3 fazlı asenkron motor

[serkan dogan]

Merhaba arkadaşlar 3 fazlı motorlarda dönüş yönü frekanslami yoksa açı farkıyla mi alakali nette kaynak bulamadım

 

[elektrik-elektronik08]

frekansla alakası olduğunu sanmıyorum faz sırasıyla alakalı olduğu için açı farkı olabilir

 

[binbaşı]

Merhaba. 3 fazlı bir asenkron motorda ; bu motorun dönüş yönü döner alanın yani 3 fazlı sargılara giren fazların dönme sırasına göre olur. Bu döner alan yaratan sargıları, büyük bir üçgenin köşelerinde 3 adet sırayla yanan 3 ampul, 3 adet LED olarak düşünün. Dönüş yönünü tersine çevirmek için 2 tanesinin yerini değiştirin, ne göreceksiniz, yanan lamba veya LED'ler bu defa ters yöne doğru yanmaya (Motor olarak simülasyonda dönmeye) başlarlar. Böylece motorun da gerçekte dönüş yönü böylece değişmiş olur..

Frekans artar veya azalırsa, bu 3 fazlı asenkron motorun devri de atar veya azalır. Örneğin 3 fazlı frekans konverterleri tam olarak bu işlemi yaparlar. Dönmeyi sağlayan asıl etken 3 fazlı sarımların rotorda yüklediği AC indüksiyon akımları ile (Zaten bu nedenle bunlara indüksiyon motorları da deniliyor) faz sırasına uygun yönde dönüş olmasıdır. Ancak stator ve rotor arasında kayma dediğimiz bir oranla bu dönme gerçekleşebilir, ancak uygun (ideal) kayma olmazsa mağnetik akı kuvvet çizgileri sincap kafesli rotoru kesemez ve kayma olmadığı anda sincap kafesten kesilmeyen mağnetik alan çizgileri geçemediği için, indüksiyon akımları bu nedenle hiç geçemeyip ayni kutupların itmesi, farklı kutupların çekmesiyle bir dönme momenti de oluşamaz.

3 fazlı sarımların oluşturduğu mağnetik alan da döndüğü (belirli oranda bir kaymayla) rotorda da trafo prensipli karşılklı etkileşimle oluşan alanlar da bu nedenle döner, dönmenin gerçekleşmesinin asıl nedeni ; statorla oluşturulan bu döner mağnetik alanlar ve onun kapalı iletkenlerde oluşturduğu indüksiyon akımı ve ona karşı bu rotorun tepkiyle (trafo iç sargıları etkileşimi benzeri, ama trafodaki sargılar sabittir, kısa devrede dönemez ve yanıp patlar, 3 fazlı indüksiyon motorlarda trafolardan olan farkı budur)) dönmesidir. (sincap kafesinin kısa devre edlmiş sargılarında) Yük artıkça kayma oranı da artabilir. Asenkron motor mili ancak nominal yüklerle yüklenildiğinde, bağlı olduğu 3 fazlı şebekeden bu nedenle istenilen amper değerini çekebilir, milleri boşta (yüksüz) iken de yine daha fazla amperi çekerler. İstenilen amperi çekebilme şartı kendi etiketinde veya kataloğunda belirtilen nominal yüklerle milinin bağlı olması şartıdır.

Tek fazlı motorlarda tek bir sargıyla rotorda oluşan itme ve çekmeler ilk anda birbirlerini tam olarak yok edeceğinden ve bu nedenle elle ilk hareket verilmeden bir dönme hareketi oluşamayacağından, bunların kolayca ilk anda dönebilmeleri için yardımcı sargı veya yalancı (Gölge) kutup dediğimiz eklemeler bu nedenle yapılır, yani bu suni döner alanı biz kendimiz suni yolla (Bu ilk kalkışa takviye olabilmesi için) ortaya çıkarmamız içindir, örneğin buzdolabı tek fazlı asenkron motorları veya yine bazı fanlarda kullanılan tek fazlı gölge kutuplu, küçük güçlü asenkron motorlarında olduğu gibi. Kolay gelsin.

 

[kral kobra]

Merhaba arkadaşlar 3 fazlı motorlarda dönüş yönü frekanslami yoksa açı farkıyla mi alakali nette kaynak bulamadım

Değerli arkadaşım Mehmet TOSUNER Hocanın değerli paylaşımı kafanızdaki tüm sorulara cevap niteliğinde !

 

[serkan dogan]

Merhaba. 3 fazlı bir asenkron motorda ; bu motorun dönüş yönü döner alanın yani 3 fazlı sargılara giren fazların dönme sırasına göre olur. Bu döner alan yaratan sargıları, büyük bir üçgenin köşelerinde 3 adet sırayla yanan 3 ampul, 3 adet LED olarak düşünün. Dönüş yönünü tersine çevirmek için 2 tanesinin yerini değiştirin, ne göreceksiniz, yanan lamba veya LED'ler bu defa ters yöne doğru yanmaya (Motor olarak simülasyonda dönmeye) başlarlar. Böylece motorun da gerçekte dönüş yönü böylece değişmiş olur..

Frekans artar veya azalırsa, bu 3 fazlı asenkron motorun devri de atar veya azalır. Örneğin 3 fazlı frekans konverterleri tam olarak bu işlemi yaparlar. Dönmeyi sağlayan asıl etken 3 fazlı sarımların rotorda yüklediği AC indüksiyon akımları ile (Zaten bu nedenle bunlara indüksiyon motorları da deniliyor) faz sırasına uygun yönde dönüş olmasıdır. Ancak stator ve rotor arasında kayma dediğimiz bir oranla bu dönme gerçekleşebilir, ancak uygun (ideal) kayma olmazsa mağnetik akı kuvvet çizgileri sincap kafesli rotoru kesemez ve kayma olmadığı anda sincap kafesten kesilmeyen mağnetik alan çizgileri geçemediği için, indüksiyon akımları bu nedenle hiç geçemeyip ayni kutupların itmesi, farklı kutupların çekmesiyle bir dönme momenti de oluşamaz.

3 fazlı sarımların oluşturduğu mağnetik alan da döndüğü (belirli oranda bir kaymayla) rotorda da trafo prensipli karşılklı etkileşimle oluşan alanlar da bu nedenle döner, dönmenin gerçekleşmesinin asıl nedeni ; statorla oluşturulan bu döner mağnetik alanlar ve onun kapalı iletkenlerde oluşturduğu indüksiyon akımı ve ona karşı bu rotorun tepkiyle (trafo iç sargıları etkileşimi benzeri, ama trafodaki sargılar sabittir, kısa devrede dönemez ve yanıp patlar, 3 fazlı indüksiyon motorlarda trafolardan olan farkı budur)) dönmesidir. (sincap kafesinin kısa devre edlmiş sargılarında) Yük artıkça kayma oranı da artabilir. Asenkron motor mili ancak nominal yüklerle yüklenildiğinde, bağlı olduğu 3 fazlı şebekeden bu nedenle istenilen amper değerini çekebilir, milleri boşta (yüksüz) iken de yine daha fazla amperi çekerler. İstenilen amperi çekebilme şartı kendi etiketinde veya kataloğunda belirtilen nominal yüklerle milinin bağlı olması şartıdır.

Tek fazlı motorlarda tek bir sargıyla rotorda oluşan itme ve çekmeler ilk anda birbirlerini tam olarak yok edeceğinden ve bu nedenle elle ilk hareket verilmeden bir dönme hareketi oluşamayacağından, bunların kolayca ilk anda dönebilmeleri için yardımcı sargı veya yalancı (Gölge) kutup dediğimiz eklemeler bu nedenle yapılır, yani bu suni döner alanı biz kendimiz suni yolla (Bu ilk kalkışa takviye olabilmesi için) ortaya çıkarmamız içindir, örneğin buzdolabı tek fazlı asenkron motorları veya yine bazı fanlarda kullanılan tek fazlı gölge kutuplu, küçük güçlü asenkron motorlarında olduğu gibi. Kolay gelsin.

Teşekkür ederim hocam