Tesislerde Trafo sabit kondansatörü uygulamaları

Hırçın 41

Profesyonel Üye
Katılım
17 Ara 2013
Mesajlar
4,740
Puanları
2,554
SabitKondansatör.png


Sabit kondansatör konusunda çok soru geldiği için bu hususu detaylı bir şekilde anlatma gereği hissettim. En son siteden Elektrik Müh arkadaşımız Doğan bey bana bu konuda açıklama yapmamı rica etmişti.

Öncelikle en sık yapılan önemli bir hatayla ilgili bir açıklama ile konuya giriş yapayım: Otomatik kompanzasyon panosu içine baraya bağlı sabit kondansatör hiçbir şekilde bağlanmaz bağlanmamalıdır. Sebebi; Röle zaten otomatik kompanzasyon yapmaktadır (Geceleğin veya tatillerde) yükün azaldığı durumlarda endüktif yükte azalacağından röleden bağımsız konulan sabit kondansatör sistemin kapasitif çalışma riskini oluşturacaktır bu istenmeyen bir durumdur.​

Sabit kondansatör bağlantısını iki durum için değerlendirelim;

ŞEMA-1:

Bu sistem 630kVA’dan küçük trafolu tesislerde yani ölçümün Alçak gerilim tarafında yapıldığı durumdur. Sistemde sabit kondansatör XEDAŞ istediği için konulmakta olup sayacı etkilemez bu nedenle sabit kondansatör gücü değerinin işletmeci açısından önemi yoktur.

ŞEMA-2:

Bu sistem 630kVA ve daha büyük güçte trafolu tesislerde yani ölçümün O.G. tarafında yapıldığı durumdur. Bu sistemde sabit kondansatör gücü tesisteki trafonun genel olarak yüklenme yüzdesine bağlı olarak belirlenir, buna rağmen yükün genel yüklenme yüzdesini aşması ve altında kalması durumlarında kompanzasyonun tam olarak sağlanması mümkün olmaz. Yük akımı değiştikçe trafo sargılarının yarattığı endüktif yük miktarı değişmekte ve bunu O.G.’nizdeki sayaç görmekte ve kaydetmektedir. Siz ana şalter altında A.G.’de ne kadar hassas kompanzasyon yapsanızda bahsettiğim durum sıkıntı yaratmaktadır.
Bu istenmeyen durumun uygulamada iki farklı çözümü bulunmaktadır;
Birincisi geçen akım miktarı kontaklı dijital ampermetre ile takip edilip iki farklı yük durumu için iki kondansatör devreye alarak çözüm (Bu kesin bir çözüm yolu değildir.) İkincisi O.G.’den akım bilgisi alarak buna uygun röle ile AG kompanzasyonu yapmaktır ki bu en ideal çözümdür.
 
Son düzenleme:
Topraklama ölçümü ister endüstriyel bir tesis ister bir ofis binası olsun her işletme için kritik bir öneme sahiptir.
Otomatik sigorta bulunduğu devreyi yüksek akım ve kısa devre akımlarından koruyan bir anahtarlama elamanıdır.
Ekli dosyayı görüntüle 23256

Sabit kondansatör konusunda çok soru geldiği için bu hususu detaylı bir şekilde anlatma gereği hissettim. En son siteden Elektrik Müh arkadaşımız Doğan bey bana bu konuda açıklama yapmamı rica etmişti.

Öncelikle en sık yapılan önemli bir hatayla ilgili bir açıklama ile konuya giriş yapayım: Otomatik kompanzasyon panosu içine baraya bağlı sabit kondansatör hiçbir şekilde bağlanmaz bağlanmamalıdır. Sebebi; Röle zaten otomatik kompanzasyon yapmaktadır (Geceleğin veya tatillerde) yükün azaldığı durumlarda endüktif yükte azalacağından röleden bağımsız konulan sabit kondansatör sistemin kapasitif çalışma riskini oluşturacaktır bu istenmeyen bir durumdur.​

Sabit kondansatör bağlantısını iki durum için değerlendirelim;

ŞEMA-1:

Bu sistem 630kVA’dan küçük trafolu tesislerde yani ölçümün Alçak gerilim tarafında yapıldığı durumdur. Sistemde sabit kondansatör XEDAŞ istediği için konulmakta olup sayacı etkilemez bu nedenle sabit kondansatör gücü değerinin işletmeci açısından önemi yoktur.

ŞEMA-2:

Bu sistem 630kVA ve daha büyük güçte trafolu tesislerde yani ölçümün O.G. tarafında yapıldığı durumdur. Bu sistemde sabit kondansatör gücü tesisteki trafonun genel olarak yüklenme yüzdesine bağlı olarak belirlenir, buna rağmen yükün genel yüklenme yüzdesini aşması ve altında kalması durumlarında kompanzasyonun tam olarak sağlanması mümkün olmaz. Yük akımı değiştikçe trafo sargılarının yarattığı endüktif yük miktarı değişmekte ve bunu O.G.’nizdeki sayaç görmekte ve kaydetmektedir. Siz ana şalter altında A.G.’de ne kadar hassas kompanzasyon yapsanızda bahsettiğim durum sıkıntı yaratmaktadır.
Bu istenmeyen durumun uygulamada iki farklı çözümü bulunmaktadır;
Birincisi geçen akım miktarı kontaklı dijital ampermetre ile takip edilip iki farklı yük durumu için iki kondansatör devreye alarak çözüm (Bu kesin bir çözüm yolu değildir.) İkincisi O.G.’den akım bilgisi alarak buna uygun röle ile AG kompanzasyonu yapmaktır ki bu en ideal çözümdür.
projede 1000kva trafonun ag tarafına 50kva sabit kondansatör konulmuş, işin idari tarafını geçersek bu kondansatoru baglamazsam teknik olarak hata yapmiş mı olacağım? zaten otomatik komp. panosu var
 
projede 1000kva trafonun ag tarafına 50kva sabit kondansatör konulmuş, işin idari tarafını geçersek bu kondansatoru baglamazsam teknik olarak hata yapmiş mı olacağım? zaten otomatik komp. panosu var

1000kVA trafo demek ölçüm OG'den demektir(ŞEMA-2). Böyle bir sistemde O.G.'den akım bilgisi alarak otomatik kompanzasyon yaparsanız sabite gerek kalmaz çünkü O.G. akım trafosu, transformatör sargılarından doğan endüktif yükü de görmektedir. Kompanzasyon rölesi AG akım trafosundan bilgi alıyor ise sabitin değeri önemlidir ve trafo sargılarından doğan endüktif yükü tam kompanze etmek mümkün olmaz çünkü yük akımı değiştikçe sabit kondansatör güç ihtiyacı değişecektir.
 
1000kVA trafo demek ölçüm OG'den demektir(ŞEMA-2). Böyle bir sistemde O.G.'den akım bilgisi alarak otomatik kompanzasyon yaparsanız sabite gerek kalmaz çünkü O.G. akım trafosu, transformatör sargılarından doğan endüktif yükü de görmektedir. Kompanzasyon rölesi AG akım trafosundan bilgi alıyor ise sabitin değeri önemlidir ve trafo sargılarından doğan endüktif yükü tam kompanze etmek mümkün olmaz çünkü yük akımı değiştikçe sabit kondansatör güç ihtiyacı değişecektir.
benimkisi şemadan farklı, trafo ag çıkışında konmuş
 
Basit tek hat şemanızı gönderirseniz yorum yaparım.
 

Burada bir mantık hatası var ! 630kVA ve üzeri güçteki trafolarda ölçüm OG'den yapılır, yani abone sayacı OG ölçü hücresi içinde olur ve enerji aldığınızseksiyoner direği hatta duruma göre branşmana kadar özel hat olup tüm sorumluluk aboneye aittir.
Buradan şöyle bir sonuç çıkıyor bu AG sayaçlar süzme sayaç sizin iki trafonunda beslendiği kök hücrede ölçü hücresi var ve sizin abone sayacınız o hücrede.
 
Son düzenleme:
Hakan abi,Recai hocayla yaptığımız görüşmede bir şey öğrendim.O.G.kabloları kapasitif çekiyormuş!Bir şebekede sayaçtan sonra O.G kablosu kullanılıyorsa devreye endüktif yük bağlayıp şebekeyi dengelemek gerekiyormuş.Ayrıca led aydınlatmalar da kapasitif çekiyor.Bu tip devreler için Recai hoca 3 fazıda dengeleyen bobinler kullanıyor.Bir fabrikanın aydınlatması led lambalarla yapılmışsa ve O.G kabloları sayaçtan sonra da devam ediyorsa devreye sabit kondansatör bağlandığı gibi sabit reaktif yük bağlamak gerekir mi?
 
Cüneyt kardeşim örneğin 1x240 kablonun üç tanesini yan yana döşediğinde km başına 70-80kVAr'lık bir kapasitif etki yaratıyor. Ölçü hücrenden trafona 5km hat varsa 350-400kVAr'lık bir kapasitif etki söz konusu. Böyle bir durumda ölçü hücrendeki OG akım trafondan bilgi alıp AG kompanzasyon yapılacak yük az ise endüktif yük bankı (reaktör) ihtiyacı doğabilecektir. Burada bir sürü etmen var trafo gücü, sabit zaten bağlanmaz, yük miktarı gibi... Metro projelerinde de benzer durum söz konusu yaklaşık 20-30km'lik bir hat mevzu bahis akım bilgisi enerji alınan noktada OG akım trafosundan bilgi alınıp Scada ile fiberoptik kablo ile trafo merkezine taşınıp A.G.'de ona göre röle kondansatör yada reaktör genellikle reaktör devreye almakta.
 
Bu arada enerji_04 açıklamalarıma (sorularıma) cevap gelmedi ? Başka bir tesis mi size enerji veriyor? bir anormallik varda açıklaması sende !
 

Forum istatistikleri

Konular
127,950
Mesajlar
913,849
Kullanıcılar
449,596
Son üye
anilhikmet

Yeni konular

Geri
Üst