Modifiye ampli test ve tasarım prosedürleri.

[sasen1]

Bulunduğum bölgede elektrik kesilmesi nedeni ile bu çalışma yarına kaldı hocam

 

[Mr_YAMYAM]

Bulunduğum bölgede elektrik kesilmesi nedeni ile bu çalışma yarına kaldı hocam

HIRR HARR GIRR
Neyse yarın devam.

 

[sasen1]

HIRR HARR GIRR
Neyse yarın devam.

Az önce geldi ama artık benim için geç oldu yarın devam.

 

[Mr_YAMYAM]

MONTAJ ve TASARIM DİSİPLİNLERİ
@sasen1 in amplisinde ölçümlere geçmeden hemen önce yapılan telefon konuşmasında, ampliye elektrik verildiğinde acaip sesler geldiği, 15W trafonun aşırı ısındığı gibi aksaklıklar ifade edilmiştir.
Profesyonel disiplin gereği bir cihazın her bir devresi ayrı ayrı çalıştırılır, gerekirse acımasız testlerden geçirilir. Böylece hangi devrede nasıl bir aksaklık olduğu rahatlıkla tespit edilebilecektir.
Tüm fabrikalarda olsun küçük veya büyük işletmelerde olsun bu küçük ayrıntıya azami dikkat edilmektedir. Bir ampli fabrikada üretiliyorken bile her bir devresi ilgili birimlerce ayrı ayrı test edilir ve kontrol ve test edildiğine dair üzerine bazı işaretler konulur. Örneğin QC (Quality Control) OK veya Test OK gibi.

Çoğu amatörler ise bu disiplini bilmezler ve bir cihazdaki tüm devreleri aynı anda monte eder, tüm bağlantıları yapar ve cihaza elektriği vererek çalışmasını umarlar.
Ancak olası bir aksaklık veya arıza durumunda arıza birçok yerde olabileceği gibi farklı etkiler de gösterebileceği için suçluyu bir türlü tespit edemezler.
Sasen de bu davranışında görmüştür ki 15W lık trafo aşırı ısınmakta neredeyse yanabilecek duruma gelmektedir. Ayrıca ana trafonun yanlışlıkla ana kondansatörlere direk bağlanmasından dolayı garip bir ses te oluşmakta, her şey çorba gibi karmakarışık duruma gelmektedir.


LED&FAN devremiz LM317 ile yapılmış basit ama güçlü bir devredir. Normal akımı 1.5A belli koşullarda 2.2A bile akıtabilen bir devredir.
Halbuki küçük trafomuz 15W olmasına rağmen yapılan acımasız testlerde 700mA civarı bir sekonder akımına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu da bu trafonun aslında 15W değil,10W civarında olduğunu göstermektedir. Eğer bu trafo 10W değil de 30-40W gibi bir güçte olsaydı, regüle çıkışındaki kısa devreden dolayı regüledeki entegre başta olmak üzere başka elemanlar da yanacak, ve arızalı kart hemen belli olacaktı.

İşte bu örnekte ifade edilen tasarım ve MONTAJ disiplini amatör arkadaşlara çok iyi yol gösterecektir. Bu sebeple ampli ölçümlerini yaparken belli bir düzen içerisinde ve belli sıralama ile ölçüm ve test yapmaktayız.
Örneğin, tüm devrelerimiz monte edip besleme bağlantılarını yapmış olsaydık, ama ton kontrol veya loudness devresinde beslemeye bağlı bir kondansatör fabrikasyon arızadan dolayı tüm simetrik voltajları etkilemiş olsaydı daha giriş kartımızı test ederken bir çok aksaklıkla karşılaşabileceğiz, başta op-amp olmak üzere bir çok elemanı kontrol etmek zorunda kalacaktık.
Hatta aksaklığın besleme geriliminden olduğunu anlayabilir de araştıracak olsaydık ilk bakacağımız yer yine regüle besleme devresinin kendisi olacaktı.
Halbuki besleme devresinin hiçbir kabahati yoktu

 

[sasen1]

Yamyam hocam,ton kontrol devresini input devresine bağladım.Besleme devresi bağlantısını yaptım.1.röle çıkışını PC nin line in girişine taktım.
ADOBE AUDITION da CD playerdan yine aynı -3dB seçtiğimiz müziği çalarak inceledim.

1-BAS ve TİZ kapalı
2-TİZ kapalı BAS seviyesi sonda
3-BAS kapalı TİZ seviyesi sonda
4-BAS ve TİZ seviyeleri sonda
5-CD player pause konumunda

Ton kontrol devresinde trimpot ayarlarını yapmamıştık.ortalarda duruyor.Ama bunları nasıl ve hangi değerde eşitlemeliyiz?
Sinyal jeneretörü ile belli frekans vererek her iki kanalı eşitlesem olur mu?

 

[Mr_YAMYAM]

Bas ve tiz potlarını çevirdiğimizde bas sesler yaklaşık 100Hz'e kadar olan bölgeye dikkatlice bakılırsa, müzikte bulunan yaklaşık 60-70Hz gibi frekansların belli oranda arttığı görülmektedir.
Keza tiz sesler de yaklaşık 4kHz ten itibaren belli oranda artmakta veya potlar minumuma getirildiğinde azalmaktadır.
Her müzik eserinde farklı frekans bileşenleri olacaktır. Bazı müziklerde enstrumanın yapısı gereği çok alçak frekanslar 30-50Hz gibi olabileceği gibi, yüksek frekanslar da 16-20kHz ler gibi olabilecektir.
Ton kontrol devremizin turnover frekans bölgesini sinüs testi ile yapabileceğimizden dolayı, şimdilik bu testi sonraya bırakmak zorundayız.
Çünkü elimizde sağlıklı sinüs üretebilecek bir tone generatörümüz bulunmamaktadır.
CD pause durumunda okunan gürültü seviyesi incelendiğinde takribi birkaç db lik bir gürültü faktörünün arttığı görülmektedir. Bu normaldir. İşte bu gürültü faktörünün minumum düzeyde olabilmesi başta shielding olmak üzere, birçok unsurdan olabileceği için şimdilik normal sınırlar dahilindedir.
Bu testin başarısını duyabilmek için, daha önce belirtmiş olduğum üzere sendeki Technics amplinin kendi ton kontrolü ile benim bu devrenin karakteristiğini kulağınla bizzat test edebilirsin.
Kulakla test işleminde hoparlör önemli unsur olduğu için, sendeki hoparlörlerin karakteristiği göz önünde bulundurularak, kulaklıkla da test ve karşılaştırma yapmanı öneriyorum.
İki cihazın karşılaştırılmasında benim devrede herhangi bir anormallik görülmüyorsa, loudness unit testlerine geçebiliriz.

Ton kontrol devresinde trimpot ayarlarını yapmamıştık.ortalarda duruyor.Ama bunları nasıl ve hangi değerde eşitlemeliyiz?

Ton kontrol trimpotları oransal olarak yaklaşık şase ile canlı uçlar arası 40k ohm kadar olmalıdır.
Bu oranın belirlenmesi ton kontrol kazancı, besleme gerilimi ve op-amp çıkış gerilimi doğrultusunda belirlenir.
Hassas bir ayar olduğu için bu ayarı da sonra yapabiliriz.
Hatta ayar yapmamıza bile gerek kalmayabilir.

NOT:
Sinyal vererek eşitlemek istersen 1kHz frekans verip ton kontrol çıkışında aynı seviyede görebilecek şekilde trimpotlar ile ayarlayabilirsin.
Bu testte zayıflatılan giriş sinyalleri daha sonra SYS GAIN ile eşitleneceğinden dolayı, giriş sinyal seviyemizi hassas olarak ölçebilmemiz gereklidir.
Ancak giriş sinyal seviyemizi hassas olarak ölçebilmemiz pek mümkün değildir. Ancak hata payı ile yapmak istersek...
PC den sinyal üretilir.
PC line in jakları L/N input devresi testindeki monitor jaklarına bağlanır.
Adobe PPM ile sinyal seviyemizi ölçeriz. (Bu ölçüm doğru kabul edilemez)
-10db seviyesinde bir sinyal gördüğümüzü varsayalım. Bu sinyal ton kontrol giriş seviyemizdir.
Ton kontrol çıkışındaki seviyemizi belirlemek için ölçüm PC jakları yine ton kontrol ölçümünde olduğu yerlere bağlanarak sinyal seviyeleri gözlenir ve ölçülür.
-10db olarak girdiğimiz sinyal ton kontrol çıkışında -20 veya -15db gibi ölçülüyorsa ve her iki kanal seviyesi de bire bir aynı ise ön trimpot ayarları tamamdır.

 

[sasen1]

Hocam Technics ampli ve modifiye ampli de kulaklık ile CD player de çaldığım müziği test ettim.
CD player modifiye amplinin bilgisayara line in giriş seviyesini 28 (-3dB ) ayarladığımız için Technics ampli de Cd çalmasına göre ses zayıf kalıyor.Technics de tizler daha şıkır şıkır ve parlak.
Ben line girişini 100 yapınca dinlemede duyum daha iyi oldu ama bu sefer de cd player boşta olunca ADOBE de gürültü yükseldi.

 

[Mr_YAMYAM]

Hocam Technics ampli ve modifiye ampli de kulaklık ile CD player de çaldığım müziği test ettim.
CD player modifiye amplinin bilgisayara line in giriş seviyesini 28 (-3dB ) ayarladığımız için Technics ampli de Cd çalmasına göre ses zayıf kalıyor.Technics de tizler daha şıkır şıkır ve parlak.
Ben line girişini 100 yapınca dinlemede duyum daha iyi oldu ama bu sefer de cd player boşta olunca ADOBE de gürültü yükseldi.

Teknik olarak incelemeden kesin karar verilemez. Çünkü benim ton kontrol turnover frekansları daha yüksek frekanslardadır. Dolayısı ile müzik eserinde bulunmayan veya az seviyedeki 15kHz veya üzeri frekanslar söz konusu ise technics amplinin 4 ila 10kHz ler arası frekans bölgesi seni aldatıyor olabilir.
Yani technics ampli tiz bölgesini üst bölgelerden değil daha aşağı bölgelerden yükseltiyor olabilir.
Seviyeyi yükselttiğinde gürültü faktörü kaç db lere yükseliyor. Eğer aşırı yükselme varsa ton kontrol grounding üzerine çalışmamız gerekecek.
Bu gürültü seviyesinin artışı aynı zamanda shielding ile de ilgili olabilir.
Bu sebeple ton kontrol çalışırken elini yaklaştırdığında gürültüde belli bir artış oluyorsa shielding şart demektir. Ama elinden etkilenmiyorsa grounding konusudur.

ÖNEMLİ bir NOT:
Test amacıyla kullanılan PC line çıkış ve giriş seviyeleri kalibre edilmiş değildir. Dolayısı ile bu PC nin hat çıkış seviyesi veya hat giriş seviyesi bilinçsizce düşürülmüş olabilir.
Bu sebeple technics ampliye doğrudan bağlanan CD seviyesi 0db yani olduğu gibi gireceğinden technicste CD dinlemesi daha yüksek olabilecektir.
Ayrıca ton kontrol giriş trimpotları ile de seviyemizi düşürmekteyiz. Bu seviye düşürülüşü yüksek kaliteli sistemlerde kullanılan entegre veya malzemelerin karakteristiği ile ilgilidir.
Bu sebeple testlerde hata olmaması için bazı şeyleri bilinçli yapmalıyız.
Doğru bir test için çıkış seviyelerimizin de doğru olarak ölçülebilmesi gerekmektedir.
Ancak bu iş için AC voltmetreler (db metre) gerekmektedir.

 

[sasen1]

Ben bas potunla oynarken bir parazitler gelmeye başladı.Bunun üzerine diğer almış olduğum 4 ALPS potun başka biri ile değiştirdim.Bu arada trimpotları 40K ohm olarak ayarladım.Bence şu an sorun yok.Belki bu bas pottan kaynaklanıyordu bilemiyorum.Şimdi iyi.

Test amacıyla kullanılan PC line çıkış ve giriş seviyeleri kalibre edilmiş değildir. Dolayısı ile bu PC nin hat çıkış seviyesi veya hat giriş seviyesi bilinçsizce düşürülmüş olabilir.
Bu sebeple technics ampliye doğrudan bağlanan CD seviyesi 0db yani olduğu gibi gireceğinden technicste CD dinlemesi daha yüksek olabilecektir

Bence bunun etkisi de vardır hocam.Cd playerı direk ampliye girmekle PC üzerinden girmek de yanıltıyor olabilir.
Şimdi dinliyorum kesin bas potla ilgiliydi o boğukluk.Tizler şimdi çok iyi baslar da

 

[Mr_YAMYAM]

Zaten seviye düşüşü loudness devresindeki SYS GAIN ile ayarlanacaktır.