nötr bağlantısı

[1541]

jenaratörün nötr kablosu Şebeke nötr barasına bağlasak bir problem çıkarmı

 

[tknsyn]

Sn.1541 ,bir problem olmaz.Zaten hep öyle bağlanır.

 

[tmos]

Sayın 1541 ,
şebeke ile jeneratör arasına anahtarlama elemanı koyarken şebeke ve jeneratör nötrlerini de ayıran bir anahtar koymanızı öneririm.
En basitinden aynı şebeke kolu üzerinde bir başka abonenin de nötr hattını ayırmadan kendi jeneratörünü şebekeye bağladığını düşünelim. Senkronizasyonu bir kenara bırakalım, dengesiz yüklenmede iki nötr noktasının gerilimi farklı olacağından aralarında akım akacaktır. Hiç olmazsa sirkülasyon akımının akacağı kesindir.Hele bir de tek bir abonenin veya ikisinin birden monofaze jeneratör kullandığı durumda çok ciddi sorunlarla karşılacağımız kesindir. En sağlamı jeneratörün ve şebekenin nötrlerinin de birbirinden yalıtılması değil midir?

 

[İsm@il]

sn.tmos ustam bence gerek yok fazların birbiri ile teması olmayacağı için (jeneratör devreye girmeden şebeke ayrılacağı için) hiç bir sorun teşkil etmez bence.

 

[teknoseko]

sayın tmos a katılıyorum doğrusu onun anlattığı gibidir ama pratikte şebeke nötr ü ve jeneretör nötrü genelde birleştirilir.

 

[tmos]

Sn. abuzettin20, öncelikle ilginize teşekkür ederim.
Şebekeyle jeneratör fazları şalter ile ayrılacağından her ikisinin çakışma olasılığı yok elbet.Ben şu tehlikeye dikkat çekmek istedim; eğer aynı şebeke kolu üzerinde( hatta aynı trafoya bağlı başka bir şebeke kolu da olabilir ) diğer bir abone de nötr hattını şebekeden ayırmadan jeneratörünü devreye alırsa ne olabilir?
Yüklerden bir kısmı monofaze olacağı büyük bir olasılıktır. Bu durumda dengesiz yüklenmeden dolayı birinci jeneratörün yıldız noktasının gerilimi V1, ikincisininki V2 olacaktır. Yani jeneratörlerin yıldız noktaları kaymıştır ve bunlar şebeke nötr iletkeni ile birbirine bağlanmıştır. İletken olarak bağlı ve gerilimleri farklı olan iki nokta arasında akım akacaktır. Jeneratörlerden birinde veya her ikisinde faz-nötr veya faz-faz kısa devresi olduğunu ve devre kesicinin açmadığını veya geç açıcı seçilmiş olduğunu düşünelim. Yıldız noktası yalıtılmışsa Faz-nötr kısa devresinde jeneratörün yıldız noktası kayacak ve yaklaşık olarak faz gerilimine eşit bir değer alacaktır(Jeneratör yıldız noktalarının yalıtılmış veya topraklanmış olması durumları için hesap yapmak gerekir, ancak tehlikeyi değiştirmez) Faz-faz kısa devresinde de yıldız noktası için benzer değişiklikler olacaktır; bunlar simetrili bileşenler tekniğiyle hesaplanıyor. Demek istediğim bir jeneratörün yıldız(nötr) noktasındaki değişmeler, diğer jeneratörün de yıldız noktasında kendi yük veya kısa devresinden kaynaklanmayan değişmelere neden olacaktır. Çünkü her ikisinin yıldız noktaları şebeke nötr hattıyla iletken olarak birbirine bağlıdır. Bu da diğer jeneratörün yüklerine de etkiyecektir.
Santrallerdeki senkron jeneratörlerin paralel çalışması veya trafoların paralel çalışması hakkında bilgisi olan arkadaşların bilgilerini paylaşmalarının konun aydınlanmasına yardımcı olacağını düşünüyorum.

Sn. fahri yetiş “alıcı ile jenaratör arasına nasıl bir şalter konulmalı” başlıklı forumda
“02/09/1988 tarih ve 19917 nolu Resmi Gazete'de yayımlanmış olan " İmdat jeneratörleri ile ilgili Yönetmeliğe " göre tüm jeneratör uygulamaları için,Enerji Bakanlığından proje tasdik işlemi yapılması zorunluluğu vardır.Çizilen projelerde,Şebeke ve jeneratör çıkışları için,4 kutuplu termik-magnetik şalter ve mekanik kilitli transfer ünitesi şart koşulmaktadır” diye belirtmektedir. Bu da işin resmi yanı.
Ben aşağıdaki basit çizimle söylemek istediklerimi daha anlaşılır hale getirmeye çalıştım. Yukarıdaki anlattığım oluşabilecek tehlikeler aklıma geldi. Ancak başka olası durumlar hakkında ve bakanlığın neden 4 kutuplu şalter istediği hakkında teknik bilgisi olan arkadaşlardan faydalanmak isterim.

 

[İsm@il]

sn.tmos yapdığın detaylı açıklama için sağol konuyu sadeleştirelim

verdiğin şekli iki jenaratörü düşünelim 2. jeneratör de bir değişiklik yapalım nötür noktası alıp yerine(1. jen. giden nötür kablosuna) bu jeneratörün fazlarından birini verelim bu durum 1. jeneratörde bulunan kullanıcı açısından hiç bir değişiklik arzetmez

bu durum sadece 2.jeneratörden ve 3. şahıs olarak 1. ve 2. jeneratörden ortak faydalanan kullanıcı için (eğer varsa) değişiklik arzeder. hiç bir şekilde 1.jeneratör kullanıcısına yansımaz. (1. jeneratörde oluşan her türlü sorunda 1.jen. şebekesinde kalır)

akımlar bir şekilde kaynağına geri döner ilkesi

 

[tmos]

Sn. Abuzettin 20,
Öncelikle, konuya ilgi göstererek önem verip yazıma yanıt yazdığınız için teşekkürler. Çünkü ülkemizdeki elektrik kesintileri ve kalitesi insanların jeneratör kullanmasını yaygınlaştırıyor.Dolayısıyla konuştuğumuz konu oldukça önemlidir. Ben diğer arkadaşların da konudaki görüşlerini paylaşmalarını diliyorum. Çünkü bir kişinin aklına gelmeyen bir öneri diğerinin aklına gelebilir veya başka bir öneride bulunmasını sağlayabilir.
Yazdıklarımın uzun olduğunun bilincindeyim. Bunu özellikle yapmadım, uzun yazılardan herkes gibi ben de sıkılırım. Ancak yazdıklarımda öncelikle konunun matematik ifadeyle ve elektrik bilgisiyle kanıtlanması gerektiğini düşünüyorum. Yoksa hepimiz varsayımlarla hareket edersek konulara çözüm bulamayız.
Son yazdığınız varsayımla ilgili olarak, her ne kadar elimin altında mevcut olsa da, yeniden resimlerle ve akım-gerilim denklemleriyle konuyu anlatmaya çalışmak can sıkıcı olurdu diye düşündüm. O nedenle buna benzer açıklamalara diğer arkadaşların katkısının daha iyi ve doğru olacağını düşünüyorum. Forum sayfasını doldurmak öteki arkadaşlara haksızlık olur sanırım!!
Ama yine de şunları belirginleştirmekte yarar var, konuştuğumuz konu ;
1)Alternatif Akım
2)Çok fazlı (Trifaze) sistem
3)Birbiriyle etkileşimli birden çok sayıda trifaze sistem (2 adet)
ile ilgilidir.
Böyle bir sistemin çözümlenmesi içinse;
a) Alternatif akım devre hesaplama yöntemlerinin ve Alternatif akım özellikleri (Faz farkı, frekans, genlik vs.)
b) Çok fazlı alternatif akımların (burada, trifaze sistemler ki 1,2,6 ve 12 fazlı sistemler de mevcuttur ve kullanılmaktadır)
c) Bu sistemlerin paralel veya etkileşimli çalışmasının (Mesela tek yönlü etkileşim örneği olarak transistorlarda kutuplama gerilimi farklı bağımsız gerilim kaynağı ile elde edilir ama buna bağlı olarak çıkış kazancı değişir, Bu durum basitleştirilmiş bir transistor modelinde görülebilir)
İrdelenmesi gerektiğini ve bu konulardaki temel bilgilerin ışığında sorunun anlaşılabileceğini düşünüyorum. Örneğin “akımlar bir şekilde kaynağına geri döner ilkesi” demişsiniz. Oysa en sıradan devre kitabına bakınca Kirrchhoff akımlar kanununa göre “bir noktaya giren akımlarla o noktayı terk eden akımlarının toplamı sıfırdır” denildiğini görüyoruz. Kaynak sözü geçmez. Tabi yine de konuştuğumuz sistem de yukarıdaki Kirrchhoff akımlar kanununa uymaktadır Ancak her şeyden önemlisi burada alternatif akımdan söz ettiğimizden fazörler ve çok fazlı sistemler vardır. O zaman dengeli yüklenmede jeneratörün trifaze bir yükü beslediğini düşünelim, üç fazdan da eşit akım çekilir. Peki böyle durumda neden nötrden akım geçmez? Neden kaynaklara “bir şekilde”hiç akım dönmez ?

Teknolojinin çok hızlı ilerlediği ve yoğun bir rekabet ortamında profesyonel iş yaparken bildiklerimi iyi bilmek zorunda olduğumun farkındayım. Ayrıca bilgilerimi de sürekli arttırmak zorundayım, yoksa iş yapamam, para kazanamam. Yani neyi bildiğim kadar neyi bilmediğimin de farkında olmam gerekli. Bu siteden çokça faydalanıyorum. O nedenle bu şekilde bir yazı yazdım. Bu satırları okuyan diğer arkadaşların da katkısından faydalanacağımı biliyorum. Umarım diğer arkadaşlar da bu konuda bildiklerini paylaşarak bizlere katkıda bulunurlar.
Teşekkürler.
Not : Varsayımınıza bir bakış açısı öneriyorum. Primer ve sekonder sargıları yıldız bağlı, ancak primerinde nötr hattı bulunmayan, sekonderinde bulunan bir güç trafomuz olsun. Bu durumda 3 ün katı harmonikler primer sargı nötründe yığılıp kalacaktır. Ancak nötr hattı bulunan sekonder sargıda harmonikler akacaktır. Primer sargıdaki 3 ün katı harmoniklerin akım gerilimlere ne gibi bir etkisi olacaktır?

 

[İsm@il]

ustam öncelikle bende sana konuya bu denli ilgi gösterdiğin için teşekkür ederim.

ben hep çözüme basit anlaşılır anlam kargaşasından uzak somut örneklerle yaklaşmayı severim ve ezberci zihniyette kesinlikle değilimdir. (burda kimseyi kastederek konuşmuyorum lütfen kimse alınmasın)

Örneğin “akımlar bir şekilde kaynağına geri döner ilkesi” demişsiniz. Oysa en sıradan devre kitabına bakınca Kirrchhoff akımlar kanununa göre “bir noktaya giren akımlarla o noktayı terk eden akımlarının toplamı sıfırdır” denildiğini görüyoruz.

biraz üzerinde durarsanız ikisininde aynı anlamı taşıdığını göreceksiniz. zira kastedilen "Kirrchhoff akımlar kanunu" nu Kirrchhoff koymamış sadece tespit etmiştir. Bu elektriğin kanunudur.

Burada kelimeler çok önemliyse (Körü körüne aynısını kullanmak gerekirse) sn.Kirrchhoff

"bir noktaya giren akımlarla o noktayı terk eden akımlarının toplamı sıfırdır" değil
"bir noktaya giren akımlarla o noktayı terk eden akımlar birbirine eşittir der"

bakın buda aynı şeydir. Neyse gelelim şimdi konumuza

(saat (sabahın 05:10) ilerlediği için verdiğiniz örneğin üzerinde değerlendirmeyi sonra yapalım, üçgen bağlı primerde nötürden basetmişsiniz?)


size sadece şunu söyleyebilirim (ideal koşullarda) bizim yaptığımız topraklama bir başkasının topraklamasını ya da bir başkasının topraklama yapmış ya da yapmamış olması bizi ne kadar (elektriksel olarak) etkilerse, ki hiç etkilemez

burdada nötürün farklı kaynak ya da jeneratörler tarafından ortak kullanılması bizi kesinlikle etkilemez

ekteki dosyayı (proteus programı için) incelemenizi tavsiye edeceğim, burda başından buyanakonuştuğumuz sistem buysa etiketi nötür1,2,3 şeklinde isimlendirilmiş ampermetrelerden kesinlikle akım geçiremessiniz. Hatta 3~ sistemede uyarlayın (örnekte dc batarya kullanmamın sebebi anlaşılması basit olsun ve konuyla ilgilenip elektrikci olmayan arkadaşlarında kavrayabilmesi içindi)

Bu fikir alış verişinin bir polimiğe veya içinden çıkılmaz bir hale gelmemesi ve o şakilde yanlış anlaşılmaması dileğimle

Saygılarımı sunarım

 

[tmos]

Sn. Abuzettin 20,
Gönderdiğiniz resimler için teşekürler. Bu tür şema ve kaynaklar insanın ummadığı zaman işine yarıyor. Dediğiniz gibi konu sanki bizde kaldı. Oysa ben diğer arkaşların da bildiklerini paylaşmasının iyi olacağını düşünüyorum. sadece nötr hattı için değil, nötr hattıyla ilgili konuşurken diğer pek çok konuda yeni akla fikirler gelebilir, bu esnada belki daha önce çözüm bulamadığımız diğer konulara açıklık gelir. Örneğin, sizin söylediğiniz ikinci yolu düşünürken, ben unuttuğum pek çok şeyi yeniden hatırladım.
Ben dün akşam proje hazırlıyordum geç vakte kaldım, o nednele yazıyı siteye geç vakit koyabildim. Bu arada saat 09:45`i gösteriyor ama site saati 12: 40`i gösteriyor
Her neyse, her şey için teşekürler, artık diğer arkadaşlar bir şeyler yazsa iyi olur diyorum.
Konuda beni yalnız bırakmadığınız için + pop.