Harmonik distorsiyonu

kirnic

Üye
Katılım
2 Nis 2009
Mesajlar
6
Puanları
1
İyi günler,
Bildiğiniz üzere akım harmonikleri, trafolar üzerindeki bakır kayıplarında değişikliğe sebep oluyor. Fakat bunu hesaplayabilmek için, lazım olan bileşenin (mesela 3. ve 5. bileşen) distorsiyonunu (harmonikli akım bileşenin temel bileşene olan oranını) yüzde olarak bilmemiz gerekiyor. Bunun için yapılmış belli bir ölçüm varmı yada trafo için belirli değerler var mı?
Yardımcı olabilirseniz sevinirim.
Teşekkürler...
 
Otomatik sigorta bulunduğu devreyi yüksek akım ve kısa devre akımlarından koruyan bir anahtarlama elamanıdır.
Topraklama ölçümü ister endüstriyel bir tesis ister bir ofis binası olsun her işletme için kritik bir öneme sahiptir.
İyi günler,
Bildiğiniz üzere akım harmonikleri, trafolar üzerindeki bakır kayıplarında değişikliğe sebep oluyor. Fakat bunu hesaplayabilmek için, lazım olan bileşenin (mesela 3. ve 5. bileşen) distorsiyonunu (harmonikli akım bileşenin temel bileşene olan oranını) yüzde olarak bilmemiz gerekiyor. Bunun için yapılmış belli bir ölçüm varmı yada trafo için belirli değerler var mı?
Yardımcı olabilirseniz sevinirim.
Teşekkürler...
https://www.kontrolkalemi.com/forum/kompanzasyon/25-entes-harmon304k-anal304z214r.html
Enerji analizöründe akımdaki ve gerilimdeki ve toplam harmonik distorsiyonu görmen mümkün. Transformatörlerde harmonik kaynak olup bir tesiste harmoniği oluşturan yükler anahtarlama devreli yüklerdir UPS,güç kaynakları,softstarterler,inverterler...
 
Değişik güçteki trofolar için veya tek bir trafo için belirli harmonik bileşenlerdeki (mesela 3. ve 5. bileşen) ölçülmüş yani sayısal olarak belirli harmonik distorsiyonunun olup olmadığını sormak istemiştim. Örneğin bizim elimizde 1600 kVA lık bir trafo var. Bu trafonun normal dengeli yüklenmede ve akım sinüsodial olduğunu düşündüğümüzde bakır kaybı ise 16.5 kW tır. Aynı trafo yine dengeli bir şekilde yüklendiğini varsayalım fakat bu sefer akımda harmonik olsun. Bu durumda biz 3. harmonik bileşen için harmonik distorsiyonu %10 olarak kabul edip heseaplarsak;
3. harmonik için bakır kaybı= 16.5*(0.10)^2= 0.165 kW olarak bulunur.
Benim sormak istediğim bu %10 dediğim değer için, ölçülmüş veya belirli bir değerin olup olmadığı..
Teşekkürler..
 
Değişik güçteki trofolar için veya tek bir trafo için belirli harmonik bileşenlerdeki (mesela 3. ve 5. bileşen) ölçülmüş yani sayısal olarak belirli harmonik distorsiyonunun olup olmadığını sormak istemiştim. Örneğin bizim elimizde 1600 kVA lık bir trafo var. Bu trafonun normal dengeli yüklenmede ve akım sinüsodial olduğunu düşündüğümüzde bakır kaybı ise 16.5 kW tır. Aynı trafo yine dengeli bir şekilde yüklendiğini varsayalım fakat bu sefer akımda harmonik olsun. Bu durumda biz 3. harmonik bileşen için harmonik distorsiyonu %10 olarak kabul edip heseaplarsak;
3. harmonik için bakır kaybı= 16.5*(0.10)^2= 0.165 kW olarak bulunur.
Benim sormak istediğim bu %10 dediğim değer için, ölçülmüş veya belirli bir değerin olup olmadığı..
Teşekkürler..

Sistemde harmonik oluşturan birçok yük vardır harmonik distorsiyon kalem kağıtla hesaplanmaz ölçüm değeridir.
 
https://www.kontrolkalemi.com/forum/kompanzasyon/25-entes-harmon304k-anal304z214r.html
Enerji analizöründe akımdaki ve gerilimdeki ve toplam harmonik distorsiyonu görmen mümkün. Transformatörlerde harmonik kaynak olup bir tesiste harmoniği oluşturan yükler anahtarlama devreli yüklerdir UPS,güç kaynakları,softstarterler,inverterler...

Harmonik kaynaklarına ben den de ek:
İndüksiyon ve Ark ocakları, Elektronik balastlı floresan lambalar. Gibi
 
hepinize çok teşekkür ederm. Fakat ben harmonik oluşturan kaynakları sormuyorum. Lineer yükleri beslemek üzere imal edilmiş bir transformatörün harmonikli akım çeken bir nonlineer yükü beslemesi halinde harmonikler sebebiyle transformatörün kayıpları artar ve transformatör aşırı ısınır. tmm buna bir itirazım yok zaten. fakat transformatörün de bir harmonik kaynağı olduğu bilindiğine göre ve IEEE standartları transformatör tarafından nakledilen yük akımındaki harmoniklerde bir sınırlama önermekte olduğuna göre belirli bir değerin olması gereklidir bence. Bu standart da transformatörün kararlı durumda dayanabileceği maksimum aşırı gerilimin etkin değerini vermektedir. Transformatör kayıplarına, frekansa bağlı harmonik gerilimlerin ve harmonik akımların her ikisinin neden olduğuna dikkat edilmelidir. Kayıplar artan frekansla artar ve bunun sonucunda yüksek frekanslı harmonik bileşenler, transformatörün ısınmasına neden olan daha düşük frekanslı harmonik bileşenlerden daha önemli olabilmektedir. Transformatör ve generatörler, aşırı ısınmadan dolayı anma değerlerinin %70'ine ulaştıklarında devre dışı kalabilirler.
bu değer hakkında bilgisi olan var mı onu soruyorum..
eğer harmonik hakkında sadece genel bilgiye sahipseniz, lütfen sadece ölçülür kalem kağıtla hesaplanmaz diyerek lafı kestirip atmayınız.
teşekkürler...
 
hepinize çok teşekkür ederm. Fakat ben harmonik oluşturan kaynakları sormuyorum. Lineer yükleri beslemek üzere imal edilmiş bir transformatörün harmonikli akım çeken bir nonlineer yükü beslemesi halinde harmonikler sebebiyle transformatörün kayıpları artar ve transformatör aşırı ısınır. tmm buna bir itirazım yok zaten. fakat transformatörün de bir harmonik kaynağı olduğu bilindiğine göre ve IEEE standartları transformatör tarafından nakledilen yük akımındaki harmoniklerde bir sınırlama önermekte olduğuna göre belirli bir değerin olması gereklidir bence. Bu standart da transformatörün kararlı durumda dayanabileceği maksimum aşırı gerilimin etkin değerini vermektedir. Transformatör kayıplarına, frekansa bağlı harmonik gerilimlerin ve harmonik akımların her ikisinin neden olduğuna dikkat edilmelidir. Kayıplar artan frekansla artar ve bunun sonucunda yüksek frekanslı harmonik bileşenler, transformatörün ısınmasına neden olan daha düşük frekanslı harmonik bileşenlerden daha önemli olabilmektedir. Transformatör ve generatörler, aşırı ısınmadan dolayı anma değerlerinin %70'ine ulaştıklarında devre dışı kalabilirler.
bu değer hakkında bilgisi olan var mı onu soruyorum..
eğer harmonik hakkında sadece genel bilgiye sahipseniz, lütfen sadece ölçülür kalem kağıtla hesaplanmaz diyerek lafı kestirip atmayınız.
teşekkürler...

Bunun kağıt kalemle hesaplamayacağını bilmek için bu konuda uzman olmaya gerek yoktur. Harmonik üreten yükler şebekede üst üste binerek çok farklı bir sinüs formu oluşturmasına sebep olurlar bunlara Şebeke geriliminin distorsiyonuda eklenir bileşen çok olduğu için toplamdaki akım ve gerilim distorsiyon değerleri anlık olarak çok farklılıklar gösterir dolayısıyla kağıt kalemle hesaplanması mümkün değildir.
Hesap bağlamında harmonik üreten yüklerin toplam görünür yüke oranı değeri vardır Gh/Sn bu değer %25 üzeri ise sistemde harmonik filtre kullanılması gerekir.
Uluslararası standartlara göre THD sınırı gerilim için %3 akım için %5'dir.
 
Sayın kirnic,

Eğer yanlış anlamadıysam, harmonik akımlar geçiren bir trafonun anma değerinden daha düşük bir değerde yüklenmesi gerektiğini ve elimizde eğer harmonik akım değerleri mevcut ise ne kadardan fazla yüklemememiz gerektiğini nasıl hesaplayabileceğimizi sormuşsunuz. Ben bu konuda nacizane bilgilerimi paylaşmak isterim. IEEE C57-110 standardına göre bu hesaplama tanımlanmıştır. Bu hesabın nasıl yapılacağını bir örnekle anlatmaya çalıştım. Ekte gönderiyorum. Umarım sorunuzu doğru anlamış ve yardımcı olabilmişimdir.

Saygılarımla,
 

Ekli dosyalar

  • IEEE C57.pdf
    49.9 KB · Görüntüleme: 194
Çekilen akımın yönü trafodan yüke doğru, harmonik akımların yönü ise yükten trafoya doğru. Dolayısıyla 3 faz 50hz 1000A yük bağlı olan bir trafo eğer bilgisayar tipi bir yüke bağlıysa oldukça zorlanacaktır. Zira tek fazlı PC yüklerinde örneğin %50 oranında 3. harmonik olabilir ve trafoya doğru faz başına 500A'lik bir geri dönüş olacaktır. 3.harmonik ve katları nötr'de birleşerek 1500A gibi bir akımın toprağa akmasına yol açar. Tabi buda toprak dirençi, trafo Xd" ve kabloların xd" dirençlerinden dolayı 150Hzde bir gerilim oluşmasına neden olur. Buda bu trafoya bağlı tüm yüklerin gerilim distrosiyonunun artmasına yol açar.

Harmoniklerin diğer neden olduğu etkide ısınmadır. Yüksek frekanslı harmonikli yükler geçtikleri kabloların kesitlerinin dış yüzeyini kullanırlar ve kabloların ısınmasına ve dolayısıyla kayıplara neden olurlar. Harmoniksiz bir yük besleyen bir trafoyu %100 oranında yükleyebilirken , harmonikli yük değerlerini besleyen trafoyu harmoniklerden dolayı tam olarak yüklenemez. Bu durum generatör içinde geçerlidir.

Sadece belli bir cihazı veya sistemi besleyecek bir trafo için ancak harmonik % değerleri verilebilir. Zira her yükün üreteceği harmonik miktarı değişiktir ve bunlar denizdeki dalga gibi birbirlerini aynı hat üzerinde arttırıp azaltabilirler.

Trafolar demir ve bakır kayıplarını dolayısıyla simülasyonlar ile veya gerçek ölçümlemeler ile yapmak gerekecektir. Veya trafoya bağlı olacak yüklerin herbirisinin harmonik karakteristiklerini çıkarmak ve toplamı hesaplayarak trafoda ne gibi kayıplara yol açacağını hesaplamak.

Tesis içerisindeki harmoniklerden dolayı oluşan kayıpları önceden kestirebilmek biraz zor ancak mümküdür. Sonradan tesisteki kayıpları hesaplamak içinse tesiste ayrıntılı bir çalışma yapmak veya Enerji Otomasyonu hassasiyeti yüksek cihazlar ile yapmak gerekecektir. Enerji Otomasyonunda kullanılacak cihazların True RMS olması ayrıca önemli.

Enerji Otomasyonda Amerikan Menşeili Electro Industries firmasının 0.2 hassasiyetli Shark 100 serileri yüklerde , ana baralarda ise 0.04 hassasiyetli 127.dereceye kadar harmonik ölçen Nexus serileri kullanılabilir. Bir Scada yazılımı ile anlık, günlük, haftalık kayıplar elde edilebileceği gibi kompanzasyon sistemleri, enerji sayacı vs gibi sistemler kontrol edilebilir ve gerekli tasarruf tedbirleri alınabilir.
 

Yeni mesajlar

Forum istatistikleri

Konular
127,966
Mesajlar
913,956
Kullanıcılar
449,611
Son üye
ramazansanli@

Yeni konular

Geri
Üst