Kompanzasyon Nedir?
Günümüzde yeni enerji kaynakları araştırılmakta ve var olan enerjinin de kalitesi artırarak,kayıpları azaltılarak en ekonomik şekilde kullanıcıya ulaştırılması yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Elektrik enerjisinde; üretildiği santrallerden, tüketildiği yüke ulaşıncaya kadar çeşitli kayıplar meydana gelir.
Reaktif enerji; çekilmesi durumunda
Şebeke gereksiz yere yüklenir, şebeke kaynaklarının kullanım verimi ve kapasite düşer, kayıplar ise artar. Elektrik makineleri şebekeden reaktif güç kullanır veya şebekeye reaktif güç verirler. Bu reaktif güç elektrik sisteminde motor, transformatör gibi elemanlar çalışması için gerekli olan manyetik alanın temini için kullanılırken, aktif akım ise asıl işi yapan güce dönüşen kısımdır. Verimin artması ve şebekenin reaktif güçten etkilenmemesi için endüktif sistemin girişine bir kompanzasyon kondansatörü bağlanarak sistemde üretilen indüktif reaktif güç şebekeye verilmeden kondansatörlerde depolanır.
Elektrik sistemi içerisindeki reaktif akım azaltılırsa;
-Enerji taşıma kapasitesi artacak,
-Enerji iletim sistemlerinin elemanlarının iletkenlerinin kesitleri azalacak,
-Gerilim düşümlerini önlenecek,
-Yüksek gerilim enerji nakil hatlarında ve fabrikaların ana girişlerine bulunan akım taşıyan hatlarda açma kapama yapan disjonktörler büyük seçilmeyerek sistem en verimli hale getirilecektir. Bu sebeple sistemlerde reaktif enerji oluştukları noktada yok edilerek veya düşürülerek (kompanzasyon) bu sorun giderilir.
İdealde voltaj ile akım arasında faz farkı olmaz fakat indüktif ya da kapasitif yüklerin oluşturduğu etki sonucunda sistemde faz farkı meydana gelir. İndüktif ve kapasitif etki neticesinde oluşan voltaj ve akım arasındaki faz kaymasını sıfıra yakın tutma işlemine kompanzasyon denir
