Mosfetli çift yön 12v dc motor kontrol devre önerisi

[stronger_ht]

Öncelikle herkeze merhabalar...
Elimde 12v 4amperlik bir silecek motoru var. Üzerinde dişlisi vs. var bir de enkoder tarzı bir mekanizması var.
Bu motora yük bindiğinde çekilen akımıda ortalama hesaplayacak olursak 12v da maximum 30 amper çalışmada sorun çıkarmayacak sağ ve sol yön kontrolü olan maliyeti düşük bir devre önerebilir misiniz. Forumda H köprü ile ilgili devreleri araştırdım ancak pek güvenemedim. Motor güçlü olduğundan yetersiz gelebilir diye.

Ayrıca kontrolü pic ile yapacağım, sizce pwm ile mi daha sağlıklı olur yoksa normal şekilde çalıştırsammı daha sağlıklı olur.

Örnek olması açısından da elimde bu motoru sorunsuz süren bir devre var, şeması yok tabiki, bu devre üzerinde IRFP250N kullanılmış 1 adet. Bu tek parça ile 2 adet motoru kontrol ediyor.

Yardımlarınızı bekliyorum, şimdiden çok teşekkür ederim...

 

[tyildizak]

Öncelikle herkeze merhabalar...
Elimde 12v 4amperlik bir silecek motoru var. Üzerinde dişlisi vs. var bir de enkoder tarzı bir mekanizması var.
Bu motora yük bindiğinde çekilen akımıda ortalama hesaplayacak olursak 12v da maximum 30 amper çalışmada sorun çıkarmayacak sağ ve sol yön kontrolü olan maliyeti düşük bir devre önerebilir misiniz. Forumda H köprü ile ilgili devreleri araştırdım ancak pek güvenemedim. Motor güçlü olduğundan yetersiz gelebilir diye.

Bu güçte bir motoru çift yönlü ve pwm ile hız kontrollü sürmek için h köprü kullanmak uygundur.

Köprüdeki 4 mosu da n kanal kullanırsanız charge-pump'lı sürücü entegreler kullanmanız gerekir(ir21xx gibi)

Sürücü entegreler pahalı gelirse, köprü üstte p kanal altta da n kanal mos çifti ile kurulabilir ama p kanal moslar diğerlerine göre çok ısınır. Uygun biçimde soğutulmaları gerekir.

Motor, çift kontaklı DPDT Röle ve 1 adet n kanal mos ile de çift yönlü ve pwm kontrollü şekilde sürülebilir.

Hız kontrolü gerekmiyorsa 2 röleli bir devre yeterli olur.

Ayrıca kontrolü pic ile yapacağım, sizce pwm ile mi daha sağlıklı olur yoksa normal şekilde çalıştırsammı daha sağlıklı olur.

Hız ayarı yapılacaksa pwm kullanın.

Örnek olması açısından da elimde bu motoru sorunsuz süren bir devre var, şeması yok tabiki, bu devre üzerinde IRFP250N kullanılmış 1 adet. Bu tek parça ile 2 adet motoru kontrol ediyor.

Yön değiştirme nasıl yapılmış? Tek mosla mümkün değil.

 

[stronger_ht]

Devreyi bu şekilde yaptım çalışıyor.
Tek yön için PIN_B2_35 high olması yeterli oluyor, diğer yön için
öncelikle PIN_B5_38 high yapılıyor sonra da PIN_B2_35 high yapılıyor bu sefer diğer yöne dönüyor.

İnternette yaptığım araştırmalarda bir kişi optokuplör bağlanması tavsiyesini verdi, daha sağlıklı ve arıza yapmayacak şekilde nasıl geliştiririm bu devreyi?

 

[tyildizak]

Pic ile güç kısmını opto ile yalıtmak iyi olur. Ayrıca Bc337nin base'i ile pic arasına en az 1k direnç, Röle bobinine 1n4001 ters diyot, +12 ve mos drain'ine 3 amperlik hızlı ters diyot (uf3010 vb..) bağlamak gerekir.
Devreye, mos'un source'u ile gnd arasına eklenecek düşük omajlı watt'lı bir direnç üzerine düşecek gerilimi değerlendirmek suretiyle, aşırı akım koruması eklenebilir. İlk bakışta aklıma gelenler bunlar.

 

[stronger_ht]

Siz mesaj göndermeden önce araştırmalarında devrenin son hali yukarıdaki şekilde düzenlendi. Buna ilave olarak +12 ve mos drain'e 3 amperlik hızlı ters diyot demişsiniz örnek olarak uf3010 gibi, ancak isis'te uf3010 yok, bunun yerine uf serisinden 4001-4002-4003-4004-5400-5401-5402-5404-5406 diyotları var, ancak bunların da değerli max 3ma. İsis'te mevcut uf3010 yerine koyabileceğim başka bir diyot var mı.

Ayrıca elektronik bilgim çok fazla yok, isis'te mos'un drain ve sourch uçları hangileri belirtebilir misiniz. Ona göre devreye sizin belirttiğiniz gibi aşırı akım koruması da ekleyeceğim...


İLAVE OLARAK
İsiste MR751 isimli ultra fast diod buldum. 100v 6amper değerinde.
Benim kullandığım motorlar 6 amperin üzerinde enerji çekiyor. Buradaki diodun tam olarak amacı nedir?

Bir de pic ile güç kısmı opto ile yalıtmak iyi olur demiştiniz. Yani optoyu tam olarak nereye ve nasıl bağlayacağım ??


Acemiliğim yüzünden bu kadar soru soruyorum maksadım öğrenmek
Çok teşekkür ederim yardımlarınız için...

 

[tyildizak]

Uf5404 3 amperliktir, isis'te 3 mA olarak gösterilmişse, güzel bir örnek oldu, komponentlerin datasheetlerine bakın, isis'i referans almayın.

Mos'un source ucu, gnd tarafına bağladığınız uç.

Ters diyodun amacı motor akımını kestiğinizde uçlarında bulunan, duruma göre yüzlerce volt'a ulaşabilen back emf'i söndürmek. Benzer bir ters hızlı diyot irfp250 drain ve source'u arasında kendi bünyesinde de var ama ne hikmetse sizdeki isis'teki sembolde görünmüyor.

Opto aşağıdaki şekilde kullanılır ama eğer devrenin lojik ve güç kısımlarında farklı beslemeler kullanılmazsa, tam anlamıyla yalıtımdan söz edilemez.

 

[stronger_ht]

Devremin beslemesi şu şekilde...
Bir güney enerjisi panelimiz var, aküyü dolduruyor sürekli. Akü 12v'lük. Aküden gelen DC Akım direk devreye giriyor. Devrede 2 farklı voltaja ihtiyacım var. 1.si 12v diğeri 5v.

12v motorlar için gerekli, 5v ise pic ve diğer elemanlar için gerekli. Aldığım 12v'u 7805 ile 5v ta regüle edip devrede 5v ihtiyacı olan heryere regüleden çıkan 5v'tan veriyorum, motor kontrol kısmına giden enerji ise hiçbir kontrole girmeden direk motor bölümüne gidiyor.

Bu durumda sizce optoküplör kullanmalımıyım.

 

[tyildizak]

Ayrık besleme kullanmıyorsanız, devrede tüm şaseler ortaksa opto kullanmanın gereği yok.