PLC sistemlerinde arıza bulma: Yazının başında beri proje okuma ve arıza bulma konusunda anlatılanlara ek olarak kısaca şunları ilave etmek gerekir. İşin içine PLC, PİC, PC, veya Özel imal edilmiş hafızalı kartlar (eprom gibi) giriyorsa mutlaka bir programdan bahsetmek zorundayız. Program konusu gerçekten özel bilgi gerektiren bir iştir. Arıza araştırıken program yazmasını bilmesek te en azından yazılmış programı okumayı bilmemiz gerekir. Bu konuda yeterli teknik bilgiye sahip olmak zorundayız. Yüzlerce binlerce marka PLC nin Yüzlerce binlerce ayrı (Versiyonlarınıda düşünürsek onbinlerce ayrı) programı vardır. Bunların hepsini birden öğrenmek imkansızdır bu konuda benim tavsiyem en azından siemens, omron gibi çok karşılaşılan markalarda pratik yapılmasıdır. Günümüzde internet sayesinde bu işler kolaylaşmıştır.
Bu konuda tavsiyeler ise: Elektriçi mantığına en uygun gösterim lader diyagramıdır kesinlikle lader diyagramı ile çalışmanızı öneririm. Arızaya giderken yanınızda bir kağıt kalem bulundurun ve gene arızayı çıkıştan aramaya başlayın. Ne çalışmıyor'u doğru tespit edin Örneğin 16V2 valfi çalışmıyorsa önce valfi kontrol edin (sağlam mı?) daha sonra direk olarak valfe çıkış veren PLC kontağına bakın (Klasik kumanda sistemlerinde valfe enerji veren roleden başlamanızı tavsiye etmiştim) Hemen hemen bütün PLC lerde çıkışlar ledlerle gösteriliyor çıkışa ait led'in yanıp yanmadığına bakın ve çıkış varmı ölçün ışık yandığı halde çıkış olmayabilir. ( Bazı bağlantılarda kontak üzerinden - votaj geçebilir ) Eğer çıkış varsa arıza valf ile çıkış arasındadır klasik arıza takibine başlayabilirsiniz.
Çıkış yoksa PC, laptop yada programer ne gerekiyorsa açıp devresini takip etmemiz gerekiyor. Artık elimizle takip edebileceğimiz bir sistem yok buradaki kontaklar bilgisayarın içinde. Başladığımız ve gittiğimiz yerleri bir kağıda yazmanız bence önemli bazen öyle bir noktaya geliyoruz ki geri dönmemiz gerektiğinde unutuyoruz yada karıştırıyoruz. Örneğe devam edresek 16V2 valfi A16.2 çıkışından enerji alsın ve çıkış yok olsun öncelikle A16.2 çıkışının olduğu sayfaya gidip çıkışın aktif olup olmadığına bakmalıyız. Çıkış PLC den Aktif görülüyorsa çıkışın sigortası atmıştır yada çıkış kartı arızalıdır (bazı modellerde sigorta yoktur). Çıkış PLC den aktif görülmüyorsa devre takibine devam edeceğiz ondan önceki kontak nedir geçiş varmı yok mu? Bu takip enerjinin geçişini engelleyen kontağa kadar devam edecektir. Başka başka sayfalara gidilmesi gerekebilir .... Bu takip sırasında projeye çok dikkat etmeliyiz hatalı bir yerde arıza aramaya başladık mı işimizi elimizle ayağımızla çıkmaza götürürüz. Muhtemelen sonuçta bir giriş enerjinin geçişini engelliyor olacaktır. Burada örneğin E10.5 girişi aktif olmadığı için çıkışın aktif olamadığını bulduk. E10.5 ne ise artık arızayı o cihazda aramalıyız, Bir sıvı seviye şamandırası bir sviç.....Tabi ki hep bahsettiğim gibi sistemin çalışmasını bilmek ve projeyi doğru analiz edebilmek bu işin en ömemli noktasıdır (eski yazılar) Bir de PLC lerde zaman roleleri çok önemlidir çeşitlilik ve adet açısından geniş imkanlar sunulduğu için istenildiği gibi kullanılabiliyor bu konuya dikkat etmek gerekir.
Elbette bu iş bukadar basit değil analog giriş çıkışlar, sayıcılar, hesaplayıcılar, karşılaştırıcılar.....Hepsi PLC lerin birer özellikleri.
Okullarda, kurslarda , yada pratikte emek ve uzun uğraşı gerektiren bu işin 3-5 satır yazı ile anlatılamıyacağının ben de farkındayım. Bu konuda devam edeceğime söz verdiğim için birkaç satır yazmaya çalışıyorum aslında formda çok geniş olarak konu inceleniyor.Aklıma gelen birkaç pratik bilgiyi vererek yazıyı tamamlamak istiyorum.
1- PLC de eğer giriş sayınız az ise gerekli güvenlik önlemlerini aldıktan sonra girişleri deneyerek arıza aramaya başalmanız daha çabuk sonuca ulaşmanızı sağlayabilir.
2- Analog giriş sistemleriniz varsa (0-10 volt 4-20 mA gibi ) bunları 9 voltluk pil, uygun değerli direnç ve potansiyometreler ile test edebilirsiniz.
3-Projeye bir ek sayfa (lar) yaparak bulduğunuz arızaları buraya yazmanızı ve zamanla bir arşiv oluşturmanızı tavsiye ederim.
4- Bazen Elektriği kesip kısa bir süre beklemeniz arızayı kendiliğinden çözebilir. (çok yaptığımız PC ye reset atmak gibi. Elbette karışık proses işlemleri yapılırken bunu kolay kolay yapamayız)
5- Girişlere (kendi üzerinde olsa dahi) bağlayacağınız harici led lambalar (seri direnç ile) veya 10K-50K gibi dirençler parazit nedeniyle oluşan anlaşılamayan arızalara çözüm olabilir
Bundan sonra arkadaşların katkılarını, ilavelerini bekliyorum. Pratik yapmak konusunda forma yeni ilave edilen mesleki deneyim bölümünün kullanılması daha faydalı olacaktır sanırım. Mesaj gönderen arkadaşalara bende teşekkür ederim. SAYGILAR
