380 kv.kütahya seyitömer-izmir ışıklar kesicisi patlama sonrası fotoğrafları

[Meraklı elektrikçi]

380kv olan e.n.h taki iletkenin 1200A taşıması imkansız yaw 380kv 250mva trafo 400A civarı yük alsa 1200 A.T Büyük secilmesi olası kısa devrede ucmasın diyemi?? bunun tam açıklaması nedir kesici nominal akımıda 1600A neye göre seçilmiş

Ben size zaman zaman okuduğumuz max. mw değerini vereyim 1000 MW ve ibre sona dayanmış belkide daha fazlası da geçiyor.Böyle durumlarda da çalıştık genelde sistem bölünmelerinde yük kaymalarında sadece bir hat üzerinde hiç ama hiç abartısız 1000 mw gördüğümüz durumlar oldu.Gelelim diğer sorularınıza 1970 lerin başında dizayn edilmiş ve üretilmiş kesicilerin elimizde fazla dokümanı yok.İşletme kısmı ile ilgili çalıştığımız içinde Bakım servislerini ilgilendiren konulara biraz uzağız.380 KV hatların aşırı yükten açmaları yok.Bu durumlarda hem biz hemde YTM diken üstündeyizdir.Ayırcı kontaklarındaki kontak temaslarında kızarma yavaş yavaş erimeye dönüşür.

 

[burak elitez]

Arkadaşlar , iyi akşamlar. Ben TEDAŞ veya TEİAŞ camiasından değilim , ama elektriğe ilgisi olan nadir insanlardan biriyim.1-7-2006 tarihineki arızayı hatırlarsınız sanırım.Bursa Doğalgaz K.Ç. santralında 380 kv ayırıcı patlamıştı ve İstanbul Anadolu yakasının bir bölümünden tutun da Antalya'ya kadar geniş bir bölge saatlerce karanlığa gömülmüştü.Balıkesirde önce yarım saatlik bir kesinti olmuştu. Cereyan beslendikten sonra, saat 22:00 da bir daha kesildi. Sistem çöktü.154 kv 'luk Balıkesir-1 trafo merkezinde saat 24:00 da devasa 154 kv luk trafoları besleyen kesiciler kapatıldı(2 trafodan müthiş bir inrush akım sesi yükseldi) ve şehir aydınlandı. Ama 1 dakika bile geçmeden iki trafo sustu ve şehir tekrar karanlığa gömüldü.Soma santrali yetersiz kaldı anladığım kadarıyla.Öyle tahmin ediyorum ki , sizlerin üzerinde tartıştığınız bu arıza dahi, en az İzmirin yarısında(diğer yarısı Uzundere 380/154 kv merkezden elektrik alır) yarım saat bile olsa bir kesintiye yol açmıştır.Enterkonnekte sistem ne kadar alternatif olarak besleme olanakları sunsa da maalesef kesinti mutlaka oluyor. Yazdığınız yorumlar gerçekten ilgimi çekti ve sayenizde bilgilendim.Teşekkür ederim. İyi çalışmalar. Saygılarımla.

Balıkesirde de 380/154/34,5 kv Balıkesir 2 (Köylüköy) trafo merkezi var.380 kv üzerinden Bursa Sanayi ve oradan da Bursa Doğalgaz santraline , diğer 380 kv hat üzerinden Soma santraline bağlı. 154 kv olarak da Bigadiç TM-Dursunbey TM-Tunçbilek santraline ve Çan TM üzerinden de Çanakkale Çan 18 Mart santraline bağlı. Balıkesir-1 TM ise direkt Şamlı rüzgar santraline bağlı. Sistem çökse bile belki rüzgar santrali bizi kurtarır diye düşünüyorum.

 

[Meraklı elektrikçi]

Sn. Burak bey konuya olan ilginiz için ben teşekkür ederim.Enterkonnekte sistem gün geçtikçe kendisini garantiye alma çalışmaları yapıyor şöyleki ;bir çok hattın paraleli çekiliyor.Çok uzun hatlar ara istasyonlar kurulup alternatif beslemeler ile olabilecek arızalarda sadece bölgesel çökmelerle arızayı sınırlayıp sistemin büyük kısmını ayakta tutmaya çalışıyorlar.Örneğin 380 kv Seyitömer (Kütahya) ve Seydişehir (Konya) arası yalaşık 390 km. lik hat Afyon 2 Kocatepe 380 kv. şalt istasyonu kurularak hat ikiye bölündü.Aynı zamanda Oto trafolar ve 154 kv hatlar ile yük dağılımı daha sağlıklı hale getirildi.Önümüzdeki günlerde Eskişehir GÖKÇEKAYA HES te ki şalt istayonu ile Seyitömer şalt arasında ki hatta Eskişehir 3 olarak 380 kv şalt istasyonu ile ikiye bölünecek aynı istasyondan 154 kv bağlantılarla yine yük dağılımı sağlıklı hale getilecek.Eskiden 1970 lerde hiç abartmıyorum hergün sistem oturmaları yada bölgesel oturmalar yaşanıyormuş.1980 lerde yeni hatlar ve yeni termik santrallar devreye girdikçe sistem rahatlıyor,sistem oturmaları azalıyor.1990 larda çok nadir sistem oturmaları oluyor,daha sonraki yıllarda ise deprem ve istisnai büyük kazalar haricinde sistem oturmaları olmuyor.1999 daki büyük depremde saat 03:02 de bizde gece vardiyasında işteydik.Allahım o günleri bir daha yaşatmasın inşallah.....

 

[muhendis0606]

EİH yada TM'ler yapılırken N-1 kriterlerine riayet etmek gerekmektedir. Sistemde herhangi bir hat açması yada Bank çıkması durumunda alternatif TM'lerin buraları destekleyebilecek kapasitelerde olması gerekmektedir. Tabiki bu sadece 380 ve 154kV hatlarda olması yetersizdir. Cunku TEDAŞ'ında benzer calısmaları yapması ve dagıtım hatlarına yatırım yapmalı ve ring sebekesini geliştirmesi gerekmektedir. Yoksa siz hemen 380 ve 154kV sistemi yedekleyin. TEDAŞ tarafında benzer yatırımlar olmadıgı sürece son Kullanıcı yine karanlıkta kalacagı aşikardır.

 

[Meraklı elektrikçi]

Sn.muhendis , tabik zincirin son halkası TEDAŞ lar dır ve gerekli yatırımı yapmadığı sürece tüketiciye elektriği ulaştıramayız. Fakat üretim ve iletim safhası temel olduğu için bizimde çalışma alanımız her iki konuyu kapsadığı için bu alanla ilgili bildiklerimi paylaştım. Enterkonnekte sistemin sağlıklı olması için olmazsa olmaz şartı üretim-iletim- ve dağıtım bu üç saçayağı kendini herzaman yenilemeli ve geliştirmelidir.Elektrik iletim sistemi günümüz için değil belkide gelecek 10-20 yıl ötesi için planlar yapıp iletim sistemini daha sağlıklı hale getirmek için önemli hatlardan başlayarak birçok hattı ve bölgeyi paralel hatlarla desteklemek enaz kesinti ile hizmet vermek için çalışmaktadır.Özelleşmeler sonucunda TEDAŞları alan firmalarda iş aşkı ile ! zaten bu yenilikleri büyük bir memnuniyetle yapacaklardır.Gaye müşteriye hizmet olsun dolayısı ile evimize kadar elektrik sorunsuz gelecek ve bu işten herkes karlı çıkacaktır !

 

[Elbruz]

Memleketim de olması itibariyle, Eskişehir'de neden 380 kv tesis olmadığına bir anlam veremiyordum. Öyle ki, eski haliyle de 154 kv Eskişehir-3 trafo merkezinin tam yanından geçiyordu 380 kv iletim hattı. Eskişehir merkezde üç tane 154 kv trafo merkezi var ve kuzeyde Yenice santrali dışında galiba asıl güç 154 kv hatlarla Tunçbilek'ten geliyor Eskişehir'e. Ama şehrin artan elektrik ihtiyacı nedeniyle son yıllarda bu üç merkezde de düşük güçlü trafolar değiştirilmiş ve yenileri eklenmiş. Hatta eskiden demek ki şehirde 6.3 kv hatlar varmış, isme bakılırsa da en eski merkez olan Esk-1 trafo merkezinde 6.3 kv trafolar yeni 33 kv olanlarla değişmiş birkaç yıl önce. Şimdi Esk-3'e 380 kv şalt kuruluyor, sadece Esk-2 ile irtibatlı olan Esk-1 ile de Esk-3 arasına 154 kv irtibat sağlanacak sanırım. Bir de OSB'ye ayrı 154 kv merkez kurulması da gündemde. Eskişehir'de yüksek gerilim sistemi 5-6 yıl öncesine göre iyice oturtuluyor anlaşılan.

 

[burak elitez]

Memleketim de olması itibariyle, Eskişehir'de neden 380 kv tesis olmadığına bir anlam veremiyordum. Öyle ki, eski haliyle de 154 kv Eskişehir-3 trafo merkezinin tam yanından geçiyordu 380 kv iletim hattı. Eskişehir merkezde üç tane 154 kv trafo merkezi var ve kuzeyde Yenice santrali dışında galiba asıl güç 154 kv hatlarla Tunçbilek'ten geliyor Eskişehir'e. Ama şehrin artan elektrik ihtiyacı nedeniyle son yıllarda bu üç merkezde de düşük güçlü trafolar değiştirilmiş ve yenileri eklenmiş. Hatta eskiden demek ki şehirde 6.3 kv hatlar varmış, isme bakılırsa da en eski merkez olan Esk-1 trafo merkezinde 6.3 kv trafolar yeni 33 kv olanlarla değişmiş birkaç yıl önce. Şimdi Esk-3'e 380 kv şalt kuruluyor, sadece Esk-2 ile irtibatlı olan Esk-1 ile de Esk-3 arasına 154 kv irtibat sağlanacak sanırım. Bir de OSB'ye ayrı 154 kv merkez kurulması da gündemde. Eskişehir'de yüksek gerilim sistemi 5-6 yıl öncesine göre iyice oturtuluyor anlaşılan.

Sayın Elbruz,
Size katılıyorum. 266 000 nüfuslu Balıkesir ve 15 km civarındaki yerlerde toplam 4 adet Tm (154 kv luk Balıkesir-1, Seka , Organize Sanayi ve 380 kv Balıkesir-2 trafo istasyonları) varsa, 700000 nüfuslu Eskişehir 380 kv luk istasyonu hayli hayli hakediyor demektir. Seyahat esnasında ,eskişehirden geçerken, Ankara yolu çıkışındaki OSB trafo merkezini hep gördüm Şehrin bir kısmı da oradan besleniyor.Bir de , şehir içinde,ana cadde boyunca 34,5 kv/15,8 kv indiriciler var. Acaba Eskişehir il merkezinde de 34,5 kv dönüşüm çalışması yapılır mı? Çok uzun zaman alacak bir iş gibi görünüyor.

 

[Elbruz]

Evet bu da nasıl bir iş olur acaba, OG dönüşüm meselesi?

Büyük çaplı sanayi tesislerinin çok da fazla olmadığı göz önüne alınırsa elektriğe çok da aç olan bir şehir değil aslında Eskişehir ki halihazırda şehir merkezinde 3 tane 154 kv Tm var, haketmekten de ziyade 154 kv trafo merkezinin sadece 200 metre ötesinden şehre hiç uğramadan geçen 380 kv'luk bir hat var yıllardır. Sadece bu şehir için değil enterkonnekte sistemin hem 380 hem 154 kv ayakları için de esas faydalı olacak bir yatırım olsa gerek bu sonuçta.

 

[Elbruz]

1990 larda çok nadir sistem oturmaları oluyor,daha sonraki yıllarda ise deprem ve istisnai büyük kazalar haricinde sistem oturmaları olmuyor.1999 daki büyük depremde saat 03:02 de bizde gece vardiyasında işteydik.Allahım o günleri bir daha yaşatmasın inşallah.....

Amin.

Abi hazır konusu geçmişken, depremde elektrik sisteminin davranışı nasıldır? 99 depreminde Eskişehir'deydim ve orada da depremi şiddetli şekilde yaşadık. Ben tesadüf, uykuda arada uyanır ya insan, o arada yatakta uyanıktım, yaşım 15'ti. Deprem başladıktan bir süre sonra elektrikler kesildi ve tam hatırlamıyorum ama birkaç saat gelmedi. O zaman şöyle bir söylenti duymuştum, elektrik hatları şiddetli depremlerde güvenlik açısından otomatik olarak devre dışı kalıyor, o şekilde tasarlanıyor diye. Bu doğru mu, yoksa sarsıntı sistemde istemdışı durum yaratıp mı enerji kesiliyor?

 

[Meraklı elektrikçi]

Amin.

Abi hazır konusu geçmişken, depremde elektrik sisteminin davranışı nasıldır? 99 depreminde Eskişehir'deydim ve orada da depremi şiddetli şekilde yaşadık. Ben tesadüf, uykuda arada uyanır ya insan, o arada yatakta uyanıktım, yaşım 15'ti. Deprem başladıktan bir süre sonra elektrikler kesildi ve tam hatırlamıyorum ama birkaç saat gelmedi. O zaman şöyle bir söylenti duymuştum, elektrik hatları şiddetli depremlerde güvenlik açısından otomatik olarak devre dışı kalıyor, o şekilde tasarlanıyor diye. Bu doğru mu, yoksa sarsıntı sistemde istemdışı durum yaratıp mı enerji kesiliyor?

Sayın ELBRUZ, enterkonnekte sistem çok çeşitli koruma sistemleri ile güvenli bir şekilde çalıştırılır.Bunlardan biriside deprem rölesi dir.380 KV - 154KV -grupların genaratör çıkış ana trafolarımızda deprem rölelerimiz vardır.Fiili olarak harekete geçen yer kabuğu etkisi ile trafonun bağlı olduğu primer ve sekonder bağlantı noktaları olan baralar,trafonun tekerlerini sabitleyen pabuçlar, enerji altında kopma aşamasına geldiğini düşünürsek çok büyük arızalara sebeb olur.Bundan önce sistemden gelen arızalardan dolayı Mesafe Koruma Röleleri çalışır, Bukolz röleden sarsıntıdan dolayı yağ akışı olur oradan bir açma gelir.Şalt sahasını genel manada koruyan SİX RÖLESİ devreye girer bütün hat ve fiderlere ait kesicileri açtırır.Deprem sonrası, trafoların mekanik olarak dış gözlemleri yapılır,eğer kayma mevcut ise gerekli test ve ölçümler yapılmadan devreye alınmaz.Şimdilik aklıma gelenler bunlar ,inşallah faydalı olmuşumdur.