Voltaj regülatörleri hakkında

12V 5A güç kaynağı ile aküyü tam anlamıyla şarj edemezsin :D
Akü gerilimi şarj esnasında 14.4V veya 15V bile olabilir. Bu değerler her akü için farklılık gösterebilir.
14.4V gerilime sahip bir yüke 12V gerilim uygulayarak akım akıtamazsın.Yani akü daha %50 şarj olmuş iken artık üzerinden akım akmayacaktır.
DOĞRU UYGULAMA:
16V veya 18V AC çıkışlı uygun güçte bir transformatör temin edilir.
AC çıkışı köprü diyot ile doğrultularak bir kondansatörle desteklenir. 4700uF uygun bir değer olacaktır.
Bu durumda elimizde 24V peak değerli bir gerilimimiz olacaktır. Bu gerilim yüklendiği anda yine ortalama trafo çıkış gerilimine yaklaşacaktır. Yani yaklaşık 18V civarı olacaktır.
Gelelim sabit akım olayına...
Bahsi geçen LM338K bu iş için ideal bir üründür. Entegrenin referans gerilimi doğrultusunda hesaplanacak bir seri direnç ile uygun sabit akım elde edilecektir. Yani akümüz boş ta olsa dolu da olsa sabit akım sağlanacaktır.
Linkten 5A için LM338K değerleri alınabilir. SAYFA 20. Şekil 37
http://www.ti.com/lit/ds/symlink/lm338.pdf
Regülatörün korunması amacıyla çıkışına kuvvetli bir diyot ile ters gerilim koruması gereklidir. Bu diyodun en azından 10A akım kapasiteli olması önerilir.
Her diyodun da bir iletim gerilim eşiği olduğu için üzerinde bir miktar gerilim düşümü olacaktır. Güncel diyotların iletim gerilimi 0.7V civarı olduğu için yukardaki hesaplara bu gerilim de dahil edilmelidir.

Peki kaynağımızdan 18V civarı çıkış elde ettik. Akımı da 5 ampere sabitledik. Bu tamamıyla sağlıklı bir şarj yöntemi mi oluyor? Yani akü doldukça kaynağımızdan akan akım azalarak sağlıklı bir şekilde şarj etmiş olacak mıyız? Bir de sanırım kamyon için farklı araba için farklı motosiklet aküleri için farklı şarj devreleri yapmamız lazım sanırım öyle mi?
 
Peki kaynağımızdan 18V civarı çıkış elde ettik. Akımı da 5 ampere sabitledik. Bu tamamıyla sağlıklı bir şarj yöntemi mi oluyor? Yani akü doldukça kaynağımızdan akan akım azalarak sağlıklı bir şekilde şarj etmiş olacak mıyız? Bir de sanırım kamyon için farklı araba için farklı motosiklet aküleri için farklı şarj devreleri yapmamız lazım sanırım öyle mi?
18V gerilim ile hemen hemen çoğu akülerden sabit akım akıtabilirsin. İster kamyon aküsü olsun isterse bisiklet aküsü.
Önemli olan akülerin normal şarj akımını sabitleyebilmendir.
Akülerde tek önemli unsur sabit akım ile şarj etmekktir. Sadece akünün şarj akımını bilmeli ve bu akımdan fazlasını akıtmamandır.

LM338K ile max 5A akıtabilirsin. 120A lik bir akü için LM338K nominal akımı sağlayamaz. Bu durumda ya daha yüksek akım verebilen devre geliştireceksin, ya da şarj süresini daha uzun tutacaksın.
Ancak en fazla 5A akım gereksinimi için LM338K son derece mantıklı çözümdür. Akü şarj akımı daha düşük ise tek yapman gereken seri bağlı direncin değerini artırmaktır. Bu durumda LM338K dan 1A sabit akım akıtsan da entegre darılmaz. Bilakis memnun olur :D
Direncin değiştirilme işlemi iyi kalite anahtar ile yapılabileceği gibi, şatafatlı olsun istersen, muhtelif akımlar için ayrı ayrı dirençler kullanıp, bu dirençleri birer RÖLE ile devreye alabilirsin. Üstelik böyle bir uygulamada akü gerilimi hassas olarak ölçülerek bir tetikleyici sayesinde röleyi off ederek şarj akımını bile kesebilir, böylece şarjda unutulan bir akünün güvenliğini ihlal etmemiş olursun :D
 
18V gerilim ile hemen hemen çoğu akülerden sabit akım akıtabilirsin. İster kamyon aküsü olsun isterse bisiklet aküsü.
Önemli olan akülerin normal şarj akımını sabitleyebilmendir.
Akülerde tek önemli unsur sabit akım ile şarj etmekktir. Sadece akünün şarj akımını bilmeli ve bu akımdan fazlasını akıtmamandır.

LM338K ile max 5A akıtabilirsin. 120A lik bir akü için LM338K nominal akımı sağlayamaz. Bu durumda ya daha yüksek akım verebilen devre geliştireceksin, ya da şarj süresini daha uzun tutacaksın.
Ancak en fazla 5A akım gereksinimi için LM338K son derece mantıklı çözümdür. Akü şarj akımı daha düşük ise tek yapman gereken seri bağlı direncin değerini artırmaktır. Bu durumda LM338K dan 1A sabit akım akıtsan da entegre darılmaz. Bilakis memnun olur :D
Direncin değiştirilme işlemi iyi kalite anahtar ile yapılabileceği gibi, şatafatlı olsun istersen, muhtelif akımlar için ayrı ayrı dirençler kullanıp, bu dirençleri birer RÖLE ile devreye alabilirsin. Üstelik böyle bir uygulamada akü gerilimi hassas olarak ölçülerek bir tetikleyici sayesinde röleyi off ederek şarj akımını bile kesebilir, böylece şarjda unutulan bir akünün güvenliğini ihlal etmemiş olursun :D

O zaman 18V 5A çıkış veren bir devre yapmaya çalışayım ben. Şarj için yüksek amper vermek istemiyorum bana kalırsa 5A makul. Daha yukarısı hızlı şarja giriyor sanırım. O da muhtemelen akünü ömrünü azaltır şayet yanlış bilmiyorsam. Ayrıca son verdiğiniz fikir çok güzel bir fikir. Fakat LM338K entegresinin çıkışına dirençleri paralel mi bağlayacağız? Bu sistemin çalışma mantığını anlayamadım tam olarak varsa elinizde bir şema paylaşabilir misiniz? Gerçekten kusura bakmayın lütfen uğraştırıyorum sizi
 
O zaman 18V 5A çıkış veren bir devre yapmaya çalışayım ben. Şarj için yüksek amper vermek istemiyorum bana kalırsa 5A makul. Daha yukarısı hızlı şarja giriyor sanırım. O da muhtemelen akünü ömrünü azaltır şayet yanlış bilmiyorsam. Ayrıca son verdiğiniz fikir çok güzel bir fikir. Fakat LM338K entegresinin çıkışına dirençleri paralel mi bağlayacağız? Bu sistemin çalışma mantığını anlayamadım tam olarak varsa elinizde bir şema paylaşabilir misiniz? Gerçekten kusura bakmayın lütfen uğraştırıyorum sizi
Yahu yukarda datasheet verdim ya :D
Dikkat edersen LM338K nın çıkışına 0.24ohm bir direnç bağlıdır.
Bu direncin değeri istenilen akım doğrultusunda 1.25V referans geriliminin üzerinde düşmesi prensibine göre hesaplanır.
Yani devreden max. 1A akım geçmesini istiyorsan o direncin değeri 1.25ohm civarı olacaktır. Akım yükseldikçe direncin değeri küçülür.
Bu direnç ecik güçlü olmalıdır o kadar.
 
Peki anlayamadığım bir konu daha var. Aküye gitmesi gereken gerilimin 18V civarı olması gerektiğinden bahsetmiştiniz. Ben AC trafodan dönüştürüp filtreden geçirdiğim 18V'u regülatöre girip çıkışa da 0.24 ya da 0.25 Ohm direnç bağladığım zaman çıkıştan 5Amper elde edeceğim ama gerilim 12V'a düşmüş olmayacak mı? Yani aküye 12V vermiş olacağım. Acaba regüleden geçen gerilimi kazanç devresiyle yine 18V'a mı yükseltmeliyim? Ayrıca farklı değerlerdeki dirençler ile röleyi off konumuna getirerek şarjı kesme olayını anlayamadım. Tristör veya transistör tarzı bir devre elemanıyla mı yapacağız bunu?
 
Aküye gitmesi gereken gerilim 18V değildir. Akü üzerinde akü doluluk oranına göre gerilim oluşur. Bahsi geçen 18V trafo çıkış voltajındır. Trafo çıkış voltajın daha az ise akü tam anlamıyla dolamaz. Sabit akım kaynağın da çalışabilmek için belli voltaja ihtiyaç duyar.
Akü üzerinde 15V bile olsa tam şarj için yeterlidir. Ama bu 15V u aküye boş iken direk verirsen akü cortlayacaktır. Akü cortlamasa bile besleme devren cortlar.
Akü tam bitik olsa ve o andaki gerilimi 6V bile olsa 18V tan geriye kalan voltajlar LM338 üzerinde düşecektir. Bu durum entegrenin ısınması demek olsa da haliyle uygun bir soğutucu bu entegreye yakışacaktır.

NEDEN?
Akü boş iken üzerine uygulanan gerilim çok az bile olsa çok büyük akım geçer. Bu akımını kontrol edilmesi gerekmektedir.
İşte bu akımı ya LM338K devresi ile kontrol edersin, ya en basitinden seri bir dirençle, ya da istiyorsan şöyle yapabilirsin.
Boş aküyü doldurmak için güçlü ve ayarlı bir güç kaynağı bağlarsın.
Güç kaynağının çıkışında bir ampermetre olmalıdır. İlk verdiğin gerilim küçük olmalıdır. Gerilimi yavaş yavaş artırırsın 5A akım geçince voltajı sabitlersin.
Akü gıcık olduğu için biraz akımı yiyince güç kaynağından daha az akım akmaya başlıyacaktır. Bu akımı yine 5A e çıkartmak için voltajı ecik daha artırmak zorundasın.
Keza 24 saat içerisinde bu işlemi belki de 20 kere yapmak zorunda kalacaksın.
NE DEMİŞTİK SABİT AKIMLA ŞARJ EN SAĞLIKLISIDIR:
Ya LM338 gibi bir devre yapar, bilirsin ki akü boş ta olsa dolu da olsa 5 A sabit akım akar, keyfine bakarsın, ya da yukardaki voltaj ayarları ile durmadan oynayarak güç kaynağı ile akrabalık kurarsın :D
Karar senindir.
 
Tristörlü devreniz yüksek akımda şarzı keser akım sınırlama özelliği yok. Bir çeşit kısa devre koruma özelliği var işinizi tam görmez.
 

Forum istatistikleri

Konular
128,133
Mesajlar
915,305
Kullanıcılar
449,849
Son üye
cagan20

Yeni konular

Geri
Üst