Aydınlatma

[iKSiR]

Arkadaşlar aşağıdaki resmi Bir facebook grubunda aldım.. Sadece Elektrikcilerin bulunduğu bir grup. Fakat herkes farklı yorumladı.. Sizinlede paylaşmak istedim.. Şimdiden teşekkürler

 

[by lent]

Denemesi bedava, denemek lazım ama daha düşük gerilimle 9-12v

 

[microteam]

Buyuk olasilikla ampul calisir diyorum ben

KontrolKalemi Mobile ile gönderildi.

 

[veysel28]

Bence ampul e bişey olmaz ac-dc kaynaklar patlar.

 

[binbaşı]

Arkadaşlar aşağıdaki resmi Bir facebook grubunda aldım.. Sadece Elektrikcilerin bulunduğu bir grup. Fakat herkes farklı yorumladı.. Sizinlede paylaşmak istedim.. Şimdiden teşekkürler

Merhaba.Sorulmuş güzel bir sorudur.Bu ampüle her halükarda da birşey olamaz,çünkü çalışma voltajı 220 vac olup,100 watt'lık çekeceği güç bellidir,amper de 220 volt ac. de iken I=0.4545 A'da olup bu da kesin olarak bellidir.Burada önemli olan 110 voltluk pilin hangi kapasitede (Amper-h) bulunduğu,bu önemlidir.Örneğin 9 voltluk "PP3" boyutlu pillerden yapılma bir batarya grubu ise,ampül çalışırken rezistans gibi içten fazla ısınarak pillerin sızdırıp patlaması da söz konusu olabilir.40-60 amper,110 voltluk oluşturulmuş bir kurşun-asit batarya grubu ise böyle bir risk hiç söz konusu olamaz,ampul yanmaya devam eder,akü de şarjsız veya az şarjlı ise,şebekedeki pik değerinin artmasında bile yine şarj olamaz,çünkü akım ac.'dir şarj etmez,ısıtma etkisi (Direnç etkisi) yapar,içinden ac. akıma karşı bu rezistans etkisi ile ısı bırakıp,çıkan diğer fazla gerilim ampülü yine de yakacaktır.Bana göre çalışma mekanizması aşağıdaki şekilde işleyebilir;

110 voltun + alternasında (Çevriminde) 110 voltluk pilin + ucu bu alternansın 110 volt - ucu ile lambaya girmeden önce seri bağlı olacağından bu tek alternansta 110+110=220 volt dc.kısmen devrede oluşur,ampül 220 voltluk olduğundan bu 220 volt ile bozulmadan yanar.Diğer 50 hz.'in ters olan alternansında (Çevriminde) ise,bu 110 voltluk pilin + ucu ile,yarım alternanstaki 110 volt ac. yarım sinüs dalgası (+) ile karşı karşıya gelir,iki ayni yük (+ ve +, - ve -) eğer ayni potansiyelde iseler akım geçişi hiç olamaz,farada bir fark varsa,büyük olanından küçük olanın farkı kadar bir gerilim farkı da elde edilir biliyoruz ki.Bu durumda voltajlar ayni,eşit değerdeyse bir akım geçisi olamaz, bu alternansta ise lamba sönük kalır.Yani lambadan tek bir diyottan 220 vac' nin tıpkı yarım alternansta geçip de lambayı yakabildiği gibi benzer bir akım geçer bana göre.Bu teorik bilgilere dayanarak bunu çok net ifade etmekten ziyade,bu konuda kesin bir yargıya varmak için de, sn.by lent' in de çok iyi ifade edebildiği gibi,daha düşük ve risksiz olan voltajlarla,küçük bir ampül ile bunu deneyip görmek de yine mümkündr.Ayrıca popüler olan ve içinde elektrik devrelerinin kurulumlu olduğu-simülasyonlu bilgisayar programlarında,yukarıdaki kurulu bu düzenek yerleştirilerek,kesin neticenin ne olduğu rahatlıkla da görülebilir.Kolay gelsin.

 

[binbaşı]

Merhaba.Evet,çok merak edenler için özellikle de bu deneyi burada açıklayıp belirtmek de isterim.Az önce bu lamba deneyini,çok daha düşük voltlarla (Trafodan alınan 12 volt ac.ve 12 volt 40 amper bir akü,12 volt 55 watt.lık bir far ampülü ile) da denedim.Çok çarpıcı ve ilginç sonuçlar da ortaya çıktı,sıcağı sıcağına,hazır aklımdayken de bu bilgileri sizlerle paylaşayım.

12 volt ac için 120 watt.lık tafonun 11.50 voltluk çıkışlı sekonder sargısını kullandım.Deney düzeneği kurulduğunda aküden geçen ve lambaya giden akım değeri lambayı kuvvetice de (Titrek olarak) yaktı.Lamba çıkarıldığında avometrenin ac ölçüm kısmında bir yönde 28.80 volt (Yarım alternansın ac.ölçümdeki bir karşılığı) diğer yönde ise 1.10 volt ölçüldü.Çünkü akü 12.60 voltta,ac trafo sekonder çıkışı ise 11.50 voltta idiler.Her ikisi eşit olsa idi ölçülecek voltaj da tam 0 volt olacaktı,ters yöndeki bu ölçüm durumu da bunu gösterdi.Avometrenin dc. kısmında da bir değer ölçüldü,bu değer her iki yönde ölçümde hiç değişmedi,yani 12.60 volt değerindeydi bu değer.Ampülü çıkarıp bu boştaki uçlarını kısa devre ettiğimde,trafodan sanki diyot takılı olup da,bu sargılardan yarım alternasın geçtiği şekilde kuvvetli bir uğultu geldi.Tek yönde,sadece bir alternasın kısa devresinde trafo aşırı doyuma giderek bu honnn! şeklinde yani kuvvetli bir vınlama sesini de kolaylıkla duyarsınz.Ac.çıkışın direk kısa devresinde ise eşit alternanslar trafo nüvesini doyuma da eşit simetrik yönlerden getireceğinden,bu yüksek honlama veya vınlamayı da bu şiddette ve bariz olarak da duymazsınız,dc.yönünde tek alternasın yüksek şiddetteki kısa devre akımı şeklindeki geçiş farkıdır bu durum.

Sonuç: Avometrenin hem ac hem de dc tarafından ayrı ayrı değişik değerlerin ölçülmesi,ampüle giden bu akımın da karışık yapıda bulunduğu,ancak ağırılıklı olarak da tek yönde doğrultulmuş bir diyotun çıkışı gibi davrandığı (Ampül titerk olarak ve yüksek şiddette yanmıştır) görülmüştür.Ancak avometrede ac kısmında ölçümlenen 28.80 volt ac değeri (Dalgalı bir doğru akım aslında,ama ac kısmından bir değerle de ölçülebiliyor.) ampüle bu değerde gese idi 12 voltluk ampü en fazla 18-19 volt ac/dc'ye dayanabileceğinden yanardı.Ac akımın sadece yarım alternanstaki değeri gibi bir voltaj değeri (Saç kurutma makinelerindeki diyot seri bağlı olan bir kademe anahtarı ile yarım devir ve sıcaklıkta çalıştırma şeklindeki gibi) geldiğinden,bu ampül sadece 12 voltluk bir far ampülü olmasına karşın,28.80 voltluk dalgalı dc. akımın yaklaşık yarı değerinde kalabilen bu voltaja da kolaykla dayanabilmiştir.Kolay gelsin.

 

[by lent]

Teşkekkür ve takdir ettim deneyi hemen yapıp sonuçlarını detaylı aktardığınız için Sn. Binbaşı. Yazı başında 12v lamba ile yaptığınızı okuyunca deney hüsrana uğrayacak diye aklıma geldi önceki mesajımda yazmadım ama 24v lamba ile deneme yapılır düşünceindeydim, yine de olumlu sonuç alınmasına sevindim.

 

[veysel28]

Devreyi bende denedim ama hiçbir tepki almadığım için biyerlerde yanlışlık yapıyorum diye de düşünerek deneyin tepkisiz sonuçlarını paylaşmadım.

 

[iKSiR]

Bütün cevap yazan arkadaşlara canı gönülden teşekkür ederim..

- - - Updated - - -

Teşekkür ederim Arkadaşım.. İlginiz ve bizleri bilgilendirdiğiniz için

 

[binbaşı]

Teşkekkür ve takdir ettim deneyi hemen yapıp sonuçlarını detaylı aktardığınız için Sn. Binbaşı. Yazı başında 12v lamba ile yaptığınızı okuyunca deney hüsrana uğrayacak diye aklıma geldi önceki mesajımda yazmadım ama 24v lamba ile deneme yapılır düşünceindeydim, yine de olumlu sonuç alınmasına sevindim.

Evet,sn.by lent; aslında en doğrusu,ideal olanı da 24 volt bir ampül ile de yapılmasıdır,ya 24 volt lamba ile veya bu bulunamıyorsa 2 adet ayni özellikli 12 volt lamba seri bağlanıp deney mutlaka yapılmalıdır.Aslında ben de 12 volt ampülü direkt kullanmadım,seri olarak oto pratik süpürge (Perpa'dan yıllarca önce satın almıştım,12 volt,10 amper etiketli) lambayı ilk başta koruma amaçlı kullandım.Burada da akıllar iyice karışmasın diye bundan söz etmemiştim,ama siz konuyu açtığınız için söz ediyorum.Seri bağlı iken lambayı kısa devre edip motoru üst devirlere kadar çalıştırdım,sonra aniden seri lamba+motor devresini açıp birleştirdiğimde,bu motor ve lambaya sınırlanmış voltajların gitmesini de sağladım.Devir git gide düştü,motor duracak kadar da yavaşladı,işte bu anda lamba yine de şiddetli (titrek olarak) sürekli olarak da yandı,direk lamba da kullanılsa,yarım alternansla akünün dc.sinin karışık birleşimiyle bile belki yine lamba teli kopmazdı,ancak bu riski hiç göze almadan yaptım bu deneyi,yeniden yapacak olanlar da mutlaka 24 volt ampül,12 volt bir akü veya eşleniği olan bir batarya grubunu ve 12 volt ac. veren bir trafo çıkışını kullansınlar.(Arabamın bagajında belki 3-4 tane de bu far ampüllerinden yedek olarak hep de saklarım,ama o gün üşenip de arabamdan almadım ve üniversal bir motorla (Oto pratik süpürgesiyle) yaptım bu deneyi.Kolay gelsin.Saygılar.