Jeneratör çalışırken kompanzasyon sistemi çalışmalı mı?

[CEVDET ÇALIK]

 

[servetd]

bu bilgi çoğunluğu doğru olmakla beraber daha bir sürü daha teferruat var her şey tamam ama voltaj kısmı eskide kaldı eskiden reostalarla yada ilkel avrlerle regulasyon yapıyorduk..
o zaman true rms cihazlar ve ölçümler yapamıyorduk ilkel jeneratör kartları vardı . onlar genlik ölçerdi ve genlik ölçerek voltaj ayarlaması yapardık dolayısıyla kompanzasyon bozardı şimdi lerde artık dijital avrler ve true rms çalışan avrler var . bunlarda her hangi bir sıkıntı yok . artı yeni nesil kompanzasyon sistemlerindeki rölelerde jeneratör girişi var ondan kullanıldığı zaman jeneratöre göre kompanzasyon yapılabilir .. her ne koşulda olursa olsun reaktif yük bizim hazzettiğimiz bir olay değil ..

şimdi normalde biz müşterinin yük durumunu bilmediğimiz için etikete 0.8 basıyoruz aslında 1 dir jeneratörün cos fisi . bu şu anlama geliyor 1000 kva bir jeneratör almışsanız bizden bundan 800 kw endüktif yükte 600kvar reaktif yükte 1000 kva omik yükte dayanabilir anlamı taşır . ama bu kullanabilirsiniz anlamına gelmiyor .. amacımız pf 1e yakın tutmak eğer pf 0.85 üzerinde kalıyorsa bir sıkıntı olmaz ama altına düştüğünde cos fi ile arasındaki ilişki devrenin verimsizleşmesine sebebiyet verir .
bilmeyen arkadaşlar için söylüyorum bazıları yazmış internette çizmiş pf ile cos fi aynı şey deye alakası yoktur ikisi çok çok farklı şeylerdir her hangi bir harmonik bozulma olmayan devrelerde bunlar genelde bir birine yakın çıkar ama devre çok kalabalık aşırı bozulmalar oluyorsa ki bunlar genelde 3 .5.7. harmoniklerdir çünki sıradan tüketicilerin ürettiği harmonikler bunlardır genelde nötrden fazla akım çekilmesi gibi sonuçlara yol açarlar bu durumda pf faktör ile cos fi birbirinden farklılık gösterir .. bizim dalga formumuz sinüsolarak değişmediği sürece sıkıntı yok . ama dalga formu bozulduğu zaman illaki bunu toplamak gerekir ..
aslında konuyu şöle özetlememiz gerekir jeneratörü standby kullananlar için bupekte önemli bir şey değildir kompanzasyonu çıkarabilirler bir sıkıntısı olmaz kırk yılın başında elektrik 20 dakka kesilecek devreye girecek bilmem ne pekte hesaplamaya kıymeti yok tabi çok aşırı olmadığı sürece ve tesiste motorları yok ise .
ama jeneratör continus yada prime kullanılıyorsa elbetteki temiz ve verimli enerji kullanmak daha iyidir .. bu alternatörün ömrünü uzatır .. çünki reaktif enerji kullanıldığında alternatörde demir ve bakır kayıpları artar .
normal kullanımda cos fi 0.85 üzerinde bir alternatörün kayıplarla çalışabileceği satt 50.000 dir o saattten sonra her an gidebilir bu alternatörde reaktif yük çok çekilirse bu alternatörüm ömrünü %30 oranında azaltır ..
tabi üzerine basa basa söylüyorum bunlar stand by yani jeneratörü yedek kullanan yılda 3 saat beş saat kullananlar için değerlendirilecek yada göz önüne alınacak hesaplar değildir . ama gemide iseniz yada sürekli jeneratörle çalışıyorsanız bu söylediğim şeylerin hayati ehemmiyeti vardır .

yan ne bilim öle acaip işler basitte anlatamaya çalışıyorum olmuyorteferruat girsem kimse anlamayacak öle işte

birde reaktif güç üretmek konusu başlı başına başka bir tartışmanın konusu çok karmaşık bişi . onuda konuşmayalım konu karışmasın .

 

[has_artvin_li ( TA3TCM )]

Ekli dosyayı görüntüle 114038
Ekli dosyayı görüntüle 114039

. takip

 

[servetd]

?

. takip

?

 

[fahri yetiş]

2001 yılında,160 - 1000 kva arasında 20-25 adet Aksa Jeneratör bulunan tesislerde yaptığım , hedef Cosq = 1 kompanzasyon tesisleri halen sorunsuz çalışıyor.Ben yaptım,oldu

 

[has_artvin_li ( TA3TCM )]

?

?

Güzel bir konu. Uygulama yaparken jeneratör devreye girince kompanzasyon sistemini devre dışı bırakıyorum. konuyu görüp okumaya zamanım olmadığı ve devamını da merak ettiğim için konuda değişiklik olunca bildiri gelsin diye konuyu takip etme amaçlı takip yazdım.

 

[servetd]

devre dışı bırakmana gerek yok rölende jeneratör girişleri var oraya jeneratörden 220 veriyorsun ha sendeki kontaklıdır bilmiyorum ozaman kontak verirsin ... röle halleder gerisini . burdaki maksat sisteme kaliteli enerji gitmesi.

 

[Under Ground]

@servetd hocam şu dokümanı da bir yorumlarmısın ?

 

[servetd]

Abi eski kafalıların yazdığı yazı ne deyem şimdi. avr neden sapıtıyor yanıyor ?
çünki eski avrlerde bobinli mobinli genlik ölçen avrlerdi genlik bozulunca yada harmonik olunca eğri bozuluyordu bozulunca sapıtıyordu ..
bu durum eskiden upslerde vardı opslerin ıgbtleri tetiklemeye başlayınca sinüsün tepe değeri çöküyordu tepesinde kırılma olunca avr genliği algılayamıyor genliği ölçemiyor haliyle voltajı sıfır zannedip basıyordu ..
normal bir avr 1000 kvya kadar 7 amper uyartım ikazı verir .. bu nedenle upsin 1.5 katı jeneratör verme geleneği burdan gelir ...
aynı durum metal halide lambaların çok olduğu sistemlerde görünür bu lambalar ateşemeye başladıkları zaman ateşleme bobinlerinin oluşturduğu harmonikler gene sinüs formunun bozulmasına yol açar bu bozulmalarda genlik ölçen avrler sapıtırlar .. ama true rms çalışan bir avr bu duruma düşmez .
şimdi true rms dediğimiz olay herhangi bir elektrik dalga boyunun efektif değerini ölçebilen cihazlardır. eski voltmetreler sinüsü tepeden tepeden teğeye ölçerler ..

bu tip durumlarda sinüs formunu korumak için biz omik direç giriyoruz. sobaydı reziztanstı vs derdimiz sinüsü ayakya tutmak ..
şimdi ben kompanzasyonun para kısmından ceza kısmından zerre anlamam bilmem .. benim istediğim arkadaş benim alternatörümü yormayın sistemimi bozmayın . kompanzasyon para için yapılan bir şey değil burdaki amaç sistemin verimli efektif minumum kayıpla çalışmasıdır ..
şimdi biz küçük tip barajlarda yada buyuk barajlarda enerji basmaya başladığımız zaman kullanımın pik saatlerde tedaş bizim sisteme reaktif basmamızı ister .. bu bir kabustur bizim için .. çünki voltajı yükseltmemiz gerekir bizde sistemin voltajını dengeleyebilmek için voltajı yükseltiriz .. haliyle bu sistemi dengede kararlı tutmak için yapılır . biz tüm enterkonnektenin voltajını yükseltemeyiz ama bizim yükselttiğimiz voltaj reaktif akım olarak şebekeyi ayakyta tutmaya sağlar . ama bu arada alternatörlerimiz deli gibi ısınır rulmanlardaki gresler erir . bunu neden yaparız çünki kompanzasyon yapmayan hıyarlar güç katsayısını düşürüler buda tüm sistemde strese sebebiyet verir . enerji nakil hatlarımız ısınır . zaten nakil hattımız borumbok ..

şimdi bu noktadan hareketle şöle düşünelim 1000 kva bir jeneratörümüz var bir fabrikayı beslememeiz gerekiyor bununla peki bizim cos fi 1 e yakın tutma imkanımız var iken neden 0 6 larda 0 7 lerde çalışalım motorlarımızı neden yoralım alternatörümüzü neden yoralım kabloları neden yoralım ?
şimdi kapasitif te bir nevi reaktif akım değilmi fakat eğrisi vektörel olarak endiüktif reaktif akımın tam tersi değilmi .. şimdi ona kapasitif demek doğrumu yanlışmı tabir doğrumu bilmiyorum o tartışılacak çok derin mevzu ama ben hep cos fi 1 de çalışmak isterim . neden 0.6 da çalışayım ? cod fi 1 de kalmak hiç kimseye hiç bir zarar vermez.. tabi 95 90 lara düşsede sıkıntı değil ama düştümü azda olsa yapsan zarar gelmez ..

şimdi kapasitif yükümüz varsa gibi bir ibare kullanmışta bizizm de kapasitif yükümüzün olması için data center gibi bişi olmalı 3 tane beştane radyodan bilgisyarın içerindeki kondansatörden öle kapasitif yük olmaz . kondansatör koyma mantığımız bizim kapasitif yükler şebekeden aktif güç çekerler ama kendileri reaktif güç üretirler reaktif ürettikleri gücü de biz motorlarda sistemin iyileştirlmesinde kullanırız ..
bütün mesele sinüsü iyi anlayıp kavramakta

 

[dupisk]

profesyonel bir kompanzasyon yapılmış ise hiç bişi olmaz profesyonelden kastım harmonik filtre +kompanzazyon kontaktörü+deşarj ünitesi kullanılmış ise bişi olmaz
hele hele röle tristör tetiklemeli ise tadından yenmez tabiki kontaktörlerde tristöre uygun olacak