154/34,5 trafoda nötr direncinde ısınma ve patlama (acil)

[cemilcemil]

arkadaşlar bizim tarfo merkezlerinde 1 ay içerisinde 3 Nötr direncinde aşırı ısınma ve patlama oldu.Nötr direnci kabinin içindeki bağlantı izolatörleri kırılma ve çatlamalar var.
herhangi bir fiderde yaşanan bir faz-toprak arızasından dolayı nötr dirençlerimiz bir bir patlıyor? sebebini tam anlayamadık? Röleler açma sinyali vermeden oluyor bunlar.Bu tecrübeyi yaşayıp bilen bir arkadaşımız varsa anlatırsa sevinirim.
Nötr direnç teiaş yönetmeliğe uygun
anma akımı: 1000 A
akım trafosu: 1000/5 yada 200/5
Direnç: 20,78 ohm

 

[muhendis0606]

og fiderlerden ciddi bir toprak arızası meydana geldigi ve og fiderlerin bu arızayı temizlemedigi görülüyor dolayısıyla oncelikli olarak og fider rolelelerinin koordinasyonları ve calısmasını bir test edin.
sonra nötr direnç bağlantılarını bir kontrol edin. toplam direnci olcun 20 ohm veriyormu. bir yerde kopukluk var mı ? varsa nötr direnç gerilim kopuklu rölesi niye calısmadı onu inceleyin.

en büyük gozden kacan hatalardan biride yeni tip nötr dirençlerde akım trafosu 200/5 olarak secilmişken röle bağlantısı yapılırken bu durumun dikkate alınmmaası ve 1000/5 olarak degerlendirilmesi ...

 

[cemilcemil]

söz konusu nötr dirençlerinde herhangi bir sorun yok.Akım gerilim trafo bağlantıları sıkıntı yok.Direnç değeri de 20 ohm civarında. Yeni getirilen nötr dirençleri 200/5 akım trafolu.. Ben işletmeciyim, Röleci arkadaşlar galiba ayarı 50 A'e göre yapmışlar. Röle nötr direncinde 50 A görünce sinyal vermesi lazım..Belli zaman sonra arıza devam ederse açmaya gitmesi lazım...çeşitli sebepler akla geliyor mesela; omik direncin belirtilen değerde olmaması,topraklama ağının zayıf olması, rölenin arızayı algılamaması yada bağlantılarda kopukluk olması! Ama böyle sebeplerden kaynaklı bir problem olacağı zayıf ihtimal!(TM ağ topraklaması zayıf olabilir bir ihtimal!)

 

[ekrem.kolu]

[h=2]selam cemilcemil 154/34,5 trafon kaç mva tek mi calışıyor parelel varmı[/h]

 

[muhendis0606]

50A'lik bir degerde nötr direnç herhangi bir sinyal vermez. Bahsettiğiniz üc arızada nötr direnç üzerinden kaç Amperlik akım geçmiştir? Röle kayıtlarından bunun incelenmesi gerekmektedir. Rölecilerin nötr direnç akım ve gerilim korumalarını test etmesinde fayda vardır. Birde bara giriş kesicinide bir test edin.

 

[engin42yilmaz]

TM'lerde fiderlerde oluşan arızalar indirici trafoların rölelerinde aşırı akım veya toprak röleleri olsun mutlaka sezinlenir. Arızanın konumuna bağlı olarak ya TM'nin fideri ya da bu fiderden enerji alan KÖK (kesici ölçü kabini) binasının ilgili fideri arızayı izole eder. Yani arıza noktasından itibaren kaynağa doğru tüm röleler arıza anında triplenir. Arızaların takriben % 95 faz-toprak arızası olduğundan bu tür arızalarda aşırı akım rölesi yanında toprak röleside triplenir. Aşırı akım rölesinin akım TEP'i bu arızalarda triplenmesine rağmen geç açma zamanlarına sahip olacağından, toprak röleleride röle koordinasyonuna bağlı olarak sabit zamanlı seçilerek ilgili arızalı bölgeyi kesicisinin açma ucuna açma sinyali göndererek çabucak izole eder. Eğer sabit zamanlı ayarlanan toprak röleleri çalışmazsa işte o zaman sorunlar başlar. Oluşan hata akımları 100 amperden başlar 500 ampere kadar ulaşır. Sabit zamanlı açma rölesi de 100 msn'den 1 sn'yeye kadar beklediğinden bekleme süresi arttıkça topraklama direncinin ömründen ömür götürür. Kırsal kesimi besleyen TM'ler fırtınalı ve yağışlı günlerde günde 50 ila 500 civarında toprak temaslı arızayı görebileceğinden durumun vehameti daha net bir şekilde anlaşılabilir. İ^2*t den uzun t süreleri birleşe birleşe toplam ömür t si artar ve sonuçta topraklama deşarj direnci mevta olur. Çözüm fiderlerin toprak röleleri sabit zamanlı ve çalışıyor durumdamıdır? Çalışıyorlarsa ayda ne kadar açma yapıyorlardır.Ayda gelen açma sayısı 5'i aşıyorsa fiderlerin tali fiderlerindeki toprak röleleri çalışıyormudur? Bu sorulara cevap aranmalıdır.

 

[kardanadam04]

bak dostum sana bu konuda çok pratik bir çözüm sunayım, röle ekibine bunun yapmasını söylersin.

öncelikle nötr direncinin markası ne? büyük ihtimal ya hilkardır ya da özdirençtir. bu ikisinden biriyse ikisine de açıp sürekli olarak kaç ampere nötr dirençlerinin dayandığını sor veya kataloglarından bul.

daha sonra röle ekibi nötr direnç akım rölesini dijital bir röle ile değiştirsin. bu rölenin akım ayarını "nötr direncin sürekli olarak dayanabildiği akımın altında bir değerde" sinyal verecek şekilde ayarlasın. Şimdi bu değerde röle sinyal verdiği zaman, tablocu arkadaş, hangi fiderden arıza olduğunu anlamak için ya tek tek tüm fiderleri açıp toprak arızasının geldiği fideri tespit edecek veyahut fiderlerin röleleri dijital ise rölelerin üzerinden toprak akımlarını tek tek okuyacak,

1- tek tek fiderleri açtırıp, hangi fiderde sinyal kesiliyorsa o fiderden toprak arızası gelmektedir, bu konuda ilgili fider müşterisi (tedaş,fabrika vs.) çözüm bulmalıdır, haber verin.
2- arıza gelen fiderin rölesi çalışmıyordur bu yüzden arıza nötr dirence kadar intikal ediyordur. fakat bu durumda nötr dirençten önce bara giriş rölesinin çalışması lazım. sekonder kablajda bir hata olabilir, açma uçlarında hatalı bağlantı vardır, röleleri test ettirin.

nötr direncin yanması için, nötr direncin soğumasına izin vermeden gün içinde bir çok toprak arızası gelmesi gerekir. başka türlü nötr direncin yanması çok düşük ihtimal. bunun sebebi de dağıtım şirketi veya müşteri arıza üzerine kesiciyi kapattığında, eğer hat tutmazsa her seferinde nötr direnç ısınır ve zorlanır, bağlantılarında kopukluklar oluşabilir.

 

[cemilcemil]

öncelikle cevaplarınız için çok teşekkürler.Geç yazmamı da bağışlayın bu aralar yoğunuz ve internet sıkıntısı çekiyoruz.
trafo : tarfolar 100 mva ve tek çalışıyor.(parelel değil)
fider aşırı akım röleleri ve trf toprak akım rölesi dijital ve MİCOM marka.
nötr direnç üzerinde yanlış hatırlamadıysam 1000 A 5 sn 20 A 10 dk 5A sürekli diye yazıyordu.
söz konusu trafo merkezimizde bazı fiderlerde sıklıkla toprak arıza akımı akıyor.(dağıtım şirketinden kaynaklı)
arıza akımı düşük olabilir (50 ampere kadar) ama sürekli durumda çıkacak ısı yüksektir. Rölelerde sıkıntı olabilir.(ayar eksikliği yada bozuk)

ha bu arada marka özdirençtir.

 

[huseyinokelek]

bu arasınan teiaş dan ziyade tedaş tarafında aranması lazım.
tedaşta ağaç direklerin bulunduğu bir çok hatta koruma topraklması eksik yada yok. bir şekilde iletkenlerden biri ağaç direğin metal konsoluna düştüğünde toprağa sürekli ama az miktarda arıza akımları akıyor lakin röleler bunu algılayamıyor.. ( 20-30 A gibi) bu nedenle nötr direnç uzun süre maruz kaldığı bu akımlardan da yanabilir.nötür direnç üzerinden geçen akımın tesit edilmesi lazım...

 

[opinar]

tüm ilgilenen arkadaşlara teşekkür ediyorum...