Döküman ve bilgi ihtiyacı

[timtim]

Herkese merhabalar. Uzun zamandır elektronikle hobi olarak ilgileniyorum. pic li devrelerle bir kaç çalışmam oldu. Yani çok bilgili değilim ancak araştırıp bir şeyler yapma konusunda istekliyim. CNC başlığı altındaki konuların bir kısmını dikkatle okudum. Google amcadan da yardım alarak biraz araştırma yaptım. Ancak CNC nin genel olarak çalışma mantığını anlatan detaylı bir doküman bulamadım. Amacım Bilgisayar kontrollü hobi amaçlı ufak bir cnc yapmak. Mümkün olan her bir parçasını ve elektroniğini kendim yapmak istiyorum. Bilgisayar kontrollü cnc için cad, cam ve mach3 benzeri programlar gerekiyormuş. Yanlış anlamadıysam cad le çizilen bir 3 boyutlu desen cam programına aktarılıyor. Buradan da mach3 programına G ve M kodu olarak aktarılıyor. Bu da Mach3'de cnc makinesinin izleyeceği koordinatları belirliyor. Eğer yanlış anlamadıysam buraya kadar şimdilik mantık sorunu yok. Ancak Mach3 yazılımı cnc ye aktarılırken CNC yi oluşturan kontrol kartlarının ne şekilde bir işlevi olduğunu aradaki işleyişi ve mantığını tam olarak anlayamadım.

1. Mach3 den(PC'den) koordinat bilgilerinin cnc kontrol kartına aktarılması nasıl oluyor? her bir step motor için ayrı ayrı puls mi gönderiyor? yoksa hareket etmesini istediği step motor için yön bilgisi ve hareket edeceği süre kadar bir uca logic 1 değeri mi gönderiyor? vs.vs. Buralarda kafam karıştı bağlantıyı kopardım.
2. CNC kontrol kartı haricinde ayrıca step motor kontrol kartlarına neden ihtiyaç duyuluyor. Kontrol kartında bu step motorlar için de sürme işlemi yapılamaz mı?
3. Kontrol kartı sürücülere ne tür bilgiler gönderiyor ve step motor sürücüler bu bilgiyi nasıl kullanıyor?

Bu konularda beni aydınlatacak bir doküman veya site önerebilirseniz bu işi kendi çapımda öğrenmek ve hobi amaçlı bir cnc yapmak istiyorum. Eğer hazırda böyle bir döküman veya site öneriniz olmayacaksa ve sizi sıkmayacaksa sorularıma cevap verirseniz çok memnun kalacağım.
Siz üstadlar için basit ve sıkıcı sorular olabilir ancak yapacak bir şey yok. Bilgi ve tecrübelerine başvurabileceğim tanıdığım bildiğim kimse yok. sormadan önce de becerebildiğim ve anlayabildiğim kadar arge yapıp birşeyler öğrenmeye de çalıştım ama aldığım mesafe bu (Ah şu ingilizce, her önemli konuda olduğu gibi bu konuda da neredeyse tüm kaynaklar ingilizce :S)

 

[ramerturk]

...
1. Mach3 den(PC'den) koordinat bilgilerinin cnc kontrol kartına aktarılması nasıl oluyor? her bir step motor için ayrı ayrı puls mi gönderiyor? yoksa hareket etmesini istediği step motor için yön bilgisi ve hareket edeceği süre kadar bir uca logic 1 değeri mi gönderiyor? vs.vs. Buralarda kafam karıştı bağlantıyı kopardım.

Öncelikle Mach3'un çalışma mantığını anlamakta fayda var. Mach3 programı verilen G kodlarına göre X Y Z (4-5 eksende A B ilave olur.) motorlaının hangi yönde kaç birim ileri yada geri gideceğini hesaplar ve motorlara yön ve gidilecek adım kadar sinyalleri gönderir. Örn: X motoru ileri gidecekse DIR ile yönü STEP ilede kaç adım gidileceğini söyler. Bu hesapları nasıl yaptığını forumda bulabilirsiniz. Bilmemiz gereken Mach3'un kontrol kartımıza her eksen için DIR ve STEP sinyalleri göndermesidir. Kontrol kartına gelen bu sinyaller motorlara hareket olarak gönderilir. Bu şekilde her eksen için kontrol kartına DIR ve STEP ler için Logic 1 yada 0 sinyalleri gider bunlar kontrol kartından motora sürme komutu olarak iletilir. Aslında mach3 koordinat bilmiyor. 0 olarak kabul ettiği bir yerden verdiğimiz ayarlara göre ilave ediyor yada eksiltiyor.
(Basitçe anlatacak olursak: X im sıfırdı X motoruna 10 tane step sinyali yolladım motorlar 10mm gitmiş olmalı o halde 10 mm deyim diyor.) Bütün herşey bu mantık üzerine kurulmuş.


2. CNC kontrol kartı haricinde ayrıca step motor kontrol kartlarına neden ihtiyaç duyuluyor. Kontrol kartında bu step motorlar için de sürme işlemi yapılamaz mı?

CNC ile bilgisayar arasında bağlantı yapmak için 2 yöntem mevcut.
1. si hepsi birarada Kontrol + Driver ( Örn: TB6560) bir kart kullanıp herşeyi bu şekilde halletmek. O zaman sadece TB6560+Step motorlar ile tüm işi halledebilirsiniz. Aslında pratiktir. Genelde yeni başlayanlar tercih eder. Olumsuz yanı bu kartlar yüksek güçlü
motorları kumanda etmekte verimsiz kalır. Küçük sistemler ve yeni başlayanlar için kolay ve ekonomik bir çözümdür. Büyük sistemler ve pro kullanımlarda yetersiz kalır. Kart üzerinde herhangi bir eksen arızalandığında tüm eksen sürücüleride etkilenebilir.

2.yöntem Kontrol kartı ve bu karta bağlanmış her bir eksen için harici sürücüler. Bu aslında yukardaki sistemin parçalanmış halidir. Her eksen için ayrı sürücüler kullanılır. Bunlar kontrol kartı aracılığı ile bilgisayara bağlanır. Her eksen için istenilen güçte sürücü takılabilir, biraz daha maliyetli olabilir ancak çok daha fazla esneklik ve amaca uygun tasarım imkanı sağlar.

Yukardaki iki şıkkı karşılaştırmak için bir büroda ayrı ayrı kullanılan Fax, fotokopi, scanner ve yazıcı yerine All-in-one (Hepsi birarada) bir yazıcı kullanılmasını düşünebilirsiniz. All-in-one olanlar her işi biraz yapabilir. Hiç bir özelliği o işin profesyoneli kadar yapamaz yada bana göre öyle.


(Ah şu ingilizce, her önemli konuda olduğu gibi bu konuda da neredeyse tüm kaynaklar ingilizce :S)

En azından istediğinizi alacak kadar ingilizce öğrenmeniz lazım. Yada Google amcanın o muhteşem tercümelerine mahkum kalırsınız, oda bir seçenek...

 

[timtim]

Öncelikle cevabınız için çok teşekkür ederim. Anlattıklarınıza ve anladığıma göre PC den (yani mach3 den) cnc makinesinin ihtiyacı olan her türlü sinyal vs geliyor. Kontrol kartı ve step motor sürücüler bu sinyalleri step motora iletmekle beraber ihtiyaç duyulan voltaj ve akımı da sağlıyor. Yani eğer step motorlar voltaj ve akım olarak küçük değerlerde çalışsaydı hiç bir karta gerek kalmayacak, direk lpt portundan beslenecek ve sürülebilecekti ve bu sayede mach3(PC) doğrudan step motorları yönetiyor olacaktı öyle mi acaba? Doğru anlayabildim mi?

 

[ramerturk]

Öncelikle cevabınız için çok teşekkür ederim. Anlattıklarınıza ve anladığıma göre PC den (yani mach3 den) cnc makinesinin ihtiyacı olan her türlü sinyal vs geliyor. Kontrol kartı ve step motor sürücüler bu sinyalleri step motora iletmekle beraber ihtiyaç duyulan voltaj ve akımı da sağlıyor. Yani eğer step motorlar voltaj ve akım olarak küçük değerlerde çalışsaydı hiç bir karta gerek kalmayacak, direk lpt portundan beslenecek ve sürülebilecekti ve bu sayede mach3(PC) doğrudan step motorları yönetiyor olacaktı öyle mi acaba? Doğru anlayabildim mi?

Bu kısım doğru, motorun ihtiyaç duyduğu besleme gerilimi sürücüler ile sağlanıyor. Step motorlara doğrudan voltaj verilmiyor. Besleme gerilimi kontrol kartına veriliyor ve ordan ihtiyaç duyan eksen motoruna iletiliyor. Motorlar direkt LPT portundan sürülebilirmi? O konuda daha yetkin olanlar cevap verirse daha iyi olur sanırım.

 

[timtim]

İlgi ve yardımlarınız için Çok teşekkürler, şu andan itibaren 3 adet yazıcı için kullanılan step motoru sürecek şekilde step motor sürücü kartı hazırlayıp, bir pc ye mach3 kurup lpt portunun pinlerini de bu kartları sürecek şekilde ayarlayıp, herhangi bir cnc iskeleti ve donanımı olmadan sadece motorların hareketini gözlemlemek için bir modeli cnc ye gönderiyormuş gibi bir çalışma yapmayı düşünüyorum. Hedefinde hobi amaçlı (çlışma alanı 50cm X 30cm olabilir) bir cnc yapmak isteyen birisi için doğru bir yol mudur?

 

[mehmetkose]

Eğer ileride bir hoby cnc yapacaksanız; TBA serisi entegre kullanılan ve birçok arkadaşımızın kullanmış olduğu, daha çok yurtdışından tedarik ettiğimiz(fahiş fiyatlara satın almamak için şiddet ile tavsiye edilen yöntem) 3 yada 4 eksen bir kontrol kartı ve yine rahatlıkla bulabileceğiniz NEMA23 standartlarında, 2,2 Nm. gücünde basit ve kullanışlı, tercihen 4 kablolu(bipolar diye geçer) olmaz ise 6 kablolu (Unipolar) (piyasada daha çok olan budur), step motorlardan yine fahiş fiyatlara kanmadan (tanesi 10TL ile 30TL arası bir fiyata) alarak hem ileriye dönük bir sistem sahibi olursunuz hemde istediğiniz gibi deneyler yapabilirsiniz( herhangibir hasar sonucunda da maddi zararı en aza indirgemiş olursunuz...)

İlgi ve yardımlarınız için Çok teşekkürler, şu andan itibaren 3 adet yazıcı için kullanılan step motoru sürecek şekilde step motor sürücü kartı hazırlayıp, bir pc ye mach3 kurup lpt portunun pinlerini de bu kartları sürecek şekilde ayarlayıp, herhangi bir cnc iskeleti ve donanımı olmadan sadece motorların hareketini gözlemlemek için bir modeli cnc ye gönderiyormuş gibi bir çalışma yapmayı düşünüyorum. Hedefinde hobi amaçlı (çlışma alanı 50cm X 30cm olabilir) bir cnc yapmak isteyen birisi için doğru bir yol mudur?

 

[timtim]

Bu konuda yola çıkış amacım; hemen her şeyiyle mümkün mertebe kendimin yaptığı ve her bir özelliğini ve çalışma mantığını bildiğim bir cnc yapmaktı. Ancak konuyu derinlemesine araştırıp hedefe ulaşmak için bilmem gereken şeylerin ne kadar çok olduğunu gördüm. Ayrıca her şeyi bilsem bile bu amaç için üretilmiş ve test edilerek ticari bir hale gelmiş ürünler kadar başarılı ve performanslı bir ürün yapamayacağımın da farkına vardım. Evet, yukarıda söylediklerinize sonuna kadar katılıyorum. Öğrenmek, bilmek başka şey yapmak, çalıştırmak başka şey, sonuca ulaşıp etkili ve verimli kullanmak daha başka bir şey. Önerileriniz için teşekkür ediyorum.