Kompanzasyonlu sistemlerde 2 farklı yerde akım trafosu mu oluyor?
kompanzasyon rölesinin bağlı olduğu akım trafosu
sayacın bağlı olduğu akım trafosu ( hatta sayacın bağlı olduğunun sınıfı 0,5 kompanzasyonun ise 1 diye biliyorum )
evet yukarıda yazdığınız şekilde.
x/5 sayaçlar akım trafosuyla bağlanmalı ve akım trafosunun .../5 olmalı diye biliyorum .../5 de ... nın bir önemi var mı bunun aslında faturaya etki etmemesi lazım sormak istediğim .../5 akım trafosunun ... kısmını nasıl belirlemeliyiz.
Bir elektrik devresinin harcamış olduğu enerjiyi ölçmek için kullanılacak olan sayaç iki bilgiye ihtiyaç duyar.
1-Akım
2-Gerilim
Akım: Bir elektrik devresinden geçecek olan akım devreye bağlı olan cihazların gücüne bağlı olarak değişir. Gücün artmasına bağlı olarak akımda artar. Örnek olarak 0 kVA'dan 2500 kVA güç aralığında yani 0 Amperden 3750 Ampere kadar bir aralıkta olabilir. Bu geniş aralıkta bir akımı ölçme elemanlarının(ampermetre, sayaç vs.) doğru olarak ve direk bağlı olarak ölçebilmesi için hem boyutlarının çeşitli olması(akım artıkça büyüyecek şekilde) hemde çok farklı değerlerde çok sayıda üretilmeleri gerekecektir.
Ölçme elemanlarının boyutlarını küçültmek, çeşitliliğini azaltmak yani standartlaştırmak için araya bir dönüştürücü(akım trafosu) koymak ihtiyacı doğmuştur. Bu dönüştürücünün ise bir primer kısmı birde sekonder kısmı vardır. Sekonder kısmı ölçüm cihazına bağlanan kısım olduğundan buda standartlaştırılmıştır.(1, 5, 10 A gibi). Primerde de bir standar vardır. 5, 10, 15, 20 ....gibi.(diğer standart değerleri araştırınız).
Bu durumda bir akım trafosunun değerini belirlemek için;
1-primerinden geçecek maksimum akımı bilmeliyiz(Talep güçten bulunur ki sizin sorunuzun cevabıdır.)
2-Sekonder akımı(Genelde 5 A olur)
Örnek: Talep gücü 100 kW cosfisi 0,8 olan bir işletme için kullanılacak akım trafosu: I=100/(1,732*380*0,8)= 190 A, Bu durumda standart 200 A primer olmalıdır. Sekonderidi 5 olduğuna göre seçilecek olan akım trafosu 200/5'tir.
3-Akım trafosuna bağlanacak olan ölçüm cihazlarının gücü(VA cinsinden)
4-Akım trafosunun kullanım amacına göre doğruluk sınıfı(ölçme için cls:0,5 , bilgi veya koruma için cls:1)
5-Görevine göre doğruluk sınırı (ölçüm için n<5, koruma için n>10 gibi)
6-Termik dayanma akımı(kısa devre hesabı ile bulunur)
Ölçüm yapacak olan sayacın ..../5 yazan kısmındaki .... değeri akım trafosunun primer değeridir. Yukarıdaki örneğimiz için bu değer 200'dür. Bu durumda bu sayacın ölçtüğü gerçek değerin bulunması için (200/5= 40), sayaçtan okunan değerin 40'la çarpılması gerekir.
Faturaya olan etkisi sayaçtan alınan ölçüm değerlerinin ATO ile çarpılması sonucu olur. Yanlış ATO belirlenirse fatura yanlış olur.
Saygılar...