ssr ler solid state relay demektir. yani ac yükleri içerisinde triac ile on off yapmaya yarar. röle gibi düşünebilirsin. içerisinde zero cross algılama yapan bir opto triac ile sebeke frekansının 0 geçişlerinde algılama yapıp girişe sen tetik verdiğinde bu sıfır geçişini bekleyip triac ı ateşler. bunun sebebi peak değerlerinde tetikleme denk geldiğinde çekilecek ani inrush akımlarını engellemek ve soft start yapmaktır. bunu bir rölede yapman mümkün değil. ayrıca bu ssr ler içerisinde indüktif yüklerin sürülmesinde sorun teşkil etmemesi için snubber elemanları vardır.
şimdi asıl konuya gelecek olursak demek istediğini net bir şekilde anladım. rezistansının arabanın cruise control gibi ufak ayarlarla gazlamasını isitiyorsun. bunun yolları şöyle.
1. yol. triac ile zero cross algılama devresini ayrıca yapıp 0 geçişlerini mcu ya bildirerek 50hz
Şebeke frekansına göre 1/50 den 20ms bir peryot zamanı çıkıyor. burdan tek bir alternansın 10ms olduğu çıkıyor. yani 0 geçişinden hemen sonra triac ı ateşlersen full power (%100) , 5ms sonra ateşlersen %50 power , 10ms sonra tetiklersen %0 power aktarmış oluyorsun. burdaki püf nokta zero cross u kendin algılaman. şebeke frekansına senkron olmadan 0 ları bilemezsin. ssr içerisnde zero cross algılanır fakat bunu soft start için kullanır. sonuçta senin sadece on off yapamana izin verir. buradaki anlatmak istediğim yöntem aslında mcu kontrollü bir dimmer dır.
2.yol: eğer pwm tekniğine hakim isen ac ile zero cross ile uğraşmadan şebeke voltajını , rezisansın çekeceği akımıda hesap ederek bir köprü diyotu ile doğrultabilirsin. dc elde ettikten sonra yüksek güçlü ve voltajlı mosfetler ile pwm tekniği ile rezistansı sürebilirsin. bu teknik zorluğuda aslında yukarıdaki ile aynı sayılır.
3.yol: pid bilgisinden gelen değerler ile klasik on off pid kontrolü. buda aslında pwm tekniğinin yavaşlatılmış hali gibidir. mesela pid den gelen değerlere göre 3sn off 5sn on veya tam tersi gibi düşünebilirsin. burada dikkat etmen gereken on off süreleri toplamda hep bir sayıyı vericek. yani full peryot 10sn gibi düşünürsen 1sn on 9sn off ta yapabilirsin. 5sn on 5sn off ta yapabilirsin. pwm de yine aynı mantık bunu frekansına göre 10khz için örneğin. saniyede 10.000 defa yapmasıdır.
bu maddeler içinde 1. yolu öneririm. ben genelde sıcaklık kontollerini bu şekilde yapıyorum. ama en yaygın olanı ise on off pid dir. piyasada ve ucuzdur. ssr on off pid için uygundur.
yukarıda resimdeki ssr ler 1. resimdeki 3v ile 32vdc arası tetiklenen çıkışı 40 amper olan ssr dir.
2. resimdeki çıkışı yine 40 amper olan fakat potansiyometre ile yapılan (dimmer gibi ) tipidir.
3. resimdeki 4-20ma girişli çıkışı 25A olan tiptir.
On off pid için hepsi olur fakat 1. resimdeki en uygunudur. bunların içerisindeki triac ise BTA40 tır.
piayasada hazır pid ısı kontrol kutuları var. ssr de yanında geliyor. onları kullanabilirsin. ama hepsi on off pid tipinde. %0 ile %100 arası güç aktarımı için hazır ürün varmı bilmiyorum ama yukarıdaki 1. ve 2. maddeler bunun için