Enerji Üretiminde Çığır Açan Buluş

[ahmetarc]

Geliştirilen yeni sistem sayesinde hidroelektrik santrallerin enerji üretme kapasitesi %30-35 artırılabilecek. Sistem hayata geçirildiğinde, ülkemiz enerji üretimine katkısı yapımı sürekli gündemde olan nükleer santral kadar olacak.


Fırat Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Elemanı Dr. M. Cihat Tuna, `Geri Dönüşümlü Hidroelektrik Santral` isimli buluşunun uluslar arası patent işlemlerinin TÜBİTAK`ın teşvikiyle devam ettiğini ve bu buluşun hidroelektrik santraller için devrim niteliğinde olduğunu söyledi.

Sistem sayesinde depolamalı olmayan hidroelektrik tesislere pik güç faydası kazandırılmasının yanı sıra ülkemiz hidroelektrik birincil enerji üretimi neredeyse iki katı çıkarılmış oluyor. Böylelikle güvenilir enerji üretim miktarı artırılan ülkemizin, hem elektrik arz güvenliği hem de enerji projeksiyonundaki negatif görünümü önemli ölçüde düzeltilmiş oluyor. Enerji kaynaklarımızın daha verimli ve proaktif olarak kullanılması da projenin önemli bir diğer avantajı olarak ön plana çıkıyor.

NÜKLEER SANTRAL KADAR GÜÇ
Ekonomik olarak yapılabilir Hidroelektrik kurulu gücümüzün 35-40 bin megavat civarında olduğu Türkiye`de, sistemin hayata geçirilmesiyle 5-6 bin megavat firm güç takviyesi mümkün olabilecek. Uzmanlar, bu rakamın yapılması düşünülen nükleer santralin gücüne neredeyse eşit olduğunu ve sistemin ülkemiz enerji kaynakları için oldukça önemli olduğunu belirttiler.

NASIL ÇALIŞIYOR?
Geliştirilen proje ile Hidroelektrik santrallerde suyun daha verimli kullanılması amaçlanıyor. Buna göre santralden çıkan su yeni inşaa edilecek olan bir havuza alınıyor. Buraya da rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları ile çalışan pompalar kuruluyor. Bunlar vasıtasıyla santral binasından çıkan suyun bir miktarı tekrar yükleme havuzuna basılıyor. Burada su sürekli döngü hareketi yaparak tribünlere geliyor. Böylece elektrik üretimi için kullandığımız suyun bir kısmını yenilebilir enerji kullanarak tekrar tribünlere gelmesini sağlıyoruz. Bu döngü işlemi için gerekli enerji, rüzgar türbini ve güneş pilleri tarafından karşılandığından ilave bir enerji masrafı olmadan santralde türbinlenen su miktarı ve dolayısıyla üretilen enerji miktarı da artırılmış oluyor.

SİSTEM ÇEVRE DOSTU VE YENİLENEBİLİR
Dr. Cihat TUNA, `Sistemin tamamen çevre dostu yenilenebilir enerjiyle çalıştığını ve doğaya herhangi bir CO2 salınımı yapmadığını, aksine sistem hayat geçirildiğinde fosil yakıt tüketen doğalgaz çevrim ve termik santrallere olan ihtiyacımızın azalacağını belirterek, ilkesel olarak benimsediğimiz fakat mevcut koşullar yüzünden imzalayamadığımız Kyoto protokolü için olumlu bir adım olacağını söyledi.

CARİ AÇIK PROBLEMİNİ AZALTIYOR
Dr. Tuna "Elektrik üretimimizin neredeyse yarısı, %98 oranında dışa bağımlı olduğumuz doğalgaz tüketilerek sağlanıyor. Buda ekonomimizin en ciddi problemi olarak gösterilen cari açığın nedenleri arasında en başı çekmekte. Son yıllarda yapılan yatırımlarla, hidroelektrik enerji üretimi payını, toplamda %10 dan %34`e çıkarmayı başaran Enerji Bakanlığı`nın da buradaki problemi çözmek için büyük gayret sarf ettiğini ve son üç yılda devreye giren hidroelektrik tesislerin cari açığı 3 Milyar dolar azalttığını söyledi. Geri dönüşümlü Hidroelektrik Santral projesi ile Hes`lerin üretim kapasitesinin artacağını ifade eden Tuna, bunun sonucunda cari açığın azalmasına büyük faydası olacaktır." dedi.

http://www.gazeteport.com.tr/haber/64136/enerji_uretiminde_cigir_acan_bulus

 

[petkimli]

Böyle bir şey olsa zaten herkes santral çıkışına rüzgar türbinlerini ve güneş panellerini koyup yukarı suyu pompalamak yerine, direk olarak elektrik üretip para kazanırdı.

 

[pen]

Çok güzel bir gelişme..

 

[fahri yetiş]

Kurulması düşünülen enerji tesislerin maliyetini düşündükmü ?Ayrıca,her zaman rüzgar olacakmı ?Eskile-
rin,devri daim makinasına benziyor!

 

[genç arkadaş]

Pompa Tipi Elektrik Santrali'nin biraz değişik uygulamasr bu. Pompa tipi santralde, puant yük durumlarında baraj gölündeki su ile generatör döndürülerek elektrik üretilir. Akan su depolanır. Yükün az olduğu zamanlarda ise, generatör motor gibi çalıştırılarak depolanan su baraj gölüne geri pompalanır.

http://www.emo.org.tr/ekler/368b0de8b91cfb3_ek.pdf?dergi=44

Dünyada uygulamaları vardır. İnternette animasyon olarak Yixing Santralinin animasyon mevcuttur:

Pompa Tipi Yixing Santrali | Teknik videolar | Zaplat

Japonya Okinawa'da bulunan santralde, önce deniz suyu havuza pompananıp sonra da bu suyla elektrik üretilmektedir:

http://www.jpower.co.jp/english/international/consultation/detail_old/se_as_japan24.pdf

İnternette pumped-storage hydroelectric power stations olarak arama yapıldığında kaynak sayısı artacaktır.

Aşağıdaki linkten de, dünyadaki bu tipte olan barajların koordinatlarını alarak, uydu görüntülerini google earth'den inceleyebilirsiniz:

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_pumped-storage_hydroelectric_power_stations

 

[binbaşı]

Santral güç çıktısı değerinin %100 artması, yani 2 katına çıkması için belki santral maliyeti kadar olmasa bile, bence oldukça yüksek tutarlarda bir yenilenebilir(Rüzgar+güneş gücü) kaynaklarının devreye alınmasıyla, suyu başka bir rezarvuara basarak(suyun potansiyel enerjisine döndürebilecek) depolayacak ek bir güç gereksinmesinin maliyeti karşımıza çıkacaktır.Bunun çok iyi hesaplanıp,fizibilite raporlarının uygun olup olamayacağı iyice araştırılmalıdır.Eğer; sonuçlar makul çıkıyorsa, tabiki uygulanması ve çalıştırılması açısından çok iyi bir proje olacaktır hiç kuşkusuz.

 

[mentos03]

mantıklı bi düşünce. Desteklenmeli.

 

[AD_EM]

Şayet bir hidroelektrik santralinin rezervinde bulunan su bitecek endişesi ile, santral devre dışı kalıyorsa ve belli zamanlarda çalıştırılmaktan vazgeçiliyorsa, yani doğal yollardan rezervin dolmasında problem varsa ve güzelim santral enerji üretemiyorsa, doğal olarak dolmasında sorun olan bu barajın, başka alternatif enerji kaynaklarıyla(rüzgar+güneş) suyunun sirküle edilmesi ve baraja tekrar aktarılması mantıklı gibi gelebilir. Ancak uzun süre ve gün gün doğal yollarla dolabilen, sürekli olarak enerji üretmesinde sakınca olmayan bir baraj için bu iş yapılacaksa, bu anlamsız olur. Zaten doğal yolla dolabilecek bir barajı neden doldurmaya çalışayım ki?.

Şu sorunun cevabını öğrenmek isterim. Büyük elektrik üretimi yapan santrallerimiz suyu bitecek endişesi ile devre dışı bırakılmakta ve onun yerine kömür, doğalgaz vs. gibi santrallerle mi enerji üretimi yapılmaktadır?

 

[egk]

dezavantajı olmayan çok güzel bir gelişmedir

 

[lütfüllah]

bence suyu tekrar göle pompalamak için ürettiğinden çok elektrik tüketirsin.