Türkiye'de besleme kablolarının kesitleri yanlış mı hesaplanıyor?

[culdesac]

Kendimi geliştirmek amacıyla son zamanlarda çeşitli elektrik projelerini inceliyorum. İncelerken özellikle besleme kablolarının kesit hesaplarında şöyle bir durumla karşılaştım. Gerilim düşümünü ihmal ederek örnek verecek olursak;

1000 A bir akımı trafodan adp'ye taşımak istiyoruz. Bunu da yeraltından bakır 240 NYY kablo ile yapmak istiyoruz diyelim. Bir kablo üreticisi firmanın katalog değerlerine bakacak olursak 1x240 kablo toprakta 479 A taşıyor. Benim anladığım 2x ve 3x şeklinde olursa kabloların yan yana tesis edilmesi, ısı vs. nedeniyle bu değerler sırasıyla 476, 473 A'lere düşüyor. Bu akım değerleri yine benim anladığım kadarıyla tek damar için. Yani 3x240 kablo aslında 3x473 A = 1419 A taşıyabiliyor.

Ancak incelediğim projelere göre 1000 A taşımak isteyen birisi 1x240 kablolar ile genelde taşımayı sağlıyor. Kurulum kolaylığı vs. nedenlerle buna bir itirazım yok. Bu durumda 1000 A'i 3F+N şeklinde taşınması gereken bir kablo için 4(1x240) kablo tesis edilmesi gerekirken, Türkiye'de yapılan uygulamalar 3[4(1x240)] kablolar şeklinde. Bu da metrelerce toprağa gömülmüş israf edilen bakır ve gereksiz maliyet demek.

Benim yaptığım hesaplarda mı bir yanlışlık var yoksa Türkiye'de gerçekten böyle büyük bir ihmal mi söz konusu deneyimli abilerimden geri dönüş bekliyorum.

 

[AD_EM]

1000 A bir akımı trafodan adp'ye taşımak istiyoruz.

1000 amperi taşımak dendiğinde 3 fazlı bir sistem kastedilmiş olur. Dolayısıyla R S ve T olmak üzere her fazdan 1000 amper akım taşınır. Güç olarak düşündüğümüzde S= 1,732*380*1000'den S= 658 kVA gibi bir güce karşılık gelir.

Yani 3x240 kablo aslında 3x473 A = 1419 A taşıyabiliyor.

3 fazlı bir kablonun her bir fazı 473 amper akımı taşır. Toplama yaparak işlem yapılmaz. Her fazından 473 amper geçen bir kablo da S= 1,732*380*473 = 311 kVA güç taşımış olur.

Şimdi sen her fazından 1000 amper olmak üzere 658 kVA bir yük mü yoksa her fazından 473 amper geçen 311 kVA bir yükü mü besleyeceksin?

 

[sami inci]

Büyük akım ve uzun mesafeler için,
gerilim düşümü ve akım yoğunluğu
tahkiki ile beraber ݲ x R kablodaki
aktif güç kayıplarıda gözönüne alın-
ması gerekir.Bunun için fazladan ya-
pılan gibi görünen ödeme,3-5 ay gibi
kısa sürede geri döner.Akıllı hesap
budur.Ancak,resmi ! cetvellerde bile
bu hesabın tavsiye bile ! edildiği gö-
rülmemiştir.Fransız projelerinde bu
uygulama 1 amp / mm² dir.

 

[culdesac]

1000 amperi taşımak dendiğinde 3 fazlı bir sistem kastedilmiş olur. Dolayısıyla R S ve T olmak üzere her fazdan 1000 amper akım taşınır. Güç olarak düşündüğümüzde S= 1,732*380*1000'den S= 658 kVA gibi bir güce karşılık gelir.


3 fazlı bir kablonun her bir fazı 473 amper akımı taşır. Toplama yaparak işlem yapılmaz. Her fazından 473 amper geçen bir kablo da S= 1,732*380*473 = 311 kVA güç taşımış olur.

Şimdi sen her fazından 1000 amper olmak üzere 658 kVA bir yük mü yoksa her fazından 473 amper geçen 311 kVA bir yükü mü besleyeceksin?

Güç formülünden elde ettiğimiz akımın her bir fazdan çekilen akım olduğu bilgisini zamanla unutmuşum. Dediğiniz gibi 658 kVA'lık bir güçte sistemin toplam akımı 1000 A olarak düşünmüştüm ben. Yapılan hesaplar doğru o halde. Teşekkürler

Büyük akım ve uzun mesafeler için,
gerilim düşümü ve akım yoğunluğu
tahkiki ile beraber ݲ x R kablodaki
aktif güç kayıplarıda gözönüne alın-
ması gerekir.Bunun için fazladan ya-
pılan gibi görünen ödeme,3-5 ay gibi
kısa sürede geri döner.Akıllı hesap
budur.Ancak,resmi ! cetvellerde bile
bu hesabın tavsiye bile ! edildiği gö-
rülmemiştir.Fransız projelerinde bu
uygulama 1 amp / mm² dir.

GES projeleri dışında gerilim düşümü/akım taşıma hesabı başka hesabın yapıldığını görmedim hiç elektrik projelerinde

 

[sami inci]

Tasarruf ! proje aşamasında olur.10
lamba çizip,beşini !söndürmek ta-
sarruf değildir.1600 kva için,Devleti-
miz ! faz başına 6 adet 240 mm²
önermektedir.Trafo ADP arası 20 mt
varsayımı ile bunu 9 adet düşünüp
ne kaybettiğinizi / kazandığınızı hesaplıyabilirsiniz.Mesela.
Gerçi ,1600 kva çizilen projelerin çoğu 1000 kva bile ! yüklenmez o
ayrı konu.