Bilgisayar bileşenlerinin sessiz çalışması(sessiz pc)

binbaşı

Onursal Üye
Onursal Üye
Katılım
1 Eyl 2011
Mesajlar
6,197
Puanları
3,256
Konum
BURSA
Merhaba.

Bildiğiniz gibi pc bileşenlerinin sahip olacağı sessizlik konforu,yazı yazılırken arka planda maruz kalınacak daha az gürültü seviyesiyla(Desibel seviye ölçeğiyle)daha sağlıklı ve yorulmadan pc başında rahatça ve daha uzun süreler geçirebilmemizi temin eder.

Sessiz bir pc’nin ideal olan şartlarda mükemmel seviyede gerçekleşebilmesi; mekanik titreşimler,malzeme bilimi,akışkanlar mekaniği,elektrik-elektronik ve fan kontrolünü sağlayan yazılım,bilgisayar müh.liği bilimlerinin doğru ve yerinde uygulanması neticesinde bir takım ruhuyla gerçekleştirilebilir.

Kasa havalandırma-soğutma sirkülasyonunda kullanılan yardımcı fanlarla konuya giriş yapalım.Bildiğimiz gibi bu fanların değişik ebatlar ve debilerde,değişik akım değerlerinde çalışan tipleri bulunur.Ancak eğer doğru seçim yapılır ve uygun bir optimizasyonla çalıştırılırlarsa rahatsızlık verecek desibel seviyesinde uğultu,titreşim,yüksek frekanslı tiz seslerin üretilmeden pc kasasında çalışmaları mümkün olur.Yüksek devir(Rpm) kasanın hava sirkülasyonu için gerekli yüksek debili havayı rahatlıkla karşılayabilir.Ancak beraberinde istenmeyen yüksek hızlı hava akımıyla ortaya çıkan uğultuları,yataklarda sürtünme(Friction) yoluyla açığa çıkan ses frekanslarının da, düşük frekanstan yüksek olana doğru değişimine yol açar.Yüksek devirlerde,hava debisinin yoğun hareketi ve beraberinde ayni şekilde kaymalı veya rulmanlı olan yataklardaki (Muylu-mil,rulman-mil gibi) artmış olan yüksek frekanslı seslerin de, uzun süreli pc kullanımlarında yorucu etkisi kaçınılmazdır.

Kasa havalandırma-soğutmasında fanların, hem yeterli soğutma-havalandırmayı yapabilmesi, hem de,gürültüsüz olarak çalışabilmesi,kasa montaj yerlerinin uygunluğu ölçüsünde, daha büyük çaplı,ayni hava debisine sahip olup devir oranı düşük fanların seçimiyle veya 12 volt dc.de yüksek debiye sahip olan fanlara undervolting(Düşük voltajla çalıştırma) işlemi uygulanarak sağlanabilir.Bu amaçla örneğin ses kalitesinden memnun olmadığınız 0.14 veya 0.26 amper,12 volt dc.lik fırçasız elektrikli fan motorlarını,pc’nin sarı-siyah (12 volt) hattı yerine kırmızı-siyah(5 volt) hattından faydalanarak beslememiz bir çözüm olarak görünebilir.0.26 amperde çalışanları özellikle seçilirse,5 volt düzeyinde,0.14 amperde çalışanlarının verdiği hava debisini sağlamalarının yanında,pc dışından hemen hemen hiç duyulmayacak seviyede (sesli-gürültülü) çalışma durumları istenilen şekilde bulunmaktadır.

Ancak,düşük voltajla çalıştırmayla meydana gelen toplam hava debisi kapasitesindeki azalmanın,değişiklik yapılmadan evvelki orijinal çalışan fanların sağlayıp temin edebildiği ölçüdeki hava değeriyle dengelenip eşitliğinin sağlanması gereklidir.Eğer yeterli dengelenme yapılmazsa,diğer bileşen sıcaklıklarında istenmeyen sıcaklık artışlarına neden olabilecektir.

Kasa içinde çalışan tüm fanların fan çıkış ve fan giriş hava akımlarının hiçbir şekilde birinin diğerinin havasına girişim yaparak etkilememesi önem taşımaktadır.Zaten bu tür durumlarda,istenmeyen uçak pervanesi benzeri rahatsız edici tiz sesler üretilip ortaya çıkacaktır.Montaj yapılan fanların önüne muhafaza amaçlı konulan ızgaraların,mutlaka ince tel ızgara tipinde olanlarının seçilmesi,kalın et kalınlığında ve genişliğinde olanlarının seçılmemesi de,ayni şekilde istenmeyen uğultu,vınıltı türünden oluşabilecek seslere meydan vermeyecektir.

İkinci adım olarak kasa genel havalandırma-soğutmasına da ek katkı sağlayan psu’ları inceleyelim.80+ sınıf kategorisinde yüksek pfc ile zamanımızın yeni üretilen bu cihazlarıyla birlikte,yeni anakart işlemci soğutma fanları,yeni çıkan kaliteli ekran kartları fanları,sahip bulundukları termostatik(Isı duyarlı devir kontrolü) otomasyonlarıyla ve özel ürün yazılım programlarıyla,pc’nin “ısınma-devir kontrolü” işlemlerini otomatik olarak gerçekleştirirler.Sahip olduğunuz psu eski klasik tip bir psu ise(Çift veya tek fana sahip) üzerine monte edilen fanları(12 volt,0.26 amper) ayni hava debisini sesesiz olarak sağlayacak başka bir fanla(12 volt,0.26 amper) değiştirip,paralel bağlantıda 5 voltla beslenecek şekilde değiştirebilirsiniz.Gürültü seviyesi yine yüksek geliyorsa,bu defa iki adet diyotu(1N4004,1N4001 vb.)seri bağlayarak (1.40 volt voltaj düşümü) veya bir tanesini(0.70 volt) fana seri olarak bağlayıp 5 voltla besleyebilirsiniz.Ancak fanların 3.60 voltta da çalışıp hava verdiği öncelikle dış ortamda bir deneyip görülmelidir.Bu şekilde,ancak psu gücünüz toplam pc gücünden fazla ve eşit bulunmadığı şartlarda,ancak 0.26 amper, 12 volt dc.de çok yüksek debi sağlayabilen fanların seçilmesiyle yapılan bir tadilatta, güvenle yapılabilecektir.(Şu anda kullandığım psu’da bulunan fanlar, 3.60 volt(2 seri diyotlu),0.26 amperde, psu’dan devamlı soğuk hava üfleyerek,yani psu hiç ısınmadan görevlerini tam olarak başarıyla yerine getirmekte.)

Genel pc soğutmasında ve dolayısıyla gürültü azalmasında dolaylı etkisinden ötürü,eğer ekran kartından beklentiniz çok yüksek değilse,pc toplarken pasif soğutuculu olanlarının seçimi iyi bir seçim olacaktır.Gpu’nuz(Ekran kartınızdaki işlemci) eğer küçük çaplı ve yüksek devirde çalışan eski bir ekran kartıyla bütünleşik ayrıca,ısıya duyarlı olmayan ve yazılım kontrolsüz olarak bulunuyorsa,bunu daha büyük çaplı debisi ayni fakat gürültü oranı az olan bir fanla veya 0.14,0.26 amper 12 volt dc.akımla çalışan,ancak sizin sisteminizde 5 voltla çalışacak şekilde değiştirerek istenmeyen gürültü(Yüksek frekanslı sesleri,oluşan hava uğultularını)miktarını düşürmeniz mümkün olacaktır.

Montajda kullanılan fanların, eğer çalışma sırasında istenmeyen vibrasyon ve titreşimleri varsa,aksesuar olarak satılabilen veya kesilmş küçük, ince lastik parçalarını fanla birlikte kasa içindeki sabit montaj yerlerine monte edilerek giderilmesi yoluna gidilebilir.Fan hava emiş(Kasa giriş)fanlarının ızgarayla birlikte ön kısmına yapacağınız,aksesuar olarak satılabilen veya tozu tutan,havayı rahatça geçiren bir malzemeden keserek kendiniz oluşturmanız halinde,hem toplam ses düzeyini bir miktar azaltmak,hem de tozlanma neticesi oluşan ve yapılması zorunlu olan periyodik Bakım zamanlarını daha da uzatmış olursunuz.

Hdd’lerin çalışma sırasında hatırı sayılır derecelerde ısındığı ve genel sistem performansını etkilediği bilinmektedir.Buradan hareketle,hdd’leri yine 5 voltta çalışan 80 mm.lik bir fanla soğutmanız(Hdd ters şekilde vidalanarak,baskı devre kısmının üzerinde havayı baskı devreden yukarıya verecek konumda yerleştirip sabitlenebilir.)dolaylı yoldan sistem sessizleştirme işlemine katkı sağlayacaktır.Soğutma yapılmadığında,performans bir miktar düşmekte,işlemci böylece işleri biraz daha uzun sürede yapabilmekte,işlemciden hem daha fazla ısı,hem daha fazla devir sesiyle orantılı gürültü duyulabilmektedir.Pc’nin cd-dvd writer yuvasına uyumlu aksesuar olarak satılan hdd soğutucularından da yararlanılabilir.Eğer,montaj gözde fazla büyütülmezse bu daha kolay bir çözüm olarak da ele alınabilir.

Fanların 5 voltla molex konnektöründen alınan bir kabloyla beslenmesinde,ayrıca çok fazla bağlantı gerekeceğinden,arada ortak bir klemens kullanmanız iyi olacaktır.Fanların çalışrken pervanelerine temas eden ince kablo,tel benzeri yabancı nesnelerin bulunmaması,fanların ısı prensibine bağlı kalınarak hava giriş-çıkış bağlantı yerlerinin yapılması(2 alt ön-arka kısımdan giriş,2 üst ön-arka-üst kısımdan çıkış şeklinde,ayrıca giriş ve çıkış fan sayıları eşit sayıda yapılması) ses azaltılması yönünde ayrı bir önem taşımaktadır.

Kasa içinde, fazla olarak bulunan gereksiz boşluklar,genel hava sirkülasyonu sırasında yine istenmeyen vorteks(Hava girdapları) oluşumuna neden olabilmektedir.Bu durumlara meydan verilmemesi için bu tür boşlukları(Dvd-writer alt-üst kısımlarını,hdd bir tane ise diğer boşluk yaratan kısımları bir dolgu malzemesiyle(Poliüretan köpük,strafor benzeri) doldururulup gereksiz hacim giderilme yoluna gidilmelidir.Hdd’in,dvd-writer’ların,vb.iç donanımların vibrasyonsuz(Titreşimsiz) olarak titreşim sönümlendirici özel vidalarla kasa içindeki yerlerine vidalanması kasa içindeki istenmeyen gürültüleri azaltacaktır.

Buraya kadar üzerinde titizlikle durulan ve açıklanmaya çalışılan bu özel durumlara rağmen,yine de isteğiniz dışında var olan hafif vınıltı türünde olan(Elektronik gürültüler)sesler yine de üretilip meydana gelmiş bulunabilir.Bunların ve benzeri istenmeyen diğer gürültülerin giderilmesini sağlamak ve sessiz pc oluşturabilmek için daha önce yazılmış bulunan linkleri de göz önüne alabilirsiniz.Kolay gelsin.

https://www.kontrolkalemi.com/forum...lektronik-gurultulerin-giderilme-yollari.html

http://www.pclabs.com.tr/2009/02/11/sifir-desibel/

Quiet PC - Wikipedia, the free encyclopedia
 

Forum istatistikleri

Konular
127,952
Mesajlar
913,885
Kullanıcılar
449,603
Son üye
devrim25

Yeni konular

Geri
Üst