Variyagi calistirinca sigorta attiriyor bir iki denemeden sonra normala donuyor.

[Bunalmis]

Pazartesi gunu deneyeyim. Fakat bir variac neden sebekeyle ilk bulusmada yuksek akim ceker?

 

[sami inci]

Varyak bobindir.Bobinler ! ilk devreye gi-
rişlerinde,nominal akımımının 7-10 katı
fazla akım çeker.

 

[Bunalmis]

Yok oyle bir sey. Ilk voltajla bulusma aninda cok yuksek akim cekme olayi kondansatorler, akkor filamanli lambalar, sincap kafesli asenkron motorlar yada yuku kaldirmak zorunda olan tum motorlar icin gecerli.

Bobinler tam tersine kac volta uygularsan uygula sifir akimla baslar.

Her ne kadar yuksuz bir variac da bir bobin gibi davransa da tuhaf sekilde ilk anda asiri akim cekiyor.

Bu variyagi 4 seneden beri kullanmiyordum. Ilk kez dun masaya yatirdim ve bugun icini actim. En son nasil zorlamisam variyak tamamen off olmus.

Icini actigimda primere seri 10 Ohm 20W direnc oldugunu gordum. Bu acik devre olmus. Elimde direnc olmadigi icin bunu kisa devre ettim. Basa donduk. Sebekeye takar takmaz sigorta atti. Sigortayi kaldirdim gene atti. Tekrar kaldirinca sorusuz calisti.

Variyagi bir baska linyeye bagli prize taktigimda sigorta atmadi ve normal sekilde calisti.
Variyagin uzerindeki anahtari acip kapadim gene sigorta atti. Sigortayi kaldirdim gene normal calismaya basladi.

Cildirmak uzereyim ve sebebini cok merak ediyorum.

Bir variyak neden kalkis aninda sigortayi attiracak kadar akim ceker?

 

[kesmez]

moc3083 zero cross triac driver ve bta16 ile bir anahtar yapıp denemek lazım. belki sıfır geçişte çalışmaya başlarsa sigorta atmaz.

 

[Bunalmis]

Sonucta ilave devrelerle sorunu cozmem gerekecek gibi gorunuyor. Fakat zero cross tetikleme yaparsam omik yukler disindaki yuklerde muhtemelen sorun cikar.

Fakat kafaya taktim. Variak neden ilk anda asiri akim ceker.

Acaba arizali bir seymi var dusuncesiyle

- komur tekerlegin altina kagit koyup bir iki sipirin kisa devre olmasina engel oldum. Degisen bir sey olmadi.

- sekonder bacagini bosa aldim. Degisen bir sey olmadi.

Variyaga seri utu baglayip calisitirsam sigorta atmiyor. Yaklasik 228V variyak uclarinda kalirken utude 5v kadar voltaj kaliyor. Ardindan utuyu kisa devre edince sigorta atmiyor. Bu sartlar altinda utuyu defalarca kisa devre edip edip geri devreye seri girmesini sagladim fakat sigorta bir kere bile atmadi.

Cok tuhaf.

 

[kesmez]

termistör varsa seri bağla dene.

 

[Bunalmis]

Guclu termistorum yok. Olsa kesin ise yarayacak cunku,;

Variak'in primerine seri olarak 220v 50w halojen lamba bagladim.
Ilginc sekilde yuksuz variyaka enerjiyi her verisimde lamba yanip sonuyor. Daha sonra lambayi kisa devre edip variyagi sebeke ile bulustursam bile sigorta atmiyor.

Cok ama cok garip.

Yavas sigorta da bu durumda cozum gorecek fakat variyagimi sadece bu linyede kullanmaya mecbur kalmak istemiyorum.

Cozum olarak bu halojen lambayi seri baglayacagim. Anahtar aktif edilince 1 saniye sonra bir role ile lambayi kisa devre edecek basit bir ekletin yapacagim.

Fakat variyagin bir kondansator gibi davranmasina akil sir erdiremiyorum.

Yukarida fotosunu verdigim makine zaten akli basinda unlu Alman Grundig firmasinin. Adamlar cozum olarak surekli devrede kalan 10 Ohm 20w direncle bu sorunu cozmeye calismislar. Ama tam da cozum olmamis.

 

[otohat]

Sorununuzu çözmüşsünüz zaten aşağıdaki doküman ve video sorununuzun sebebini açıklayıcı olacaktır. Dokümanda sizinde yapmış oluğunuz seri ütü bağlama yönteminede (seri direnç) değinilmiş. Birde cihaza yük bağlayarak dener misiniz büyük ihtimalle sigorta atmayacak.

https://www.emo.org.tr/ekler/4cfff2f82da85e8_ek.pdf

 

[Bunalmis]

Tesekkurler asil sorunun cevabi belli oldu.

AC devreye baglanan bobin tabiki gecici sartlar olup bitene kadar dogrudan her iki alternansda da es genlikte sinusel akim cekmeyecek. Gecici olay bittikten sonra sifir merkezli akim cekmeye baslayacak.

Yani bobin AC sebekeye baglandiginda bir sure DC akim bilesenine sahip olacak.

Olayi merak edenler icin farkli yoldan izah edeyim.

Rezistif degeri olmayan saf bir bobini tam t=0 da sebekeye baglamis olalim. Akim t=10 ms sonra (Teta=pi) de en tepeye cikar. Negatif alternansla birlikte akim dusmeye baslar ve tam 2pi'de yani 20ms sonra sifira iner. Bir sonraki alternans ilk basladigimiz ana denk gelir ve ayni olaylar devam ederken bobine AC sinus vermis olsak bile bobinimizden sadece !!!+ !!! yonde nominal akimin tam iki kati olan akim akitacak demektir. (Sanki AC voltaja DC kaynak seri baglamisiz gibi)

Isin icine bobin direnci girince bu DC akim yavas yavas asagiya iner ve nihayetinde 0 merkezli sinusel akim akar.

Haliyle gecici olay suresince akim bir yonde nominal akimin ustune ciktigi diger yonde hic yada cok az cektigi icin sigorta atmak zorunda kaliyor. Atmak zorunda kaliyor cunku hem akim bir alternansda en azindan 2 katina cikiyor hem de transaformator nuvesi bu akimin neden oldugu magnetik aki degerinde doymaya yaklasip primer akimini artiriyor.

Zaten yuksek guclu transformatorler ilk devreye girince dınnnn diye bir ses cikartir. Bu dınnnn sesinin sebebi de belli olmus oldu.

@otohat yuklu vaziyette power on denemesini ilk firsatta yapacagim.

 

[otohat]

Burada konunun anlatıldığı güzel bir Türkçe kaynak var: https://www.emo.org.tr/ekler/0921edc1f9e436d_ek.pdf
Cihazın üzerine kendi anahtarına ilaveten ek bir anahtar koyup bu anahtara seri direnç bağlayabilirsiniz. İlk çalışma anında bu anahtarı açıp cihazı seri dirençle devreye alır bir müddet sonra cihazın asıl anahtarını devreye sokarak direnci kısa devre edip sistemden çıkarabilirsiniz. Yahut primer sargıya seri bobin bağlayarak sürekli devre olacak şekilde çalışmada yapılabilir ama bunun sakıncaları paylaştığım dokümanda belirtilmiş.