Elk. Makİnalari Ve Otomatİk Kontrol Pdf

Klavyeah

Üye
Katılım
28 Ağu 2006
Mesajlar
269
Puanları
1
Yaş
39
ELEKTRİK MOTORLARI

1.1. ELEKTRİK MOTORLARININ TANIMI VE YAPISI

Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren aygıtlara elektrik motorları denir.
Her elektrik makinası biri sabit (Stator) ve diğeri kendi çevresinde dönen (Rotor ya da
Endüvi) iki ana parçadan oluşur. Bu ana parçalar: elektrik akımını ileten parçalar
(örneğin: sargılar), manyetik akıyı ileten parçalar ve konstrüksiyon parçaları (örneğin:

vidalar, yataklar) olmak üzere tekrar kısımlara ayrılır. Alternatif akım ile çalışan
elektrik makinalarında rotor ve statorun manyetik akıyı ileten kısımları fuko
akımlarından kaçınmak amacıyla tabakalandırılmış saçlardan yapılır. Rotor ve Stator
saç paketlerinin yapılması için 0,35 - 1,5 mm kalınlığında, tek ya da çift taraflı
yalıtılmış saç levhalar makas tezgahlarında şeritler halinde kesilir. Bu şekilde
oluşturulan saç şeritler şerit çekirdekli trafoların ve makinaların yapımında başka bir
işleme gereksinilmeden derhal kullanılabilmektedir. Makastan çıkan saç şeritler çok
seri - çalışan kalıp - kesme presine verilir. Dakikada 300 - 500 kesme yapan 500 000
kp’lık presler stator ve rotor saç profillerini bir dizi - kesme halinde arka arkaya
çıkartır.
Rotor ve stator saç profilleri birbirini boşluğunu dolduracak şekilde kesildiğinden
(kalıpla), üretim sonu kırpıntı parça miktarı çok azdır. Büyük çaplı rotor ve stator saç
paketleri genellikle tek - kesmede çıkartılır. Bunun için, önceden hazırlanmış disk
şekildeki saçlar üstüste gelecek şekilde yerleştirilir. Bu şekilde yerleştirilmiş saç
tabakaları kalıp - kesme presinde tek bir hamlede kesilir. Sargıların yerleştirilmesi için
gerekli oluklar makinelerde açılır. İşlem görecek parça miktarı fazla değil ise oluk
açma otomatında oluklar tek tek açılır. Büyük sayıdaki parça miktarları ve büyük çaplı
saçlar için her seferinde 5-6 oluk açabilen otomatlardan yararlanılmaktadır.
Oluk açma otomatlarından gelen saçlar özel sayıcı terazilerde tartılır, istif
makinesinde üst üste tabakalandırılır ve 5 - 10 kp/cm2 lik bir basınç altında saç paketi
halinde birleştirilir.


Stator ve rotor sargı oluklarına uygulamada genellikle karton döşenmektedir.
Yalıtmak amacıyla döşenen kartonun görevi: Oluk içindeki pürüzleri örtmek ve sargı
tellerini hasarlardan korumaktır.
Karton ile yalıtılan oluklara sargılar döşenir. Stator ve rotor sargıları tek kat ya da çift
kat sarımlı yapılırlar. Tek katlı sargılarda her oluk içinde her bir sargının yalnız bir
kenarı, buna karşın çift katlı sargılarda çift sayıda bobin kenarı (genellikle iki) bulunur.
Stator Sargıları: Tek katlı sargılarda, önceden bir sargı makinasında hazırlanmış ve
izole edilmiş sargı paketleri açık oluklara tek tek yerleştirilir (Şekil 1-1 a). Büyük
gerilimli statorlarda açık oluklu saç paketleri kullanılır. Yarı açık oluklara (Şekil 1-1 b)
sargılar özel kalıp ya da şablonlar yardımıyla tek tek döşenmektedir. Tam kapalı
oluklar içine, teller statorun alın tarafından başlayarak, ipliğin iğneye geçirildiği gibi tel
tek geçirilir. Sonra bu teller sargı haline getirilir (Şekil 1-1 c). Oldukça uğraşılı bu tür
sarım yerine özel sargı paketleri de kullanılmaktadır. Bu sargı paketlerindeki
iletkenler sadece daha önceden hazırlanmış taraflarından oluklara sokulur. Bu
şekilde olukların diğer tarafından dışarı çıkan sargı başları birbirleriyle sert lehim ya
da kaynak suretiyle birleştirilir.


Şayet oluklara az sayıda ve büyük kesitli iletkenler sokulacaksa, çubuk şeklindeki
iletkenler kullanılır.Bunlar sonradan kendi aralarında vidalarla ya da lehimlemek
suretiyle birleştirilir.Tahta ya da fiberden yapılmış oluk kamaları ( ya da takozları )
oluk ağızlarını kapatmaya yarar. Oluklardan dışarı çıkan sargı başları pamuk yada
cam pamuğu ile sıkıca sarılarak yalıtılır. Sargıların devre bağlantıları sağlandıktan


sonra stator bir fırın içinde 100 0C civarında kurutulur ve sonra yalıtkan vernik
emdirilir. Vernik emdirme işlemi havasız bir ortam içinde yapılır. Bunun için önce
stator bir vakum kabı içine yerleştirilir ve kap sıkıca kapatılarak havası çekilir. Sonra
kabın üstünde bulunan vernik musluğu açılarak içeriye vernik gönderilir. Ortam
havasız olduğundan içeriye gönderilen vernik sargıların en küçük aralıklarına dahi
nüfuz eder. Vernik emdirme işleminden sonra stator tekrar kurutma fırınına sokulur
ve burada son kurutma işlemi yapılır.
Rotor sargıları elde ya da makinede sarılır. Bunun dışında uygulanacak bütün
işlemler stator sargılarında olduğu gibidir.

1.2. ELEKTRİK MOTOR ÇEŞİTLERİ

Alternatif akım motorları

Asenkron (indüksiyon) motorları
Tek fazlı asenkron motorlar
Yardımcı sargılı motorlar
Kondansatörlü motorlar
Kondansatör başlatmalı
Daimi kondansatörlü
Çift kondansatörlü
Yardımcı direnç sargısı olan tek fazlı motorlar
Gölge kutuplu motorlar
Üç fazlı asenkron motorlar
Döner bilezik-rotorlu motor (sargılı rotorlu motor)
Kısa devre-rotorlu motor (sincap kafes motor)
Senkron motorlar
Tek / çok fazlı motorlar
Alan sargılı
Sabit mıknatıslı
Relüktans
Histeresis

Devamı Linkte

59 sayfadan oluşan bu dokuman çok kişinin işine yaracak
 

Ekli dosyalar

  • elektrik-makinakari-ve-otomatik-kontrol.rar
    1.1 MB · Görüntüleme: 3
Elektrik tesisatlarında seçilecek kablo kesiti genellikle kullanılacak güce göre çekilecek akımın hesaplanması ile belirlenmelidir.
İyi bir topraklama değeri sıfıra ohm'a yakın olan değerdir. Fakat her işte olduğu topraklamadada maliyetler önemli, onun için iyi bir topraklama değeri izin verilen değerler içinde olandır.
arkadaşım elektrik makinaları varda otomatik kumanda yok,eksik yerleride eklermisin teşekkürler
 

Forum istatistikleri

Konular
127,956
Mesajlar
913,899
Kullanıcılar
449,606
Son üye
rasit.

Yeni konular

Geri
Üst