Kontrol kalemi ve şehir elektriği

[Berker Canatar]

Merhaba arkadaşlar merak ettiğim bir konu var. Evlere dağıtılan şehir elektriğinin alternatif akım olduğunu biliyoruz. Alternatif akım sürekli yön değiştiren bir akımdır. Peki neden kontrol kalemi prizdeki bu deliklerden yalnızca birine sokunca yanıyor? Yön yoksa bu deliklerin ne farkı var? İki delikten de elektrik gelmesi gerekmiyor mu, neden toprak diye bir delik var ve ordan elektrik gelmiyor? Bu konuda bilgilendirirseniz sevinirim. Öğrenciyim, aynı zamanda bu konulara çok meraklıyım. Terimsel konuşabilirsiniz anlayacağımı düşünüyorum. Teşekkür ederim

 

[Öğretmen27]

Faz donusunu notr uzerinden yapar. Notr uzerinden aktigi icin notr de trafonub yildiz noktasi o da toprakla irtibatli oldugu icin ayni zamanda topragin direnci daha kucuk oldugu icin akim bu yonde akip gidiyor.
Kisaca notr toprakla irtibatli direnc kucuk oldugu bu yolu tercik ediyor sendeki kontrol kaleminin isigi yanmadan toprak olup gidiyor.
Sen notr elinle tuttgunda carpilmama sebebin notrun akacak yolu direnci daha dusuk olan toprak yolunu tercih ediyor.
Ogrendiklerim.bu yonde elektrikci degilim okulunu okumadim burafa ustalarimdan ogrendiklerim kadat yazdim

 

[peugeot98]

Hocamın dedikleri doğrudur.İlaveten sizin dediğinizde doğrudur.Alternatif akımda kontrol kalemi her iki uçtada yanar.Ama evlere verilen enerjide nötr hattı trafonun yıldız noktasından geldiği için vede bu nokta her ihtimale karşı topraklandığı için prizin nötr tarafında kontrol kalemi yanmaz.Küçük jenaratör bulursan kontrol kalemini tut her iki uçtada yanacaktır.

 

[binbaşı]

Merhaba. Cevaplar;
1- Kontrol kaleminin ucu nötr'de iken daha önceden trafoların yıldız noktasından topraklı olması nedenli olarak yanamaz. Çünkü topraklanmamış fazın bir ucunu (Nötr ucu şeklinde) sadece bir kere topraklarsınız, kontrol kalemi içindeki direnç-neon lamba-insan vücudu şeklindeki çok zayıf akım köprüsü (geçişi) şeklinde ikinci kez topraklayamazsınız. Topraklamaya çalışsanız bile hiç akım geçmemiş olur, 0 volt ve 0 amper geçer, kontrol kalemi de yanamaz.

Kontrol kaleminin faz ucunda yanmasında aslında bu kalemdeki megaohm.luk bir direnç-neon ampül-insanın yere basan ayaklarından olan bu 3'lü seri bağlantıyla 1 kere topraklamış olursunuz, daha önce topraklanmadığı için de sadece bu faz ucunda yanmış olur.

2- Bu prizdeki deliklerin birbirinden bir farkı yok, ac akımda her iki uç da eşittir, yalnız biri daha önceden topraklıdır. Onun için ona (Nötr'e) değersek toprağa göre voltaj farkı sıfır olduğundan (Toprakla ayni potansiyelde yani 0 volt düzeyinde) çarpmıyor veya kontrol kaleminin ucunu içine koyduğumuzda yanmıyor.

3- Daha fazla bilgi için forumdaki https://www.kontrolkalemi.com/forum/konu/alternatif-akımda-sinüs-dalgası-nasıl-Çalışır.110992/ linkini de okuyunuz. Ac akımla ilgili olarak bu konudaki sizin sorularınız ve diğer başka sorulan soruların cevabı da vardır. Kolay gelsin.

 

[Öğretmen27]

Kontrol kalemi içindeki direnç kaç mohmdur? Hep aynı direnç mi kullanılmıştır?

 

[murtiow]

Kontrol kalemi içindeki direnç kaç mohmdur? Hep aynı direnç mi kullanılmıştır?

hemen hemen ...500 kilo ohm ile 1 mega ohm arasında...

 

[binbaşı]

Kontrol kalemi içindeki direnç kaç mohmdur? Hep aynı direnç mi kullanılmıştır?

Merhaba. Az önce açıkta olan bir tanesini de ölçtüm sn.hocam, 0.740 mohm.'u zayıf (normal) prob temasıyla gösterdi. Ancak prob uçlarının temas basıncı artınca 0.940 mohm oldu, yani 1 megaohm'a iyice yaklaştı. (ölçtüğüm direnç, normal elektronik dirençler şeklinde değil de, preslenmiş silindir şeklindeki bir direnç türüydü) Tüm kontrol kalemlerinde genellikle 0.7-1 mohm.'lar arası bir direnç değeri kullanılıyor gibi.

Vücudumuzdaki dış deri direnci (Bir kondansatördeki gibi dielektrik yalıtkanı görevini gören) yaklaşık 2 megaohm olarak da kabul edilirse eğer; R=R1+R2 R=2+1=3 megaohm.'luk seri direncin eşdeğeri olan bir direnç değeri, parmak temaslı ölçüm sırasında toprağa göre oluşmuş oluyor, sn.hocam. Yani neon lamba aslında 1 megaohm'da değil 3 megaohm'da kabaca bir kabulle yanmış oluyor. (Zemin şartları ve binanın topraklanma şartlarının haricinde) Bu neon lambadan geçen akımı I=V/R'ye göre hesaplarken de R'yi bu şekliyle düşünmek daha doğru olacaktır diye düşünüyorum, eğer merak edip neondan geçen bu akımı hesaplamak istersek. Ancak yere basan ayakların temas yüzeyi, terlik, ayakkabı cinsi, kişinin ağırlığı (yani zeminde oluşturduğu basıncı) zemin cinsi, binanın topraklanma durumu, vb. diğer tüm topraklamayla ilgili tüm detaylar da, bu neon lambadan geçen akımı 3 megaohm'a göre ön kabulle yapığımız hesapları yine değiştirebilecektir, çok doğal olarak. Kolay gelsin. Saygılarımla.

 

[Berker Canatar]

Yanıtlarınız için teşekkür ederim. Sayenizde öğrenmiş oldum.