İşletme Topraklamasından Geçen Akım.

[Ali_Rıza]

Arkadaşlar bugüne kadar hep dengesiz yüklerde, nötrden dönen dengesizlik akımının işletme topraklamasından toprağa aktığını düşündüm ve iddaa ettim. Ama bugün aydınlanma geldi. İngilizcesi olan arkadaşlara tavsiyem böyle muammada kalmış konular hakkında çözüm bulamayınca yabancı kaynaklara yönelmeleri. Çünkü farklı ırktaki insanların farklı bakış açıları oluyor ve faydalana biliriz.
Gelelim konumuza. Bu konuyu çözümlemek için "node analysis" yöntemini kullanamamız gerekiyor. Yani en kısa anlatımıyla bir noktaya giren ve çıkan akımların eşit olması prensipi. Şimdi bizim noktamız meşhur yıldız trafomuzun yıldız noktası. Şimdi çizim üzerinden anlatmaya başlayayım.

Burada yıldız noktasını işaretledim. Şimdi bu noktaya gelen akımlarımız neler? 3 fazdan giden akımlar IR,IS,IT. Nötr akımımız IN ve işletme topraklamasından giden IX. Yükümüz dengeli de olsa dengesiz de olsa fazlardan giden akım ile nötr den dönen akım eşit olacağından IX akımımız olmuyor.
O zaman IX akımı neden var? Bunun cevabı da yüklerde ki kaçak akımlar. Resimin sağ tarafında görünen IX akımı. Eğer yüklerde bir kaçak akım varsa fazlardan giden akım ile nötr den dönen akım eşit olmuyor. Bir noktaya gelen ve giden akımlar eşit olmak zorunda olduğu için aradaki fark kadar akım da işletme topraklamasından çekiliyor.
İşletme topraklamasından çekilen akımın sebepleri şunlar olabilir; sistem de yapılan toprak-nötr birleştirmeleri, faz-toprak arızaları, hatlarla toprak arasında oluşabilecek kapasitanstan dolayı toprağa kaçan akımlar. Benim aklıma başka birşey gelmiyor, eklemek isteyen arkadaşlar ekleyebilir.
Bu güne kadar bana işletme topraklamasından dengesizlik akımı akmadığını azimle anlatmaya çalışan arkadaşlardan özür dileyip teşekkür ederim.
Saygılarla...
(bu arada akım yönlerine takılmayınız, bildiğiniz üzere alternatif akımda akım yönü olayı sofistikedir)

 

[alidemir017]

Yıllar önce Burhan Felek'in bir yazısını okumuştum.''insanın noksanını bilmesinden büyük erdem yoktur''diye yazmıştı.
Özre gerek yok.İyi niyetle yapılan her öneri-her görüş makbülümüz.
Bir başka konuda buluşmak ümidiyle

 

[AD_EM]

Bana göre teknik bir konuda görüş olmaz. Yöntem olabilir. Dünde syn ali size yadığım üzere bilimde referans teori ve deneydir. Benim için doğru olan sizin içinde doğru olmalıdır. Ben böyle düşünüyorum şeklindeki anlatımların tamamı hatalıdır. Buraya bilmediği bir şeyi öğrenmek için gelen kişiler ünvanlara bakarak yanlış bilgi öğrenip gitmemelidir. Kimse ünvana dayandırarak(üniversiteki prof böyle demişti, deneyimli bir mühendis böyle söylüyor, benim ustam böyle söyledi şeklinde) anlattığı şeyin doğruluğunu savunmamalıdır.

Saygılar...

 

[emir]

Arkadaşlar bugüne kadar hep dengesiz yüklerde, nötrden dönen dengesizlik akımının işletme topraklamasından toprağa aktığını düşündüm ve iddaa ettim. Ama bugün aydınlanma geldi. İngilizcesi olan arkadaşlara tavsiyem böyle muammada kalmış konular hakkında çözüm bulamayınca yabancı kaynaklara yönelmeleri. Çünkü farklı ırktaki insanların farklı bakış açıları oluyor ve faydalana biliriz.
Gelelim konumuza. Bu konuyu çözümlemek için "node analysis" yöntemini kullanamamız gerekiyor. Yani en kısa anlatımıyla bir noktaya giren ve çıkan akımların eşit olması prensipi. Şimdi bizim noktamız meşhur yıldız trafomuzun yıldız noktası. Şimdi çizim üzerinden anlatmaya başlayayım.

Burada yıldız noktasını işaretledim. Şimdi bu noktaya gelen akımlarımız neler? 3 fazdan giden akımlar IR,IS,IT. Nötr akımımız IN ve işletme topraklamasından giden IX. Yükümüz dengeli de olsa dengesiz de olsa fazlardan giden akım ile nötr den dönen akım eşit olacağından IX akımımız olmuyor.
O zaman IX akımı neden var? Bunun cevabı da yüklerde ki kaçak akımlar. Resimin sağ tarafında görünen IX akımı. Eğer yüklerde bir kaçak akım varsa fazlardan giden akım ile nötr den dönen akım eşit olmuyor. Bir noktaya gelen ve giden akımlar eşit olmak zorunda olduğu için aradaki fark kadar akım da işletme topraklamasından çekiliyor.
İşletme topraklamasından çekilen akımın sebepleri şunlar olabilir; sistem de yapılan toprak-nötr birleştirmeleri, faz-toprak arızaları, hatlarla toprak arasında oluşabilecek kapasitanstan dolayı toprağa kaçan akımlar. Benim aklıma başka birşey gelmiyor, eklemek isteyen arkadaşlar ekleyebilir.
Bu güne kadar bana işletme topraklamasından dengesizlik akımı akmadığını azimle anlatmaya çalışan arkadaşlardan özür dileyip teşekkür ederim.
Saygılarla...
(bu arada akım yönlerine takılmayınız, bildiğiniz üzere alternatif akımda akım yönü olayı sofistikedir)

size pes hatta yuh hatta ayıp demek istiyorum. kaç haftadır anlatmaya çalışıyoruz. ama anlamak istemiyordunuz. üniversitede hocanın demesi önemli değil dedim hatta telefonda. elektroteknik olarak bu imkansız da dedim ama garip garip cevaplar vermiştiniz. illa yabancı birisinin söylemesi mi lazım dı. başka bir konuda turgut boduroğlunun kitabındaki cümleyi de yazmıştım. ama inanmadınız bana

 

[AD_EM]

size pes hatta yuh hatta ayıp demek istiyorum. kaç haftadır anlatmaya çalışıyoruz. ama anlamak istemiyordunuz. üniversitede hocanın demesi önemli değil dedim hatta telefonda. elektroteknik olarak bu imkansız da dedim ama garip garip cevaplar vermiştiniz. illa yabancı birisinin söylemesi mi lazım dı. başka bir konuda turgut boduroğlunun kitabındaki cümleyi de yazmıştım. ama inanmadınız bana

sayın emir; size özelden yazdığım mesajda bu konu ile ilgili bu platformda yanlış bilgilerin aktarıldığını ve netliğe kavuşması için deneysel sonuçların aktarılması gerektiğini söylemiştim. Bu platformda deneyimli arkadaşların bile işletme toprağından akımın akıp gideceğini düşünüyor olması ve anlatıyor olması da tuhaf. Hatta size şöyle yazmıştım.

"Nötürü topraklanmış bir trafoda, trafonun dengesiz yüklenmesi durumunda yani nötürden bir akım akması durumunda, nötürden akan akımın toprağa akacağı şeklinde genel bir kanı var. Bana göre dengesizlik akımı toprağa akmaz. Nedeni şu. Diyelimki trafonun çıkışına sadece 1 faza 20 kW yük bağladık ve yaklaşık nötürden akacak olan akım 100 A olsun. Şimdi eğer bu akım işletme toprağından toprağa akıyorsa bir enerji kayıbı söz konusu olacak. (aynı zamanda bu akım ilgili fazın sargısına dönemeyecek, sargıdan akım akmazken yükten akım akacak. saçma!). İşletme topraklama direnci de 2 ohm olsun. Pk=100*100*2= 20 kW topraklama direncinde kayıp demek. Hiç trafoda topraklama direncinden kaynaklı kayıp diye bir şey duydunuz mu?

Bana göre işletme topraklamasından geçen akım, nötür toprak gerilimi vb. konularda, ortak tek bir sonuca varılmalı ve diğer tüm yanlış/hatalı yorumlar forumdan ayıklanmalıdır.

saygılar...

 

[alidemir017]

Ya Emir Bey çok ağır yazmışsınız.Piyasaya çıkıp yüz elektrikçiye sorsanız %90 aynı yanılgıya düşer.Bunların bir çoğu da iyi elektrikçiler.Ben Çanakkale E.M.L'de okurken elektroteknik dersinden sınıfta kalmıştım.Öyle kazık bir dersti.Bu forum aracılığı ile insanlar yaygın hatalardan dönebiliyor ve itiraf edebiliyorsa ne mutlu

 

[Ali_Rıza]

Ya Emir Bey çok ağır yazmışsınız.Piyasaya çıkıp yüz elektrikçiye sorsanız %90 aynı yanılgıya düşer.Bunların bir çoğu da iyi elektrikçiler.Ben Çanakkale E.M.L'de okurken elektroteknik dersinden sınıfta kalmıştım.Öyle kazık bir dersti.Bu forum aracılığı ile insanlar yaygın hatalardan dönebiliyor ve itiraf edebiliyorsa ne mutlu

Ali Bey;
Emir benim yaklaşık 9 yıllık arkadaşım. Daha çok takılmak için öyle ters yazmış Biz bu konuyu çok kez de telefonda tartıştık. Ama birbirimizi ikna edememiştik. Neyse konuyu tatlıya bağladığımıza göre artık nötr geriliminin neden yükseldiğine geçebiliriz bence.
Benim yorumumu göre nötr gerilminin artma sebebi de, işletme topraklamasından akan kaçak akım X işletme toprak direnci + nötr hattından dönen akım X nötr kablosunun direnci kadar olur. Başka analizleriniz var mıdır?

 

[emir]

Ya Emir Bey çok ağır yazmışsınız.Piyasaya çıkıp yüz elektrikçiye sorsanız %90 aynı yanılgıya düşer.Bunların bir çoğu da iyi elektrikçiler.Ben Çanakkale E.M.L'de okurken elektroteknik dersinden sınıfta kalmıştım.Öyle kazık bir dersti.Bu forum aracılığı ile insanlar yaygın hatalardan dönebiliyor ve itiraf edebiliyorsa ne mutlu

şaka yapıyorum ya. ben de yüksek gerilim dersini 3 kez aldım şimdi yüksek gerilim laboratuarında çalışıyorum. nasip işte

 

[Ali_Rıza]

Benim yorumumu göre nötr gerilminin artma sebebi de, işletme topraklamasından akan kaçak akım X işletme toprak direnci + nötr hattından dönen akım X nötr kablosunun direnci kadar olur. Başka analizleriniz var mıdır?

Arkadaşlar başka faktörler olduğunu bilen veya düşünen yok mu acaba aramızda? Bu durum bu kadar net miydi? O zaman neden bu kadar çok tartışıldı.

 

[Ali_Rıza]

Arkadaşlar başka faktörler olduğunu bilen veya düşünen yok mu acaba aramızda? Bu durum bu kadar net miydi? O zaman neden bu kadar çok tartışıldı.

Nötr gerilimini arttıracak bir faktör daha eklemek istiyorum;
Harmonik akımlar. Nötr hattına yansıyacak olan harmonik akımlar, nötr kablosunun direncinden dolayı nötr gerilmini yükseltmeye yönelik etki yapar.