Merhaba.Meydana gelen bu ısınmanın TIP 3055 NPN tipi güç transistörünün karekteristik özeliğinin yanında,seçilen ampül gücü (Watt) ve ampül besleme voltajından kaynaklandığını tamamiyle de düşünmekteyim.(Transistorün çok iyi bir soğutucuya da bağlı bulunduğunu farzederek)
Bilindiği gibi ampül flamanı sabit değerli bir omik dirence sahip olup,ancak belirli bir voltaj değerinde (12 volt dc. gibi) P=V*I değerine göre,sözgelimi 90 watt. net gücü çeker ve üzerinde yok eder.Oysa siz ayni ampüle 18 volt-20 volt dc. aralığında fazla voltaj verirseniz;ampül flaman direnci sabit kalacağından (Flaman telinin boyu belirli bir uzunlukta ve sabittir çünkü) P=V*I formülü uyarınca,bu formüle konulup,burada yer alacak ampülden akan "I" akım şiddeti değeri de,I=V/R ohm.kanunu uyarınca doğru orantılı artacaktır.Bu artışla beraber bizim güç değerimiz 90 watt.yerine,ampül ayni kaldığı halde,%50-60’lar kadar artarak 120-130 watt.değerlerine bile çıkacaktır.
TİP 3055 transistörünün datasheetine göre içinden geçirebileceği ve dış devrede israf edilip de yok olmasına müsaade edilen toplam güç değeri ise sadece 90 watt.’dır.Devre şemasına göre siz 20 volt dc. voltajlı bir güç kaynağıyla belirli bir güç(watt) değerindeki bir ampülü yakmaktasınız.Bu ampül 90 watt.değerinden daha aşağı bir değer,örneğin 60 watt.'lık bir güç değerinde bile bulunsa,uygulanan 20 volt dc. nedeniyle,içinden I=V/R ohm. kanununa göre 12 voltta flamandan geçecek I akım şiddetinin %50-60 kadar daha fazlası bir değer geçecek ve harcanan güç 90 watt.veya bunun daha fazlası da olacaktır.Zaten 90 watt.-120 watt.lık,12 voltluk bir far ampülü olmasında ise bu çekilen güç %50-60 daha fazla artarak,daha yüksek güç değerlerine ister istemez de karşılık olarak gelmektedir.
Transistörü kendi iç direncine sahip sıradan bir direnç gibi de bir an için de düşünün.Ampüle uygulanan 20 volt dc. ile,ampül nominal besleme voltajı olan 12 volta göre devrede fazladan 20-12=8 voltluk bir voltaj farkı da oluşacaktır.Eğer arada transistör gibi sabit direnci olan bir eleman olmasaydı,bu 8 voltluk fazlalık,12 voltluk ampülde 90 watt. yerine,120-130 watt. şeklinde fazladan bir güç çıktısıyla (Volt*amper’in bir çarpım karşılığı olarak) ampülün kendi flamanında tamamen harcanmış olacaktı.(Isı+ışık şeklinde)
Oysa bu fazla voltajla beslenen bu durumda,arada seri bağlı olarak bulunan transistörün elektrik hattı devresi,bu fazla olan 8 voltluk fazlalıkla birlikte,voltajın artmasıyla otomatik olarak 90 watt.’ın üzerinde olan ekstradan fazla bir güçle de haliyle baş etmek durumunda kalacaktır.Benim kanaatime göre de,transistörde fazla ısınmayı yaratan durum da bundan kaynaklanmaktadır.Yani siz ampülü sadece 12 volt dc. ile çalıştırıp da beslemiş ve ampülün güç değeri de 90 watt. değerinden daha alt değerlerde olsaydı,transistörün bu karekteristik datasheet değerine göre de anormal bir ısınmanın da olmaması gerekirdi şeklinde düşünüyorum ben.Kolay gelsin.
