Nötr Hat Gerekli midir? (Voltaj Arttıkça Harcanan Güç Artar mı?)

[Analizör]

Sorum şuydu:


Cevabınız bu:



Kompanzasyonla alakası yok şuanda bu işin. Sorumun cevabını ben vereyim bari: Sayacın yazacağı endeks değişmez. Sadece değişen şu olur: Motor sargılarından ilkine göre az akım geçeceği için sargılarda ısınma az olur (Pcu, bakır kaybı) ve sadece birkaç wat az enerji harcar motor (Biraz da kablo gerilim düşümüne katısı olur bunun.)

Peki gerilimi düşürdüğümüzde neden motor daha fazla akım çekmek istiyor. Dediğiniz gibi sabit empedansa uyguladığımız gerilimi azalttığımızda az akım çekmesi gerekmez mi?

Kompanzasyonla alakası olmazmı Allahaşkına yapmayın böyle yorumlar.Gerilim düşümü formülünü çiğnediniz attınız çöpe. Endüktif reaktif güç kapasitif reaktif güç ile karşılanırsa bundan doğan gerilim düşümü bertaraf edilmiş olunur. Lokal kompanzasyon örneğini düşünün hesaplarına ve detayına indirmeyin bana. Nominal üzeri gerilim ile nominal gerilim altı tesiste cihaz verimleride tüketimlerde farklıdır. Güçxsaat=Enerjidir. P=UxI gerilim düşünce alıcıların çektiği akımlarda düşer dolayısıyla güç düşer dolayısıyla enerji tüketimi düşer.
Yüklü motorun yük momentini yenebilmesi için o güce sahip olması gerekir gerilimi düşürürseniz daha fazla akım çekerek yük momentini karşılamak zorundadır. Karşılayamadığında rotor kitlenir kilitli rotor deneyinde belirtildiği gibi sekonderi kısadevre trafo gibi davranır aşırı akım çekilir sigorta atar.

 

[genç arkadaş]

Sn Analizör. Sizin hesabınıza göre sabit empedansa uygulanan gerilimi azaltınca az akım çeker ve az enerji harcar diyordunuz.
Demek ki bu her zaman geçerli değilmiş değil mi? Motor örneğinde cevabını kendiniz verdiniz. Sağolun.
Gelelim gerilim düşümü olayına. Bizim kompanzasyonumuz, kondansatörlerin bulunduğu noktadan, şebekeye doğru mu kompanze yapar, yoksa motora doğru mu? Motora doğru olmadığı belli. O halde kondansatörün motora olan katkısı nedir direkt olarak? Biz kondansatörü motorun içine koymuyoruz ki. Sargıların reaktif indüktifini yok edelim. Olan sadece kondansatörün bağlandığı noktadan şebekeye doğru olan reaktif indüktifin yok edilmesidir.
Görmediyseniz eğer gözünüzde canlandırın:
Yıdız/üçgen bir panoda sabit kondansatörle yapılan kompanzasyonda, u-v-w ve z-x-y uçlarının bağlantı yerleriden (termik çıkışı ve yıldız kontaktörünün köprüsüz uçları) geçen akımlar kondansatör varken de değişmez yokken de. Çünkü kondansatörler bu uçlardan daha öncedir (M ve Üçgen kontaktörü çıkışlarında).


Siz teoriyi çok fazla biliyorsunuz. Ama birazcık pratik olsa bu tür yanılgılara hiç düşmezsiniz inanın.
Not: Kompanzasyonda kondansatörler yüke ne kadar yakın olursa, kablolardan geçen akım da o kadar azalır.

 

[Analizör]

Sn Analizör. Sizin hesabınıza göre sabit empedansa uygulanan gerilimi azaltınca az akım çeker ve az enerji harcar diyordunuz.
Demek ki bu her zaman geçerli değilmiş değil mi? Motor örneğinde cevabını kendiniz verdiniz. Sağolun.
Gelelim gerilim düşümü olayına. Bizim kompanzasyonumuz, kondansatörlerin bulunduğu noktadan, şebekeye doğru mu kompanze yapar, yoksa motora doğru mu? Motora doğru olmadığı belli. O halde kondansatörün motora olan katkısı nedir direkt olarak? Biz kondansatörü motorun içine koymuyoruz ki. Sargıların reaktif indüktifini yok edelim. Olan sadece kondansatörün bağlandığı noktadan şebekeye doğru olan reaktif indüktifin yok edilmesidir.
Görmediyseniz eğer gözünüzde canlandırın:
Yıdız/üçgen bir panoda sabit kondansatörle yapılan kompanzasyonda, u-v-w ve z-x-y uçlarının bağlantı yerleriden (termik çıkışı ve yıldız kontaktörünün köprüsüz uçları) geçen akımlar kondansatör varken de değişmez yokken de. Çünkü kondansatörler bu uçlardan daha öncedir (M ve Üçgen kontaktörü çıkışlarında).


Siz teoriyi çok fazla biliyorsunuz. Ama birazcık pratik olsa bu tür yanılgılara hiç düşmezsiniz inanın.
Not: Kompanzasyonda kondansatörler yüke ne kadar yakın olursa, kablolardan geçen akım da o kadar azalır.

Yine konuyu başka yönlere çekmekte direniyorsun genç arkadaşım. Senin sayacın nerde? A.G.'de ise trafo A.G ana panonda O.G.'de ölçü hücrende değil mi? kompanzasyon yaparak sayaca gelmeden endüktif yükten doğan gerilim düşümünü bertaraf etmiş olmuyor musun? lokal kompazasyon yaparsan tabiiki kablo üzerine endüktif yükten oluşan gerilim düşümünü de bertaraf etmiş olursun. Sizi daha önce imzamı ve yazdıklarımı çok iyi okuyun diye uyarmıştım ama görüyorumki uyarılarım boşa. Siz şimdi hala trafoya yakın(gerilim değeri yüksek) evdeki enerji tüketimi ile uzakta(gerilim değeri düşük) olan evdeki enerji tüketiminin aynı olduğunumu savunuyorsunuz onu söyleyin? Bana kompanzasyonu öğretmeye kalkmayın 12 senedir uygulamasını yapıyorum ben o işin.
Bilmeyenler için;
Gerilim düşümünün asenkron motorlara etkisi;
Gerilim düşüklüğü meydana geldiğinde, asenkron motorun torku (‘’V2 ‘’ ile orantılı) aniden düşer ve bu da motoru yavaşlatır. Bu yavaşlama, gerilimdeki düşüşün büyüklüğüne ve süresine, döner kütlenin ataletine ve tahrik yükünün tork-devir özelliklerine bağlıdır.
Motorun geliştirdiği tork, dirençli torkun altına düşerse motor durur .Herhangi bir kesintinin ardından gerilim eski değerine dönerken motor, değeri neredeyse başlangıç akımının değeri kadar olan akımı emme ve yeniden hızlanma eğilimindendir. Bunun süresi kesintinin süresine göre değişmektedir. Bir tesisatta birden fazla motor varsa eşzamanlı yol verme, tesisat üzerindeki besleme empedansında bir gerilim düşüklüğüne neden olabilir. Bu da, düşüşün süresini artıracak ve yol vermeyi zorlaştıracak (aşırı ısınmaya neden olan uzun süreli yol vermeler) veya imkansız hale (motor torku < dirençli torktan) getirecektir.
Aşırı akımlar ve sonuç olarak meydana gelen gerilim düşüklükleri hem motor üzerinde (kavrama ve redüktörler üzerinde anormal mekanik stres ile yalıtım bozukluklarına ve tork şoklarına neden olabilecek aşırı ısınma ve bobinlerde elektro dinamik güç; bu, zamanından önce aşınmaya ve hatta bozulmaya yol açabilir), hem de kontaktörler gibi diğer cihazlar üzerinde de bağlantıların aşınması ve hatta birbirine geçmesi gibi etkiler oluşturabilir.
Aşırı akımlar, tesisatın genel ana koruyucu cihazlarının açılmasına ve böylece prosesin kapanmasına neden olabilir

 

[genç arkadaş]

Hayret bişey. Olayı kompanzasyona getiren sizsiniz sn. Analizör. İşinizde başarılar dilerim.

Bakın konu başında evlerdeydi olay. Şimdi nerelerde. Hangi evde kompanzasyon var?
Evlerdeki yüklerin çoğunluğu omiktir. Omik yükte dediğiniz gibi. Gerilim fazla ise lamba daha parlak yanar. Bu da fazla akım çektiğini ve sayacın fazla yazdığını gösterir.
Ya infüktif yüklerde? Buzdolabı, çamaşır mak.motoru. Buna da cevabınız hazır: Sayaç monofaze ve aktif
Motora fazla gerilim uyguladığınızda fazla mı akım çekecek yani? Az gerilim uyguladığında da az akım çeker o zaman.
Hep 235Vta çalışan motor ile hep 220Vta çalışan motorlar farklı güç mü tüketir (kayıp durumları hariç).

 

[Analizör]

2.sayfanın başındaki sorunuz

O zaman ben şunu desem size göre doğrudur:

100kVA bir trafonun AG çıkış voltajını 380V değil de 395V olacak şekilde vites ayarı yaparsam harcayacağım güç az olacak ve sayacım az yazacak.
Öylemi?

Doğruyu yönlendirmelerimle görüp cevabını kısmende olsa kendinizin bulabildiği nokta

Hayret bişey. Olayı kompanzasyona getiren sizsiniz sn. Analizör. İşinizde başarılar dilerim.

Bakın konu başında evlerdeydi olay. Şimdi nerelerde. Hangi evde kompanzasyon var?
Evlerdeki yüklerin çoğunluğu omiktir. Omik yükte dediğiniz gibi. Gerilim fazla ise lamba daha parlak yanar. Bu da fazla akım çektiğini ve sayacın fazla yazdığını gösterir.
Ya infüktif yüklerde? Buzdolabı, çamaşır mak.motoru. Buna da cevabınız hazır: Sayaç monofaze ve aktif
Motora fazla gerilim uyguladığınızda fazla mı akım çekecek yani? Az gerilim uyguladığında da az akım çeker o zaman.
Hep 235Vta çalışan motor ile hep 220Vta çalışan motorlar farklı güç mü tüketir (kayıp durumları hariç).

Sizi konunun başında yaptığınız açıklamadan bu noktaya getirebildimya bu bana yeter başta inat ettiniz ama neticede kendiniz doğruyu bulabildiniz.
Pçıkış/Pgiriş = Verim
Uygulanan gerilim düşerse giriş elektriksel gücü düşer dolayısıyla kayıplara uğrayıp çıkış mekaniksel gücüde düşer. Gücün düştüğü bir sistemde enerjide az tüketilir. Ne zaman motor momenti yük momentine karşı yetersiz gelirse ancak o zaman yük momentini karşılayabilmek için şebekeden fazla akım çekilmeye başlar.Yazıyı dikkatli okursanız bunu anlardınız.
Evde kullanılan buzdolabı ve kompresör motorları ekovatlar soğutucu gazın evaparatör ile kondanser arası sirkülayonunu sağlarlar kapalı sistem olduğundan gaz dolaşım hızı düşer.
Netice itibariyle evlerimizde değil heryerde sadece aktif güç tüketimimizin bedelini ödemekteyiz.

 

[turhanmehmet]

sn.analizör
uygulamada aktarılan gücün hesabı yapılırken akımla gerilim ters, çekilen gücün hesabı yapılırken doğru orantılı mı demek istiyorsunuz?

 

[Analizör]

sn.analizör
uygulamada aktarılan gücün hesabı yapılırken akımla gerilim ters, çekilen gücün hesabı yapılırken doğru orantılı mı demek istiyorsunuz?

Sayın arkadaşım formül apacık ortada hangi değişkenin hangi değişkenle ne orantıda olduğuda ortada.
Enerji nakil hatlarında(E.N.H) iletilecek güç değeri bellidir. İletimde gerilim yükseldikçe iletilen akım azalmış olur. S=UxI bunu daha önceden de örnek vererek izah ettim. Üretilen gücün iletimi söz konusudur.
Alçak gerilimde ise çekilen güç yükün empedansına bağlıdır. I=U/Z Şebeke gerilimi sabittir yük empedansı attıkça çekilen akım azalır. Hele birde gerilim düşümü olursa hem gerilim hem akım düşeceğinden alıcının çektiği güç düşer verimi düşer harcanan enerji azalır. Konunun en başından beri anlatmak istediklerim bunlar. Asenkron motor örneği farklı bir olaydır onuda tüm detayları ile izah ettim.

Arkadaşlarımızdan rica edelim ellerinde bir tesisin analizör sonuçları(çıktıları) varsa burda paylaşsınlar çıktıları hep birlikte analiz edelim ve olaya son noktayı koyalım.

 

[genç arkadaş]

Sn Analizör;
Ne demiş şair: Fikirlerin çarpışmasından gerçeğin ışığı doğar.
Öğrenilmiş yanlışların düzeltilmesi, o bilgiyi yeniden öğrenmekten daha zordur. Omik yüklerde dediğiniz doğru. Fakat motor yüklerinde biraz "deneysel veriler" elde etmem gerekli (suya kılıç sallıyoruz bu şekilde). Bu da vakit alır (Bir trafonun kademesiyle voltaj ayarı yapıp sayaçtan endeks takibi yaparak).
Trafo sorsunun cevabını zaten biliyordum. Benim gözlemlerim hep şu şekilde oldu: Bir motora uygulanan voltaj arttıkça, şebekeden çekeceği akım azalır (385V'tan 400V'a). Volatajı da bir yere kadar artırabiliriz izolasyon sorunlarından dolayı.

(Not: Konuyu ikiye ayırmak için bir başlangıç sorusu olmadığı için konu başlığını yeniden düzenledim.)

 

[Puck]

Bu tartışmayı baştan sona takip ettiğimi söyleyemem, ama bu tartışmayla ilgili veya değil, doğru olanları (aslında herkesin ilkokul fen dersi bağlamında bilmesi gerekenleri) hatırlatmak isterim:

Belli bir metreküp suyu basmak için gereken enerji miktarı sabittir. Gerilimi azaltsanız da, arttırsanız da harcadığınız enerji aynı kalır. Tek istisnası: Motorun veriminin düşeceği kadar düşük veya yüksek gerilimlere çıkarmak olur (Ki bu tartışmada %10 dendiğine göre, verim hemen hemen hiç değişmez).

Evlerdeki durum da aynıdır: Buzdolabı, klima, bilgisayar gibi cihazlar gerilim arttıkça daha az akım çeker. Isıtıcılar ve ampüllerde durum farklı elbette. Ama onlar da gerilim arttıkça daha fazla ısıtır veya daha fazla aydınlatır; yani yaptıkları iş artar. Diyelim bir şehirde gerilim sürekli %20 fazla. Bu durumda aynı aydınlatmaya ulaşmak için %20 daha düşük lüx'lü ampül kullanırdınız, yani elektriksel güç (watt) aynı kalırdı. Evinize gelen gerilim düşükse, elbette ampullerden doğan sarfiyatınız düşer, ama daha az aydınlanırsınız; aynı Lux miktarını elde etmek için daha fazla ampul takmanız gerekir. Yani, aynı aydınlatma için aynı enerjiyi sarfedersiniz

Özetle, isterse motor gibi endüktif, isterse ısıtıcı gibi omik yük olsun, önemli olan (aydınlatma, soğutma, su basma, artık neyse) yapılan iştir. Birim zamanda yapılan işe güç diyoruz, güç de elektrikte gerilim x akım'la orantılıdır.

Her şey bir yana, gerilim düştüğünde sarfiyat düşecek olsaydı, herkes evine 220/180 trafo koyardı. Değil mi ama

 

[turhanmehmet]

Bu tartışmayı baştan sona takip ettiğimi söyleyemem, ama bu tartışmayla ilgili veya değil, doğru olanları (aslında herkesin ilkokul fen dersi bağlamında bilmesi gerekenleri) hatırlatmak isterim:

Belli bir metreküp suyu basmak için gereken enerji miktarı sabittir. Gerilimi azaltsanız da, arttırsanız da harcadığınız enerji aynı kalır. Tek istisnası: Motorun veriminin düşeceği kadar düşük veya yüksek gerilimlere çıkarmak olur (Ki bu tartışmada %10 dendiğine göre, verim hemen hemen hiç değişmez).

Evlerdeki durum da aynıdır: Buzdolabı, klima, bilgisayar gibi cihazlar gerilim arttıkça daha az akım çeker. Isıtıcılar ve ampüllerde durum farklı elbette. Ama onlar da gerilim arttıkça daha fazla ısıtır veya daha fazla aydınlatır; yani yaptıkları iş artar. Diyelim bir şehirde gerilim sürekli %20 fazla. Bu durumda aynı aydınlatmaya ulaşmak için %20 daha düşük lüx'lü ampül kullanırdınız, yani elektriksel güç (watt) aynı kalırdı. Evinize gelen gerilim düşükse, elbette ampullerden doğan sarfiyatınız düşer, ama daha az aydınlanırsınız; aynı Lux miktarını elde etmek için daha fazla ampul takmanız gerekir. Yani, aynı aydınlatma için aynı enerjiyi sarfedersiniz

Özetle, isterse motor gibi endüktif, isterse ısıtıcı gibi omik yük olsun, önemli olan (aydınlatma, soğutma, su basma, artık neyse) yapılan iştir. Birim zamanda yapılan işe güç diyoruz, güç de elektrikte gerilim x akım'la orantılıdır.

Her şey bir yana, gerilim düştüğünde sarfiyat düşecek olsaydı, herkes evine 220/180 trafo koyardı. Değil mi ama

sana aynen katılıyorum puck arkadaşım