Karakteri bilinmeyen sistemde, topraklama iletkeni kesit tayini.

[Ali_Rıza]

Bir bina projesi hazırlıyoruz diyelim. Ne dağıtım panosu ile trafo arasındaki kabloyu, ne de trafodan gerisini bilmiyoruz. Yani gerçekçi bir kısa devre hesabı yapmamızın imkanı yok. (ki çoğu iç tesisat projesi'nde bu veriler zaten bilinmiyor)

Şimdi sorum şu. Kısa devre hesabı yapamadığımız bir sistemde topraklama iletkenlerinin kesitlerini nasıl belirleriz? Ana pano ile tali pano arasındaki topraklama kablosunu mesela. Nötr kesitinde, faz kablosu kesitinin yarısında felan gibi söylemlerin bir mantığı olduğunu düşünmüyorum. Farklı mantık yürüten forumdaşlarımın yorumlarını talep ediyorum.

 

[alidemir017]

Bir bina projesi hazırlıyoruz diyelim. Ne dağıtım panosu ile trafo arasındaki kabloyu, ne de trafodan gerisini bilmiyoruz. Yani gerçekçi bir kısa devre hesabı yapmamızın imkanı yok. (ki çoğu iç tesisat projesi'nde bu veriler zaten bilinmiyor)

Şimdi sorum şu. Kısa devre hesabı yapamadığımız bir sistemde topraklama iletkenlerinin kesitlerini nasıl belirleriz? Ana pano ile tali pano arasındaki topraklama kablosunu mesela. Nötr kesitinde, faz kablosu kesitinin yarısında felan gibi söylemlerin bir mantığı olduğunu düşünmüyorum. Farklı mantık yürüten forumdaşlarımın yorumlarını talep ediyorum.

Ali Rıza Bey
Sorunuzu birazgeç farkettim.Sorunuzdan sonra -antropologları meraklandıracak kafam alsın diye-topraklamalar yönetmeliğini tekrar okudum.
Topraklama işine girişilmeden ilk yapılması gereken; hangi tip topraklama olacağına karar vermektir.

Eğer TT tipi topraklamayı tercih edecekseniz:
Kablo kesidiniz azami 50mm2 yeterlidir.Trafo işletme topraklaması için bu kesit uygun olduğuna göre;alıcı tarafındaki kablolamada da yeterli olacaktır.(kazık sayısı ölçüm yapılmadan bilinemez)

Eğer TN tipi topraklama yapacaksanız-abonenin kendi trafosu var olduğuna göre mümkündür-:
TN-C:Bu usulü seçerseniz ayrı bir topraklama kablosuna gerek yoktur.Zaten nötr kablosu faz kablosuna eşit veya yarısı kadar olacaktır.Abone konut,mağaza benzeri yerler için kullanılacak bina ise bu usulü kullanmanızı tavsiye etmem.Fazlar arası dengesizlikler,harmonik akımlar dolayısıyla zaten nötr hattına bir yük binmesi mümkündür.
TN-S:Bu usulü tercih ederseniz ;topraklama kablosu faz kablosunun yarısı kadar olmalıdır.

Topraklama kablosunun faz kablosunun yarısı kadar olacağı hususunu;Topraklamalar yönetmeliği,çizelge 8'de bulunan;Ana iletken kesitine bağlı olarak koruma iletkeni kesiti bölümünde bulabilirsiniz

 

[Ali_Rıza]

Ali Bey;
İlginize teşekkür ederim. Konuyu açtıktan sonra 2 defa da ben yönetmeliği baştan sona okudum. Daha sonra bu yönetmeliğin tek bir komisyon tarafından hazırlanmış olamayacağına tekrar kanaat getirdim Ne şiş yansın ne kebap modunda üretilmiş bi döküman.
Her neyse, konumuza dönecek olursak, TN sistem kullanıldığında zaten kısa devre hesabı yaparak bütün topraklama kablolarını boyutlandırabiliyorum. Sorunum zaten TT sistemlerle alakalı. TT sisteme bağlanacak bir binanın projesi hazırlanırken ne trafo gücü biliniyor, ne işletme topraklama direnci, ne de bina ile trafo arasında ki kabloların direnci. Bu yüzden kısa devre hesabı yapmak imkansız. Bu yüzden kesit seçimi için yönetmelikten bazı kısımları cımbızlamak yoluna gittim. Her ne kadar içime sinmese de bir döküman oluşturdum gibi. Hazırladığım döküman bitince buraya eklerim.
Seçilecek minimum kesit için bazı tablolar var yönetmelikte, ama faz kablosu 35mm' den büyükse topraklama kablosunu bunun yarı kesitinde seçin denmiş. Fakat max. kesit değerleri yok. Yani ben bina ana panosuna 2x(3x240) kablo çekeceksem, yönetmeliğe göre 240 lık topraklama kablosu çekmem lazım. Bunun ne kadar saçma bir durum olacağını dile getirmeme gerek yok. Bu yüzden en çok zorlandığım kısım max kesit belirlemek oldu. Max kesit belirlemek için bir yöntem uydurdum, ama farklı görüşler olursa değerlendirebilirim. Yorumlarınızı bekliyorum.

İyi çalışmalar.

 

[mehmet dikici]

Ali Bey;
İlginize teşekkür ederim. Konuyu açtıktan sonra 2 defa da ben yönetmeliği baştan sona okudum. Daha sonra bu yönetmeliğin tek bir komisyon tarafından hazırlanmış olamayacağına tekrar kanaat getirdim Ne şiş yansın ne kebap modunda üretilmiş bi döküman.
Her neyse, konumuza dönecek olursak, TN sistem kullanıldığında zaten kısa devre hesabı yaparak bütün topraklama kablolarını boyutlandırabiliyorum. Sorunum zaten TT sistemlerle alakalı. TT sisteme bağlanacak bir binanın projesi hazırlanırken ne trafo gücü biliniyor, ne işletme topraklama direnci, ne de bina ile trafo arasında ki kabloların direnci. Bu yüzden kısa devre hesabı yapmak imkansız. Bu yüzden kesit seçimi için yönetmelikten bazı kısımları cımbızlamak yoluna gittim. Her ne kadar içime sinmese de bir döküman oluşturdum gibi. Hazırladığım döküman bitince buraya eklerim.
Seçilecek minimum kesit için bazı tablolar var yönetmelikte, ama faz kablosu 35mm' den büyükse topraklama kablosunu bunun yarı kesitinde seçin denmiş. Fakat max. kesit değerleri yok. Yani ben bina ana panosuna 2x(3x240) kablo çekeceksem, yönetmeliğe göre 240 lık topraklama kablosu çekmem lazım. Bunun ne kadar saçma bir durum olacağını dile getirmeme gerek yok. Bu yüzden en çok zorlandığım kısım max kesit belirlemek oldu. Max kesit belirlemek için bir yöntem uydurdum, ama farklı görüşler olursa değerlendirebilirim. Yorumlarınızı bekliyorum.

İyi çalışmalar.

alirıza bey topraklama kablosunun kesiti ne kadar olmalıdır sorusunun cevabını hep aramışımdır.fakat bir elektrik mühendisinden aldığım bilgiye göre nötr kablosu kalınlığı kadar olması yeterlidir diyor.sebebi kısa devre esnasında nötr kablosu kopmadığına göre kaçak esnasındada topraklama kablosunun kopmaması lazım.
kolay gelsin

 

[Ali_Rıza]

alirıza bey topraklama kablosunun kesiti ne kadar olmalıdır sorusunun cevabını hep aramışımdır.fakat bir elektrik mühendisinden aldığım bilgiye göre nötr kablosu kalınlığı kadar olması yeterlidir diyor.sebebi kısa devre esnasında nötr kablosu kopmadığına göre kaçak esnasındada topraklama kablosunun kopmaması lazım.
kolay gelsin

Mehmet bey;
Sorduğunuz kişi yada siz konuyu karıştırmışsınız sanırım. Çünkü topraklama kablosu boyutlandırılırken faz-toprak hatası kısa devre akımı incelenir. Bu hatada nötr kablosunun yeri yoktur. Ancak şöyle bir söylem doğru olabilir "faz kablosu kalınlığı kadar olması yeterlidir .sebebi kısa devre esnasında faz kablosu kopmadığına göre kaçak esnasındada topraklama kablosunun kopmaması lazım Belki bu düşünce bir yere kadar doğru olabilir. Fakat şöyle bir durum var ki böyle bir yaklaşıma gidersek yüksek akım geçen noktalarda, çok yüksek faz kesitleri kullanılan yerlerde, topraklama kablosunu gereksiz yere çok büyük kullanmış oluruz.

 

[mehmet dikici]

Mehmet bey;
Sorduğunuz kişi yada siz konuyu karıştırmışsınız sanırım. Çünkü topraklama kablosu boyutlandırılırken faz-toprak hatası kısa devre akımı incelenir. Bu hatada nötr kablosunun yeri yoktur. Ancak şöyle bir söylem doğru olabilir "faz kablosu kalınlığı kadar olması yeterlidir .sebebi kısa devre esnasında faz kablosu kopmadığına göre kaçak esnasındada topraklama kablosunun kopmaması lazım Belki bu düşünce bir yere kadar doğru olabilir. Fakat şöyle bir durum var ki böyle bir yaklaşıma gidersek yüksek akım geçen noktalarda, çok yüksek faz kesitleri kullanılan yerlerde, topraklama kablosunu gereksiz yere çok büyük kullanmış oluruz.

ali rıza bey açıklamanızdan yola çıkarsak gerçek çözüm faz kablosunun kalınlığı kadarmı olmalıdır?
kolay gelsin

 

[Ali_Rıza]

ali rıza bey açıklamanızdan yola çıkarsak gerçek çözüm faz kablosunun kalınlığı kadarmı olmalıdır?
kolay gelsin

Faz kesiti tayininde kısıtlayıcı faktör kısa devre akımı olduysa evet,
faz kesiti tayininde kısıtlayıcı faktör gerilim düşümü veya max akım taşıma kapasitesi olduysa hayır.

Ve yine ilk mesajda yazdıklarıma geri dünüyorum, TT sistem kullanılan ve kısa devre hesabı için gerekli verilere ulaşılamayan projelerde ne yapılacağı konusunda sıkıntılarım var.

 

[fahri yetiş]

TT sistemlerde,işletme topraklaması kesidi olarak 50 mm2 yeterlidir.Böyle sistemlerde,koruma topraklaması kesitlerinin,50 mm2 den daha fazla olmasının da mantıklı bir açıklaması olmaması gerekir.

 

[Ali_Rıza]

TT sistemlerde,işletme topraklaması kesidi olarak 50 mm2 yeterlidir.Böyle sistemlerde,koruma topraklaması kesitlerinin,50 mm2 den daha fazla olmasının da mantıklı bir açıklaması olmaması gerekir.

Fahri Bey bu 50mm2 değerine nasıl ulaşıyoruz? İşletme topraklaması olsa olsa 1 ohmdur dibi varsayımlar yapmadan ulaşılabilecek bir yol varmıdır?

Bir de ana topraklama kablosunu 50 lik yaptık diyelim. Ana pano ile tali pano arasındaki topraklama kablosunu ne seçmek lazım sizce?

Teşekkür ederim.

 

[alidemir017]

Fahri Bey bu 50mm2 değerine nasıl ulaşıyoruz? İşletme topraklaması olsa olsa 1 ohmdur dibi varsayımlar yapmadan ulaşılabilecek bir yol varmıdır?

Bir de ana topraklama kablosunu 50 lik yaptık diyelim. Ana pano ile tali pano arasındaki topraklama kablosunu ne seçmek lazım sizce?

Teşekkür ederim.

Ali Rıza Bey
Topraklama kablo kesitinde en önemli etken-TT sistemde-toprak direncidir.Bilindiği üzere trafolar yıldız noktasından 50mm2lik kablo ile irtibatlandırılmaktadır.Tedaş kabülleri dahil tüm uygulamalar bu şekildedir.Eğer çok düşük toprak dirençleri dolayısıyla aşırı bir kısa devre akımı bekleniyorsa direnç üzerinden topraklama yapılmaktadır.Bu durumda dahi kesit 50mm2 dir.
kısa devre hangi noktada olursa olsun; akım gerilim ve toprak direnci ile ilintilidir. 240mm2 lik bir kablo ile beslenen bir alıcının kısa devre akımı her halûkârda 50mm2lik kablo ile yıldız noktasına ulaşacağına göre alıcı tarafında daha büyük kesitli topraklama kablosu kullanmak gereksizdir.