani sıkıştırılmış doğal gazda ise ayni depoya hacminin çok üzerinde doğalgaz saklanabilir ve saklanan bu yakıt bir otobüsü uzun menzillerde olamasa bile şehir işi ulaşımında oldukça pratik ve çok ucuz bir yakıt türü haline de getirebilir. Ancak buradaki sıkıştırma amacı sadece mevcut depolama alanını olabildiğince genişletme amaçlıdır.
Yeni enerji türlerini sürekli deneyen araştırmacılar sıkıştırılmış hava deposunu bir yakıt olarak kullanıp bir motora bu havanın genişletilmek üzere verilmesi ve sıkışmış bu havanın enerjisinin tekrar motordan geri alınmasıyla araçları direk tahrik edip yürüten motorların uygulamasını yapmışlardır.
Klima veya soğutma sistemlerinde kompresyonun amacı çok daha faklıdır.Evaporatörde (Buharlaştırıcıda) ortamdan ısı alıp kendisi kızgın gaz haline dönen soğutucu akışkan olan örneğin freon 22 gazı gibi bu kompresyonla hareketlendirilip kondensere (Yoğunlaştırıcıya) doğrudan verilip iç ortamdan aldığı ısıyı burada tekrar dış ortama geri verip (Isı pompası şeklinde) sıvı haline geçer ve tekrar kompresöre girip hareketlendirilip bu sıkıştırma işlemi defalarca birbiri ardınca uygulanarak genleşme valfinde evaporatörden önce buharlaşmadan önce devri daim ettirilir.Buradaki kompresörün görevi ısı pompası olan buzdolabı soğutma sisteminde asıl güç kaynağı olarak elektrik enerjisi-kompresyon yani basınçlandırılmış hava enerjisine dönüşmüş şeklidir.Linde makinesinde ise atmosferden alınan hava birbiri ardına uygulanan kompresyon ve genişletme işlemleri ile havanın kendisinin gittikçe soğuması ve sıvı havaya direk kendisinin bu dönüşümle dönmesi sağlanabilir.
Sıkıştırılmış hava dizel motorda silindirde sabit basınçta (Benzinlide ise sabit hacimde bir yanma olur çok farklı olarak) çok ısınmış halde iken enjektörden motorin direk silindir içine püskürtülerek benzinli motorlara göre oldukça da yüksek motor veriminin (Benzinde %27-28 dizelde %39-40 gibi) bu yüksek sıkıştırma oranı ile alınabilmesini sağlamaktadır.(Carnot termodinamik ısı çevrimi tam esas alınarak) Her iki motor türüne supercharge (Türbo) sistemi eklenerek motor çıkış verimi veya faydalı motor gücü HP (BG) bazında çok artırılabilir.
Sıkıştırılmış hava ayrıca servo valf hidrolik sistemlerinin çok uzaktan otomasyonla olan bir kumandasında özel bir kumanda sinyali malzemesi olarak da (Sıkışan havanın bizzat kendisi sensör görevli olarak) kullanılabilir.Bunların çok ötesinde bir lavabo açacağında ise sıkıştırılmış hava ve vakumlanan hava birbiri ardınca eklenerek tıkalı lavabonun kolayca açılmasını sağlayabilir.Bir kuyudan su çeken elle çalışan emme-basma tulumbada ise emme zamanında vakumlu hava ile ona bağlı olarak kuyudan su çekilir,basma anında ise önce içerde yer alan sıkışmış havanın yerine suyun alacağı zamana kadarki olan bir çevrimde suyun hareketine dolaylı yoldan da yardımcı olur.
Hidroforlarda yine sıkıştırılmış hava tıpkı kompresörlerdeki sıkışmış hava gibi preostatla ayarlanan sabit,belirli basınçta suyun üzerinde depoda basınçlı tutularak suyun belirli basınçla katlara sevki (Çıkabilmesi,basılması) bu sayede sağlanır.
Araçlarda motorun bir kompresör olarak kullanılmasıyla yapılan kompresyon (Motor freninde) ise,el freni,ana araç freninin yanında 3. bir fren seçeneği olarak her an yanı başımızda kullanılmak üzere,yani silindirlerde,yanma dışında pistonlarla sıkıştırılan sıkışan havadan faydalanılmak üzere yer alır.
Son yıllarda dar bir huzmeden verilen çok ince ve yoğun olan basınçlı hava kesme işlemlerinde de başarıyla uygulanma sahasını bulmuştur.
Basınçlı havanın sanayi veya endüstrideki diğer faydalı olan bir uygulama alanı da,sıvı boyaların veya toz boyaların,sıvı tarım ilaçlarının,çok özel sıvıların pülverizasyonla havayla tam karışarak tüm yüzeylere homojen (eşit) şekliyle uygulanabilmesi şeklidir.
Hoovercraft denilen amfibi (Kara ve denizde başarı ile gidebilen) araçlarda,aracın altındaki hava yastıkları hava basıncı ile şişirilir ve alt kısmından açılan dar menfezlerden bu basınçlı hava basınçla zemine alttan tam olarak da üflenerek,bu amfibi aracının yerden veya sudan (Denizden,gölden) 1-1.5 cm yukarıda arada hiç boşluk kalmayıp zeminle temas etmeyecek şekliyle bir seyrine olanak verir.
Belki en faydalı olabilecek diğer bir kullanımı ise makinelerın,elektronik cihazların,vb. belki elle temizlenmesi ve ulaşılması çok güç noktalarının veya ince ayrıntılarının bu havayla kolayca yerinden sökülüp atılacak olan kir,toz,artık,partikül,vb. istenmeyen ve mutlaka temizlenmesi gereken yerlerinin temizliğinde uygulanan bir pratikliğidir.
Kolay gelsin.Saygılarımla.
Öncelikle sıkıştırılmış hava elde edildiğinde sonuçta da boşa harcanan bir enerji türü değil,depolandığında ayni bir aküdeki elektrik gibi her zaman kullanılabilen bir enerji kaynağıdır.Yani petrol türevleri olan benzin,motorin,lpg,doğalgaz veya en temiz enerji olan elektrik enerjisi gibidir bu asıl işlevi.
Kapalı bir silindirdeki pistonu hacmini çok azaltacak şekilde mekanik enerji verip onu iyice sıkıştırırsak,bu hava molekülleri birbirine çok yaklaşır,ısısı (Enerjisi) çok artar (Sıkıştırma yani kompresyon işlemimde mutlaka serpantinli bir eşanjörle bir soğutma da gereklidir) havaya verilen sıkıştırılmış hava şeklinde kullanılmamış bir enerji kendi içinde bir enerji (Sonradan genişleme süresinde bu aldığı güce yakın gücü bize geri verebilir) bu şekilde otomatik olarak depolanabilmiş olur.
Sıkıştırılmış havadan inşaat alanında basınçlı hava tabancalarında havanın çalışma esansında amortisör gibi davranabilmesi avantajı ile sert kayaçları güvenle kazma veya delme işlemlerinde bir örnek olarak kullanılabilir.Pnömatik sistemlerin başlıca enerji (güç) kaynağı aslen sıkıştırılmış olan bir havadır ve özellikle tekstil sektörü başta birçok sektörde de birçok uygulaması vardır.Endüstride kullanılan pnömatik valfler,silindirler,motorların yanında robotik uygulamalardaki kontrol ve asıl kumanda mekanizmalarında kullanıldığı gibi.
CNG yani sıkıştırılmış doğal gazda ise ayni depoya hacminin çok üzerinde doğalgaz saklanabilir ve saklanan bu yakıt bir otobüsü uzun menzillerde olamasa bile şehir işi ulaşımında oldukça pratik ve çok ucuz bir yakıt türü haline de getirebilir. Ancak buradaki sıkıştırma amacı sadece mevcut depolama alanını olabildiğince genişletme amaçlıdır.
Yeni enerji türlerini sürekli deneyen araştırmacılar sıkıştırılmış hava deposunu bir yakıt olarak kullanıp bir motora bu havanın genişletilmek üzere verilmesi ve sıkışmış bu havanın enerjisinin tekrar motordan geri alınmasıyla araçları direk tahrik edip yürüten motorların uygulamasını yapmışlardır.
Klima veya soğutma sistemlerinde kompresyonun amacı çok daha faklıdır.Evaporatörde (Buharlaştırıcıda) ortamdan ısı alıp kendisi kızgın gaz haline dönen soğutucu akışkan olan örneğin freon 22 gazı gibi bu kompresyonla hareketlendirilip kondensere (Yoğunlaştırıcıya) doğrudan verilip iç ortamdan aldığı ısıyı burada tekrar dış ortama geri verip (Isı pompası şeklinde) sıvı haline geçer ve tekrar kompresöre girip hareketlendirilip bu sıkıştırma işlemi defalarca birbiri ardınca uygulanarak genleşme valfinde evaporatörden önce buharlaşmadan önce devri daim ettirilir.Buradaki kompresörün görevi ısı pompası olan buzdolabı soğutma sisteminde asıl güç kaynağı olarak elektrik enerjisi-kompresyon yani basınçlandırılmış hava enerjisine dönüşmüş şeklidir.Linde makinesinde ise atmosferden alınan hava birbiri ardına uygulanan kompresyon ve genişletme işlemleri ile havanın kendisinin gittikçe soğuması ve sıvı havaya direk kendisinin bu dönüşümle dönmesi sağlanabilir.
Sıkıştırılmış hava dizel motorda silindirde sabit basınçta (Benzinlide ise sabit hacimde bir yanma olur çok farklı olarak) çok ısınmış halde iken enjektörden motorin direk silindir içine püskürtülerek benzinli motorlara göre oldukça da yüksek motor veriminin (Benzinde %27-28 dizelde %39-40 gibi) bu yüksek sıkıştırma oranı ile alınabilmesini sağlamaktadır.(Carnot termodinamik ısı çevrimi tam esas alınarak) Her iki motor türüne supercharge (Türbo) sistemi eklenerek motor çıkış verimi veya faydalı motor gücü HP (BG) bazında çok artırılabilir.
Sıkıştırılmış hava ayrıca servo valf hidrolik sistemlerinin çok uzaktan otomasyonla olan bir kumandasında özel bir kumanda sinyali malzemesi olarak da (Sıkışan havanın bizzat kendisi sensör görevli olarak) kullanılabilir.Bunların çok ötesinde bir lavabo açacağında ise sıkıştırılmış hava ve vakumlanan hava birbiri ardınca eklenerek tıkalı lavabonun kolayca açılmasını sağlayabilir.Bir kuyudan su çeken elle çalışan emme-basma tulumbada ise emme zamanında vakumlu hava ile ona bağlı olarak kuyudan su çekilir,basma anında ise önce içerde yer alan sıkışmış havanın yerine suyun alacağı zamana kadarki olan bir çevrimde suyun hareketine dolaylı yoldan da yardımcı olur.
Hidroforlarda yine sıkıştırılmış hava tıpkı kompresörlerdeki sıkışmış hava gibi preostatla ayarlanan sabit,belirli basınçta suyun üzerinde depoda basınçlı tutularak suyun belirli basınçla katlara sevki (Çıkabilmesi,basılması) bu sayede sağlanır.
Araçlarda motorun bir kompresör olarak kullanılmasıyla yapılan kompresyon (Motor freninde) ise,el freni,ana araç freninin yanında 3. bir fren seçeneği olarak her an yanı başımızda kullanılmak üzere,yani silindirlerde,yanma dışında pistonlarla sıkıştırılan sıkışan havadan faydalanılmak üzere yer alır.
Son yıllarda dar bir huzmeden verilen çok ince ve yoğun olan basınçlı hava kesme işlemlerinde de başarıyla uygulanma sahasını bulmuştur.
Basınçlı havanın sanayi veya endüstrideki diğer faydalı olan bir uygulama alanı da,sıvı boyaların veya toz boyaların,sıvı tarım ilaçlarının,çok özel sıvıların pülverizasyonla havayla tam karışarak tüm yüzeylere homojen (eşit) şekliyle uygulanabilmesi şeklidir.
Hoovercraft denilen amfibi (Kara ve denizde başarı ile gidebilen) araçlarda,aracın altındaki hava yastıkları hava basıncı ile şişirilir ve alt kısmından açılan dar menfezlerden bu basınçlı hava basınçla zemine alttan tam olarak da üflenerek,bu amfibi aracının yerden veya sudan (Denizden,gölden) 1-1.5 cm yukarıda arada hiç boşluk kalmayıp zeminle temas etmeyecek şekliyle bir seyrine olanak verir.
Belki en faydalı olabilecek diğer bir kullanımı ise makinelerın,elektronik cihazların,vb. belki elle temizlenmesi ve ulaşılması çok güç noktalarının veya ince ayrıntılarının bu havayla kolayca yerinden sökülüp atılacak olan kir,toz,artık,partikül,vb. istenmeyen ve mutlaka temizlenmesi gereken yerlerinin temizliğinde uygulanan bir pratikliğidir.
Kolay gelsin.Saygılarımla.
Son düzenleme:
