Güneş Gözeleri – Fotovoltaik Sistemler
Fotovoltaik etkiye dayalı güneş gözesi (Güneş Pili) teknolojisi tarih içinde aşağıdaki şekilde gelişmiştir. İlloughby Smith’in selenyumun fotovoltaik etkisini bulmasını (1873) Adams ve Day’ın katı selenyum fotovoltaik etkisini bulması (1876) takip etmiştir. 1883 yılına gelindiğinde Amerikalı kâşif Charles Fritts, selenyum tabakalardan yapılmış ilk güneş gözesini tanımlamıştır. 1950’li yıllara gelinceye kadar çeşitli deneylerle fotovoltaik etkilerin kanıtlanmasına ve rapor edilmesine devam edilmiştir. 1951 yılında Germanyumdan elde edilmiş tek kristalli bir yapı imal edilmiştir. 1954 yılında Kadminyumun fotovoltaik etkisi rapor edilirken aynı yıl Bell laboratuarı araştırmacılardan Pearson, Chapin ve Fuller ilk kez %4,5 verimle çalışan silikon güneş gözesini imal ettiklerini duyurmuşlardır. Aynı yıl Western elektrik fotovoltaik teknolojilerin lisansını satmaya başlamıştır. 1957, 1958, 1959 ve 1960’lı yıllara gelindiğinde ise Hoffman elektronik sırasıyla %8, %9, %10 ve %14 verimli güneş pillerini imal ettiğini duyurmuştur . 2000’li yıllara gelindiğinde ise Almanya’da 100.000 çatının güneş pilleri ile kaplanması için çalışma başlatılmıştır. Aynı dönemlerde Japonya’da 10.000 çatı programı başlatılmıştır. 2004 yılında, Almanya’nın Neustodt kentinde 2 MW kurulu güce sahip güneş fotovoltaik güç tesisi şebekeye bağlanmıştır. 2004 yılının sonuna gelindiğinde Almanya’da güneş gözesi toplam kurulu gücü yaklaşık 53 MW olmuştur. Aynı yıl içinde Dünya Bankası 29 ülkede 30’dan fazla projeye destek vermek için bir fon açmıştır. 2004 yılı eylül ayında ise Türkiye Büyük Millet Meclisi yeni bir yenilenebilir enerji yasasını çıkarmıştır. Bu yasa gelecek 5 yıllık dönemde 4-5 MW’lık bir yenilenebilir enerji kurulumunu desteklemektedir.
Ülkemizde çoğunluğu Orman Bakanlığı Orman Gözetleme Kuleleri, Türk Telekom, deniz fenerleri ve otoyol aydınlatmasında , Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Muğla Üniversitesi, Ege Üniversitesi gibi kamu kuruluşlarında olmak üzere küçük güçlerin karşılanması ve araştırma amaçlı kullanılan güneş gözesi kurulu gücü 1 MW’ a ulaşmıştır .
Güneş pillerine ait uygulama alanlarından bazıları; Çiftlik, dağ evleri, yazlıklar , Küçük ve orta ölçekli işletmeler, Elektriği olmayan şehre uzak köyler, Su kalitesi ve çevresel data izleyicilerin enerji ihtiyacının karşılanması, Acil iletişim sistemleri, Otoyol ışıklandırılması, Sulama ve pompa sistemleri, bahçe, sokak ve reklam panoları aydınlatılması, telekomünikasyon sistemleri, TV ve radyo sistemlerinin elektrik ihtiyacı’dır.
Fotovoltaik Panel Verimi
Bu yeni yüksek verimli hücre tipleri ile bir ailenin yıllık enerji ihtiyacını karşılamak için gerekli olan fotovoltaik panelgereksinimi 4.8 m² ye düştü. Micro- and Nanotechnology Research Group tarafından geliştirilen hücrelerde çoğu güneş hücreleri için ortalama değer olan %15 veriminin üzerine çıkılmıştır. Özellikle gelen güneş ışığının elektrik gücüne çevrilme oranı olan dönüştürme verimi %20.5 değerinin üzerine çıkmıştır. Bunun anlamı enerji üretmek için gerekli olan alanın %30 oranında azaltılması demektir. Örneğin, bu yeni hücre tipinin yüksek verimi sebebiyle sadece 4.8 m² fotovoltaik panel alanı bir ailenin enerji ihtiyacını (günlük 4 kWh) karşılamak için yeterlidir. Geleneksel panellerde ise bu değer yaklaşık olarak 6.5 m² dir.
Güneş Enerjisi Sanayide de Kullanılabilecek
Pamukkale Üniversitesi bünyesindeki Teknokent’teki uluslararası ARGE kuruluşu Emma Alternatif Enerji Sistemleri‘nin Genel Müdürü Ahmet Aydınlı, güneş enerjisinden sanayide de faydalanmak amacıyla yürüttükleri çalışmaların başarıyla sonuçlandığını kaydetti. Aydınlı, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, amaçlarının güneş enerjisinden daha fazla yararlanarak, ülkenin kaynaklarına katkıda bulunmak, elektrik enerjisinden tasarruf ederek kamu ve özel kuruluşların giderlerini azaltmak olduğunu söyledi.
Emma Alternatif Enerji Sistemleri’nin, 6 yıl önce Bangkok’ta ARGE projesi olarak başladığını ifade eden Aydınlı, şöyle konuştu:
“Bugüne kadar güneşin elektrik gücü olan fotovoltaik enerjiden monofaze elektrik üretilmişti. Ama biz onu sanayide kullanılabilmek için trifaze elektrik üretmeye gayret ettik. Türk ve Japon mühendislerinin işbirliği içerisinde yapılan bu ARGE çalışması 6 yıl sonra başarıyla sonuçlandı. Şimdi patentin Türkiye’den çıkarılması amacıyla projemizi Türkiye’ye taşıdık. Pamukkale Üniversitesi Teknokent’i bizi davet etti. Projemizi sunduk, kabul etiler. Çalışmalarımız Paü Teknokent’te devam ediyor. Buradaki ARGE tesisimizde ilk yaptığımız prototipleri sunuyoruz. Bundan da gurur duyuyoruz. Çünkü bunun Türk Patent Enstitüsüne başvurusu yapıldı. Dünyaya Türkiye’nin patenti olarak sunmak istiyoruz.”
UÇAKLARDA, GEMİLERDE KULLANILABİLECEK
ARGE projelerinin sunum merkezinde elektrik motorlarının çalışması, 160-170 dereceye kadar buhar elde edilmesi ve tarımsal sulama motorlarının fotovoltaik enerji ile çalışmasını başarıyla tamamladıklarını ve bir tekstil makinesini çalıştırdıklarını anlatan Aydınlı, şöyle devam etti:
“Sayın Başbakanımız da sık sık ‘kendi patentimizi kendimiz dünyaya sunmalıyız, yerli otomobil, yerli uçak’ derken biz yerli enerji, yani güneş enerjisinin trifaze elektriğe dönüştürülmesi patentini de dünyaya Türkiye’den sunmak istedik. O yüzden çalışmayı Japon-Türk mühendislerinin ARGE çalışmasını Bangkok’tan Türkiye’ye taşıdık. Sistem elektrik enerjisinin kullanıldığı her yerde, gemilerde, uçaklarda dahi kullanılabilecek.
Elektrikli otomobillerin hızlı şarj istasyonlarının kurulum çalışmalarını hazırlıyoruz. Elektrikli otomobil motoru yapıldı ama belli bir kilometreden sonra akünün doldurulması gerekiyor. İşte bunun hızlı dolumunun yapılabilmesi için, elektrik enerjisi kullanmadan dağ başlarında, çöllerde, uzak yerlerde elektrik hattının olmadığı yerlerde biz çözüm olarak kendi teknolojimizi sunuyoruz. Hem bedava bir enerji, hem de çok hızlı bir dolum sağlıyor.”
Batı Akdeniz İçin Güneş Enerjisinden Elektrik Üretim Santralleri
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın güneş enerjisi yatırımlarının yapılacağı bölgeler ile şehirleri belirledi ve izin verilen 38 il içindeki Antalya’ya 58, Burdur’a 26, Isparta’ya da 18 megavat olmak üzere Batı Akdeniz’e toplam 102 MW’lık dilim ayrıldı. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) Genel Sekreteri Tuncay ENGİN, Antalya, Burdur ve Isparta’daki yatırım destek ofislerindeki uzman ekiplerinin (YDO) yerli ve yabancı yatırımcılara Milli Emlak ile Orman Bölge Müdürlükleri işbirliği içinde alternatif yatırım arazisi bulma konularında çalışmalarının sürdüğünü belirtti. ENGİN, “Yerli ve yabancı yatırımcılara başta uygun arazi bulunması olmak üzere yapacakları yatırımın her aşamasında bürokratik işlemlerini hızlandırmak üzere Antalya, Burdur ve Isparta Yatırım Destek Ofislerimize bekliyoruz” dedi.
Yerli ve yabancı yatırımcıların heyecanla beklediği Türkiye güneş enerjisi yatırım haritası ve elektrik bağlantı noktaları netleşti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın belirlediği güneş enerjisi yatırımlarının yapılacağı bölgeleri ve şehirleri belirleyerek yatırımcıların bilgisine sundu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da, yerli ve yabancı yatırımcılar açısından önemli sürecin başladığını bildirdi.
Yeni hazırlanan ve yayınlanan haritaya göre güneş enerjisinden elektrik üretmek için sadece 38 il için izin çıktı. En yüksek kapasite 92 megavat (MW) ile Konya’ya verilirken Antalya’ya 58, Burdur’a 26, Isparta’ya da 18 megavat olmak üzere toplam 102 MW’lık dilim ayrıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda ‘Bölge ve trafo merkezi bazında güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi bağlanabilir kapasiteleri’ başlığıyla yapılan açıklamada; trafo merkezleri şöyle belirtildi:
Antalya’da Akorsan, Finike, Kaş, Kemer, Korkuteli, Serbest Bölge, Akseki, Alanya 1, Alanya 2, Alara, Gazipaşa, Gündoğdu, Serik ve Varsak, Burdur’da Bucak, Burdur ve Tefenni, Isparta’da ise Barla, Eğirdir, Isparta, Keçiborlu, Kovada 2, Kuleönü ve Şarkikaraağaç.
Burdur iline Güneş Elektrik Santral Tarlası
Geçtiğimiz günlerde Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu üyeleri tarafından resmi açılışı gerçekleştirilen Burdur Yatırım Destek Ofisi, Almanya menşeili yenilenebilir enerji alanında faaliyet gösteren bir firmaya Burdur’a yapılması düşünülen yatırımla ilgili teknik destek sağladı. Kütahya’da Türkiye’nin ilk tamamı yerli fotovoltaik üretim fabrikasını kurmakta olan AYT Grup Enerji A.Ş Burdur ilinde Güneş Elektrik Santral Tarlası, Tarım ve Arkeoloji alanlarında Güneş Enerji ağırlıklı sosyal projeler üzerinde çalışmalara başladı. 1500 dönüm arazi üzerine yapılacak olan Güneş Tarlası, ilk etapda yaklaşık 40 megawatt kapasiteli olup yıllık 66 GW elektrik üretilmesi beklenmekte.
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı ve Burdur Valiliği işbirliğinde AYT Grup Enerji A.Ş yetkilileri 18.10.2010 tarihinde Burdur’a geldi. Firmanın ortaklarından C.Tolga GÜNDÜZ, Anastasios FORTOMARİS, Dietmar SCHRÖDER ve bölge koordinatörü ve aynı zamanda Burdur’lu olan Hasan YİĞİT ile Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Burdur Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Mehmet CANDAN, Isparta Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Ali Galip BİLGİLİ Burdur Defterdarı Ramazan TAŞALTIN, Belde Belediye Başkanı Ali ERDOĞAN, Tarım İl Müdürü Kadir GÜVEN, İl Çevre ve Orman Müdürü Salim ÖZDEMİR, , Süleyman Demirel Üniversitesi Yenilenebilir Enerji Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde öğretim üyeleri yatırım yapılması planlanan araziyi yerinde gördüler ve yatırımcı ile birlikte incelemelerde bulundular.
Güneş Enerjisi İle Kendi Elektriğini Kendisi Üretiyor
ISPARTA (CİHAN)- Isparta’nın Senirkent ilçesinde, Eyüp Tortop isimli vatandaş bahçesinde bulunan evinin damına yerleştirdiği sistemle elektrik üretiyor. Eyüp Tortop, “Bu sistemle 4 lamba, bir TV, bir de buzdolabını çalıştırıyorum. Üç adet 50′lik paneli, binlik invantörü, iki de 80 amperlik aküsü var. Sistem 50 yıl garantili. Sistemin yeterli elektriği üretebilmesi için 3 saat güneş görmesi yeterli.” dedi.
Tortop, elde ettiği enerji ile buzdolabının 24 saat çalıştığını ifade etti. Lambaları geceleri kullandıklarını, TV’yi de lüzum ettikçe seyrettiklerini belirten Tortop, “Daha önce jeneratörle bu eksikliği gideriyordum. O da masraflı oluyor ve bazen de arıza yaparak bizi karanlıkta bırakıyordu. Jeneratörü almadan önce şehir şebekesinden yararlanmak istedim.
TEK‘in yaptığı hesaba göre yeraltına döşenecek kablo, saat ve abone ücreti için bana 5 bin TL masraf çıkarıldı. Halbuki güneş enerjisi sitemini 2 bin 500 TL’ye kurdurdum. Ürettiğim elektriği de aldığım akülerde depolayabiliyorum. Ben çok memnunum ve bağında, bahçesinde evi olan herkese tavsiye ederim.” şeklinde konuştu.
Şanlıurfa’nın, Yenilenebilir Enerji Potansiyelinin Avantaja Çevrilmesi Gerekiyor
Yenilenebilir enerji kaynakların en önemlilerinden biri olan güneş enerjisi için, Fotovoltaik Güneş Enerjisi Santrali kuran ve bu sektörde dünyanın en büyük firmalarından biri olan Alman Conecon firması, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) Başkanı E.Sabri Ertekin’i makamında ziyaret ederek Şanlıurfa’da yatırım ve işbirliği kurma bazında görüş alışverişinde bulundu.
Fotovoltaik Güneş Enerjisi Santrali kuran önde gelen firmalardan biri olan Alman Conecon firması, yatırım analizleri yapmak ve işbirliğinde bulunabileceği firmalar hakkında bilgi toplamak amacıyla geldiği Şanlıurfa’da Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı E. Sabri Ertekin’i makamında ziyaret etti.
Karacadağ Kalkınma Ajansının ve Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası organizesiyle ilimize gelen firma yetkilileri, Şanlıurfa’nın güneş enerjisi potansiyeli ve yatırım için alt yapı çalışmaları hakkında Başkan E.Sabri Ertekin’den bilgi aldı. Gerçekleşen ziyarete, Mükerrem Örnek, Dirk Borkowsky, Soner Yüzüok, Halil Örnek ve Karacadağ Kalkınma Ajansı’ndan Uzman E.Uğur Divitçi katıldı.
Alıntıdır.Kaynak:
Güneş Gözesi | Güneş Pili
