İzolasyon Trafosu Nedir? Ne İşe Yarar?
İzolasyon trafosu alıcı ile şebekenin birbirinden yalıtılmasını ( izolasyonunu) sağlar. İzolasyon trafosunun En Büyük avantajı güvenliktir. Başka kullanım amacıda şebekede bulunan manyetik gürültülerin, hassas olan endüstriyel cihazlara yansımasını önler. Lineer olmayan yapıya sahip cihazların yaratacağı elektriksel kirliliğin şebekeye yansıtılmasını da önler.
Trafo Nasıl Çalışır ?
Tranformatöre alternatif gerilim uygulandığı zaman primer sargısından alternatif akımgeçer . Bu alternatif akım nüve üzerinde bir manyetik alan meydana getirir. Nüve üzerinde oluşan bu manyetik akı yine nüve üzerinde sarılmış olan ikincil primer sargısını keserek gerilim indüklenir.
Frekansta her hangi bir değişiklik yapmadan birincil (primer) sargısından uygulanan alternatik gerilim hiçbir elektriksel bağ olmadan ikincil (sekonder) sargısından aynı , düşük veya yükseltilmiş şekilde alınabilir.
İzolsayon Trafosu Ve Güvenlik
2018’de elektrik çarpması nedeniyle hayatını kaybeden işçi sayısı 113’tür.
Benim üzerinde durmak istediğim konu izolasyon trofaları’nın alıcıya olan etkisinden ziyade insan sağlığına olan etkisi. İş güvenliği ve sağlığı kapsamında bir çok firma denetimlere tabi tutuluyor ve sistemde hayat koruma olarakta bilinen Kaçak akım rölelerinin ( Artık akım anahtarı) olmasını ve gövde koruma topraklaması’nın yapılıp yapılmadığına dikkat ediyorlar. İnsan sağlığı için gayet yerinde ve olması gereken bir uygulama. Fakat bazen bu artık akım anahtarları sistemdeki hatadan tutmuyor veya sık sık açıyor bu durumlarda en kolay yöntem olarak Kaçak akım röleleri iptal ediliyor. Hiç Bir şey olmaz denerek iptal edilen kaçak akım rölesi belki de bir insanın hayatına mal oluyor.
Bunu düşünerek gerekli bütün önlemleri almak biz uygulamacıların sorumluluğunda olduğunu düşünüyorum. Bunlardan biri de izolasyon trafosu kullanmak.
Geçenlerde yaşanan havuz kazasından sonra basın açıklaması yapan EMO’nun HAVUZLAR İÇİN ACİL ÖNLEM ÇAĞRISI ‘adlı basın açıklamasında da belirtiği gibi ” Can güvenliği için alınacak önlemler kaynak israfı değildir.”
İzolasyon Trafosu Nasıl Güvenlik Sağlıyor
İlk önce neden elektriğe çarpıldığımızı bilmemiz gerekir. Çarpılmamız için devrenin tamamlanması ile üzerimizden bir akım geçmesi gerekir bunu resimlerle anlatmak daha anlaşılır olur.
Üstteki resimde enerji kaynağı topraklanmış durumda dağıtım trafolarındaki yıldız noktasının topraklanması yani işletme topraklaması olarak düşünün. Faz noktasına dokunan kişi toprak üzerinden devreyi tamamladığı için üzrinden akım geçecektir ve kişi çarpılacaktır.
Bu üstteki resimde ise yine enerji kaynağı topraklamış kişide toprağa temas etmesine rağmen çarpılmaz. Bunun sebebi dokunduğu nokta ile kendisi arasında her hangibir gerilim mevcut olmadığından üzerinden akım akmaz.
Bu resimdede kişi toprağa temas etmekte fakat dokunduğu uç ile enerji kaynağı arasında bir bağlantı olmadığı için akım insan vücüdündan geçmez ve kişi çarpılmaz.
İşte bu son resimdeki gibi izalasyon trafolarıda toprakla teması olmadığı için temas durumunda akım insan vücudundan geçmez ve her hangi bir tehlike arz etmez. Kaçak akımın tutmadığı özellikle nemli ortamlarda, tıbbı cihazlarda birçok alanda güvenle kullanılabilir.
