1. DİREKLER VE DONANIMLARI ve HATLARIN BAKIMI
1.1. Bakımdan Önce Alınacak Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri
İş güvenliği donanımı için; Emniyet kemeri, yalıtkan miğfer(baret), topraklama donanımı, hat tüfeği, gerilim kontrol ıstankası, izole eldiven, el feneri, Y.G. sigorta pensi, çalışma alanı uyarı levha ve şeritleri, ayakcak, lenteleme halat takımı veya çantaları, merdiven, kauçuk ayakkabı, ilk yardım çantası araç-gereçleri hazır bulundurulmalıdır.
Gerilim altında yapılan çalışmalar, iş güvenliği çalışma izni gerektiren çalışmalardır. Bu çalışmalarda iş güvenliği görevlisi, bizzat çalışma alanında bulunur. Çalışanlar gözetlenir ve uyarılır. İlgili tesis üzerinde çalışmaya başlamadan önce gerekli kesme manevraları
yapılarak tesis kısımları gerilim dışı bırakılır. Çıplak iletkenler ve gerilim altındaki korunmamış parçalar yakınında çalışırken yönetmelikte kabul edilen emniyet mesafeleri göz önünde bulundurulacak ve kullanılan aletler uygun şekilde yalıtkan madde ile izole edilmiş olacaktır.
Çalışma yeri levhalar, bayraklar, flamalar, kordonlar ve benzeri işaretlerle sınırlandırılacaktır.
1.2. Enerjinin Kesilme İşlemi
Alçak gerilim ve orta gerilim tesislerinde her türlü çalışmalar aşağıdaki işlem sırasına göre yapılacaktır;
- İş emri formuna göre, bir tesis üzerinde çalışmaya başlamadan önce gerekli kesme manevraları yapılarak ilgili tesis gerilim dışı bırakılır. Bu amaçla tesisi gerilim altına alan veya alması muhtemel olan her gerilimde önce kesiciler, sonra ayırıcılar ve termik şalterler açılır.
- Bu cihazların her fazının açık olduğu gözle kontrol edilir.
kesici, ayırıcı ve şalterler açık durumda kilitlenir (Kilit yok ise aynı görevi görecek bir tertibat veya işlem uygulanır).
- Tesiste ve hatta gerilim olup olmadığı kontrol edildikten sonra yapılacak işlemler ″Ekip Şefi″nin kontrolünde ″İş yeri Özel Talimatı″na göre yürütülür.
Tesisin güvenlik altına alınması amacı ile kesme cihazlarının kumanda tertibatı üzerine İKAZ ve İHBAR levhaları konulur.
- Gerilim olmadığı tespit edildikten sonra, çalışma yerinin mümkün olduğu kadar yakınında ve çalışma yerini besleyebilecek bütün kollar üzerinde topraklama ayırıcıları kapatılarak (Resim 1.7) topraklama ve kısa devre işlemleri yapılır.
- Çalışma yeri levha, bayrak, flama, kordon ve benzeri işaretlerle sınırlandırılır.
1.3. Direk ve Donanımlarının Bakımının Yapılması
1.3.1. Direk Temellerinin Bakımı
- Demir direğin kapladığı alanın çevre temizliği yapılır. Temel genel olarak betonlanmış durumdadır. Temel betonunun Çatlama veya bozulma kontrolü yapılır. Bozulan kısımlar su, kum, çakıl ve çimento karılarak sağlamlaştırılır.
- Beton direğin kapladığı alanın çevre temizliği yapılır. Temel betonunun çatlak ve bozulma kontrolü yapılır. Bozulan kısımlar su, kum, çakıl ve çimento karılarak sağlamlaştırılır.
- Ağaç direğin oturduğu kaidenin düşey durumu kontrol edilir. Direk temelinin çevre temizliği yapılır.Ağaç direğin temelindeki sıkıştırma taşları bir miktar alınarak temel etrafı açılır.Ağacın sağlamlık durumu gözle ve elle yapılır. İlaçlama ve ayrıca katranlama işlemi yapılır. Daha sonra direğin düşey duruşu sağlandıktan sonra direk temeli tekrar toprak ve taşlarla sıkıştırılır. Orta gerilimde artık kullanılmasa da eski tesislerde kullanılır.
1.3.2. Direklerin Bakımı
- Demir Direklerin Bakımı:
· Demir direğin beton içerisindeki dip kısımları kontrol edilir. Temellerde
çökme olup olmadığı kontrol edilir.
· Demir direği oluşturan parçaların bağlantı noktaları, küflenme, çürüme
durumları kontrol edilir (Resim 1.13).Çürüyen parçaları kaynaklı ise yeni
parça kaynatılır veya cıvatalı sistem ise ilgili parça sökülerek yerine yenisi
monte edilir. Paslı yerler temizlenmeli ve boyanmalıdır.Gözle görünen
tüm cıvatalar 2-5 yıl içerisinde elden geçirilir,cıvatalar sıkılır.
· Korkuluk, ölüm tehlikesi levha kontrolleri, direk numarası kontrolleri
yapılır(Resim 1.12).
· Topraklama şeritlerinin irtibatları kontrol edilir. Kazayla veya başka bir
sebeple kopmuş ise bakır şerit yenilenir.
- Beton Direklerin Bakımı:
· Beton direğin sertlik kontrolü yapılır. Temellerde çökme olup olmadığı direkte yan yatma var mı kontrol edilir (Resim 1.14).
· Oluşan kılcal çatlakların büyüklüğüne bakılır(Resim 1.16). Bozulan kısımlar su, kum, çakıl ve çimento karılarak sağlamlaştırılır.
· Topraklama şeridinin irtibatı ve direk numarası kontrol edilir. (Resim 1.15). Eğer direk kullanılmaz duruma gelmiş ise ilgililere bilgi verilerek yerine yenisi dikilir.
- Ağaç Direklerin Bakımı:
· Ağaç direğin oturduğu kaidenin dikey durumu, çürüme, yan yatma ve kırılma durumları kontrol edilir. Direk temelinin çevre temizliği yapılır (Resim1.17 ve 1.18).
· Ağaç direğin temelindeki sıkıştırma taşları bir miktar alınarak temel etrafı açılır. Ağacın sağlamlık durumu gözle ve elle yapılır. İlaçlama ve ayrıca katranlama işlemi yapılır. Daha sonra direğin düşey duruşu sağlandıktan sonra direk temeli tekrar toprak ve taşlarla sıkıştırılır. Eğer direk kullanılmaz duruma gelmiş ise ilgililere bilgi verilerek yerine yenisi dikilir.
1.3.3. Travers ve Konsolların Kontrolü
Travers ve konsolları direğe tutturan bağlantı aparatları gözden geçirilir. Beton travers ve konsollarda gevşeyen cıvataların somunları sıkıştırılır. Kırılan veya özelliğini kaybeden beton travers ve konsollar yenisi ile değiştirilir (Resim 1.19 ve 1.20).
Demir travers ve konsolları demir veya ağaç direğe bağlayan bağlantı aparatları gözden geçirilir. Demir travers ve konsollarda gevşeyen cıvataların somunları sıkıştırılır. Çürüyen veya özelliğini kaybeden demir traversler ve konsollar yenisi ile değiştirilir (Resim
1.21).
1.3.4. Direkteki İzolatörlerin Kontrolü
Ağaç, demir veya beton direklerde travers ve konsolların üzerine tutturulmuş bulunan izolatörler görev yaptıkları duruma göre, bulunduğu ortamın atmosferik şartlarına göre ve taşıdıkları iletken hattın ağırlığına göre zamanla çalışma yeterliliklerini kaybederler. Bu durumda izolatör, taşıdığı hattan toprağa kaçak yapabilir. İzolatörde gözle yapılan kontrol-de, aşırı kararma, patlama, çatlama veya kırılma gibi fiziki sonuçlar tespit edildiğinde izolatörler yenisi ile değiştirilir (Resim 1.22ve 1.23). İzolatörler beş senede bir izolatör kontrol cihazı (Meger) ile kontrol edilmelidir.
https://www.kontrolkalemi.net/drive/s/u7uytwl0bO48LUXi0wb9VGbuzHXx6N
Yg-Tesislerinde-İletim-Hatları-Bakımı.rar
