HVDC (Yüksek Gerilim Doğru Akım) Nedir?

Katılım
21 Mar 2011
Mesajlar
367
Puanları
1
Yaş
44
1. HVDC (YÜKSEK GERİLİM DOĞRU AKIM) [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]HVDC (High Voltage Direct Current), Türkçe Yüksek Gerilim Doğ[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]ru Ak[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]m olarak çevrilebilir. HVDC ile ilgili ara[/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]t[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]rmalar 1920’lerde ba[/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]lamas[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]na kar[/FONT]ş[FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]n ilk uygulama 1954 de [/FONT]İ[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]sveç ile balt[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]k denizindeki Gotland adas[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] aras[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]nda 20 MW l[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]k 100kV luk 96 km’lik bir proje ile hayata geçirilmi[/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]tir. 1970’de Tristör valflar[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]n[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]n kullan[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]lmas[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]yla kullan[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]m[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] ivme kazanm[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] olup, HVDC dünyada [/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]u anda 80 projeden fazla projede yakla[/FONT]ş[FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]k 60,000 MW l[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]k DC iletim için kullan[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]lan kendini kan[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]tlam[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT]ş[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] bir tekniktir. [/FONT][/FONT]
2. HVDC (YÜKSEK GERİLİM DC) ILETIMIN AVANTAJLARI

HVDC sistemi ile güç akısı hızlı ve hassas olarak hem güç seviyesi hem de yön olarak kontrol edilebilir. Diğer yandan yeni AC iletim hatlarının kurulmasının güç veya imkansız olduğu bölgelerde mevcut dağıtım sisteminin kapasitesi AC hatları HVDCye çevrilerek çok etkili bir biçimde yükseltilebilir.


İletim DC veya AC yapılabilir ama HVDC, dağıtımda kulanılmaz. Yarıiletken teknolojisi ilerledikçe HVDC daha da mümkün hale gelmiştir.[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Havai hatlarda 400 km üzeri ve Deniz Altından yaklaşık 50 km[FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] üzeri mesafeler için HVDC çok daha ekonomiktir. [/FONT][/FONT]
AC yerine HVDC iletimin temel avantajları (üstün yanları) şunlardır:v İki asenkron sistemin asenkron bağlanması ya da farklı frekanstaki iki sistem birleştirilebilir. Örneğin 50 Hz ile 60 Hz yapılı iki sistem bağlanabilir.v Ayni kesitteki bir iletkenden iletilebilecek güç daha yüksektir. [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Uzun mesafelerde yüksek kablo kapasitans[FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]ndan kaynaklanan reaktif güç ak[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT]ş[FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman] maksimum iletim mesafesini k[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]s[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]tlamaktad[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]r. DC iletimde böyle bir s[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]n[/FONT][FONT=BLFHAH+TimesNewRoman]ı[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]rlama yoktur.[/FONT][/FONT]v [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Çevreye daha az zararlıdır.[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Çevreye en az zararlı iletimin DC iletim olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. DC iletimse AC ye göre daha az elektromanyetik dalga üretmesi açısından avantajlıdır. Ayrıca daha az arazi işgali söz konusudur.[/FONT]
v [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Iletim mesafesinde limit yok. [/FONT]v [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]İstatistiksel olarak daha fazla olanak ve güvenirlik.[/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Çeviriciler arasındaki iletişim ağı sayesinde arızanın anında tespiti ve takibi DC iletimin güvenirliğini arttıran bir sebeptir. [/FONT]v [FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]Ekonomik olarak daha verimli. [/FONT][FONT=BLFGOI+TimesNewRoman]HVDC’de hattın omik direnci deri etkisi olmadığından AC’ye göre daha küçüktür. Böylece daha az I2R kaybı veya güç kaybı ve daha az gerilim düşümü oluşacaktır. Kayıpların DC hatlar üzerinde daha az olması DC iletimin daha verimli bir sistem olmasını sağlar. [/FONT]v Direk boyutlar daha küçüktür. HVDC’de tek bir iletken kullanılacağı için direk boyutlar küçülür dolaysıyla maliyet azalır.v Su altından iletime uygundur. Daha az kapasitif etki oluşturur.HVDC’nin Dezavantajları (eksik yönleri, sakıncalı yanları):

· Pahalıdır. HVDC Sistem yapı itibari ile iki uçta Doğrultucu ve Inverter gerektiren bir sistemdir. Inverter ve Doğrultucu istasyonları HVDC iletimin maliyetini artırır. Bu istasyonların kurulması dâhil maliyet açısından karsılaştırıldığında HVDC iletimin 40-100 km arasındaki (genelde 50 veya 60 km. sonra) denizaltı mesafelerde daha avantajlı olduğu ispatlanmıştır.
· Sistemde harmonikler oluşur. Söz konusu istasyonlar harmonim reaktif güç oluşturdukları için hat üzerinde harmonikler oluşur.· Aktif filtre: Dalga şeklinin tam tersini üretir. Böylece dalga tam sinüs yapılır. İleri teknoloji gerektirip pahalıdır.· Pasif filtre: R-L-C elemanlarıyla yapılır. Daha ucuzdur ancak her harmonik için ayrı filtre gerekir. Bu nedenle aktif filtreler daha uygundur.· Kontrol sistemi karmaşık ve uzmanlık gerektirir. İşletme zorlukları vardır. Özellikle tristörlerin tetikleme açıları bir sitem içerisinde yürütülmelidir. Hattın sürekli iletiminde zorluklar vardır.· Doğru akımın kesilmesi zordur.

· Sadece iki nokta arasında yapılabilir. Hattın herhangi bir noktasından ek (saplama) alınamaz.DÜNYADAKI UYGULAMALAR Dünyadaki HVDC uygulamaları her geçen gün artmaktadır. Ülkemizde uygulaması henüz yoktur. Ancak, Enterkonneksiyon sistem gereği komsu ülkelerle enerji alışverişlerinde güvenirliği arttırmak için ülkemizde de back-to-back sistem uygulanması planlanmaktadır.Bazı HVDC proje örnekleri:
v İsveç anakarasından Almanya’daki Gotland adasına. 600 MW Baltık denizindeki kablo uzunluğu 235 km, 130 mm, 55 kg per metre, deniz tabanında yatıyor tek hat. v Manila adaları Güç: 440 MW DC Voltaj: 350 kV Havai Hat: 430 km Deniz altı kablo: 21 v İtalya- Yunanistan arasındaki bağlantı Monopol Gücü 500 MW DC voltaj AC 400 kV, DC 400 kV Kablo uzunluğu 160 km Yapım yılı: 1984-1987, Güç: 3150+3150 MW , DC voltaj: ±600 kV , Havai DC hat uzunluğu: 785 km + 805 km
SEÇİM nedeni: Uzun mesafe, 50/60 Hz çevirimi.
 
Moderatör tarafında düzenlendi:
Topraklama ölçümü ister endüstriyel bir tesis ister bir ofis binası olsun her işletme için kritik bir öneme sahiptir.
Otomatik sigorta bulunduğu devreyi yüksek akım ve kısa devre akımlarından koruyan bir anahtarlama elamanıdır.

Yeni mesajlar

Forum istatistikleri

Konular
127,964
Mesajlar
913,940
Kullanıcılar
449,609
Son üye
cherrywine

Yeni konular

Geri
Üst