Topraklamalar

Burçin ERİŞEN

Onursal Üye
Onursal Üye
Katılım
24 Eyl 2007
Mesajlar
718
Puanları
156
Yaş
46
Topraklamanın Tanımı

İşletme akım devresinin bir noktasının veya işletme akım devresine ait olmayan (gerilimsiz) bir tesisin akım taşımayan iletken kısımları ile toprak arasında iletken bir bağlantı kurmak olarak tanımlanır.

İşletme akım devresi: Bir alternatörün veya bir trafonun sekonder sargısından diğer bir trafonun primer sargısına kadar olan kısım ile bu arada kalan alıcıların en uç noktasına kadar olan bölüme denir.

Topraklama Çeşitleri (Fonksiyonlarına göre)

1- İşletme Topraklaması

2- Koruma Topraklaması

3- Özel Topraklamalar

1- İşletme Topraklaması

Tanımı: İşletme akım devresindeki nötr veya yıldız noktasının toprakla elektriki irtibatına denir

Yapıldıgı Yerler : Dağıtım ve İletimde kullanılan güç trafolarında ve alternatörlerde

İşletme topraklamasının amaçları

1- Topraklanmamış sisteme göre daha emniyetlidir.
2- Faz-toprak arızalarını ve yerini hemen tespit edilir.
3- İki faz-toprak arızalarının oluşumunu engellenir.
4-Fazların toprağa göre olan potansiyelleri belirlenir
5- Her faz'ın toprak ile ayrı ayrı kullanılmasını sağlar.
6- Aşırı geçici gerilimler oluşmaz.
7- Rezonansları önleyebilmek için.
8- Role koordinasyonunu sağlayabilmek.
9- Kesicilerin hemen açtırılmasını sağlamak.
10- Toprak katsayısının 0.8 ve altında tutmak için.

Not:Üçgen bağlı sistemlerde işletme topraklaması yapılmaz


2-Koruma Topraklaması

Tanımı:İşletme akım devresine ait olmayan bir teçhizatın akım taşımayan,gerilimsiz iletken(madeni,şase) kısımlarının toprakla elektriki irtibatına denir.

Yapıldıgı yerler: Trafoların ve motorların gövdeleri,kablo çelik zırhları,kablo rafları,kesici ve ayırıcıların metal kısımları,orta ve yuksek gerılım dıraklerının metal kısımları,buzdolabı,çamaşır makinesi,fırın vb.

Koruma Topraklamasının amaçları

1- Can güvenliğini sağlıyabilmek.
2- Teçhizatların hasarlarını önleyebilmek.
3- Temas (dokunma) gerilimini 50 volt veya altında tutabilmek.
4- Teçhizatlar üzerinde oluşabilecek kalıcı yüksek gerilimleri düşürebilmek.
5- Canlılar üzerinden geçmesi muhtemel akımları düşürebilmek.
6- Devre kesicilerine açtırma yaptırabilmek.

3- Özel Topraklamalar

Tanımı:Küçük gerilimli,zayıf akımlı cihazların radyal elektrik alanlarından etkilenmesini önlemek için yapılan topraklamalara denir.

Yapıldıgı yerler: Bilgisayar sistemleri,telekomünikasyon tesisleri,radyolink ve baz istasyonları,radar veya telsiz sistemleri ve paratonerler


Mahalli Topraklamalar:

Tanımı: Hatlarda,baralarda,trafolarda veya motorlarda enerji kesildikten sonra,çalışmaya başlamadan önce üç fazın her iki yönden uygun iletkenle kısa devre edilip, bu iletkenin toprakla elektriki irtibatının sağlanmasına denir.

Yapıldığı Yerler: Enerji iletim ve dağıtım hatlarının trafoların baraların ve motorların tamir ve bakımı esnasında.Enerji nakil hatlarının tel çekiminde veya kulanılmayan enerji nakil hatlarının uçlarında yapılır.

Mahalli Topraklamada amaç
1- İletkenler üzerindeki endüksiyonu almak,
2- Ters beslemeye karşı çalışanı korumak,
3- Tablocunun hatalı manevrasına karşı önlem almak,
Yıldırım darbe geriliminden korumak
 
İyi bir topraklama değeri sıfıra ohm'a yakın olan değerdir. Fakat her işte olduğu topraklamadada maliyetler önemli, onun için iyi bir topraklama değeri izin verilen değerler içinde olandır.
Topraklama ölçümü ister endüstriyel bir tesis ister bir ofis binası olsun her işletme için kritik bir öneme sahiptir.
TOPRAK ÖZGÜL DİRENCİ (Spesifik direnç)

Tanımı: Bir metreküp toprağın alternatif akımın geçişine karşı gösterdiği zorluğa toprağın öz direnci (spesifik direnç)denir.

Toprak özgül direnci düşük olan toprak çeşidi tesisin kurulması için en uygun zemin olarak belirtilir.Toprak öz direnci yüksek olan zeminler ise topraklama tesisinin kurulması çok zor hatta tesisin kurulacağı bölgenin toprağı gerekiyorsa değiştirilmeli.

Toprak öz direnci düşük olan zeminler:

1- Tuzlu topraklar 1-10 ohm
2- Killi topraklar 20-200 ohm
3- Akarsular 100-200 ohm
4- Rutubetli kum 200 ohm

Toprak öz direnci yüksek olan zeminler

1- Kuru beton 100.000 ohm
2- Kaya 1000-10.000 ohm
3- Çakıl 2000-3000 ohm
4- Kuru kum 1000-2000 ohm

TOPRAKLAMA TESİSLERİNDE DİRENÇ DEĞERLERİ

I-Birinci sınıf topraklama tesisleri

a) 380 kV Şalt tesisleri için max. direnç 0,5 ohm
b) 154 kV şalt tesisleri için max. direnç 1 ohm
c) Parafudr topraklamaları için max. direnç 1 ohm

II- İkini sınıf topraklama tesisleri

a) Elektrik dağıtım şebekelerinde yapılan işletme topraklamaları için max. direnç 2 ohm
b) Yuksek gerılım ENH direk koruma topraklamaları için max. direnç 5 ohm
c) Yıldırımdan koruma tesisleri için max.direnç 5 ohm

III- Üçüncü sınıf topraklama tesisleri

Üçüncü sınıf topraklama tesisleri için max. değer 20 ohm'u gecmemelıdır
 

Forum istatistikleri

Konular
128,162
Mesajlar
915,577
Kullanıcılar
449,922
Son üye
11akif

Yeni konular

Çevrimiçi üyeler

Geri
Üst